جام ملت‌های اروپا

مسابقات فوتبال در اروپا که توسط یوفا برگزار می‌شود


جام ملت‌های اروپا، قهرمانی فوتبال اروپا یا یورو (به انگلیسی: UEFA European Championship) یک تورنمنت فوتبال است که یوفا آن را برگزار می‌کند. این جام به عنوان دومین تورنمنت پرطرفدار جهان پس از جام جهانی فوتبال شناخته می‌شود. قهرمان این جام، به عنوان قهرمان قاره اروپا در رشته فوتبال شناخته می‌شود و به‌طور خودکار به جام کنفدراسیون‌ها راه می‌یابد. این جام از سال ۱۹۵۸ تاکنون هر چهار سال یک بار برگزار شده‌است، به جز سال ۲۰۲۰ که به دلیل شیوع ویروس کرونا به سال ۲۰۲۱ موکول شد. این بازی‌ها از سال ۱۹۹۶، یورو نامیده می‌شود.آلمان و اسپانیا هرکدام با سه قهرمانی بیشترین تعداد قهرمانی را در این مسابقات کسب کرده‌اند.۱۶ دوره از این مسابقات برگزارشده و ۱۰ تیم ملی این جام را بدست آورده‌اند: آلمان و اسپانیا سه بار، فرانسه و ایتالیا ۲ بار و چکسلوواکی، هلند، دانمارک، اتحاد جماهیر شوروی، یونان و پرتغال هر کدام یک قهرمانی را کسب کرده‌اند.

جام ملت‌های اروپا
جام قهرمانی مسابقات
سال بنیان‌گذاری۱۹۵۸؛ ۶۶ سال پیش (۱۹۵۸-خطا: زمان نامعتبر}})
منطقهاروپا
شمار تیم‌های حاضر۲۴ (نهایی)
۵۵ (مقدماتی)
قهرمان کنونی ایتالیا (دومین قهرمانی)
موفق‌ترین تیم آلمان
(۳ قهرمانی و ۳ نایب قهرمانی)
جام ملت‌های اروپا ۲۰۲۴

نحوه برگزاری ویرایش

این رقابت از دوره۲۰۱۶ با حضور ۲۴تیم در مجوع ۵۱بازی مشخص می شود.


گزینش تیم های حاضر در جام

میزبان یا میزبان های رقابت ها به صورت خودکار در این رقابت حضور پیدا می کنند(به غیر از دوره۲۰۲۰ که ۱۱کشور همزمان میزبان این تورنومنت بودند)، سپس تمامی تیم های باقی ماندهٔ عضو یوفا در قالب ۱۰ گروه باهم به صورت رفت و برگشتی مسابقه می‌دهند، گروه ها در حالت استاندارد ۵تیمی هستند و به دلیل اینکه یوفا دارای ۵۵عضو است حداکثر ۵گروه می توانند دارای ۶تیم بشوند. دو تیم اول تمامی گروه‌ها به جام ملت‌های اروپا صعود می‌کنند که در مجموع ۲۰تیم می‌شوند و از آنجایی که این رقابت‌ها در حال حاضر با حضور ۲۴تیم برگزار می شود سهمیه های باقی مانده نیز از طریق پلی‌آف با حضور ۱۲تیم از بهترین تیم‌های ۳سطحِ اولِ لیگ ملت‌های اروپا(در صورتی که مستقیماً در مراحل مقدماتی صعود نکرده باشند) در چند مسیر مختلف برگزار می‌شود و تیم های برندهٔ هر یک از مسیر ها به یورو صعود خواهد کرد.(تعداد مسیر ها برابر با تعداد سهیمه های باقی مانده است؛ اگر یورو یک میزبان داشته باشد پلی‌آف دارای ۳مسیرِ خواهد بود که برنده هر مسیر نیز با پیروزی در دو بازی متوالی مانند یک رقابت چهارجانبه مشخص می‌شود.)

