Een zuigeling verzorgen

Je hebt je pasgeboren baby thuisgebracht – en nu? Voor een zuigeling zorgen kan weliswaar een van de meest bijzondere en verrijkende ervaringen zijn die je in een leven kan meemaken, maar toch kan je voelen dat je geen idee hebt wat je moet doen, en moet je je kind continu aandacht en zorg geven. Voor een goede verzorging moet je weten hoe je je zuigeling de rust, voeding en zorg kan geven die hij of zij nodig heeft – evenals een gezonde dosis liefde en genegenheid.

Deel 1

Deel 1 van 3:

Een goed begin maken

Pdf downloaden

1
Help je zuigeling voldoende te slapen. Zuigelingen hebben veel slaap nodig om groot en sterk te worden – sommigen slapen wel 16 uur per dag. Als je baby zo'n drie maanden oud is, kan hij 6 – 8 uur achtereen slapen, maar in het begin mag dat maar 2 – 3 uur achtereen zijn, en moet je hem wakker maken als hij 4 uur geleden voor het laatst is gevoed.
- Sommige baby's hebben na de geboorte een omgekeerd dag-en-nachtpatroon. Als je baby 's avonds alerter is, probeer dan nachtelijke stimulering te beperken door de lichten te dimmen en zachtjes te spreken. Wacht geduldig tot je baby een normaal slaapritme oppakt.
- Let op dat je je baby op zijn rug laat liggen om de kans op wiegendood te verkleinen.
- Laat het hoofd van je baby niet steeds in dezelfde positie liggen --links of rechts-- zodat hij geen beurse plek krijgt op zijn gezicht van het teveel in dezelfde positie liggen.
2
Overweeg het geven van borstvoeding. Als je van plan bent borstvoeding te geven, is het een prima idee om te beginnen met voeden op het moment dat je de baby na de bevalling voor het eerst in je armen krijgt. Draai zijn lichaam naar je toe, zodat je zijn borst tegen de jouwe houdt. Beroer zijn bovenlip met je tepel en trek hem tegen je borst aan op het moment dat hij zijn mond openspert. Als hij dit eenmaal doet, moet zijn mond je tepel en zoveel mogelijk van de tepelhof bedekken. Hieronder een paar dingen die je moet weten over het geven van borstvoeding:^[1]XBron
- Een baby die genoeg te eten krijgt produceert 6 – 8 natte luiers per dag, heeft een goede stoelgang, is alert als hij wakker is, en zal gestaag in gewicht toenemen.
- Wees niet ongerust als je baby in eerste instantie problemen heeft bij het voeden; het vereist geduld en oefening. Een verpleegkundige of zelfs een borstvoedingsdeskundige kan je hierbij helpen (de laatste kan ook nuttig zijn vóór de bevalling).
- Het geven van borstvoeding hoort geen pijn te doen. Als het aanleggen pijnlijk is, breek de zuigkracht dan af door je pink tussen het tandvlees van de baby en je borst te plaatsen, en herhaal dit een paar keer.
- Geef je baby gedurende de eerste 24 uur na de geboorte 8 – 12 keer de borst. Je hoeft je niet aan een strak schema te houden, maar voedt de baby zo gauw hij aangeeft dat hij honger heeft, bijvoorbeeld door veel met zijn mond te bewegen, verhoogde activiteit, of naar je tepel te zoeken. Voedt minstens iedere vier uur – maak hiervoor zachtjes je baby wakker indien nodig.
- Neem een comfortabele houding aan. Voeden kan wel tot 40 minuten duren, dus zoek een lekker plekje met ruggensteun tijdens het geven van voeding.
