Een gewonde lip verzorgen

Een wond op je lip kan een pijnlijke beproeving zijn. Als het niet goed behandeld wordt, kan het veranderen van een irritatie naar een serieuze infectie, vooral als vuil en andere vreemde delen in de wond terecht komen en hij verder niet schoongemaakt wordt. Dit artikel zal je uitleggen hoe je het bloeden snel kunt stoppen, en hoe je de wond daarna kunt behandelen om zo het risico van infectie of littekens te verkleinen.

Deel 1

Deel 1 van 3:

De wond schoonmaken

Pdf downloaden

1
Was je handen. Voordat je om het even welke wond gaat behandelen, moet je er altijd voor zorgen dat je handen zo schoon mogelijk zijn, om te voorkomen dat je de wond infecteert met iets wat aan je handen zat. Gebruik warm water en antibacteriële handzeep, als je dat binnen handbereik hebt. Het zou helemaal goed zijn als je daarna nog een ontsmettende gel gebruikt.^[1]XBron
- Gebruik handschoenen van vinyl als je die hebt. Latex handschoenen zijn ook goed, maar verzeker je er dan wel van dat de persoon wiens lip je gaat behandelen niet allergisch is voor latex. Het belangrijkste is om een barrière tussen je hand en de wond te creëren van schoon steriel materiaal.^[2]XBron
Doe je best om te voorkomen dat je richting de wond ademt, of hoest/niest.^[3]XBron
Laat de persoon wiens lip bloedt overeind zitten, dan naar voren, en breng dan zijn kin naar beneden richting zijn borst. Door het bloed naar voren te laten komen, uit zijn mond, voorkom je dat hij zijn eigen bloed doorslikt, wat kan veroorzaken dat hij moet overgeven, wat weer een verstikkingsgevaar oplevert.^[4]XBron
4
Controleer op bijkomende verwondingen. Vaak als de mond van iemand gewond is, zijn er ook andere, gerelateerde verwondingen die ook veroorzaakt zijn door het oorspronkelijke trauma. Als een van deze het geval is, haal dan onmiddellijk medische hulp. Mogelijke verwondingen kunnen zijn:
- Losse of ontbrekende tanden^[5]XBron
- Breuken in het gezicht of de kaak^[6]XBron
- Moeilijkheden met slikken of ademhalen^[7]XBron
5
Zoek uit of de persoon alle benodigde vaccinaties heeft gehad. Als er bij het trauma dat de wond veroorzaakt heeft een stuk metaal betrokken is, of andere vieze artikelen of oppervlakken, dan kan de gewonde persoon risico lopen op een tetanusinfectie.^[8]XBron
- Voor baby’s en jonge kinderen zitten de tetanusprikken in het landelijke vaccinatieprogramma, in de combinatieprikken DKTP en DTP. De laatste krijgen ze op 9-jarige leeftijd.^[9]XBron
- Als de gewonde persoon een vuile wond heeft, dan zou hij zich ervan moeten verzekeren dat hij minder dan tien jaar geleden een tetanusvaccinatie gehad heeft. Is dat niet het geval, dan moet hij opnieuw gevaccineerd worden.^[10]XBron
- Na het negende levensjaar kan iemand er zelf voor kiezen om elke tien jaar een herhalingsvaccinatie te halen.^[11]XBron
- Tetanusvaccinaties zouden elke tien jaar toegediend moeten worden bij volwassenen.^[12]XBron
Vraag de gewonde persoon om sieraden te verwijderen die in de buurt van de wond zitten, waaronder tongpiercings of lippiercings. Verwijder ook eventueel voeding of kauwgom dat in de mond gezeten kan hebben toen de verwonding ontstond.^[13]XBron
7
Maak de wond schoon. Deze stap is belangrijk om infectie te voorkomen en het risico van littekens te verkleinen.^{[14]XBetrouwbare bronUniversity of Rochester Medical CenterGa naar de bron}
- Als er objecten in de wond zelf zitten – zoals vuildeeltjes of kiezels – verwijder die dan door de gewonde persoon te vragen om zijn lip onder een lopende kraan te houden tot het schoon is.^{[15]XBetrouwbare bronUniversity of Rochester Medical CenterGa naar de bron}
- Als dat ongemakkelijk is voor de persoon, vul dan een glas water en giet het uit over de wond. Blijf het glas hervullen tot je de deeltjes uit de wond gewassen hebt.
- Gebruik een wattenschijfje, gedoopt in waterstofperoxide om de wond diep schoon te maken. Zorg er wel voor dat de gewonde persoon niet per ongeluk wat peroxide inslikt.^[16]XBron
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

