Wondjes sneller laten genezen

Iedereen zal zo nu en dan wel een wondje krijgen. Veel wondjes zullen geen doktersbezoek rechtvaardigen, maar om gezond te blijven en infecties te vermijden moet je doen wat je kunt om ervoor te zorgen dat wondjes zo snel en efficiënt mogelijk genezen.^{[1]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron} Gelukkig zijn er een aantal stappen die je kunt nemen om wondjes snel te laten genezen en jou de gelegenheid geven om door te gaan met je leven.

Deel 1

Deel 1 van 4:

De wond schoonmaken en verbinden

Pdf downloaden

1
Was je handen. Voor je jouw wond kunt verzorgen moet je eerst zorgen dat je handen schoon zijn zodat je geen bacteriën overbrengt naar de wond. Zorg ervoor dat je het juiste proces volgt van het wassen van je handen om je ervan te verzekeren dat ze zo schoon mogelijk zijn.^{[2]XBetrouwbare bronCenters for Disease Control and PreventionGa naar de bron}
- Maak je handen nat met schoon, stromend water.
- Pak zeep en zeep je handen in door ze samen te wrijven. Zorg ervoor dat je alle delen van je hand inzeept, inclusief de achterkanten, tussen je vingers en je vingernagels.
- Scrub je handen gedurende 20 seconden. Populaire trucs om de tijd bij te houden zijn het twee keer neuriën van Happy Birthday of het zingen van het ABC-lied.
- Spoel je handen schoon onder schoon, stromend water. Zorg ervoor dat je de kraan niet aanraakt met je handen wanneer je de kraan dichtdraait, als dat lukt. Gebruik in plaats daarvan je onderarm of elleboog.
- Droog je handen af met een schone, droge handdoek, of laat ze aan de lucht drogen.
- Als zeep en water niet beschikbaar zijn, gebruik dan handenontsmettingsmiddel met minstens 60% alcohol. Breng de op het etiket aangeraden hoeveelheid aan op je handen en wrijf ze tot ze droog zijn.
2
Stop het bloeden. Als je een kleine wond of schram hebt, dan zal het bloeden minimaal zijn en uit zichzelf stoppen. Als dat niet het geval is, dan kun je de wond omhoog houden en lichte druk uitoefenen met een steriel gaasje tot de bloeding stopt.^{[3]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
- Als de wond na 10 minuten blijft bloeden, zoek dan medische hulp. Je wond kan ernstiger zijn dan je in eerste instantie dacht.
- Als de bloedstroom overvloedig is of in vlagen, dan kan je een kapotte slagader hebben. Dit is een medisch noodgeval en je moet dan onmiddellijk naar het ziekenhuis of 112 bellen. Plekken waar doorgesneden slagaders veel voorkomen zijn de binnenkant van de dij, de binnenkant van de bovenarm en de nek.^[4]XBron
- Om terwijl je wacht op de ambulance eerste hulp toe te passen op een pulserende wond breng je een drukverband aan. Bedek je wond met een rol verband of stof en wikkel het stevig rond de wond. Wikkel hem echter niet zo stevig dat je de bloedcirculatie afknelt. Zoek direct medische hulp.^[5]XBron
3
Maak de wond schoon. Om infectie te vermijden moet je zoveel mogelijk vuil en bacteriën verwijderen. Doe dit voor je eventueel verband aanbrengt, om te voorkomen dat je bacteriën in de wond houdt.^{[6]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
- Spoel de wond onder schoon water. Het stromende water zou veel van het vuil dat in de wond kan zitten moeten verwijderen.
- Was rond de wond met zeep. Vermijd het om zeep in de wond te krijgen - dit kan irritatie en ontsteking veroorzaken.
- Als vuil in de wond achterblijft na het spoelen, verwijder het dan een pincet die schoongemaakt is met alcohol.
- Ga naar je dokter als er meer vuil in zit dat je er niet uit kunt krijgen.
4
Breng een antibioticacrème of zalf aan. Deze producten zullen helpen de wond vrij van infectie te houden en complicaties die het genezingsproces kunnen verstoren te voorkomen. Merken als Bacitracin, Neosporin en Eucerin zijn vrij verkrijgbaar bij drogisterijen en apotheken bij de eerste hulp producten.^{[7]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
- Zorg ervoor dat je de labels controleert van deze producten voordat je ze gebruikt, om er zeker van te zijn dat je niet allergisch bent voor een van de ingrediënten.
