HPV (Humaan papillomavirus) herkennen bij mannen

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

De tekenen en symptomen van HPV herkennen

Je laten onderzoeken en behandelen indien nodig

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Genitaal humaan papillomavirus (HPV) is waarschijnlijk de bekendste seksueel overdraagbare aandoening (soa), waarmee bijna alle seksueel actieve mensen op een bepaald moment van hun leven besmet raken. Gelukkig leiden slechts een paar van de meer dan 40 stammen van HPV tot ernstige gezondheidsproblemen. Het virus is niet traceerbaar in mannen die geen symptomen krijgen, en kan jarenlang sluimerend aanwezig zijn voordat het problemen geeft. Daarom is het belangrijk om jezelf regelmatig te laten onderzoeken als je seksueel actief bent. De meeste infecties gaan vanzelf over, maar vertel je huisarts toch over de symptomen om kanker veroorzaakt door HPV uit te kunnen sluiten.

Stappen

Deel 1

Deel 1 van 2:

De tekenen en symptomen van HPV herkennen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Weet hoe HPV wordt overgebracht. HPV kan zich door contact met de huid van de genitaliën verspreiden. Dit kan gebeuren tijdens vaginale of anale seks, contact tussen handen en geslachtsdelen, contact tussen de geslachtsdelen zonder penetratie en (zeldzaam) tijdens orale seks. HPV kan jaren in je systeem zitten zonder symptomen te veroorzaken. Dat betekent dat je toch HPV kunt hebben, al heb je onlangs geen seks gehad, of al heb je maar met één partner seksueel contact.

   • Je kunt HPV niet oplopen door handen te schudden of door het delen van voorwerpen zoals toiletbrillen (met uitzondering van seksspeeltjes). Het virus verspreidt zich niet door de lucht.
   • Condooms beschermen je niet volledig tegen HPV, maar verkleinen de kans op besmetting wel.
2. 
   2
   Herken genitale wratten. Bepaalde stammen van HPV kunnen genitale wratten veroorzaken: bobbels of groeisels in de schaamstreek of rondom de anus. Deze stammen worden beschouwd als stammen die weinig risico geven, omdat ze zelden tot kanker leiden. Als je niet zeker weet of je genitale wratten hebt, vergelijk je symptomen dan hiermee:

   • De meest gebruikelijke plek voor genitale wratten bij mannen is onder de voorhuid van een onbesneden penis, of op de schacht van een besneden penis. Wratten kunnen ook ontstaan op de testikels, het kruis, de dijen of rondom de anus.
   • Wratten komen af en toe ook voor aan de binnenkant van de anus of plasbuis, wat kan leiden tot bloedingen en pijn bij het naar het toilet gaan. Je hoeft geen anale seks gehad te hebben om anale wratten te krijgen.
   • De wratten kunnen variëren in aantal, vorm (plat, verhoogd of als een bloemkool), kleur (huidkleurig, rood, roze, grijs of wit) en stevigheid; en in symptomen (geen, jeuk of pijn).
3. 
   3
   Let op tekenen van anuskanker. HPV veroorzaakt zeer zelden kanker bij mannen. Hoewel bijna ieder seksueel actief persoon blootgesteld is aan HPV, krijgen slechts 100 tot 200 mensen per jaar in Nederland anuskanker. Anuskanker hoeft in het begin nog geen duidelijke symptomen te geven, maar soms ervaart men een of meer van de volgende dingen:

   • Bloedingen, pijn of jeuk aan de anus
   • Ongebruikelijke afscheiding uit de anus
   • Gezwollen lymfeklieren (voelbare bobbels) bij de anus of het kruis
   • Ongebruikelijke stoelgang, of verandering van de vorm van de ontlasting
4. 
   4
   Herken peniskanker. Peniskanker is een aandoening die ongeveer 140 keer per jaar voorkomt in Nederland. Mogelijke vroege tekenen van peniskanker zijn:

   • Een verdikking of verkleuring van de huid van de penis, meestal op de eikel of de voorhuid (als de man niet besneden is)
   • Een bobbel of zweer op de penis, meestal niet pijnlijk
   • Een rode, fluweelachtige uitslag
   • Klein, korsterige bultjes
   • Platte, blauw-bruine groeisels
   • Stinkende afscheiding onder de voorhuid
   • Zwelling aan het uiteinde van de penis
5. 
   5
   Let op tekenen van keel- of mondkanker. HPV verhoogt het risico op kanker in de keel of achter in de mond (mond-keelholtekanker), zelfs al is het niet de directe oorzaak. Mogelijk tekenen zijn:

   • Aanhoudende keel- of oorpijn
   • Moeite met slikken, de mond volledig te openen of de tong te bewegen
   • Onverklaarbaar gewichtsverlies
   • Bobbel in de hals, mond of keel
   • Heesheid of veranderingen van de stem die langer dan twee weken aanhouden
6. 
   6
   Wees je bewust van de risicofactoren van HPV bij mannen. Bepaalde eigenschappen maken een HPV-infectie waarschijnlijker. Ook al heb je geen last van symptomen, is het toch een goed idee om je regelmatig te laten onderzoeken als je in een van deze categorieën valt:

