27 mei

•  Algemeen
  • 2006 - Aardbeving Java.
  • 2013 - De Chileense autoriteiten waarschuwen dat de vulkaan Copahué aangrenzend met die van Argentinië, op uitbarsten staat.
•  Criminaliteit en veiligheid
  • 1989 - Patrick Haemers, de man achter de ontvoering van Paul Vanden Boeynants, wordt aangehouden in Rio de Janeiro.
  • 1990 - Het gekraakte Wolters-Noordhoff Complex (WNC) in Groningen wordt door een grote politiemacht ontruimd.
  • 1990 - In Roermond pleegt de IRA een aanslag op vier Australische toeristen.
•  Infrastructuur
  • 2006 - Opening van het NS-Station Amersfoort Vathorst.
•  Media
  • 1963 - Het tweede album van Bob Dylan, The Freewheelin’ Bob Dylan, wordt gereleased.
  • 1964 - Radio Sutch begint met uitzenden vanaf een fort in de Theemsmonding.
  • 1995 - De Amerikaanse acteur Christopher Reeve raakt bijna volledig verlamd na een val van zijn paard.^[1]
  • 2013 - Acteur Jan Decleir krijgt de Vlaamse prijs voor algemene culturele verdienste.
•  Oorlog
  • 1905 - In de Slag bij Tsushima verslaat Japan de Russische vloot.
  • 1941 - Het Duitse oorlogsschip Bismarck vergaat in de Atlantische Oceaan.
  • 1994 - Het RPF-rebellenleger is bereid met het regeringsleger te praten over een door de Verenigde Naties opgesteld plan om het bloedbad in Rwanda te beëindigen.
  • 1996 - Een wapenstilstand beëindigt de eerste oorlog om Tsjetsjenië.
•  Politiek
  • 1328 - Filips VI van Frankrijk gekroond tot koning van Frankrijk.
  • 1703 - Tsaar Peter de Grote sticht Sint-Petersburg.
  • 1952 - Verdrag tot oprichting van de Europese Defensiegemeenschap (EDG).
  • 1960 - Militaire staatsgreep Turkije.
  • 1972 - In België bepaalt de Nederlandse Cultuurraad dat in het Nederlandstalige landsgedeelte alleen de eed in het Nederlands geldt.
  • 1990 - Aung San Suu Kyi wint ondanks haar huisarrest de verkiezingen in Myanmar.
  • 2003 - Beëdiging van het kabinet-Balkenende II in Nederland.
  • 2016 - De Argentijnse generaal Reynaldo Bignone wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf van twintig jaar wegens betrokkenheid bij de uitschakeling van linkse dissidenten in het kader van Operatie Condor.
•  Recreatie
  • 1977 - In het Disneyland Park te Anaheim wordt de attractie Space Mountain geopend.
•  Religie
  • 1834 - Heroprichting van het Bisdom Brugge in België, dat eerder bestond van 1559-1801.
  • 2006 - Paus Benedictus XVI brengt in Polen een bezoek aan Wadowice, de geboorteplaats van zijn voorganger Paus Johannes Paulus II.
•  Sport
  • 1908 - Royal Sporting club Anderlecht wordt gesticht door Charles Roos
  • 1935 - Oprichting van de Boliviaanse voetbalclub Club Aurora.
  • 1987 - FC Porto wint voor de eerste keer de Europa Cup I door FC Bayern München in de finale in Wenen met 2-1 te verslaan.
  • 1990 - Op de slotdag van de reguliere competitie verzekert HGC zich op doelsaldo van de landstitel in de hockeyhoofdklasse door een 5-3-overwinning op Oranje Zwart.
  • 1990 - Het Georgisch voetbalelftal speelt de eerste interland uit de geschiedenis, hoewel het land formeel nog niet onafhankelijk is. Tegenstander in Tbilisi is Litouwen. Het duel eindigt in 2-2. Voor het gastland scoren Gija Goeroeli en Kacha Katsjarava.
  • 2001 - Zwemmer Ian Thorpe uit Australië verbetert in Hobart het wereldrecord op de 200 meter vrije slag van Pieter van den Hoogenband: van 1.45,35 tot 1.44,69.
  • 2009 - FC Barcelona wint de UEFA Champions League ten koste van Manchester United. Barcelona wint in Rome in het Stadio Olimpico met 2-0.
•  Wetenschap en technologie
  • 1903 - Opening nieuwe Koopmansbeurs van Amsterdam (Beurs van Berlage) door Koningin Wilhelmina
  • 1910 - Bij een experiment met duikboten zinkt de Franse Pluvoise na een aanvaring met een postboot.
  • 1937 - De Golden Gate Bridge gaat open voor het verkeer.
  • 1994 - In Princeton wordt de recordtemperatuur van 5,10 *10⁸°C bereikt.
  • 1998 - Jo Ritzen opent na een renovatie het gebouw de Witte Dame.
  • 1999 - De STS-96 Discovery-missie wordt gelanceerd.
  • 2009 - Lancering met een Sojoez raket van Russisch kosmonaut Roman Romanenko, Canadees astronaut Robert Thirsk and Belgisch astronaut Frank De Winne naar het ISS. Zij zullen samen met de 3 daar reeds aanwezige ruimtevaarders voor het eerst in de geschiedenis de maximale bemanning voor het station van 6 mensen gaan vormen.^[2]
  • 2023 - Lancering van een Falcon 9 raket van SpaceX vanaf Cape Canaveral Space Force Station Lanceercomplex 40 (SLC-40) voor de Arabsat 7B (Badr 8) missie met de gelijknamige telecommunicatiesatelliet van Arabsat.^[3][4]

