วิธีการ กำจัดเศษอาหารจากร่องฟันคุด

ดาวน์โหลดบทความ

ดาวน์โหลดบทความ

ภายในบทความนี้:

ดูแลแผลหลังผ่าฟันคุดในช่วงแรก

บ้วนทำความสะอาดปากเมื่อผ่านวันแรกไปแล้ว

เรียนรู้ว่าควรปฏิบัติตนอย่างไรต่อไป

บทความที่เกี่ยวข้อง

ข้ออ้างอิง

การผ่าฟันคุดมักทิ้งร่องใหญ่ๆ ในเหงือกซึ่งมีกรามล่างอยู่ด้านใต้ ร่องนี้เป็นร่องที่เกิดจากการแทงขึ้นมาของรากฟัน ในบางคนร่องนี้มีขนาดใหญ่พอๆ กับฟันกรามทั้งซี่ โดยส่วนมากแล้วทันตแพทย์ที่ผ่าให้มักจะเย็บปิดร่องนี้ให้หลังผ่า แต่อย่างไรก็ตามสำหรับบางเคสที่ไม่ได้มีการเย็บปิด อาจมีภาวะแทรกซ้อนคือ เศษอาหารจะเข้าไปติดในร่องได้ง่าย การบ้วนปากกลั้วน้ำเกลือก็ไม่สามารถทำให้สะอาดหมดจดได้ เรามาเรียนรู้วิธีทำความสะอาดที่เหมาะสมและวิธีดูแลแผลที่เหงือกเพื่อป้องกันการติดเชื้อและภาวะแทรกซ้อนระหว่างรอแผลหายกันดีกว่า

ขั้นตอน

ส่วน 1

ส่วน 1 ของ 3:

ดูแลแผลหลังผ่าฟันคุดในช่วงแรก

ดาวน์โหลดบทความ

1. 
   1
   สอบถามทันตแพทย์ที่ผ่าให้ว่ารอยเย็บเป็นแบบไหน. หากได้ทำการเย็บปิดแผลให้แล้ว เศษอาหารจะไม่สามารถเข้าไปติดในร่องได้ ซึ่งจะพบว่าบริเวณรอบๆ แผลจะมีสีเทา ดำ น้ำเงิน เขียว หรือเหลืองต่างกันไป ซึ่งเป็นสีที่ปกติในช่วงที่แผลกำลังสมาน
2. 
   2
   หลีกเลี่ยงการถูกที่แผลโดยตรงจากกิจกรรมระหว่างวัน. สามารถแปรงฟันหรือใช้ไหมขัดฟันได้ตามปกติแต่ให้หลีกเลี่ยงบริเวณใกล้แผล
3. 
   3
   กลั้วเบาๆ ด้วยน้ำเกลือในช่วง 48 ชั่วโมงแรกหลังผ่า. สามารถบ้วนได้ตั้งแต่วันแรกแต่ต้องระวังแผลด้วย

   • ตักเกลือ ¼ ช้อนชาผสมกับน้ำอุ่น 1 ถ้วยตวงแล้วคนให้ละลายเข้ากัน
   • หลีกเลี่ยงบ้วนน้ำเกลือแรงๆ แต่ให้ส่ายศีรษะเบาๆ หรือใช้ลิ้นช่วยกลั้วน้ำเกลือให้ทั่วช่องปากแทน
   • หลังกลั้วน้ำเกลือจนทั่ว ให้ไปที่อ่างและอ้าปากบ้วนน้ำเกลือออก โดยอย่าพ่นหรือบ้วนออกแรงๆ
   • ทันตแพทย์อาจจะให้น้ำยาฆ่าเชื้อคลอเฮกซิดีนกลูโคเนตมากลั้วปาก ซึ่งน้ำยานี้เป็นน้ำยาบ้วนปากที่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย โดยนำมาผสมน้ำในอัตราส่วน 1 ต่อ 1 ก่อน เพื่อหลีกเลี่ยงผลข้างเคียงของน้ำยานี้
4. 
   4
   ไม่ใช้นิ้วหรือสิ่งแปลกปลอมอื่นๆ เขี่ยเอาเศษอาหารออก. ไม่ใช้ลิ้นแหย่ไปที่ร่องฟัน เพราะอาจเป็นสาเหตุให้ติดเชื้อแบคทีเรียที่แผลและรบกวนการสร้างเนื้อเยื่อขึ้นมาใหม่ได้ ให้ใช้น้ำเกลือบ้วนเศษอาหารออกแทน

