ՖԻՖԱ Կոնֆեդերացիաների գավաթ

Առաջնությունը ի սկզբանե կազմակերպվում ու անցկացվում էր Սաուդյան Արաբիայում և կոչվում էր Ֆահդ թագավորի գավաթ։ Այն անցկացվել է 1992 և 1995 թվականներին, և այդ խաղարկություններին մասնակցել են Սաուդյան Արաբիայի հավաքականը և մի քանի մայրցամաքային չեմպիոններ։ 1997 թվականին ՖԻՖԱ-ն ստանձնեց առաջնության անցկացման կազմակերպումը և մրցաշարը վերանվանեց ՖԻՖԱ Կոնֆեդերացիաների գավաթ։ Առաջնությունն սկսեց անցկացվել երկու տարին մեկ։

2005 թվականից Կոնֆեդերացիաների գավաթը սկսեց անցկացվել չորս տարին մեկ՝ աշխարհի առաջնության նախորդ տարում, իսկ մրցաշարն ընդունում էր աշխարհի առաջնության հյուրընկալող երկիրը։

Ընդհանրապես, Կոնֆեդերացիաների գավաթին մասնակցում են վեց կոնֆեդերացիաների (ՈՒԵՖԱ, ԿՈՆՄԵԲՈԼ, ԿՈՆԿԱԿԱՖ, ԱՖԿ, ԿԱՖ, ՕՖԿ) մայրցամաքային առաջնությունների հաղթողները, գործող աշխարհի չեմպիոնը և հյուրընկալող երկրի հավաքականը։ Եթե ինչ-որ երկիր համապատասխանում է կրիտերիաներից մեկից ավելիին (ինչպես Ֆրանսիան 2001 թվականի Կոնֆեդերացիաների գավաթին՝ որպես աշխարհի և Եվրոպայի չեմպիոն), ապա առաջնությանը մասնակցում է համապատասխան մայրցամաքային առաջնությանը երկրորդ տեղ գրաված թիմը։

Երեք դեպքերում ազգային թիմերը հրաժարվել են Կոնֆեդերացիաների գավաթին մասնակցությունից։ 1997 թվականի Կոնֆեդերացիաների գավաթին մասնակցելուց հրաժարվեց ԵՎՐՈ 1996-ի չեմպիոն Գերմանիան, և նրան փոխարինեց ԵՎՐՈ 1996-ի փոխչեմպիոն Չեխիայի հավաքականը։ 1998 թվականի աշխարհի առաջնության չեմպիոն Ֆրանսիան հրաժարվեց մասնակցել 1999 թվականի Կոնֆեդերացիաների գավաթին և փոխարինվեց 1998 թվականի աշխարհի առաջնության փոխչեմպիոն Բրազիլիայի կողմից՝ մրցաշարին մասնակցելու հնարավորություն ընձեռնելով 1997 թվականի Ամերիկայի գավաթի փոխչեմպիոն Բոլիվիայի հավաքականին։ 2003 թվականի Կոնֆեդերացիաների գավաթին մասնակցելուց հաջորդաբար հրաժարվեցին ԵՎՐՈ 2000-ի փոխչեմպիոն Իտալին և 2002 թվականի աշխարհի առաջնության փոխչեմպիոն Գերմանիան, և մրցաշարին մասնակցելու հրավեր ստացավ 2002 թվականի աշխարհի առաջնությանը երրորդ տեղ զբաղեցրած Թուրքիայի հավաքականը։

Առաջնությունը կազմված է չորսական թիմերից բաղկացած երկու խմբից։ Ամեն խմբում թիմերը խաղում են շրջանաձև համակարգով, այսինքն՝ ամեն թիմ մեկական հանդիպում է անցկացնում խմբի մյուս երեք թիմերի հետ։ Նույն կոնֆեդերացիայի երկրների հավաքականները չեն կարող նույն խմբում լինել, բացի այն դեպքից երբ մրցաշարին մասնակցում է երեք թիմ նույն կոնֆեդերացիայից, ինչպես 2017 թվականի խաղարկության ժամանակ, երբ առաջնությանը մասնակցում էին հյուրընկալող երկիր Ռուսաստանը, աշխարհի չեմպիոն Գերմանիան և Եվրոպայի չեմպիոն Պորտուգալիան։

