Կալաշնիկովի ինքնաձիգ

ԱԿ-74, 7,62-մմ Կալաշնիկովի ինքնաձիգ (ռուս.՝ Автомат Калашникова), տեսակավորող կրակային, գազով վարված, 7,62x39մմ գրոհային հրացան, որն առաջին առաջին անգամ նախագծվել է Խորհրդային Միությունում՝ Միխայիլ Կալաշնիկովի կողմից։ Պաշտոնապես հայտնի է որպես Ավտոմատ Կալաշնիկովա (Կալաշնիկովի ինքնաձիգ)։ Հայտնի է նաև որպես Կալաշնիկով, ԱԿ, կամ ռուսերեն ժարգոնով՝ Կալաշ։

Կալաշնիկովի ինքնաձիգ
Տեսակհրազենային մոդել
Ենթատեսակինքնաձիգ
Երկիր ԽՍՀՄ
Ծառայության ընդունման տարի1949
ՊատերազմներԼաոսի քաղաքացիական պատերազմ, Cambodian Civil War?, Cambodian–Vietnamese War?, Sino-Vietnamese War?, Քաղաքացիական պատերազմ Աֆղանստանում, Իրանա-իրաքյան պատերազմ, Իրաք-քուվեյթյան պատերազմ, Խորվաթիայի անկախության պատերազմ, Բոսնիական պատերազմ, Իրաքյան պատերազմ, Մեքսիկական նարկոպատերազմ, Cambodian–Thai border dispute?, Քաղաքացիական պատերազմ Լիբիայում, Սիրիայի քաղաքացիական պատերազմ, Իրաքի քաղաքացիական պատերազմ, Mali War?, Հարավսլավական պատերազմ և Հունգարական հեղափոխություն
ՍտեղծողՄիխայիլ Կալաշնիկով
Արտադրված է80 000 000
Փամփուշտի տեսակ7,62×39 մմ
Տարբերակ 56-ը (վերին) և ԱԿՍ-74

ԱԿ-74-ի նախագծման աշխատանքները սկսվել են Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմի վերջին տարվա ընթացքում (1945 թ.)։ Պատերազմից հետո՝ 1946 թվականին, ԱԿ-46-ը ներկայացրվել է պաշտոնական ռազմական փորձերի համար։ 1947 թվականին, սահմանված ագուստով տարբերակը ներկայացվել է օգտագործման խորհրդային բանակի որոշ ստորաբաժանումներում։ Վաղ տարբերակներից էր ԱԿՍ-74 (Ս - Սկլադնոյ կամ «ծալովի»), որը ունի ստորին ծալովի մետաղական ուսի ագուստով։ 1949 թվականին, ԱԿ-74 պաշտոնապես ընդունվել է ԽՍՀՄ զինված ուժերի կողմից և օգտագործվել է Վարշավայի պայմանագրի անդամ պետությունների մեծամասնության կողմից։

Վաղ արտադրության ԱԿ-74-ը առաջին իսկական գրոհային հրացաններից մեկն էր։ Նույնիսկ վեց տասնամյակ անց, ԱԿ-74 մոդելը և դրա տարբերակներ ամենաշատ օգտագործվող և ամենահայտնի գրոհային հրացաններից են աշխարհում՝ իրենց դիմացկունությանը, ցածր արտադրական ծախսերի և հեշտ օգտագործման շնորհիվ։ Այն արտադրվել է շատ երկրներում և օգտագործվել է ինչպես կանոնավոր, այնպես էլ անկանոն զինված ուժերի, հեղափոխական և ահաբեկչական կազմակերպությունների կողմից։ ԱԿ-74-ն, բացյ այդ, հիմք է հանդիսացել զարգացնելու բազմաթիվ այլ բնորոշ և անձնակազմի ծառայող հրազեների տեսակներ։ Աշխարհում, ավելի շատ ԱԿ տեսակի հրացաններ են արտադրվել, քան մյուս բոլոր գրոհային հրացանները միասին վերցրած։

Կրակելով 7,62x39մմ փամփուշտները՝ ԱԿ-74-ը պատճառում է զգալի վնասվածքներ, հատկապես, երբ գնդակը պայթում է մաշկի ներսում։ Այն համեմատաբար ավելի փոքր վերքեր է առաջացնում, երբ գնդակը դուրս է գալիս մարմնից։

