Een vignet schrijven

Een vignet is een kort stukje literatuur dat gebruikt wordt om diepgang of begrip aan een verhaal toe te voegen. Het woord ‘vignet’ komt van het Franse woord ‘vigne’, dat ‘kleine wijnstok’ betekent.^[1]XBron Een vignet kan een ‘kleine wijnstok’ van een verhaal zijn, als een momentopname met woorden. Een goed vignet is kort, to the point en vol met emoties.

Deel 1

Deel 1 van 3:

Voorbereiden om het vignet te schrijven

Pdf downloaden

1
Begrijp het doel van een vignet. Een vignet zou een bepaald moment, stemming, aspect, setting, personage of object moeten uitdrukken. Bovenal zou het kort moeten zijn, maar beschrijvend.
- Qua lengte is een vignet meestal tussen 800-1000 woorden, maar het kan ook een paar regels zijn of minder dan 500 woorden.^[2]XBron
- Een vignet heeft meestal 1-2 korte scènes, momenten of indrukken over een personage, een idee, een thema, een setting of een object.
- Je kunt een eerste, tweede of derde perspectief gebruiken in een vignet. De meeste vignetten zijn echter geschreven vanuit één perspectief, in plaats van dat ze enkele afwisselen. Denk eraan dat je slechts weinig ruimte hebt op de pagina voor het vignet, dus verspil geen kostbare tijd door je lezer te verwarren met te veel perspectieven.
- De vignetvorm kan ook gebruikt worden door artsen om een rapport op te stellen over de status van een patiënt of procedure. In dit artikel hebben we het alleen over een literair, niet een klinisch vignet.^[3]XBron
2
Voel je niet beperkt tot één structuur of stijl in een vignet. Een vignet is een open vorm. Dit betekent dat je niet binnen een bepaalde structuur of specifiek plot hoeft te schrijven. Dus je kunt een vastomlijnd begin, midden en einde hebben, of je kunt het begin en einde helemaal overslaan.^[4]XBron
- Bij een vignet is ook geen hoofdconflict nodig of een oplossing van een conflict. Deze vrijheid geeft sommige vignetten een onaffe of onopgeloste toon. Maar in tegenstelling tot andere traditionele verhaalvormen zoals de roman of het korte verhaal, hoeven in een vignet niet alle losse eindjes aan elkaar geknoopt te worden.
- In een vignet ben je niet beperkt tot een bepaald genre of stijl. Je kunt dus elementen van horror en een romance combineren, of je kunt poëzie en proza in hetzelfde vignet gebruiken.
- Je mag simpele en minimalistische taal gebruiken of weelderig, gedetailleerd proza.
3
Onthoud de enige regel van het vignet: creëer een atmosfeer, niet een verhaal. Omdat er beperkt ruimte is in een vignet, is het belangrijk om te laten zien, en niet om de lezer te vertellen. Vermijd dus achtergrondverhalen of uiteenzettingen in een vignet. Focus in plaats daarvan op het maken van een momentopname in het leven van een personage of in een bepaalde setting.^[5]XBron
- Een vignet kan ook de vorm hebben van een blogbericht of zelfs een Twitterbericht.
- Meestal zijn kortere vignetten moeilijker om te schrijven, omdat je in een paar woorden een sfeer moet schetsen en een reactie moet oproepen bij je lezer.
4
Lees voorbeelden van vignetten. Er zijn meerdere geweldige voorbeelden van vignetten, variërend van heel kort tot lang. Bijvoorbeeld:
- De publicatie Vine Leaves Journal^[6]XBron publiceert vignetten, zowel kort als lang. Eén van de inzendingen in hun eerste uitgave is een vignet van twee regels van de dichteres Patricia Ranzoni, genaamd ‘Flashback’: “the softness from dialing the phone/is like lifting the lid to my music box.”^[7]XBron
- Charles Dickens gebruikt langere vignetten of ‘sketches’ in zijn roman ‘Sketches by Boz’ om scènes en mensen in Londen te verkennen.^[8]XBron
- De schrijfster Sandra Cisneros heeft een verzameling vignetten getiteld ‘The House on Mango Street’, verteld door een jong Latina meisje dat in Chicago woont.^[9]XBron
5
Analyseer de voorbeelden. Of het vignet nu twee regels lang is of twee alinea’s, het moet een bepaalde emotie of stemming overbrengen op de lezer. Kijk goed hoe de voorbeeldvignetten toon, taal en stemming gebruiken om emoties in de lezer op te roepen.
- Het vignet van twee regels van de dichteres Patricia Ranzoni is een succesvol stuk omdat het zowel simpel als complex is. Simpel omdat het het gevoel beschrijft dat je krijgt als je het nummer intikt van iemand die je graag wilt spreken. Maar complex omdat het vignet de spanning van een nummer intikken verbindt aan de spanning van het openen van een muziekdoos. Het vignet combineert dus twee beelden om één emotie te creëren. Het gebruikt ook ‘zachtheid’ om het intikken van het telefoonnummer te beschrijven, dat ook aansluit bij de zachtheid van de voering van een muziekdoos, of de zachte muziek die door een muziekdoos wordt gespeeld. Met slechts twee regels creëert het vignet doeltreffend een bepaalde stemming voor de lezer.
- In ‘The House on Mango Street’ van Cisneros is er een vignet genaamd ‘Boys & Girls’. Het is een langer vignet, van vier alinea’s, of rond de 1000 woorden. Maar het vat de emotie naar de jongens en meisjes in haar buurt van de jonge verteller samen, evenals haar relatie met haar sister Nenny.^[10]XBron
- De verteller gebruikt simpele, directe taal om de gescheiden wereld van jongens en meisjes in haar buurt te beschrijven. Cisneros eindigt het vignet met een beeld dat de gevoelens van de verteller samenvat.
  
