Хĕвел тавраш тытăмĕ

Хĕвел системи — Хĕвелтен тата планетăсен системинчен тăракан çăлтăр системи, унăн йĕркине çутçанталăкри хĕвел тавра çаврăнакан космос объекчĕсем: планетăсемпе планетăсен спутникĕсем, карликлă планетăсемпе спутникĕсем, çаплах Хĕвел системин пĕчĕк кĕлеткисем — астероидсем, метеороидсем, кометăсем, космослах тусанĕ кĕреççĕ.

Шучĕсем тӳрлет

Хальхи тĕпчевлĕ курăмсемпе, Хĕвел системи 5 миллиард çул каялла газлă-тусанлă пĕлĕтлĕх пăчăртаннипе пулса тăнă.

Пур параметăрĕсене Çĕрпе танлаштарса кăтартнă :

^* Абсолютлă палисене Çĕр çтатьяра кăтартнă.
^** Талăкăн çуклă палли планета хăй тĕнĕлĕ тавра çаврăнни орбита çаврăнăвĕпе хирĕçле пулнине пĕлтерет.
^*** 1930 çулта уçсанах Плутона планета тесе Тенчери Астрономиллĕ Пĕрлĕх çирĕплетет. Хальхи тĕпчев ĕçĕсене шута илсе Плутонран çак статуса туртса илнĕ.
Планета	Экваторлă диаметр (çĕр диаметрĕсем)	Йывăрăш (çĕр йывăрăшĕ)	Орбиталлă радиус (а. в.)	Орбиталлă тапхăр (çул)	Талăк (çĕр талăкĕ)	Спутниксем
Меркури	0,382	0,06	0,38	0,241	58,6	çук
Венера	0,949	0,82	0,72	0,615	−243^**	çук
Çĕр^*	1,00	1,00	1,00	1,00	1,00	1
Марс	0,53	0,11	1,52	1,88	1,03	2
Юпитер	11,2	318	5,20	11,86	0,414	63
Сатурн	9,41	95	9,54	29,46	0,426	60
Уран	3,98	14,6	19,22	84,01	−0,718^**	27
Нептун	3,81	17,2	30,06	164,79	0,671	13
Плутон^***	0,24	0,0017	39,5	248,5	−6.5^**	3

Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр.
Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла.