Գվինեա
Գվինեա, պաշտոնապես՝ Գվինեայի Հանրապետություն (ֆր.՝ République de Guinée), երկիր Արևմտյան Աֆրիկայում։
| Գվինեա République de Guinée | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
.svg) | |||||
| Կարգավիճակ | ինքնիշխան պետություն և երկիր | ||||
| Ներառում է | Բոկե, Կոնակրի, Ֆարանա, Կանկան, Կինդիա, Լաբե, Մամու և Նզերեկորե | ||||
| Պետական լեզու | ֆրանսերեն[1] | ||||
| Մայրաքաղաք | Կոնակրի | ||||
| Պետական կարգ | նախագահական հանրապետություն | ||||
| Օրենսդիր մարմին | National Assembly? | ||||
| Երկրի ղեկավար | Mamadi Doumbouya? | ||||
| Կառավարության ղեկավար | Amadou Bah Oury? | ||||
| Մակերես | 245 857 կմ² | ||||
| Ազգաբնակչություն | ▲12 717 176 մարդ (2017)[2] | ||||
| Խտություն | 39,4 մարդ/կմ² | ||||
| Հիմն | Liberté? | ||||
| Կարգախոս | «Travail, Justice, Solidarité» | ||||
| Հիմնադրված է | հոկտեմբերի 2, 1958 թ. | ||||
| Արժույթ | Guinean franc? | ||||
| Կենտրոնական բանկ | Central Bank of the Republic of Guinea? | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+0 և Africa/Conakry?[3] | ||||
| Հեռախոսային կոդ | +224 | ||||
| Ինտերնետ-դոմեն | .gn | ||||
| Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս | 0,465[4] | ||||
| presidence.gov.gn | |||||
Քաղաքական բաժանումներ խմբագրել
Գվինեան բաժանված է 7 մարզերի, 33 պրեֆեկտուրաների, մայրաքաղաք Կոնակրիան, նույնանուն մարզում է։
| № | Շրջան | Շրջան (ֆր.) | Վարչական կենտրոն | Տարածք, կմ² | բնակչություն, մարդ. (2009) | խտություն, մարդ/կմ² |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Բոքե | Boké | Բոքե | 31 186 | 1 036 700 | 33,24 |
| 2 | Կոնակրի | Conakry | Կոնակրի | 450 | 1 548 500 | 3441,11 |
| 3 | Ֆարանա | Faranah | Ֆարանա | 35 581 | 777 700 | 21,86 |
| 4 | Կանկան | Kankan | Կանկան | 72 156 | 1 467 000 | 20,33 |
| 5 | Կանդիա | Kindia | Կանդիա | 28 873 | 1 432 900 | 49,63 |
| 6 | Լաբե | Labé | Լաբե | 22 869 | 919 700 | 40,22 |
| 7 | Մամու | Mamou | Մամու | 17 074 | 797 800 | 46,73 |
| 8 | Իզերեկորե | Nzérékoré | Իզերեկորե | 37 668 | 2 237 500 | 59,41 |
| Ընդհանուր | 245 857 | 10 217 800 | 41,56 |
Արվեստ խմբագրել
Արվեստի բնորոշ նմուշներից և այլն քարե արձանիկները, փայտե և ոսկրե ծիսական դիմակները։ Տարածված են հարդե հյուսածոները (պայուսակներ, հովհարներ, խսիրներ), գործվածքների դաջումը կապույտ, նարնջագույն և կարմիր երկրաչափական նախշերով։ Պրոֆեսիոնալ արվեստը զարգացած չէ։ Գվինեայի Տյան յուրաքանչյուր ժողովուրդ ունի իր երգերը, պարերը, երաժշտական գործիքները։ Երգերի մեղեդիները հիմնականում դիատոնիկ են։ Գործիքներից են՝ տարբեր ձևերի ու չափերի թմբուկները, բալաֆոնը (քսիլոֆոնի տիպի նվագարան), կորան (բազմալար կսմիթային նվագարան), բոլյոնը (եռալար), կերոնան (իննալար կիթառ), երկայնական ֆլեյտան։ Գյուղերում հնուց տոնական պարերը հաճախ վերածվել են թատերական ներկայացումների (ներկված դեմքեր և մարմիններ, դիմակներ, և անպատրաստից երկխոսություններ, մնջախաղ)։ Պրոֆեսիոնալ կատարողները թափառել են գյուղերում և ներկայացրել կենցաղային տեսարաններ։ 1948 թվականին Փարիզում կազմակերպվել է «Աֆրիկյան բալետներ» անսամբլը, որի հիման վրա 1958 թվականին ստեղծվել է «Գվինեայի Տյան աֆրիկյան բալետներ» կոլեկտիվը։ Նրա խաղացանկը կազմված էր պարերից, մնջախաղերից, երաժշտադրամատիկական տեսարաններից։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Արտաքին հղումներ խմբագրել
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 187)։  |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գվինեա» հոդվածին։ |