• 1626 - Willem II van Oranje, Nederlands stadhouder (overleden 1650)
• 1676 - Maria Clara Eimmart, Duitse astronome, graveur en ontwerper (overleden 1707)
• 1756 - Maximiliaan I, koning van Beieren (overleden 1825)
• 1818 - Amelia Bloomer, Amerikaans feministe (overleden 1894)
• 1818 - Franciscus Cornelis Donders, Nederlands hoogleraar geneeskunde (overleden 1889)
• 1819 - George V van Hannover, Duits laatste koning van Hannover (overleden 1878)
• 1822 - Joachim Raff, Zwitsers componist (overleden 1882)
• 1835 - Henrique Pereira de Lucena, Braziliaans politicus (overleden 1913)
• 1836 - Jay Gould, Amerikaans spoorwegmagnaat (overleden 1892)
• 1846 - Dirk Kruijf, Nederlands architect (overleden 1921)
• 1854 - Georges Eekhoud, Belgisch Franstalig schrijver (overleden 1927)
• 1857 - Theodor Curtius, Duits scheikundige (overleden 1928)
• 1867 - Arnold Bennett, Engels romanschrijver (overleden 1931)
• 1870 - Anna Stecksén, Zweeds arts en eerste vrouwelijke doctor in de geneeskunde in Zweden (overleden 1904)
• 1871 - Georges Rouault, Frans schilder en grafisch artiest (overleden 1958)
• 1874 - Nelly Bodenheim, Nederlands illustrator en tekenaar (overleden 1951)
• 1879 - Karl Bühler, Duits psycholoog (overleden 1963)
• 1884 - Max Brod, Tsjechisch-Israëlisch schrijver en componist (overleden 1968)
• 1888 - Louis Durey, Frans componist (overleden 1979)
• 1890 - Jozef Holthof, Vlaams priester (overleden 1960)
• 1892 - Sara Heyblom, Nederlands actrice (overleden 1990)
• 1893 - Paul Helwig, Duits filosoof, psycholoog en dramaturg (overleden 1963)
• 1894 - Louis-Ferdinand Céline, Frans schrijver (overleden 1961)
• 1894 - Jan Coops, Nederlands scheikundige (overleden 1969)
• 1894 - Dashiell Hammett, Amerikaans auteur (overleden 1961)
• 1901 - Joseph Wendel, Duits kardinaal-aartsbisschop van München en Freising (overleden 1960)
• 1902 - Fanny Godin, Belgisch oudste mens (overleden 2014)
• 1904 - Chuhei Nambu, Japans atleet (overleden 1997)
• 1907 - Rachel Carson, Amerikaans biologe (overleden 1964)
• 1907 - Giuseppe Maria Sensi, Italiaans curiekardinaal (overleden 2001)
• 1908 - Melle Oldeboerrigter, Nederlands schilder (overleden 1976)
• 1909 - Juan Vicente Pérez Mora, Venezolaans supereeuweling (overleden 2024)
• 1909 - Joseph Schauers, Amerikaans roeier (overleden 1987)
• 1911 - Hubert Humphrey, Amerikaans vicepresident (overleden 1978)
• 1911 - Teddy Kollek, Israëlisch politicus (overleden 2007)
• 1911 - Vincent Price, Amerikaans acteur (overleden 1993)
• 1915 - Herman Wouk, Joods-Amerikaans schrijver (The Caine Mutiny) (overleden 2019)
• 1917 - Estrella Alfon, Filipijns schrijfster (overleden 1983)
• 1918 - Yasuhiro Nakasone, Japans politicus (overleden 2019)
• 1921 - Joop Bakker, Nederlands politicus (overleden 2003)
• 1921 - Jetty Paerl, Nederlands zangeres (overleden 2013)
• 1922 - Christopher Lee, Brits acteur (overleden 2015)
• 1923 - Henry Kissinger, Duits-Amerikaans politicoloog, diplomaat, politicus en Nobelprijswinnaar (overleden 2023)