  Op een dag zal ik een beste vriend helemaal voor mijzelf hebben. Eentje waar ik geheimen aan kan vertellen. Eentje die mijn grappen zal begrijpen zonder dat ik ze hoef uit te leggen. Tot die tijd ben ik een rode ballon, een ballon die vastzit aan een anker.
- Het beeld van een ‘ballon die vastzit aan een anker’ voegt kleur en textuur toe aan het vignet. Het gevoel van de verteller dat ze naar beneden wordt gehouden door haar zus wordt perfect samengevat in dat laatste beeld. De lezer houdt dus het gevoel dat hij onderdrukt wordt of aan iemand vastzit, net als de verteller.
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

Ideeën brainstormen voor het vignet

Pdf downloaden

1
Maak een associatiediagram. Een associatiediagram staat ook bekend als een clustertechniek. Je maakt een cluster of groep woorden rond een thema of een idee.^{[11]XBetrouwbare bronUniversity of North Carolina Writing CenterGa naar de bron}
- Neem een vel papier. Schrijf je belangrijkste thema of onderwerp in het midden van het papier. Bijvoorbeeld ‘lente’.
- Vanuit het midden bewegend schrijf je andere woorden op die bij je opkomen die te maken hebben met ‘lente’.
- Bijvoorbeeld voor ‘lente’ kun je ‘bloemen’, ‘regen’, ‘paasvakantie’, ‘nieuw leven’ opschrijven. Maak je geen zorgen om het organiseren van de woorden terwijl je schrijft. Laat de woorden gewoon rond het belangrijkste thema vloeien.
- Zodra je voelt dat je genoeg woorden hebt opgeschreven rondom je belangrijkste thema, begin je met de woorden te clusteren. Teken een cirkel om de woorden die met elkaar te maken hebben en trek een lijn tussen de omcirkelde woorden om ze te verbinden. Doe dit ook met de andere woorden. Sommige woorden worden misschien niet omcirkeld, maar deze losse woorden kunnen ook belangrijk zijn.^[12]XBron
- Richt je op hoe de woorden zich verhouden tot het belangrijkste thema. Als je bijvoorbeeld een paar worden hebt geclusterd die te maken hebben met ‘nieuw leven’, is dit misschien een goede aanpak voor het vignet. Of als er veel geclusterde woorden zijn die te maken hebben met ‘bloemen’, is dat misschien een andere manier om ‘lente’ te benaderen.
- Beantwoord vragen als: “Ik was verbaasd door…” of “Ik ontdekte…” Je kunt bijvoorbeeld naar de geclusterde woorden kijken en opmerken dat ‘ik verbaasd was hoe vaak ik mijn moeder noemde in verband met lente.’ Of ‘ik ontdekte dat ik misschien wil schrijven over dat lente nieuw leven betekent.’^[13]XBron
2
Ga vrij schrijven. Vrij schrijven is een kans om je gedachten op een stuk papier te laten vloeien. Schrijf wat er ook in je hoofd opkomt en oordeel niet over wat je schrijft.
- Neem een vel papier of open een nieuw document op je computer. Schrijf het belangrijkste thema bovenaan je papier. Stel dan een tijdslimiet van 10 minuten in en begin met vrij schrijven.^{[14]XBetrouwbare bronUniversity of North Carolina Writing CenterGa naar de bron}
- Een goede vuistregel voor vrij schrijven is om je pen niet op te tillen van het papier, of je vingers van het toetsenbord. Dit betekent dat je de zinnen die je net geschreven hebt niet herleest of teruggaat naar een regel voor de spelling, grammatica of interpunctie. Als je denkt dat je niets meer weet te schrijven, schrijf je over je frustraties over niets meer weten om te schrijven over je belangrijkste thema.
- Stop met schrijven zodra de tijd voorbij is. Lees de tekst na. Hoewel er wat verwarrende of ingewikkelde zinnen in kunnen staan, zijn er ook zinnen die je goed vindt of een inzicht dat handig kan zijn.
- Kleur of onderstreep zinnen of zinsdelen waarvan je denkt dat ze in het vignet passen.
3
Stel jezelf de zes grote vragen. Pak een vel papier of open een nieuw document. Schrijf het belangrijkste thema van het vignet bovenaan het document. Schrijf daarna zes koppen op: Wie? Wat? Wanneer? Waar? Waarom? En Hoe?^{[15]XBetrouwbare bronUniversity of North Carolina Writing CenterGa naar de bron}
- Beantwoord iedere vraag met een zinsdeel of zin. Als je onderwerp bijvoorbeeld ‘lente’ is, kun je op Wie? antwoorden met ‘mijn moeder en ik in de tuin’. Je kunt op Waarom? antwoorden met ‘Een warme zomerdag in juli toen ik zes was’. Op Waar? kun je antwoorden met ‘Miami, Florida’. Waarom? kun je beantwoorden met ‘Omdat het een van de gelukkigste momenten van mijn leven was’. En op Hoe? kun je antwoorden ‘Ik was alleen in de tuin met mijn moeder, zonder mijn zusjes’.
- Lees je antwoorden na. Heb je meer dan één of twee zinnen voor een bepaalde vraag? Is er een vraag waar je geen antwoord op had? Als je antwoorden laten zien dat je meer weet over ‘waar’ en ‘waarom’, is dat misschien waar de beste ideeën voor het vignet zitten.
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