   • หลีกเลี่ยงการแปรงฟันบริเวณที่เพิ่งถอนฟันคุดออกอย่างน้อย 8 ชั่วโมง
5. 
   5
   หลีกเหลี่ยงการสูบบุหรี่และการใช้หลอดดูด. กิจกรรมใดๆ ก็ตามที่ต้องใช้การดูดนั้นจะทำให้ขัดขวางการจับตัวของลิ่มเลือดที่จะสร้างมาสมานแผล ทำให้เกิดการปวดจากภาวะร่องเบ้าฟันแห้งซึ่งนำไปไปสู่การติดเชื้อได้
   โฆษณา

ส่วน 2

ส่วน 2 ของ 3:

บ้วนทำความสะอาดปากเมื่อผ่านวันแรกไปแล้ว

ดาวน์โหลดบทความ

1. 
   1
   เตรียมน้ำเกลือสำหรับทำความสะอาดช่องปาก. การล้างช่องปากด้วยน้ำเกลือนั้นจะช่วยทำความสะอาดบริเวณแผลในช่องปาก ช่วยให้เศษอาหารหลุดออกมาได้ และช่วยลดอาการปวดและอักเสบ

   • ผสมเกลือ ¼ ช้อนชาในน้ำสะอาด 225 มิลลิลิตร
   • คนจนละลายไปกับน้ำ เพราะเกลือสามารถละลายน้ำได้ดี
2. 
   2
   กลั้วน้ำเกลือเบาๆ จนกระทั่งทั่วทั้งปาก. อาจเน้นการกลั้วฝั่งที่ผ่าฟันคุดมา เพื่อให้เศษอาหารหลุดออกมาและช่วยลดอาการอักเสบของแผล

   • แม้คุณจะรู้สึกเหมือนมีอะไรติดอยู่ในร่องฟัน พยายามอย่ากลั้วน้ำแรงเกินไปเพราะอาจทำให้แผลหายช้า พยายามอย่าให้ลิ่มเลือดเคลื่อนที่เพื่อให้เหงือกและกระดูกหายเป็นปกติ เพราะเวลาที่คุณกลั้วปากและบ้วนน้ำออกมาแรงๆ อาจทำให้ลิ่มเลือดหลุดออกมาด้วย
3. 
   3
   กลั้วซ้ำทุก 2 ชั่วโมงและหลังทุกมื้ออาหาร. อาจรวมถึงก่อนเข้านอนด้วย เพื่อลดอาการอักเสบของแผลรวมถึงยังช่วยให้แผลสะอาดและหายเร็ว
4. 
   4
   ใช้กระบอกฉีดเข้าไปโดยตรง. การใช้กระบอกฉีดจะช่วยให้น้ำเข้าไปทำความสะอาดได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น อย่างไรก็ตามหากใช้ไม่ถูกวิธี การฉีดน้ำจากกระบอกฉีดนี้ก็จะไปทำให้ลิ่มเลือดที่จะมาช่วยสมานแผลแยกตัวออกจากกันได้ ควรปรึกษาทันตแพทย์ก่อนนำมาใช้

   • ใส่น้ำอุ่นลงในกระบอกฉีด อาจใช้เป็นน้ำเกลือดังที่กล่าวไปด้านบนก็ได้
   • จุดประสงค์ของการใช้กระบอกฉีดคือจะทำให้เข้าถึงบริเวณแผลได้มากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้แต่ต้องไม่ฉีดเข้าที่แผลโดยตรง
   • ฉีดน้ำเข้าไปบริเวณที่แผลจากมุมที่จำเป็นเท่านั้นเพื่อทำความสะอาดแผลและป้องกันการติดเชื้อ แต่ห้ามฉีดแรง เพราะแรงฉีดน้ำที่ฉีดเข้าแผลโดยตรงจะทำให้ร่องแผลเป็นอันตรายได้
   โฆษณา

ส่วน 3

ส่วน 3 ของ 3:

เรียนรู้ว่าควรปฏิบัติตนอย่างไรต่อไป

ดาวน์โหลดบทความ

1. 
   1
   อย่ากังวล. เศษอาหารที่เข้าไปติดในร่องแผลฟันคุดนั้นอาจจะทำให้รู้สึกรำคาญ แต่เพียงลำพังเศษอาหารเพียงอย่างเดียวนั้นไม่ถึงกับทำให้แผลติดเชื้อ กระบวนการสมานแผลยังคงเกิดต่อไปได้แม้มีเศษอาหารเข้าไปติด สิ่งที่สำคัญกว่าคือหลีกเลี่ยงการเขี่ยหรือไม่งัดแงะบริเวณแผล
2. 
   2
   อย่าสับสนระหว่างชิ้นเนื้อเยื่อของเหงือกกับเศษอาหาร. ชิ้นเนื้อเยื่อเหงือกจะมีสีออกเทาและมีเนื้อเหนียว ซึ่งอาจคล้ายกับเศษอาหาร แต่การทำความสะอาดที่รุนแรงเกินไปจะทำให้ชิ้นเนื้อเยื่อของเหงือกหลุดออกมาและนำไปสู่การติดเชื้อได้
3. 
   3
   รับประทานอาหารอ่อน. เป็นสิ่งที่สำคัญมากที่ต้องทำใน 24 ชั่วโมงแรกหลังผ่าตัด โดยเริ่มจากอาหารอ่อน เป็นกึ่งอ่อนขึ้นกับว่าแผลเริ่มดีแค่ไหน ต้องหลีกเลี่ยงอาหารที่เนื้อแข็ง เหนียว กรุบกรอบ และรสจัด ซึ่งอาหารพวกนี้เป็นอาหารที่มีแนวโน้มจะลงไปติดในร่องทำให้รำคาญหรือติดเชื้อได้ง่าย