• 1923 - Sumner Redstone, Amerikaans mediatycoon (overleden 2020)
• 1923 - Nicole Stéphane, Frans actrice (overleden 2007)
• 1926 - Kees Rijvers, Nederlands voetballer en voetbaltrainer (overleden 2024)
• 1927 - Jan Blokker, Nederlands journalist en schrijver (overleden 2010)
• 1928 - Thea Musgrave, Schots componiste
• 1928 - Robert Schoukens, Belgisch atleet (overleden 2022)
• 1929 - Emiel Meeus, Belgisch politicus (overleden 2022)
• 1930 - John Barth, Amerikaans schrijver (overleden 2024)
• 1930 - Eino Tamberg, Estlands componist (overleden 2010)
• 1931 - Faten Hamama, Egyptisch actrice (overleden 2015)
• 1932 - José Varacka, Argentijns voetballer (overleden 2018)
• 1933 - Hanneke Mols-van Gool, Nederlands beeldhouwer en medailleur (overleden 2020)
• 1933 - Joop van Zon, Nederlands dirigent en pianist (overleden 2021)
• 1934 - Harlan Ellison, Amerikaans sf-auteur (overleden 2018)
• 1934 - Enzo Siciliano, Italiaans schrijver, scriptschrijver en literair criticus (overleden 2006)
• 1935 - Mal Evans, Brits roadmanager, persoonlijk assistent en muziekproducent (overleden 1976)
• 1935 - Ramsey Lewis, Amerikaans jazzpianist en toetsenist (overleden 2022)
• 1935 - Lee Meriwether, Amerikaans (televisie)actrice
• 1935 - Luud Schimmelpennink, Nederlands provo en industrieel ontwerper
• 1936 - Louis Gossett jr., Amerikaans acteur (overleden 2024)
• 1937 - Andrej Bitov, Russisch schrijver (overleden 2018)
• 1939 - Don Williams, Amerikaans zanger (overleden 2017)
• 1941 - Adriaan Venema, Nederlands schrijver (overleden 1993)
• 1942 - Piers Courage, Brits autocoureur (overleden 1970)
• 1943 - Cilla Black, Brits zangeres en presentatrice (overleden 2015)
• 1943 - Bruce Weitz, Amerikaans acteur (Belker in Hill Street Blues)
• 1944 - Pleun Strik, Nederlands voetballer (overleden 2022)
• 1945 - Bruce Cockburn, Canadees zanger/gitarist
• 1946 - Niels-Henning Ørsted Pedersen, Deens bassist (overleden 2005)
• 1947 - Harry Weerman, Nederlands handballer
• 1948 - Gábor Presser, Hongaars musicus
• 1949 - Thea de Roos-van Rooden, Nederlands geschiedkundige en oud-politicus
• 1951 - Jacques Vermeire, Belgisch acteur
• 1955 - René Martens, Belgisch wielrenner
• 1955 - Jan van Staa, Nederlands voetballer en voetbaltrainer
• 1956 - Cathy Priestner, Canadees langebaanschaatsster
• 1957 - Raimund Hörmann West-Duits roeier
• 1958 - Neil Finn, Nieuw-Zeelands muzikant
• 1958 - Jesse Robredo, Filipijns politicus (overleden 2012)
• 1959 - Donna Strickland, Canadees natuurkundige en Nobelprijswinnares
• 1960 - Oleksandr Sydorenko, Sovjet-Oekraïens zwemmer (overleden 2022)
• 1960 - Metin Tokat, Turks voetbalscheidsrechter
• 1960 - Alan Wiley, Engels voetbalscheidsrechter
• 1964 - Bert Kous, Nederlands radio- en televisiepresentator
• 1965 - Pat Cash, Australisch tennisser
• 1966 - Jean-Marie Arnould, Belgisch zwemmer
• 1966 - Fujio Yamamoto, Japans voetballer
• 1967 - Paul Gascoigne, Engels voetballer
• 1967 - Kai Pflaume, Duits presentator
• 1969 - Peter Reid, Canadees triatleet