Het vignet schrijven

Pdf downloaden

1
Bepaal de stijl van het vignet. Misschien je wel een vignet in vrije stijl waar je een scène kunt creëren of een object beschrijven. Of misschien wil je een briefvorm of blogpost voor het vignet.^[16]XBron
- Een vignet over ‘lente’ kan bijvoorbeeld een scène in de tuin beschrijven met je moeder, tussen de bloemen en bomen. Of het kan in de vorm zijn van een brief aan je moeder over die lentedag, tussen de bloemen en bomen.
2
Voeg zintuiglijke details toe. Richt je op de vijf zintuigen: tast, smaak, reuk, zicht en gehoor. Kan een bepaald detail in het vignet sterker zijn met een beschrijving van de geur van een bloem of de zachtheid van de bloemblaadjes?^[17]XBron
- Je kunt ook figuurlijke taal toevoegen om het vignet sterker te maken, zoals vergelijkingen, metaforen, alliteratie en personificatie. Gebruik deze echter met mate en alleen als je denkt dat een vergelijking of metafoor de rest van het vignet zal benadrukken.
- Het gebruik van de rode ballon aan een anker in ‘Boys & Girls’ van Cisneros bijvoorbeeld is een effectief gebruik van figuurlijk taalgebruik. Maar het werkt goed, want de rest van het vignet gebruikt simpele taal, dus het beeld aan het eind van het vignet blijft bij de lezer hangen.
3
Verdicht het vignet. Een goed vignet moet een gevoel van urgentie hebben. Dit betekent dat je details als wat het personage bij het ontbijt at, of de kleur van de lucht in de tuin, weglaat tenzij ze essentieel zijn voor het vignet. Houd er alleen scènes en momenten in die urgentie toevoegen en verwijder alle details die het tempo van het vignet vertragen.^[18]XBron
- Lees de eerste twee regels van het vignet na. Begint het vignet op het juiste moment? Is er gevoel van urgentie in de eerste twee regels?
- Zorg ervoor dat je personages elkaar erg vroeg in het vignet tegenkomen. Kijk of je het vignet kunt redigeren zodat je de toon zet in zo weinig mogelijk woorden.
Advertentie