- Eet gezond en gebalanceerd. Blijf gehydrateerd, reken erop dat je hongergevoel sterker zal zijn dan normaal, en geef aan dit gevoel toe. Beperk gebruik van alcohol of cafeïne want deze komen in je moedermelk terecht.
3
Overweeg flesvoeding te geven. De keuze tussen flesvoeding en borstvoeding is een persoonlijke. Uit sommige onderzoeken blijkt weliswaar dat borstvoeding gezonder kan zijn voor je baby, maar bij het maken van je keuze heb je ook je eigen gezondheid, gemak en andere factoren in acht te nemen. Flesvoeding kan wat verlichting geven omdat het gemakkelijker in te schatten is hoeveel je baby te eten heeft gekregen, je minder vaak hoeft te voeden, en je je eigen voedingspatroon niet hoeft aan te passen. Als je voor flesvoeding kiest, moet je hier wel het een en ander over weten:^[2]XBron
- Bereid de flesvoeding aan de hand van de gebruiksaanwijzing op het etiket.
- Steriliseer nieuwe flessen.
- Voed je baby elke twee of drie uur, of wanneer hij honger lijkt te hebben.
- Gooi flesvoeding weg die langer dan een uur buiten de koelkast heeft gestaan of die de baby heeft overgelaten.
- Bewaar de voeding maximaal 24 uur in de koelkast. Je kan het voorzichtig opwarmen omdat veel baby's dit lekker vinden, maar het hoeft niet.
- Houd je baby in een hoek van 45 graden, zodat hij minder lucht binnenkrijgt. Houd hem in een halfopstaande positie en steun zijn hoofd goed. Kantel de fles zodat de tepel en nek gevuld zijn met voeding. Duw het niet tegen zijn mond aan, want hier kan de baby van stikken.
4
Verwissel de luiers. Of je nu katoenen luiers of wegwerpluiers gebruikt, het verzorgen van een zuigeling vereist dat je vliegensvlug bedrevenheid in het luierverwisselen krijgt. Welke methode je ook toepast – en die keuze moet je gemaakt hebben voordat je je baby naar huis brengt – reken erop minstens 10 keer per dag de luier te moeten verschonen. Zo doe je dat:
- Zet alle benodigdheden klaar: een schone luier, bevestigingsmiddelen (als je katoenen luiers gebruikt), luierzalf (tegen uitslag), warm water, een schoon washandje, en watten of luierdoekjes.
- Verwijder de vieze luier. Als de luier nat is, plaats dan eerst je baby op zijn rug, verwijder vervolgens de luier en veeg de genitale streek af met een washandje. Meisjes moeten van voor naar achter worden afgeveegd om blaasontsteking te voorkomen. Smeer wat zalf over eventuele uitslag.
- Spreid de schone luier uit en schuif het onder de baby, waarbij je voorzichtig zijn benen en voeten in de lucht houdt. Manoeuvreer de voorkant van de luier onder de benen en over de buik van je baby. Breng de plakstrips stevig aan zodat de luier goed vast zit.
- Voorkom luieruitslag door de luier te verwisselen zodra je baby gepoept heeft, en gebruik zeep en water om je baby te reinigen. Laat de baby elke dag een paar uur zonder luier zitten zodat zijn billen wat kunnen luchten.
5
Was je zuigeling. Geef je baby tijdens de eerste week een voorzichtig badje. Zodra de navelstreng eraf valt, kan je beginnen hem regelmatig te wassen, zo'n twee tot drie keer per week. Het beste is om vooraf eerst al je benodigdheden te verzamelen, zoals handdoeken, zeep, een schone luier enz. zodat je je baby in de gaten kan blijven houden. Vul het badje of babybadje met zo'n 7 cm warm water voordat je met het wassen begint. Daarna doe je het volgende:
- Vraag indien mogelijk om hulp. Wellicht ben je wat angstig of onzeker wanneer je je baby voor de eerste keer in bad doet. Als dat het geval is, vraag dan of een partner of familielid je kan bijstaan. Eén persoon kan dan de baby in het water vasthouden terwijl de ander de baby wast.
- Kleed je baby voorzichtig uit. Doe hem dan in het badje, te beginnen met de voeten, terwijl een van je handen zijn nek en handjes steunt. Schenk steeds kopjes warm water in het badje zodat je baby het niet koud krijgt.
- Gebruik een milde zeep, en in spaarzame mate zodat je baby het niet in de ogen krijgt. Was je baby met je hand of met een washandje, voorzichtig van boven naar beneden en van voor naar achter. Reinig zijn lichaam, geslachtsdelen, schedel, haar, en gedroogd slijm of viezigheid dat hij eventueel op zijn gezicht heeft.
- Spoel je baby af met kopjes warm water. Droog hem af met een washandje. Til de baby uit het badje, waarbij je steeds zijn nek en hoofd ondersteunt met je hand. Wees voorzichtig – natte baby's zijn glibberig.
- Wikkel de baby in een handdoek met capuchon en dep hem droog. Doe hem daarna de luier om, kleed hem aan en geef hem een kusje zodat hij baden met iets positiefs associeert.
6
Leer hoe je met een zuigeling moet omgaan. Misschien ben je overweldigd door hoe klein en fragiel je pasgeborene is, maar met een paar basistechnieken krijg je gauw wat meer zelfvertrouwen bij het omgaan met je baby. Hier volgen een aantal van deze technieken:
- Was of steriliseer je handen voordat je je baby vastpakt. Zuigelingen zijn snel vatbaar voor infecties, omdat ze nog geen sterk immuunsysteem hebben. Zorg dat je handen – en de handen van iedereen die de baby vastpakt – schoon zijn voordat je hem aanraakt.
- Ondersteun het hoofd en de nek van je baby. Ondersteun zijn hoofd altijd als je hem draagt, rechtop houdt of als je hem neerlegt. Baby's kunnen hun eigen hoofd nog niet rechtop houden, dus laat het hoofd nooit vallen.
- Schud nooit je baby, uit speelsheid noch uit boosheid. Het kan een hersenbloeding veroorzaken met de dood tot gevolg. Wek je baby nooit door hem te schudden – kietel in plaats daarvan zijn voetjes of raak hem zachtjes aan.
- Leer je baby in te bakeren. Dit is een geweldige manier om een baby jonger dan twee maanden een gevoel van veiligheid te geven.
7
Houd je zuigeling vast. Let erop dat je je baby zoveel mogelijk bij het hoofd en de nek ondersteunt bij het vasthouden. Laat het hoofd rusten op de binnenkant van je elleboog, waarbij zijn lichaam in lengterichting op je voorarm rust. Zijn buitenste heup en bovenbenen steunen tegen je hand, en de binnenste arm ligt over zijn borst en buik. Houd de baby stevig vast en geef hem je volledige aandacht. ^[3]XBron
- Een andere manier van vasthouden is door zijn buik op je bovenborst te plaatsen, waarbij je met je hand aan dezelfde kant zijn lichaam vasthoudt. De andere hand ondersteunt zijn achterhoofd.
- Als je baby kleine broertjes, zusjes, neefjes of nichtjes heeft, of er anderen in zijn omgeving zijn die niet bekend zijn met het vasthouden van baby's, geef ze duidelijke instructies hoe ze de baby moeten vasthouden. Zorg dat ze zitten en dat er een volwassene in de buurt is die over de veiligheid van de baby kan waken.
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