Յուրաքանչյուր խմբի երկու լավագույն թիմերը խաղում են կիսաեզրափակչում։ Խմբի հաղթողը խաղում է մյուս խմբի երկրորդ տեղի հետ։ Խմբային փուլի որակավորման կանոնները հետևյալն են.

1) Միավորներ

2) Գոլերի տարբերություն

3) Խփած գոլեր

Եթե 2 կամ ավելի թիմ հավասար են վերը նշված 3 կրիտերիաներով, ապա նրանց տեղերը որոշվում են հետևյալ կերպ.

4) Հավասար միավորներով թիմերի իրար դեմ խաղերում վաստակած միավորներով

5) Հավասար միավորներով թիմերի իրար դեմ խաղերում գոլերի տարբերություն

6) Հավասար միավորներով թիմերի իրար դեմ խաղերում խփած գոլեր

7) Արդար խաղի միավորներ

• առաջին դեղին քարտ. բացասական 1 միավոր
• երկրորդ դեղին քարտ (կարմիր քարտ). բացասական 3 միավոր
• ուղիղ կարմիր քարտ. բացասական 4 միավոր
• դեղին քարտ և ուղիղ կարմիր քարտ. բացասական 5 միավոր

8) Վիճակահանություն ՖԻՖԱ-ի կազմակերպչական կոմիտեի կողմից

Կիսաեզրափակչի հաղթողները խաղում են եզրափակչում, իսկ պարտվողները՝ երրորդ տեղի համար խաղում։ Փլեյ-օֆֆում ոչ ոքիի դեպքում թիմերը խաղում են լրացուցիչ ժամանակում, որը կազմված է 15-րոպեանոց երկու խաղակեսերից։ Եթե լրացուցիչ ժամանակից հետո հաղթողը չի որոշվում, թիմերը անցկացնում են հետխաղյա 11-մետրանոցների հարվածաշար։

Կոնֆեդերացիաների գավաթ խմբագրել

Առաջին երկու առաջնությունները կրում էին Ֆահդ թագավորի գավաթ անվանումը։ Հետագայում ՖԻՖԱ-ն ճանաչեց դրանք որպես Կոնֆեդերացիաների գավաթի խաղարկություններ^[3]։

Տարի	Անցկացման վայրը		Չեմպիոն	Հաշիվ	Փոխչեմպիոն		Երրորդ տեղ	Հաշիվ	Չորրորդ տեղ		Թիմերի քանակ
1992 Մանրամասն	Սաուդյան Արաբիա		Արգենտինա	3 : 1	Սաուդյան Արաբիա		Միացյալ Նահանգներ	5 : 2	Կոտ դ'Իվուար		4
1995 Մանրամասն	Սաուդյան Արաբիա		Դանիա	2 : 0	Արգենտինա		Մեքսիկա	1 : 1 ԼԺՀ 5 : 4 ՀՏՀ	Նիգերիա		6
1997 Մանրամասն	Սաուդյան Արաբիա		Բրազիլիա	6 : 0	Ավստրալիա		Չեխիա	1 : 0	Ուրուգվայ		8
1999 Մանրամասն	Մեքսիկա		Մեքսիկա	4 : 3	Բրազիլիա		Միացյալ Նահանգներ	2 : 0	Սաուդյան Արաբիա		8
2001 Մանրամասն	Հարավային Կորեա  Ճապոնիա		Ֆրանսիա	1 : 0	Ճապոնիա		Ավստրալիա	1 : 0	Բրազիլիա		8
2003 Մանրամասն	Ֆրանսիա		Ֆրանսիա	1 : 0 ԼԺՀ	Կամերուն		Թուրքիա	2 : 1	Կոլումբիա		8
2005 Մանրամասն	Գերմանիա		Բրազիլիա	4 : 1	Արգենտինա		Գերմանիա	4 : 3 ԼԺՀ	Մեքսիկա		8
2009 Մանրամասն	Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն		Բրազիլիա	3 : 2	Միացյալ Նահանգներ		Իսպանիա	3 : 2 ԼԺՀ	Հարավային Աֆրիկա		8
2013 Մանրամասն	Բրազիլիա		Բրազիլիա	3 : 0	Իսպանիա		Իտալիա	2 : 2 ԼԺՀ 3 : 2 ՀՏՀ	Ուրուգվայ		8
2017 Մանրամասն	Ռուսաստան		Գերմանիա	1 : 0	Չիլի		Պորտուգալիա	2 : 1 ԼԺՀ	Մեքսիկա		8