برای مثال در آخرین دوره یعنی ۲۰۲۴، آلمان بعنوان میزبان به صورت خودکار صعود کرد، روسیه نیز به دلیل حمله۲۰۲۲ به اوکراین از شرکت در رقابت منع شد، در نتیجه ۵۳عضو باقی مانده یوفا در قالب ۷گروه ۵تیمی و ۳گروه ۶تیمی با هم رقابت کردند و ۲۰سهمیه صعود به تیم های اول و دوم این ۱۰گروه تعلق گرفت و با وجود صعود خودکار آلمان، ۳سهمیه دیگر باقی مانده بود که با برگزاری پلی‌آف در ۳مسیر مختلف با حضور ۱۲تیم، ۳تیم آخر نیز مشخص شدند.

قرعه کشی مرحله گروهی

تیم‌هایی که سهمیه ها را دریافت کردند با قرعه‌کشی در ۶گروه ۴تیمی تقسیم می‌شوند و گروه های مرحله مقدماتی را تشکیل می‌دهند.

آغاز رسمی رقابت با مرحله گروهی

با آغاز رسمی رقابت، هر تیم با ۳تیم‌هم‌گروهی‌اش به صورت تک‌دیدار رقابت می کند. بعد از پایان مراحل گروهی تیم‌های اول و دوم تمامی گروه‌ها به همراه ۴ تیم برتر سوم به مرحله یک‌هشتم نهایی در محله حذفی صعود می‌کنند.

مرحله حذفی و مشخص شدن قهرمان

مرحله حذفی باحضور ۱۶تیم صعودکننده با برگزاری مراحل یک‌هشتم، یک‌چهارم، نیمه نهایی و فینال برگزار می‌شوند و در ۵۱مین بازی، قهرمان قاره اروپا در رشته فوتبال مشخص می‌شود.

نتایج ویرایش

دورهدیدار پایانیدیدار رده‌بندی
میزبانقهرماننتیجهنایب قهرمانسومنتیجهچهارم
۱۹۶۰  فرانسه
اتحاد جماهیر شوروی
۲–۱
یوگسلاوی

چکسلواکی
۲–۰
فرانسه
۱۹۶۴  اسپانیا
اسپانیا
۲–۱
اتحاد جماهیر شوروی

مجارستان
۳–۱
دانمارک
۱۹۶۸  ایتالیا
ایتالیا
۱–۱
در وقت اضافه
(۲–۰)
پنالتی

یوگسلاوی

انگلستان
۲–۰
اتحاد جماهیر شوروی
۱۹۷۲  بلژیک
آلمان غربی
۳–۰
اتحاد جماهیر شوروی

بلژیک
۲–۱
مجارستان
۱۹۷۶  جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی
چکسلواکی
۲–۲
(۵–۳)
پنالتی