- Als er uitslag of irritatie optreedt, stop dan met gebruiken en neem contact op met je arts.
- Als je geen antibacteriële of antibioticacrème hebt, breng dan een dun laagje vaseline aan. Dit zal helpen een barrière te vormen tussen de wond en bacteriën.
5
Bedek de wond. Als je je wond onbedekt laat, zal dit vuil en bacteriën aantrekken en dat kan leiden tot infectie. Gebruik een steriel, niet-klevend verband of pleister om de wond te bedekken. Zorg ervoor dat de bedekking die je gebruikt de wond volledig bedekt.^{[8]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
- Als er geen verband direct beschikbaar is, dan kun je de wond bedekken met een schoon zakdoekje of vel keukenpapier tot je een goed verband kunt aanbrengen.
- Bij heel oppervlakkige wondjes die niet erg bloeden, kun je vloeibare pleister gebruiken. Dit product helpt de wond af te dekken tegen infectie en is gewoonlijk een paar dagen lang waterbestendig. Breng dit product direct op de huid aan na het schoonmaken en drogen van de wond.^{[9]XBetrouwbare bronSeattle Children's HospitalGa naar de bron}
6
Besluit of je medische hulp nodig hebt. Oppervlakkige wondjes hebben waarschijnlijk geen medische hulp nodig tenzij je een infectie krijgt. Er zijn echter een aantal omstandigheden waarbij je geschikte medische zorg moet zoeken na het schoonmaken en verbinden van de wond. Als een van de volgende punten van toepassing is op jou of je wond, verspil dan geen tijd en ga naar de dokter of het ziekenhuis.
- De wond is op een kind dat jonger dan een jaar is. Elke wond bij een kind van minder dan een jaar oud moet medische verzorging krijgen om te zorgen dat er geen infectie of littekenvorming plaatsvindt.^{[10]XBetrouwbare bronSeattle Children's HospitalGa naar de bron}
- De wond is diep. Een snee die 6 mm of dieper de huid in gaat wordt gezien als een diepe wond. Bij een heel diepe snee kun je vet, spieren of bot blootgelegd zien. Deze wonden hebben gewoonlijk hechtingen nodig om goed te genezen en infectie te voorkomen.^[11]XBron
- De wond is lang. Een snee die langer is dan 1,2 cm zal waarschijnlijk hechtingen nodig hebben.^{[12]XBetrouwbare bronSeattle Children's HospitalGa naar de bron}
- De wond is erg vies of heeft vuil dat je niet kunt verwijderen. Om infectie te voorkomen moet je medische hulp zoeken als je de wond niet volledig schoon kunt maken.
- De wond zit op een gewricht en valt open wanneer het gewricht beweegt. Dit soort wond zal ook hechtingen nodig hebben om goed te sluiten.^[13]XBron
- De wond blijft bloeden na 10 minuten van directe druk. Dit kan betekenen dat de snee een ader of slagader geraakt heeft. Je zult medische hulp nodig hebben om deze wond te behandelen.^[14]XBron
- De wond is door een dier ontstaan. Tenzij je op de hoogte bent van de immunisatiegeschiedenis van het dier, loop je het risico op rabiës. De wond zal grondig gereinigd moeten worden en jij kunt een serie inentingen tegen rabiës nodig hebben om de ziekte te voorkomen.^{[15]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
- Je hebt diabetes. Diabetici zijn vatbaar voor wondcomplicaties door slechte bloedcirculatie en zenuwprestatie. Kleine wonden kunnen ernstig geïnfecteerd raken of er lang over doen om te genezen. Als je diabetes hebt, dan moet je altijd naar een arts als je een wond hebt, ongeacht het formaat.^[16]XBron
- Er is meer dan vijf jaar verstreken sinds je laatste tetanusenting. Terwijl dokters aanbevelen om elke tien jaar een tetanusenting te halen, worden vaak boosters gegeven als je een diepe bijtwond of rijtwond krijgt door de beet van een dier, of een wond van een roestig stuk metaal. Ga naar je arts als het langer dan vijf jaar geleden is dat je je laatste prik gekregen hebt, om je risico op tetanus te verkleinen.^[17]XBron
- De snee zit in je gezicht. Hechtingen of andere behandelingen kunnen handig zijn om het cosmetisch goed te laten genezen.^{[18]XBetrouwbare bronSeattle Children's HospitalGa naar de bron}
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 4:

De wond verzorgen terwijl het geneest

Pdf downloaden

Bloed en bacteriën uit je wond zullen het oude verband vervuilen en het moet minstens een keer per dag verschoond worden om infectie te voorkomen. Verschoon het verband ook als het nat of vies wordt.^{[19]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
2
Let op tekenen van infectie. Hoewel het tegen infecties helpt als je je wond grondig schoonmaakt en het bedekt houdt, dan kan het toch nog steeds voorkomen. Houd deze tekenen in de gaten en overleg met je arts als je een van de volgende symptomen hebt.^[20]XBron^[21]XBron
- Meer pijn rond de plek.
- Roodheid, zwelling of warmte rond de wond.
- Pus dat uit de wond loopt.
- Een vieze geur.
- Een koorts van 38 graden gedurende meer dan vier uur.
Wondjes genezen gewoonlijk binnen 3-7 dagen, wat ernstigere wonden hebben tot 2 weken nodig. Als het te lang duurt voor je wond geneest, dan kan er een infectie zijn of een ander probleem. Als er een week voorbij gegaan is en je wond lijkt niet te genezen, ga dan naar je arts.^[22]XBron
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 4:

Je wond helpen sneller te genezen

Pdf downloaden

Antibioticazalf is niet alleen handig voor het voorkomen van infecties - het helpt ook om vocht in te sluiten in de wond. Dit is voordelig omdat droge wonden langzamer genezen, dus vocht zal de genezing versnellen. Breng elke keer dat je de wond verbindt zalf aan. Smeer zelfs wanneer je gestopt bent met het afdekken van de wond een klodder zalf om vocht in te sluiten en het genezingsproces te helpen.^[23]XBron
2
Vermijd het om aan korstjes te plukken of ze eraf te halen. Soms vormen zich korstjes op wondjes of schaafwonden. Dit helpt om de plek te beschermen terwijl het geneest. Daarom moet je dus niet aan korstjes krabben of ze proberen eraf te trekken. Dit zal de wond blootleggen en je lichaam zal opnieuw moeten beginnen zichzelf te genezen, wat het genezingsproces vertraagt.^[24]XBron
- Korstjes worden soms per ongeluk afgewreven, en dan begint de wond weer te bloeden. Als dit gebeurt, maak dan de wond schoon en dek het weer af, net als andere wondjes.
Terwijl ons vaak verteld is dat je pleisters het beste snel eraf kunt trekken, kan dit in feite je wond langzamer laten genezen. Als je een pleister er te snel af trekt, kun je korstjes eraf rukken en wonden weer opentrekken, waardoor je het genezingsproces een stap terug zet. Haal in plaats daarvan de pleister er langzaam af. Om dit gemakkelijker te maken kun je het gebied weken in warm water om de pleister losser te maken en verwijdering minder pijnlijk.^[25]XBron
Alcohol, peroxide, jodium en agressieve zeep irriteren en ontsteken de wond, wat het genezingsproces kan vertragen en zelfs littekenvorming kan veroorzaken. Bij kleine wondjes en schrammen heb je alleen schoon water, een milde zeep en antibioticazalf nodig.^[26]XBron
Het lichaam repareert zichzelf tijdens de slaap. Als je niet genoeg slaapt, dan kan de wond veel langer nodig hebben om te genezen. Slaap is ook essentieel voor een gezond immuunsysteem om infecties te voorkomen terwijl je wond geneest. Zorg dat je een volle nacht slaap krijgt om je wond te helpen snel en efficiënt te genezen.^{[27]XBetrouwbare bronPubMed CentralGa naar de bron}^[28]XBron
Advertentie