Je zuigeling in goede gezondheid houden

Pdf downloaden

1
Laat je baby iedere dag een tijdje op zijn buik liggen. Aangezien hij het grootste deel van de tijd op zijn rug ligt, is het belangrijk voor zijn mentale en fysieke ontwikkeling, evenals voor het versterken van zijn armen, hoofd en nek, dat hij af en toe op zijn buik ligt. Volgens sommige artsen moet een baby 15 – 20 minuten per dag op zijn buik liggen, volgens andere is dat een periode van 5 minuten tijdens verschillende dagdelen.
- Je kan al na een week beginnen hem op zijn buik te leggen, vooropgesteld dat de navelstreng al van hem af is gevallen.
- Om het op zijn buik liggen plezierig te maken, buig je je ter hoogte van je baby. Maak oogcontact, kietel hem, en speel met hem.
- Op de buik liggen is een zware opgave, en sommige baby's zullen er niet blij mee zijn. Bereid je voor dat dit kan gebeuren, en geef niet toe.
2
Verzorg het stompje van de navelstreng. Het stompje hoort er binnen een paar weken na de geboorte af te vallen. Het verandert ook van kleur, van geelgroen naar bruin naar zwart, terwijl het droogt en er uit zichzelf afvalt. Het is erg belangrijk dat je het, voordat het er af gevallen is, goed verzorgt om infecties te voorkomen. Dit doe je op deze manier:^{[4]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
- Houd het schoon. Reinig het met water en droog het af met een schoon, vochtabsorberend doekje. Was je handen voordat je het aanraakt. Was je baby met een sponsje todat het eraf gevallen is.
- Houd het droog. Stel het aan de lucht bloot zodat de wortel opdroogt, en vouw de voorkant van de luier van je baby omlaag zodat het stompje van de navelstreng onbedekt blijft.
- Geef niet toe aan de verleiding om het stompje eraf te trekken. Laat het er op eigen houtje afvallen.
- Wees bedacht op tekenen van infectie. Wat gedroogd bloed of een korstje in de buurt van het stompje is normaal, maar ga ogenblikkelijk naar de dokter als er een stinkende afscheiding of gelige pus uit het stompje komt, als het blijft bloeden, of als het opgezet en rood is.
3
Leer hoe je de zuigeling kan kalmeren. Het is niet altijd eenvoudig erachter te komen waarom je baby van streek is, maar je kan wel een paar dingen proberen. Kijk of hij een natte luier heeft. Probeer hem te voeden. Als dat niet werkt, trek hem een extra laagje kleren aan als het koud is, of verwijder juist een laagje als het warm is. Soms wil je baby gewoon een knuffel, of ervaart het te veel invloeden. Gaandeweg leer je je zuigeling steeds beter kennen, en raak je meer bedreven in het inschatten wat hem deert.^[5]XBron
- Misschien moet je je baby alleen [Een-pasgeboren-baby-laten-boeren laten boeren.]
- Zachtjes wiegen, en een slaapliedje zingen of neuriën zal ook helpen. Geef hem de speen als dat niet werkt. Misschien is hij gewoon moe dus leg hem neer. Soms huilen baby's gewoon en moet je hen laten doorhuilen totdat ze in slaap vallen.
4
Besteed aandacht aan je zuigeling. Je kan nog niet met een zuigeling spelen, maar hij kan zich, net als wij, vervelen. Probeer een dagelijkse wandeling met hem te maken, met hem te praten, foto's of schilderijen te plaatsen in de kamer waar hij de meeste tijd doorbrengt, hem naar muziek te laten luisteren, of een ritje met de auto te maken. Vergeet niet dat je baby nog echt een baby is en nog niet klaar is voor ruwe spelletjes; wees niet ruw met hem, schud hem niet door elkaar, maar ga zo voorzichtig mogelijk met hem om.