آلمان غربی

هلند
۳–۲
یوگسلاوی
۱۹۸۰  ایتالیا
آلمان غربی
۲–۱
بلژیک

چکسلواکی
۱–۱
(۹–۸)
پنالتی

ایتالیا
۱۹۸۴  فرانسه
فرانسه
۲–۰
اسپانیا

دانمارک
[۱]
پرتغال
۱۹۸۸  آلمان غربی
هلند
۲–۰
اتحاد جماهیر شوروی

ایتالیا
[۱]
آلمان غربی
۱۹۹۲  سوئد
دانمارک
۲–۰
آلمان

هلند
[۱]
سوئد
۱۹۹۶  انگلستان
آلمان
۲–۱
چک

انگلستان
[۱]
فرانسه
۲۰۰۰  بلژیک
 هلند

فرانسه
۲–۱
ایتالیا

هلند
[۱]
پرتغال
۲۰۰۴  پرتغال
یونان
۱–۰
پرتغال

چک
[۱]
هلند
۲۰۰۸  اتریش
  سوئیس

اسپانیا
۱–۰
آلمان

روسیه
[۱]
ترکیه
۲۰۱۲  لهستان
 اوکراین

اسپانیا
۴–۰
ایتالیا

آلمان
[۱]
پرتغال
۲۰۱۶  فرانسه
پرتغال
۱–۰
فرانسه

آلمان
[۱]
ولز
۲۰۲۰  اروپا
ایتالیا
۱–۱
(۳–۲)
پنالتی

انگلستان

اسپانیا
[۱]
دانمارک
۲۰۲۴  آلمان

آمار ویرایش

قهرمانی‌ها و نایب قهرمانی‌ها جام ملتهای اروپا ویرایش

تیمقهرمانینایب قهرمانی
 آلمان۳ (۱۹۷۲, ۱۹۸۰, ۱۹۹۶)۳ (۱۹۷۶, ۱۹۹۲, ۲۰۰۸)
 اسپانیا۳ (۱۹۶۴, ۲۰۰۸, ۲۰۱۲)۱ (۱۹۸۴)
 ایتالیا۲ (۱۹۶۸, ۲۰۲۰)۲ (۲۰۰۰, ۲۰۱۲)
 فرانسه۲ (۱۹۸۴, ۲۰۰۰)۱ (۲۰۱۶)
 روسیه۱ (۱۹۶۰)۳ (۱۹۶۴, ۱۹۷۲, ۱۹۸۸)
 پرتغال۱ (۲۰۱۶)۱ (۲۰۰۴)
 چک۱ (۱۹۷۶)۱ (۱۹۹۶)
 هلند۱ (۱۹۸۸)
 دانمارک۱ (۱۹۹۲)
 یونان۱ (۲۰۰۴)
 یوگسلاوی۲ (۱۹۶۰, ۱۹۶۸)
 انگلستان۱ (۲۰۲۰)
 بلژیک۱ (۱۹۸۰)

۱- قهرمانی و نایب قهرمانی‌های روسیه با نام اتحاد جماهیر شوروی بوده‌است.

سایر ویرایش

  • تا به امروز فقط اسپانیا توانسته به‌طور متوالی قهرمان این تورنمنت شود. (۲۰۰۸ و ۲۰۱۲)
  • کریستیانو رونالدو با ۱۴ گل بهترین گلزن تاریخ این مسابقات است.

خلاصه ویرایش

نقشه برندگان. آلمان: دو بار به عنوان آلمان غربی و یک بار آلمان متحد، روسیه به عنوان اتحاد جماهیر شوروی و جمهوری چک به عنوان چکسلواکی
تیمقهرماننایب قهرمانسومچهارمنیمه نهاییمجموع (Top Four)
 آلمان۳ (۱۹۷۲۱, ۱۹۸۰۱, ۱۹۹۶)۳ (۱۹۷۶۱, ۱۹۹۲, ۲۰۰۸)۳ (۱۹۸۸, ۲۰۱۲ ۲۰۱۶)۹
 اسپانیا۳ (۱۹۶۴*, ۲۰۰۸, ۲۰۱۲)۱ (۱۹۸۴)۱ (۲۰۲۰)۵
 ایتالیا۲ (۱۹۶۸, ۲۰۲۰*)۲ (۲۰۰۰, ۲۰۱۲)۱ (۱۹۸۰)۱ (۱۹۸۸)۶
 فرانسه۲ (۱۹۸۴*, ۲۰۰۰)۱ (۲۰۱۶*)۱ (۱۹۶۰)۱ (۱۹۹۶)۵
 روسیه 3۱ (۱۹۶۰)۳ (۱۹۶۴, ۱۹۷۲, ۱۹۸۸)۱ (۱۹۶۸)۱ (۲۰۰۸)۶
 چک۱ (۱۹۷۶۲)۱ (۱۹۹۶)۲ (۱۹۶۰, ۱۹۸۰)۱ (۲۰۰۴)۵
 پرتغال۱ (۲۰۱۶)۱ (۲۰۰۴*)۳ (۱۹۸۴, ۲۰۰۰, ۲۰۱۲)۵
 هلند۱ (۱۹۸۸)۱ (۱۹۷۶)۳ (۱۹۹۲, ۲۰۰۰, ۲۰۰۴)۵
 دانمارک۱ (۱۹۹۲)۱ (۱۹۶۴)۲ (۱۹۸۴, ۲۰۲۰)۴
 یونان۱ (۲۰۰۴)۱
 یوگسلاوی۲ (۱۹۶۰, ۱۹۶۸)۱ (۱۹۷۶)۳
 انگلستان۱ (۲۰۲۰*)۱ (۱۹۶۸)۱ (۱۹۹۶)۳
 بلژیک۱ (۱۹۸۰)۱ (۱۹۷۲)۲
 مجارستان۱ (۱۹۶۴)۱ (۱۹۷۶)۲
 سوئد۱ (۱۹۹۲)۱
 ترکیه۱ (۲۰۰۸)۱
 ولز۱ (۲۰۱۶)۱
مجموع۱۵۱۵۶۶۲۰۶۰