Կրակում շրջանակին, մառաջին փամփուշտը, սմԴրան հաջորդած փամփուշտները, սմէներգետիկ փամփուշտ, Ջ
փամփուշտմոտավոր դիպչելը կետինընդհանուր սփռվածությունը
բարձրությունկողայինբարձրությունկողայինբարձրությունկողայինբարձրությունկողային
100849117511121540
2001181822141023341147
3001712273321153436843
4002316374428204648618
5002920465635255861461
6003524566742307073363
7004229667849358286314
8004934768956409498284
անուներկիրփամփուշտերկարություն, մմ ետնամաս/առանց պահատուփգնդացրի փողի երկարությունը, մմքաշ, կգ (առանց փամփուշտ)դրույքաչափը մեկ րոպեումարդյունավետ դիապազոնը, մՓամփուշտի սկզբնական արագություն
АКԽՍՀՄ7,62×398704154,3600800710
АКМԽՍՀՄ7,62×398804153,16001000715
АК74ԽՍՀՄ5,45×399404153,36001000900
АК74МՌուսաստան5,45×39943/7054153,66501000900
АКС74УԽՍՀՄ5,45×39730/490206,52,7700500735
ԱԿ-101Ռուսաստան5,56×45943/7004153,66001000910
ԱԿ-102Ռուսաստան5,56×45824/5863143,2600500850
ԱԿ-103Ռուսաստան7,62×39943/7054153,66001000715
ԱԿ-104Ռուսաստան7,62×39824/5863143,1600500670
ԱԿ-105Ռուսաստան5,45×39824/5863143,2600500840
ԱԿ-107Ռուսաստան5,45×39943/7004153,88501000900
ԱԿ-108Ռուսաստան5,56×45943/7004153,89001000910
ԱԿ-109Ռուսաստան7,62×39943/7004153,89001000750
ԱԿ-9Ռուսաստան9×39705/4652003,1600400290 (СП-5) / 305 (СП-6)
ԱԿ-12Ռուսաստան5,45×39940/7304153,2650/10001100900

Օգտագործողներ խմբագրել

Տեսնել նաև ՝ խմբագրել

Աղբյուրներ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Կահաներ, Լարի (2006 թ․ նոյեմբերի 26). «Weapon Of Mass Destruction». Washingtonpost.com. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 3-ին.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 2,26 2,27 2,28 2,29 2,30 2,31 2,32 2,33 2,34 2,35 2,36 2,37 2,38 2,39 2,40 2,41 2,42 2,43 2,44 2,45 2,46 2,47 2,48 2,49 2,50 2,51 2,52 2,53 2,54 2,55 Ջոնս, Ռիչարդ Դ. Jane's Infantry Weapons 2009/2010. Jane's Information Group; 35 հրատարակ. (Հունվարի 27, 2009). ISBN 978-0-7106-2869-5.
  3. «5.56mm AR-M1 & AR-M1F». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 18-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 6-ին.
  4. «7.62mm AR-M1 & AR-M1F». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 6-ին.
  5. Գանդեր, Թերի Ջ.; Հոգ, Իան Խ. Jane's Infantry Weapons 1995/1996. Jane's Information Group; 21 edition (Մայիս 1995). ISBN 978-0-7106-1241-0.
  6. 6,0 6,1 6,2 «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 6-ին.
  7. http://www.mod.gov.ge/files/ijwtsgknrxgeo.pdf
  8. Միլոսևիչ, Միլան (2005). «Trojanski Konj za Teroriste» (սերբերեն). Kalibar. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 3-ին. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 4-ին.
  9. «Greece Ministry of Public Order Press Office: Special Anti-Terrorist Unit» (PDF). astynomia.gr – Official Website of the Hellenic Police. July 2004. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2009 թ․ նոյեմբերի 8-ին. Վերցված է 2009 թ․ սեպտեմբերի 27–ին-ին.
  10. «Maha's elite counter terror unit Force One becomes operational». Business Standard. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 5-ին.
  11. «Indonesian Army official site». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 6-ին.
  12. http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2006/10/12/feature-03
  13. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 6-ին.
  14. 14,0 14,1 14,2 Միլլեր, Դավիթ (2001). The Illustrated Directory of 20th Century Guns. Salamander Books Ltd. ISBN 1-84065-245-4.
  15. «Santiago city forms SWAT team to combat crime». Philippine Information Agency. 2006 թ․ սեպտեմբերի 2. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 1-ին.
  16. Western Sahara - In the unforgiving deserts of south west Algeria, Nick Ryan meets the nomads fighting a 25 year battle.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կալաշնիկովի ինքնաձիգ» հոդվածին։