   • Mannen die seks hebben met mannen, vooral mannen die anale seks ontvangen.
   • Mannen met een verzwakt immuunsysteem, zoals hiv/aidspatiënten, iemand die net een orgaantransplantatie heeft ondergaan of mannen die medicijnen slikken die het immuunsysteem onderdrukken.
   • Mannen met veel seksuele partners, vooral als daarbij geen condooms worden gebruikt.
   • Overmatig gebruik van tabak, alcohol, warme yerba mate of betelnoot vergroten het risico op bepaalde soorten met HPV geassocieerde kanker (zoals mond- en keelkanker).
   • Onbesneden mannen lijken een groter risico te lopen, maar dat is nog niet helemaal duidelijk.
   Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 2:

Je laten onderzoeken en behandelen indien nodig

Pdf downloaden

1. 
   1
   Overweeg een vaccinatie. Een serie van het HPV-vaccin biedt veilige, langdurig bescherming tegen heel veel verschillende (maar niet alle) HPV-stammen die kanker veroorzaken. Omdat het vaccin veel effectiever is bij jonge mensen, wordt het de volgende mannen geadviseerd:

   • Mannen van 21 jaar of jonger (in het ideale geval als ze 11 of 12 jaar zijn, voordat ze seksueel actief worden)
   • Mannen die seks hebben met mannen en jonger zijn dan 26 jaar.
   • Mannen met een verzwakt immuunsysteem van 26 jaar of jonger (waaronder ook mannen met hiv)
   • Laat de arts weten of je ernstige allergieën hebt voordat je je laat vaccineren, vooral voor latex of gist.
2. 
   2
   Behandel genitale wratten. Genitale wratten gaan vaak na een paar maanden vanzelf over en leiden nooit tot kanker. Maar misschien wil je ze weg hebben omdat ze niet prettig voelen. De behandeling kan bestaan uit crème of zalf (zoals Wartec, Imiquimod of camellia sinensis), die je thuis kunt aanbrengen. De arts kan de wratten ook verwijderen door ze te bevriezen (cryotherapie), met zuur te behandelen of weg te snijden. Ook kan een arts azijn aanbrengen om wratten die niet verhoogd of zichtbaar zijn te verlichten.

   • Je kunt HPV overbrengen als je zelf geen symptomen hebt, maar de kans is groter wanneer je genitale wratten hebt. Overleg met je seksuele partners over het risico, en doe een condoom of andere bescherming over de wratten als dat kan.
   • Hoewel de HPV-stammen die genitale wratten veroorzaken niet tot kanker leiden, ben je misschien al besmet met meer dan een stam. Ga alsnog naar de huisarts als je tekenen hebt die op kanker kunnen duiden, of als je onverklaarbare symptomen ervaart.
3. 
   3
   Laat je onderzoeken op anuskanker als je seks hebt met mannen. Anuskanker veroorzaakt door HPV komt veel vaker voor bij mannen die seks hebben met mannen. Als je in deze categorie valt, vertel je arts dan over je seksuele geaardheid, en vraag om een uitstrijkje uit de anus. Je arts kan aanraden om deze test elke drie jaar (of elk jaar als je hiv hebt) te herhalen om je te screenen op anuskanker.

   • Niet alle artsen vinden het nodig of nuttig om regelmatig te screenen, maar ze zouden je wel over de test moeten vertellen zodat je zelf een beslissing kunt maken. Als je arts deze service niet aanbiedt of er niets over wil vertellen, vraag dan om een second opinion.
4. 
   4
   Onderzoek jezelf regelmatig. Zelfonderzoek kan tekenen van HPV snel aan het licht brengen. Als het kanker blijkt te zijn, ben je er vroeg bij zodat het beter te behandelen is. Als je twijfelt, ga dan meteen naar de huisarts met een onverklaarbaar symptoom.

   • Bestudeer je penis en schaamstreek regelmatig om te zien of je wratten of andere vreemde plekjes ziet.
5. 
   5
   Bespreek mogelijk symptomen van kanker met je huisarts. Je arts kan het gebied dan onderzoeken en je dingen vragen om de diagnose te kunnen stellen. Als hij denkt dat kanker door HPV mogelijk is, kan hij een biopsie nemen en je de uitslag na enkele dagen laten weten.

   • Je tandarts kan je controleren op symptomen van mond- en keelkanker.
   • Als er kanker is vastgesteld, hangt de behandeling af van de ernst en hoe vroeg het is ontdekt. Kanker kan in een beginstadium soms verwijderd worden met een kleine chirurgische ingreep of met plaatselijke behandelingen zoals laser of bevriezing. Als de kanker zich al heeft uitgezaaid, kan bestraling of chemotherapie noodzakelijk zijn.
   Advertentie

Tips

• Misschien hebben jij of je partner al jaren HPV zonder dat jullie symptomen ervaren. HPV moet niet gezien worden als een teken van ontrouw binnen een relatie. Er is geen manier om vast te stellen wie verantwoordelijk is/was voor het oplopen van de infectie. 1% van alle seksueel actieve mannen hebben op en bepaald moment last van genitale wratten.
• Weet dat anuskanker niet hetzelfde is als darmkanker. De meeste vormen van darmkanker worden niet in verband gebracht met HPV, al is er wel enig bewijs dat dat in sommige gevallen zo kan zijn. Je huisarts kan een routineonderzoek uitvoeren om je te testen op darmkanker en je meer vertellen over de risicofactoren en symptomen.

Advertentie