Deel 4

Deel 4 van 4:

Je wond helpen te genezen met goede voeding

Pdf downloaden

1
Eet 2 of 3 porties proteïne per dag. Proteïne is een noodzakelijk ingrediënt voor huid en weefselgroei. Het eten van 2 tot 3 porties per dag zal de wondgenezing stimuleren. Een paar goede bronnen van proteïne zijn:^[29]XBron^[30]XBron
- Vlees en gevogelte
- Bonen
- Eieren
- Zuivelproducten zoals melk, kaas en yoghurt, vooral Griekse yoghurt.
- Producten met soja proteïne
2
Verhoog je inname van vet. Vetten zijn nodig voor het vormen van cellen, dus je zult er genoeg nodig hebben om je wond snel en efficiënt te laten genezen. Zorg ervoor dat de vetten die je haalt meervoudig onverzadigde en enkelvoudig onverzadigde vetten zijn, of goede vetten. Verzadigde vetten uit junkfood helpen je niet om te genezen en kunnen andere gezondheidsproblemen veroorzaken.^[31]XBron
- Bronnen van goede vetten die je zullen helpen te genezen zijn mager vlees, plantaardige oliën zoals zonnebloemolie of olijfolie en zuivelproducten.^[32]XBron
3
Eet dagelijks koolhydraten. Koolhydraten zijn belangrijk omdat je lichaam ze gebruikt voor energie. Zonder dit zal je lichaam voedingsstoffen zoals proteïne afbreken om aan zijn energie te komen. Dit kan het genezingsproces vertragen doordat proteïne en vetten afgeleid zullen worden van het genezen van je wond. Voorkom dit door dagelijks ontbijtgranen, brood, rijst en pasta te eten.^[33]XBron
- Kies liever voor samengestelde koolhydraten dan voor enkelvoudige koolhydraten. Samengestelde koolhydraten worden langzamer verteerd door je lichaam, wat betekent dat het minder waarschijnlijk is dat ze je bloedsuiker laten pieken. Voeding met samengestelde koolhydraten, zoals volkorenbrood, volkorenpasta, zoete aardappelen en hele havermout, bevatten gewoonlijk ook meer vezels en proteïne.^[34]XBron
4
Neem genoeg vitamine A en C. Beide vitamines helpen wonden te genezen door celgroei te stimuleren en ontsteking te bestrijden. Ze bestrijden ook infecties terwijl de wond nog aan het genezen is.^[35]XBron
- Bronnen van vitamine A zijn onder andere zoete aardappelen, spinazie, wortelen, haring, zalm, eieren en zuivelproducten.
- Bronnen van vitamine C zijn onder andere sinaasappelen, gele paprika, donkergroene groenten en bessen.
Zink helpt bij het maken van proteïne en het ontwikkelen van collageen, wat je wond helpt te genezen. Eet rood vlees, verrijkte ontbijtgranen en schaaldieren om genoeg zink in je dieet te krijgen.^{[36]XBetrouwbare bronCleveland ClinicGa naar de bron}^[37]XBron
Houd je vloeistofinname hoog om te helpen circulatie te verbeteren, wat essentiële voedingsstoffen naar je wond brengt. Water helpt je lichaam ook om gifstoffen uit te spoelen, wat zal helpen infecties te voorkomen.^[38]XBron
Advertentie

Waarschuwingen

Vraag je arts voordat je een drastische verandering in je voedingspatroon maakt. Als je reeds bestaande aandoeningen hebt of op een voorgeschreven dieet zit, dan kun je je lichaam beschadigen als je geen medische begeleiding hebt.
Bel 112 of ga naar de eerste hulp als je wond niet stopt met bloeden na 10 minuten, als er vuil in de wond zit dat je er niet uit kunt halen, of als de wond diep of lang is.^[39]XBron

Advertentie