Een lawine overleven

Stel je voor: je zit lekker te genieten van de zuivere berglucht en de verse poedersneeuw, wanneer plotseling de grond onder je begint te scheuren. Als je in een lawinestreek bent, dan kun je beter weten hoe je moet handelen – en snel – of je zou binnen een minuut onder enkele tonnen sneeuw kunnen bevinden. Je kunt veel voorzorgsmaatregelen nemen om zelf geen lawine te veroorzaken, maar kom je toch in een gevaarlijke situatie terecht, dan moet je het volgende doen.

Deel 1

Deel 1 van 3:

Tijdens de eerste paar seconden reageren

Pdf downloaden

De meeste lawineslachtoffers doen de lawine zelf veroorzaken, en soms begint de lawine net onder hun voeten. Probeer in dit geval de helling op te springen, voorbij de breuklijn. Een lawine gebeurt zo snel dat het bijna onmogelijk is om snel genoeg te reageren om dit te kunnen doen. Toch hebben sommigen dat wel voor elkaar gekregen.
Of de lawine nu boven of onder je begint, je kunt jezelf misschien wel naar de zijkant verplaatsen. Aarzel niet: ga zo snel mogelijk naar de zijkant van de lawinehelling. Als de lawine ver boven je is begonnen, dan kun je hem misschien uit de weg gaan voordat hij je bereikt. De sneeuw zal het snelst in de buurt van het midden van de stroom bewegen, en dat is ook waar de grootste hoeveelheid sneeuw zich bevindt.
3
Laat zware uitrusting los. Je moet zorgen dat je lichaam zo licht mogelijk is, laat dus je spullen los, maar houd je rugzak – het zou je nek en rug kunnen beschermen. Dit alles zal de kans verhogen dat je in de richting van het oppervlak van de sneeuw kunt blijven.^[1]XBron
- Het spreekt voor zich dat je geen overlevingsuitrusting, zoals een zendontvanger en sonde of sneeuwschep, moet loslaten; je hebt deze namelijk nodig als je begraven wordt.
- Mensen die later naar je zullen zoeken, kunnen je misschien vinden als ze iets op het oppervlak van de sneeuw kunnen zien, je zou dus een handschoen of iets anders dat licht is kunnen loslaten en zo de kans om gevonden te worden te vergroten.
4
Houd je aan iets vast. Als je niet uit de lawine kunt ontsnappen, probeer je dan een rots of een stevige boom vast te pakken. Als het een kleine lawine is, of als je je in de buurt van de rand van de lawine bevindt, dan zou je misschien kunnen volhouden totdat de sneeuwstroom je voorbij glijdt. Zelfs als je wordt weggerukt van het voorwerp dat je vasthoudt, als je erin slaagt je vertrek bergaf te vertragen, heb je een betere kans om niet begraven te worden of, althans, om niet zo diep begraven te worden.
- Houd er rekening mee dat een zeer krachtige lawine zelfs grote rotsen en bomen kan meenemen.
5
Begin te zwemmen. Dit is noodzakelijk om je te helpen dicht bij het oppervlak van de sneeuw te blijven. Het menselijk lichaam is veel compacter dan sneeuw, waardoor je de neiging zult hebben te zinken, terwijl je naar beneden wordt gedragen. Probeer te blijven drijven door met je voeten te schoppen en je armen in een zwemmende beweging te slaan.^[2]XBron
- Zwem op je rug. Op deze manier wordt je gezicht naar de oppervlakte gekeerd, waardoor je een betere kans hebt om sneller zuurstof te krijgen als je begraven wordt.
- Zwem bergop. Zwemmen brengt je dichter bij het oppervlak van de sneeuw.
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

Overleven als je begraven wordt in de sneeuw

Pdf downloaden

Het moet in de richting van het sneeuwoppervlak worden gericht. Dit zal je helpen erachter te komen wat de bovenkant is, want het is gemakkelijk om gedesoriënteerd te raken als je eenmaal begraven bent. Het kan ook hulpverleners helpen je te vinden. Het spugen van een kleine hoeveelheid speeksel kan je ook helpen om erachter te komen wat de bovenkant is, omdat de vloeistof naar beneden zal vallen.^[3]XBron
2
Graaf een zak rond je gezicht. Zodra de lawine stopt, zal sneeuw zich zo zwaar als beton nestelen. Als je dieper dan zo'n 30 cm begraven wordt, zal het onmogelijk zijn om er alleen uit te komen. Je enige hoop is dan om verstikking lang genoeg tegen te gaan, zodat ze je eruit kunnen graven.^[4]XBron
- Gebruik je vrije hand of een lawineschep om een luchtzak in de buurt van je neus en mond te graven, wanneer de lawine vertraagt. Met een kleine luchtzak om uit te ademen, zou je voldoende lucht moeten hebben om nog minstens 30 minuten vol te kunnen houden.
- Haal diep adem voordat de sneeuw tot rust komt. Vlak voordat de sneeuw tot rust komt, adem diep in en houd je adem een paar seconden in. Dit zorgt ervoor dat je borst uitzet, wat je ademruimte geeft als de sneeuw om je heen hard wordt. Als je deze ademruimte niet hebt, kun je misschien zelfs je borst niet uitbreiden om te ademen terwijl je begraven bent.
3
Bespaar lucht en energie. Probeer te bewegen zodra de sneeuw stil komt te staan, maar breng je luchtzak niet in gevaar. Als je heel dicht bij het oppervlak bent, dan kun je je misschien een weg naar buiten graven, maar is dat niet het geval dan zul je daar moeten blijven. Verspil geen kostbare adem door tegen de sneeuw te vechten. Blijf kalm en wacht om gered te worden.
- Als je iemand in de buurt hoort, probeer dan te roepen, maar stop ermee als je merkt dat ze je niet horen. Je kunt ze waarschijnlijk beter horen dan omgekeerd, en schreeuwen verspilt gewoon je beperkte luchttoevoer.
Als je op pad bent gegaan met een lawinepieper en een sonde, en je mede-skiërs ook, dan zal iemand je vinden en uitgraven. Probeer kalm te blijven en wacht af.
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

Je overlevingskansen vergroten

Pdf downloaden

1
Neem altijd overlevingsuitrusting mee en in geval van risico op lawines. Ga er nooit zonder op uit. Er zijn een paar apparaten die het risico in een lawine te overlijden aanzienlijk verminderen. Investeer in de volgende items:
- Een lawinepieper en sonde. De pieper geeft een signaal af om aan te geven waar de persoon is begraven en de sonde wordt gebruikt om de persoon te lokaliseren zodat men gelijk kan beginnen te graven. Iedereen in je gezelschap moet beide apparaten bij zich hebben.
- Een kleine schop. Dit wordt gebruikt om een luchtzak rond het gezicht te graven.
- Een helm. Veel lawine-gerelateerde dodelijke slachtoffers gebeuren door de eerste impact van de sneeuw die mensen uit hun voeten slaat.
- Lawine-airbags zijn de laatste jaren populairder geworden. Ze helpen om je lichaam richting het oppervlak van de sneeuw te houden, zodat je minder snel begraven raakt.^[5]XBron
Lawines gebeuren zo vaak dat veel organisaties intensieve trainingen geven om skiërs en snowboarders te coachen over hoe lawines te vermijden en zichzelf en elkaar te redden. Als je naar een lawinestreek gaat, is het de moeite waard om één van deze cursussen te volgen.
Advertentie

Tips

Als je in een lawine terecht komt en zin hebt om te plassen, doe dat dan. Hoewel dit je een ongemakkelijk gevoel kan geven, gaan reddingshonden op geur af om een slachtoffer te lokaliseren terwijl ze in de sneeuw zoeken – urine kan dus een zeer nuttig hulpmiddel in dit soort situaties zijn.
Als je begraven wordt in een afgelegen gebied en je weet zeker dat er niemand in de buurt is om je uit te kunnen graven, dan is je enige kans om te overleven dat zelf te doen. Het kan moeilijk zijn om te weten wat de bovenkant is, dus als je wat licht ziet, probeer er dan naartoe te graven. Als je je ademhaling kunt zien, graaf dan in de richting waarin deze omhoog gaat.
Besteed aandacht aan de weerberichten en raadpleeg de boswachters en anderen die op de hoogte zijn van de lokale omstandigheden en van waar lawines voorkomen. Ga er nooit vanuit dat een gebied veilig zal zijn – doe dit altijd vooraf onderzoeken.
Als je eenmaal begraven zit in een lawine, is het moeilijk te zeggen welke kant boven of beneden is! Als je het niet weet, gebruik dan je spuug. De zwaartekracht zal je laten weten wat boven en wat beneden is!
Vaak is het niet mogelijk om je ski's te dumpen voordat je in de sneeuw begraven ligt. Maak je geen zorgen als dat niet lukt; dit kan soms in je voordeel werken. Er bestaan veel gevallen waarin slachtoffers snel werden gevonden omdat er een stukje ski boven het oppervlak uitstak.
Volg de lawine-overlevingstraining als je naar een gebied gaat waarvan bekend is dat het een lawinestreek is. Zorg dat je tijdens je reis de juiste veiligheidsuitrusting meeneemt.
Wanneer je onder sneeuw doet ademen, dan vormt het vocht in je adem een ijslaag in de luchtzak. Spaar je adem.

Advertentie

Waarschuwingen

Als je eenmaal in een lawine terecht komt, dan is overleven vaak een kwestie van geluk. De enige zekere manier om een lawine te overleven is om er een te vermijden. Leer hoe je dat moet doen.

Advertentie