Լավագույն քառյակում հայտնված թիմեր խմբագրել

Թիմ	Հաղթող	Երկրորդ տեղ	Երրորդ տեղ	Չորրորդ տեղ
Բրազիլիա	4 (1997, 2005, 2009, 2013)	1 (1999)	–	1 (2001)
Ֆրանսիա	2 (2001, 2003)	–	–	–
Արգենտինա	1 (1992)	2 (1995, 2005)	–	–
Մեքսիկա	1 (1999)	–	1 (1995)	2 (2005, 2017)
Գերմանիա	1 (2017)	–	1 (2005)	–
Դանիա	1 (1995)	–	–	–
Միացյալ Նահանգներ	–	1 (2009)	2 (1992, 1999)	–
Ավստրալիա	–	1 (1997)	1 (2001)	–
Իսպանիա	–	1 (2013)	1 (2009)	–
Սաուդյան Արաբիա	–	1 (1992)	–	1 (1999)
Ճապոնիա	–	1 (2001)	–	–
Կամերուն	–	1 (2003)	–	–
Չիլի	–	1 (2017)	–	–
Չեխիա	–	–	1 (1997)	–
Թուրքիա	–	–	1 (2003)	–
Իտալիա	–	–	1 (2013)	–
Պորտուգալիա	–	–	1 (2017)	–
Ուրուգվայ	–	–	–	2 (1997, 2013)
Կոտ դ'Իվուար	–	–	–	1 (1992)
Նիգերիա	–	–	–	1 (1995)
Կոլումբիա	–	–	–	1 (2003)
Հարավային Աֆրիկա	–	–	–	1 (2009)

Լավագույն ռմբարկուներ խմբագրել

Առաջնություն	Խաղացող	Գոլեր
1992	Գաբրիել Բատիստուտա	2
1995	Լուիս Գարսիա	3
1997	Ռոմարիո	7
1999	Ռոնալդինյո	6
2001	Ռոբերտ Պիրես	2
2003	Թիերի Անրի	4
2005	Ադրիանո	5
2009	Լուիս Ֆաբիանո	5
2013	Ֆեռնանդո Տոռես	5
2017	Տիմո Վերներ	3

Լավագույն դարպասապահներ խմբագրել

Առաջնություն	Խաղացող
2005	Օսվալդո Սանչես
2009	Թիմ Հովարդ
2013	Ժուլիո Սեզար
2017	Կլաուդիո Բրավո

• Կոնֆեդերացիաների գավաթը FIFA.com-ում Արխիվացված 2010-06-15 Wayback Machine
• Կոնֆեդերացիաների գավաթի մասին նորություններ ESPNFC.com-ում
• Կոնֆեդերացիաների գավաթի մասին նորություններ The Guardian-ում

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «ՖԻՖԱ Կոնֆեդերացիաների գավաթ» հոդվածին։