• 1970 - Michele Bartoli, Italiaans wielrenner
• 1970 - Joseph Fiennes, Brits acteur
• 1971 - Paul Bettany, Brits acteur
• 1971 - Lisa Lopes, Amerikaans zangeres (overleden 2002)
• 1971 - Lee Sharpe, Engels voetballer
• 1972 - Agueda Amaral, Oost-Timorees atlete
• 1972 - Eskild Ebbesen, Deens roeier
• 1973 - Zoran Ban, Kroatisch voetballer
• 1973 - Dennis te Braak, Nederlands voetballer en voetbalcoach
• 1975 - André Benjamin (André 3000), Amerikaans acteur en muzikant (OutKast)
• 1975 - Sven Figee, Nederlands componist, dirigent, producer en musicus
• 1975 - Thomas Hertog, Belgisch natuurkundige
• 1975 - Jamie Oliver, Brits chef-kok
• 1975 - Jason Philips (Jadakiss), Amerikaans rapper
• 1976 - Marcel Fässler, Zwitsers autocoureur
• 1977 - Sander Foppele, Nederlands acteur
• 1977 - Abderrahmane Hammad, Algerijns atleet
• 1978 - Tom Gernaey, Vlaams presentator
• 1979 - Lectrr, Vlaams cartoonist
• 1979 - Haley McGregor, Australisch atlete
• 1979 - Mile Sterjovski, Australisch voetballer
• 1980 - Craig Buntin, Canadees kunstschaatser
• 1980 - Niels 't Hooft, Nederlands schrijver
• 1980 - Kevin Moeliker, Nederlands voetbaldoelman
• 1981 - Johan Elmander, Zweeds voetballer
• 1981 - Michael Klukowski, Canadees voetballer
• 1982 - Kevin De Weert, Belgisch wielrenner
• 1982 - Marianne van der Sloot, Nederlands bestuurster en politicus
• 1983 - Meelis Kanep, Estisch schaker
• 1983 - Maxim Tsigalko, Wit-Russisch voetballer (overleden 2020)
• 1984 - Darin Brooks, Amerikaans acteur
• 1984 - Nicholas Sanderson, Australisch wielrenner
• 1985 - Roberto Soldado, Spaans voetballer
• 1985 - Maaike Vos, Nederlands shorttrackster
• 1986 - Timo Descamps, Belgisch zanger en acteur
• 1986 - Lasse Schöne, Deens voetballer
• 1987 - Gervinho, Ivoriaans voetballer
• 1987 - Martina Sáblíková, Tsjechisch schaatsster
• 1987 - Robert Tesche, Duits voetballer
• 1988 - Celso Borges, Costa Ricaans voetballer
• 1988 - Blaž Furdi, Sloveens wielrenner
• 1988 - Gideon van Meijeren, Nederlands politicus
• 1988 - Denis Odoi, Belgisch voetballer
• 1988 - Eva Pinkelnig, Oostenrijks schansspringster
• 1988 - Andrejs Rastorgujevs, Lets biatleet
• 1989 - Alena Zavarzina, Russisch snowboardster
• 1990 - Samuel Armenteros, Zweeds voetballer
• 1990 - Nacer Barazite, Nederlands-Marokkaans voetballer
• 1990 - Chris Colfer, Amerikaans acteur
• 1990 - Jonas Hector, Duits voetballer
• 1992 - Lorys Bourelly, Frans zwemmer
• 1992 - Aaron Brown, Canadees atleet
• 1992 - Oleg Kostin, Russisch zwemmer
• 1992 - Jeison Murillo, Colombiaans voetballer
• 1992 - Georgia Nanscawen, Australisch hockeyster
• 1994 - Shawnacy Barber, Canadees atleet (overleden 2024)
• 1997 - Tachina Peeters, Belgisch turnster
• 1999 - Colin Kaminsky, Amerikaans autocoureur
• 1999 - Lily-Rose Depp, Frans-Amerikaanse actrice
• 2001 - Benjamin Romeyns, Belgisch voetballer
• 2002 - Gabri Veiga, Spaans voetballer
• 2003 - Xavier Artigas, Spaans motorcoureur
• 2003 - Franco Colapinto, Argentijns autocoureur
• 2004 - You Young, Zuid-Koreaans kunstschaatsster