- In het begin is het allerbelangrijkste dat je een band creëert met je baby. Dit doe je door hem te aaien, te wiegen, huidcontact met hem te maken, of zelfs door hem een babymassage te geven.
- Baby's zijn dol op stemgeluid, en je kan niet vroeg genoeg beginnen tegen hem te praten, babbelen, zingen of kirren. Speel muziek af voor hem terwijl je met hem bezig bent, of geef hem speeltjes die geluid maken, zoals ratels of mobielen.
- Sommige baby's zijn gevoeliger voor aanraking en licht dan andere, dus als je baby niet positief reageert tijdens je speeltijd met hem, dim dan geluid en licht tot je baby er aan gewend raakt.
5
Breng je zuigeling regelmatig naar de dokter. In het eerste jaar zullen er vele bezoekjes aan de dokter zijn, variërend van geplande controles tot inentingen. Vaak beginnen deze bezoekjes al na 1 – 3 dagen na je ontslag uit het ziekenhuis. Hoe het daarna gaat verschilt per arts, maar in het algemeen moet je je zuigeling minstens twee weken tot een maand na de geboorte weer naar de dokter brengen; vervolgens na de tweede maand, en daarna ongeveer om de ene maand.^[6]XBronGeregelde bezoekjes zijn van belang om je ervan te verzekeren dat je baby op een normale manier groeit, en de noodzakelijke zorg krijgt.^[7]XBron
- Ook is het belangrijk dat je een arts bezoekt als je iets abnormaals ontdekt; ook als je niet zeker weet of wat je bemerkt daadwerkelijk ongewoon is, raadpleeg toch de artsenpraktijk.
- Enkele symptomen waar je voor moet uitkijken zijn:
  - Dehydratie: minder dan drie natte luiers per dag, uitzonderlijke slaperigheid, droge mond
  - Stoelgangsproblemen: geen ontlasting tijdens de eerste twee dagen, witte afscheiding en/of rode sporen of streepjes in de ontlasting, bijzonder hoge of lage temperatuur.
  - Ademhalingsproblemen: kreunen, verwijden van de neusvleugels, snel of luid ademen, spierspanning in de borst.
  - Problemen met het stompje van de navelstreng: als er pus, een geur, of bloed uit komt.
  - Geelzucht: de borst, het lichaam of de ogen hebben een gelige kleur.
  - Langdurig huilen: als de baby langer dan dertig minuten huilt.
  - Andere ziekten: langdurig hoesten, diarree, bleekheid, zwaar overgeven na drie of meer voedingen achter elkaar, minder dan zes keer voeden per dag.
6
Wees berekend op autoritjes met de baby. Al voor de geboorte is het zaak je voor te bereiden op een autorit met de baby; immers zal je de baby van het ziekenhuis naar huis moeten vervoeren. Koop een autozitje dat geschikt is voor zuigelingen, en zorg dat je baby er secuur en veilig in zit. Je hoeft niet per se veel tijd in de auto met je zuigeling door te brengen, maar sommige moeders merken dat de baby gemakkelijker in slaap valt tijdens een autorit.
- Koop ook een babyzitje. Deze zitjes zijn bedoeld om je baby te helpen rechtop te zitten, en NIET voor de veiligheid. De bodem van dit type zitje moet een antislip-oppervlak hebben dat wijder dan het zitje is, een goed vergrendelingsmechanisme bezitten, en van wasbaar materiaal gemaakt zijn. Plaats nooit de baby in het zitje op een verhoging waar hij af kan vallen.
- Het zitje moet aan de officiële regels voor kinderzitjes voldoen en je kind moet er goed in passen. Baby's en kleuters moeten in een achterwaarts gericht zitje tot ze minimaal 2 jaar oud zijn.
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