* میزبان
1 به عنوان آلمان غربی
2 به عنوان چکسلواکی
3 به عنوان شوروی

رده‌بندی کلی ویرایش

#تیمحبازیپتشگ.زگ.خامتیاز
۱  آلمان۱۳۵۳۲۷۱۳۱۳۷۸۵۵۹۴
۲  ایتالیا۱۰۴۵۲۱۱۸۶۵۲۳۱۸۱
۳  اسپانیا۱۱۴۶۲۱۱۵۱۰۶۸۴۲۷۸
۴  فرانسه۱۰۴۳۲۱۱۲۱۰۶۹۵۰۷۵
۵  هلند۱۰۳۹۲۰۸۱۱۶۵۴۱۶۸
۶  پرتغال۸۳۹۱۹۱۰۱۰۵۶۳۸۶۷
۷  انگلستان۱۰۳۸۱۵۱۳۱۰۵۱۳۷۵۸
۸  چک۱۰۳۷۱۵۷۱۵۴۸۴۷۵۲
۹  روسیه۱۲۳۶۱۳۷۱۶۴۰۵۲۴۶
۱۰  دانمارک۹۳۳۱۰۶۱۷۴۲۵۰۳۶
۱۱  بلژیک۶۲۲۱۱۲۹۳۱۲۸۳۵
۱۲  کرواسی۶۲۲۹۶۷۳۰۲۸۳۳
۱۳  سوئد۷۲۴۷۷۱۰۳۰۲۸۲۸
۱۴  اسلواکی۶۱۵۵۴۶۱۷۲۳۱۹
۱۵  یونان۴۱۶۵۳۸۱۴۲۰۱۸
۱۶   سوئیس۵۱۸۳۸۷۱۶۲۴۱۷
۱۷  ولز۲۱۰۵۱۴۱۳۱۲۱۶
۱۸  ترکیه۵۱۸۴۲۱۲۱۴۳۰۱۴
۱۹  لهستان۴۱۴۲۷۵۱۱۱۵۱۳
۲۰  صربستان۵۱۴۳۲۹۲۲۳۹۱۱
۲۱  مجارستان۴۱۱۲۴۵۱۴۲۰۱۰
۲۲  اوکراین۳۱۱۳۸۸۱۹۹
۲۳  ایسلند۱۵۲۲۱۸۹۸
۲۴  اتریش۳۱۰۲۲۶۷۱۲۸
۲۵  اسکاتلند۳۹۲۲۵۵۱۰۸
۲۶  رومانی۵۱۶۱۵۱۰۱۰۲۱۸
۲۷ ایرلند۳۱۰۲۲۶۶۱۷۸
۲۸  نروژ۱۳۱۱۱۱۱۴
۲۹  بلغارستان۲۶۱۱۴۴۱۳۴
۳۰  ایرلند شمالی۱۴۱۳۲۳۳
۳۱  آلبانی۱۳۱۲۱۳۳
۳۲  فنلاند۱۳۱۲۱۳۳
۳۳  اسلوونی۱۳۲۱۴۵۲
۳۴  لتونی۱۳۱۲۱۵۱
۳۵ مقدونیه۱۳۳۲۸
  • نکته: ح (حضور)، پ (برد)، ت (مساوی)، ش (باخت) گ.ز (گل زده)، گ.خ (گل خورده)

جستارهای وابسته ویرایش

پانویس ویرایش

  1. ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ از سال ۱۹۸۴ بازی رده‌بندی برگزار نمی‌گردد.

منابع ویرایش

  • "Regulations of the UEFA European Football Championship 2010–12" (PDF). UEFA.com. Union of European Football Associations. 15 September 2009. Retrieved 4 January 2012.
  • "European Championship". Rec. Sport. Soccer Statistics Foundation (RSSSF). 17 July 2012. Retrieved 18 July 2012.
  • جام ملت‌های اروپا چطور شکل گرفت؟ بی‌بی‌سی فارسی. ۱۹ خرداد ۱۳۹۵