• 366 - Procopius (~40), opstandig keizer van Rome
• 866 - Ordoño I (36), koning van Asturië
• 927 - Simeon I van Bulgarije (~62)
• 1039 - Dirk III (~58), graaf van Holland
• 1505 - Ascanio Maria Sforza (55), Italiaans kardinaal
• 1525 - Thomas Müntzer (35), Duits theoloog en prediker.
• 1564 - Johannes Calvijn (54), Frans kerkhervormer
• 1831 - Jedediah Smith (32), Amerikaans ontdekkingsreiziger
• 1885 - Charles Rogier, een van de vaders van de Belgische onafhankelijkheid
• 1902 - Jan A. Van Droogenbroeck (67), Vlaams dichter en schrijver
• 1910 - Robert Koch (66), Duits arts en Nobelprijswinnaar
• 1932 - Milton Jones (37), Amerikaans autocoureur
• 1939 - Joseph Roth (44), Oostenrijks-Hongaars schrijver en journalist
• 1942 - Chen Duxiu (62), Chinees politicus
• 1943 - Rein Boomsma (63), Nederlands voetballer en verzetsstrijder
• 1945 - Frits Lamp (44), Nederlands atleet
• 1949 - Martin Knudsen (78), Deens natuurkundige
• 1959 - Robert Morton Nance (86), Brits taalkundige, gespecialiseerd in het Cornisch
• 1961 - Annie Forsyth Wyatt (76), Australische activiste, ecologiste en Rode Kruis-medewerkster
• 1963 - Paul Helwig (70), Duitse filosoof, psycholoog en dramaturg
• 1964 - Jawaharlal Nehru (74), Indiaas premier
• 1966 - Leo Guda (41), Surinaams politicus
• 1966 - François Van Belle (84), Belgisch volksvertegenwoordiger
• 1967 - Johannes Itten (78), Zwitsers kunstschilder en kleurtheoreticus
• 1977 - Claude Barbier (39), Belgisch klimmer
• 1977 - Huig Maaskant (69), Nederlands architect
• 1987 - John Howard Northrop (95), Amerikaans biochemicus en Nobelprijswinnaar
• 1988 - Ernst Ruska (82), Duits natuurkundige
• 1989 - Joaquin Palacio (87), Spaans autocoureur
• 1995 - Epi Drost (49), Nederlands voetballer
• 1996 - Els van den Horn (69), Nederlands schoonspringster
• 1997 - Albert Embrechts (82), Belgisch kunstschilder
• 2001 - Bram van Leeuwen, alias Prince de Lignac (82), Nederlands zakenman en multimiljonair
• 2003 - Luciano Berio (77), Italiaans componist
• 2006 - Paul Gleason (62), Amerikaans acteur
• 2008 - Franz Künstler (107), laatste Duitse veteraan van de Eerste Wereldoorlog
• 2009 - Clive Granger (74), Brits econoom en Nobelprijswinnaar
• 2009 - Abram Hoffer (±74), Canadees psychiater
• 2010 - Roman Kozak (52), Russisch acteur
• 2011 - Jeff Conaway (60), Amerikaans acteur
• 2011 - Malgorzata Dydek (37), Pools basketbalspeelster
• 2011 - Gil Scott-Heron (62), Amerikaans dichter, muzikant en schrijver
• 2011 - Jukka Toivola (61), Fins atleet
• 2013 - Bill Pertwee (86), Brits acteur
• 2014 - Robert Steinberg (92), Canadees wiskundige