Stress van nieuwe ouders minimaliseren

Pdf downloaden

1
Zoek zoveel mogelijk hulp. Als je de baby alleen opvoedt, zal je bijzonder veel mentale en emotionele kracht nodig hebben. Als je het geluk hebt een partner, of een zorgzame ouder of schoonouder te hebben, is het belangrijk wat extra hulp te regelen voor na de geboorte. De eerste paar dagen heb je de kraamverzorgster; probeer verder hulp te krijgen van anderen – bij voorkeur van mensen die er verstand van hebben.
- Ook al slaapt je baby het grootste deel van de tijd, toch zul je je wat overdonderd voelen, en hoe meer hulp je krijgt, des te zelfverzekerder je je zal voelen over je omgang met de baby.
2
Zorg voor een goed hulpverleningssysteem. Dit is van belang voor jou en je gezin. Zo'n systeem kan bestaan uit je partner, een vriend of je ouders. Je zal gedurende de hele kindertijd iemand nodig hebben die voor jou en je kind klaarstaat. Je kind helemaal alleen opvoeden is doodvermoeiend en leidt wellicht tot problemen.
- Daar moet overigens wel bij gezegd worden dat je duidelijke bezoekuren en -regels moet vastleggen. Teveel onverwachts bezoek van vrienden en familie leidt juist tot meer stress.
3
Zorg voor jezelf. Het is natuurlijk belangrijk om voor de baby te zorgen, maar dat betekent niet dat je jezelf moet verwaarlozen. Was je geregeld, houd een gezond voedingspatroon aan, en slaap zoveel je kan. Het is zaak dat jij en je partner een regeling bedenken waarbij steeds één van jullie de tijd krijgt om voor zichzelf te zorgen.^{[8]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
- Dit is misschien niet de juiste tijd voor een nieuwe hobby of het schrijven van je autobiografie, maar neem wel de tijd om wat te bewegen, je vrienden af en toe te zien en waar mogelijk wat tijd voor jezelf te creëren.
- Denk niet dat het egoïstisch is om tijd voor jezelf te willen na de geboorte van je baby. Aandacht voor jezelf, hoe kort dan ook, stelt je beter in staat je baby goed te verzorgen.
- Maak het jezelf niet te moeilijk. Dit is niet de tijd om het hele huis te gaan schoonmaken of vijf kilo af te vallen.
4
Maak je schema vrij. Vooral tijdens de eerste maand na de geboorte kan er van alles gebeuren. Zorg dat je niet te veel plannen maakt en dat je je baby de nodige tijd kan geven. Haal de druk van de ketel door mensen er vooraf op attent te maken dat je het erg druk zal hebben met de baby, en dwing jezelf niet om uit te gaan of de baby te showen, tenzij je daar zelf echt zin in hebt.
- Hoewel je je baby de tijd moet geven die het vereist, betekent dat niet dat je de hele dag thuis opgesloten hoeft te zitten. Ga zo vaak als je kan de deur uit – dat is beter voor jou en je baby.^{[9]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
5
Zet je schrap. Een dag met je pasgeboren baby voelt misschien 100 uur lang, maar je zal merken dat je baby de zuigelingenfase binnen een vloek en een zucht voorbij is (volgens sommigen houden baby's op zuigeling te zijn na 28 dagen, volgens anderen na drie maanden). Dus bereid je voor op alle emoties die de revue zullen passeren: intense blijdschap bij het zien van je baby, angst dat je het niet goed doet, paniek over het verliezen van je onafhankelijkheid, en een gevoel dat je verwijderd raakt van vrienden die geen kinderen hebben.^{[10]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
- Al deze gevoelens zijn volkomen natuurlijk, en twijfels of angsten verdwijnen uiteindelijk naar de achtergrond als je een nieuw leven begint met je baby.
Advertentie

Tips

Houd toezicht op je huisdieren als ze in de buurt van het kind komen. Dat is ten bate van je baby, maar zeker ook van het huisdier. Je huisdier kan gemakkelijk je kind verwonden, maar omgekeerd kan je baby te ruw zijn en je huisdier verwonden.
Dwing jezelf niet de baby op te tillen als je al geïrriteerd bent van de slaap. Daar kan je het kind mee verwonden. Zoek hulp bij vrienden of familie, en ga slapen.
Vraag zwangerschapsverlof aan op je werk, en voldoende tijd om met je baby door te brengen. Dat moet minstens 4 maanden zijn.
Laat andere mensen de baby vasthouden, zodat de baby eraan went om door anderen vastgehouden te worden.
Zing veel voor hem!
Neem foto's naarmate hij groter wordt
Lees hem hardop voor
Houd hem veel vast
Voor een mens zorgen is een zware taak. Maar jouw ouders hebben dat ook voor jou gedaan. Luister naar hun advies, en naar dat van je arts.
Ze schrikken van harde geluiden.

Advertentie

Waarschuwingen

Geef je zuigeling nooit “gewoon” eten. Ze hebben geen tanden om het mee te kauwen, en hun spijsverteringssysteem is er nog niet klaar voor.
Houd altijd toezicht op je baby als je hem in bad stopt. Een paar centimeter water is genoeg om een baby te doen verdrinken.
Ga naar de dokter als de baby:
- niet op geluid of visuele stimulans reageert
- een blekere of blauwere gezichtskleur dan gewoonlijk heeft
- niet plast
- niet eet
- koorts heeft

Advertentie