   • รับประทานอาหารนิ่มๆ เช่น พาสต้าหรือซุป แต่ให้ระวังอาหารที่มีขนาดเล็ก เช่น ข้าว เพราะอาจเข้าไปติดอยู่ในร่องฟันที่เพิ่งถอนออกมาและจะทำให้เหงือกอักเสบ
   • เคี้ยวอาหารด้วยฟันฝั่งตรงข้ามกับที่มีแผลผ่าฟันคุด
   • หลีกเลี่ยงอาหารที่ร้อนหรือเย็นเกินไป ให้รับประทานอาหารที่อยู่ระดับอุณหภูมิห้องในช่วงสองวันแรกหลังผ่า
4. 
   4
   หลีกเลี่ยงสาเหตุของการติดเชื้อ. ล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่และน้ำ อย่าจับมือกับคนอื่นสักอาทิตย์หนึ่งหรือมากกว่านั้น รวมถึงอย่าใช้แปรงสีฟันร่วมกับคนอื่น และต้องไม่ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อทางอ้อมที่มีผลต่อระบบภูมิคุ้มกัน
5. 
   5
   รู้ว่าเมื่อไรควรไปพบผู้เชี่ยวชาญ. เมื่อมีเลือดออกนานกว่า 1-2 วันแรก จากแผลผ่าฟันคุด และหากเคยมีอาการต่างๆ ดังต่อไปนี้ ให้รีบปรึกษาทันตแพทย์หรือแพทย์ศัลยกรรมช่องปากโดยทันที

   • เลือดออกมาก (มากกว่าที่ไหลซึมปกติ)
   • แผลมีหนอง
   • กลืน/หายใจลำบาก
   • มีไข้
   • บวมเพิ่มขึ้นหลังจากผ่าตัดไปแล้ว 2-3 วัน
   • มีเลือดออกหรือมีหนองออกมากับน้ำมูก
   • ปวดตุบๆ หรือปวดตื้อหลังผ่าตัดไปแล้วมากกว่า 48 ชั่วโมง
   • หายใจลำบากหลังจากผ่านไป 3 วัน
   • อาการปวดยังไม่ลดลงหลังทานยาแก้ปวด
   โฆษณา

เคล็ดลับ

• ลองเช็คดูซ้ำในแต่ละร่องที่ผ่าออกไปด้วยการฉีดน้ำเบาๆ ลงไปสักไม่กี่วินาทีเพื่อเอาเศษอาหารออก เพราะร่องแผลนั้นอาจจะลึกกว่าที่คิด
• วิธีนี้สามารถใช้ได้กับการถอนฟันคุดที่ยังฝังอยู่ (ยังงอกขึ้นมาไม่พ้นเหงือก) และต้องมีการกรีดเหงือกเพื่อผ่าฟันออก แต่อาจต้องพยายามมากหน่อยหากผ่าฟันคุดออกด้วยวิธีอื่น
• วิธีอื่นที่ใช้แทนหลอดฉีดน้ำ คือใช้ขวดสเปรย์แล้วปรับหัวฉีดให้ฉีดเข้าไปที่ร่องโดยตรง

โฆษณา

คำเตือน

• วิธีนี้จะใช้ได้ก็ต่อเมื่อสามารถอ้าปากกว้างได้ตามปกติ
• วิธีนี้ไม่ใช่วิธีที่ทันตแพทย์แนะนำ ฉะนั้นให้ปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์ที่ผ่าให้อย่างเคร่งครัดและแจ้งให้ทราบทันทีหากมีผลข้างเคียงใดๆ เกิดขึ้น
• อุปกรณ์ทุกชนิดที่ใช้ต้องปลอดเชื้อ และใช้ครั้งเดียวทิ้งเลยไม่นำมาใช้ซ้ำ
• หากรู้สึกเจ็บขณะทำ ให้ปรึกษาทันตแพทย์ก่อนจึงสามารถเริ่มกลับทำใหม่ได้

โฆษณา

สิ่งของที่ใช้

• น้ำอุ่น
• เกลือ
• หลอดฉีดน้ำ (ปลอดเชื้อ)