• 2015 - Erik Carlsson (86), Zweeds rallycoureur
• 2015 - Nils Christie (87), Noors socioloog en criminoloog
• 2015 - Waldemar Nods (85), Nederlands hoofdpersoon van het boek Sonny Boy
• 2016 - František Jakubec (60), Tsjechisch voetballer
• 2017 - Gregg Allman (69), Amerikaans rockmuzikant, zanger en songwriter
• 2018 - Donald Peterson (84), Amerikaans ruimtevaarder
• 2018 - Julio Ribera (91), Spaans striptekenaar
• 2019 - Piet Hemker (77), Nederlands wiskundige
• 2019 - Jacques Septon (85), Belgisch atleet
• 2019 - François Weyergans (77), Belgisch schrijver en regisseur
• 2020 - Larry Kramer (84), Amerikaans (toneel)schrijver en homoactivist
• 2021 - Robert Hogan (87), Amerikaans acteur
• 2021 - Kees de Jager (100), Nederlands astronoom
• 2021 - Jaime Lerner (83), Braziliaans architect en stedenbouwkundige
• 2021 - Poul Schlüter (92), Deens politicus
• 2021 - Steef Weijers (91), Nederlands politicus
• 2022 - Angelo Sodano (94), Italiaans kardinaal
• 2023 - Jan Caudron (86), Belgisch politicus
• 2023 - Jayantha Dhanapala (84), Sri Lankaans diplomaat
• 2023 - Ilja Kabakov (89), Russisch-Amerikaans beeldend kunstenaar
• 2023 - Max Roethof (83), Surinaams-Nederlands advocaat

• Rooms-katholieke kalender:
  • Heilige Augustinus van Canterbury († 604) - Vrije Gedachtenis
  • Heilige Frederik (van Luik) († 1121)
  • Heilige Reinolf († c. 700)
  • Heilige Bruno van Würzberg († 1045)
  • Heilige Eutropius van Oranje († 475)

Nederland bewerken

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1999 - Eerste officiële zomerse dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 25 °C in De Bilt)
• 2005 - Eerste officiële tropische dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 30 °C in De Bilt)
• 2017 - Eerste officiële tropische dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 30 °C in De Bilt)

België bewerken

Dagrecords^[6]

• 1927 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 6,7 °C
• 1892 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 25,4 °C
• 1934 - Laagste minimumtemperatuur 1,1 °C
• 2005 - Hoogste maximumtemperatuur 31,6 °C
• 1965 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 45,8 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen^[7]

• 1965 - Neerslag tot 82 mm in Pâturages (Colfontaine).
• 1971 - Na hagelbui ligt er een laag hagelstenen van 30 cm dik in Itterbeek (Dilbeek).
• 2005 - Maximumtemperaturen in het hele land boven 25 °C. In Kleine-Brogel (Peer) wordt 34,3 °C gemeten.

Zie de categorie 27 May van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.