Het bloeden stoppen

Pdf downloaden

1
Breng druk aan. Het is het beste als de persoon die bloedt zelf druk uitoefent op zijn lip, maar als je moet assisteren, zorg dan dat je schone rubberen handschoenen draagt.^[17]XBron
- Gebruik een schone handdoek of een gaasje of een stukje verband om zachte maar stevige druk uit te oefenen op de wond, voor een volle vijftien minuten. Als de handdoek, het gaasje of het verband compleet doorweekt raakt met bloed, breng dan meer gaasjes of verband aan, zonder de eerste laag weg te halen.^[18]XBron
2
Controleer de wond na vijftien minuten. Er kan nog bloed uit de wond lopen of druppelen gedurende zeker 45 minuten, maar als het na de eerste 15 minuten nog steeds constant loopt, dan moet je misschien naar een arts.^[19]XBron
- De mond, inclusief het tandvlees, tong en lippen, heeft veel bloedvaten en een flinke voorraad bloed, dus verwondingen aan de mond zullen meer bloeden dan andere delen van het lichaam.^{[20]XBetrouwbare bronUniversity of Rochester Medical CenterGa naar de bron}
- Breng de druk naar binnen aan, richting de tanden, kaak of tandvlees.
- Als dit ongemakkelijk is voor de gewonde persoon, doe dan een gaasje of schone stof tussen de tanden en de lip van de persoon, en ga dan door met druk aanbrengen.^[21]XBron
3
Neem contact op met een arts als dat nodig is. Als de bloeding na 15 minuten druk niet gestopt is, als de gewonde persoon problemen heeft met ademhalen of slikken, als hij losse tanden heeft of als zijn tanden scheef staan, als je niet in staat bent om al het vuil eruit te halen, of als je bang bent dat hij andere verwondingen heeft in zijn gezicht, dan moet je contact opnemen met een dokter om te zien of het nodig is dat hij hechtingen krijgt of andere medische zorg. Doe dit zo snel mogelijk, omdat de kansen op infectie groter worden naarmate je de wond langer open laat. Als je twijfels hebt, neem dan contact op met een arts.
- Als de wond dwars door de lip gaat, dan is het belangrijk dat je direct medische hulp zoekt.^[22]XBron Als de wond op het rode deel van de lip is, en op de normaal gekleurde huid eronder of erboven (passeert de grens tussen het lippenrood en de gewone huid), dan moet de gewonde persoon naar een arts om gehecht te worden. Hechtingen zullen de kans op infecties verkleinen en de wond zo mooi mogelijk laten genezen.
- Dokters raden hechtingen aan als de snee diep en open is, wat betekent dat je aan beide kanten van de snee je vingers kunt plaatsen, en hem open kan houden met minimale moeite.^[23]XBron
- Dokters raden soms ook hechtingen aan als er een lap huid is dat gemakkelijk kan worden gehecht.^[24]XBron
- Diepe rijtwonden die hechtingen nodig hebben moeten niet langer dan maximaal acht uur wachten, om een veilige behandeling te krijgen.^[25]XBron
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

De wond genezen

Pdf downloaden

1
Weet wat je kunt verwachten. Kleine wonden in de mond genezen meestal binnen drie tot vier dagen, maar ernstiger verwondingen, of diepere wonden kunnen er langer over doen om te genezen, vooral als de wond op een deel van de lip zit dat veel beweegt bij het eten en drinken.^{[26]XBetrouwbare bronSeattle Children's HospitalGa naar de bron}
- Als de gewonde persoon bij een dokter geweest is, dan moet hij de instructies van de dokter over de verzorging van de wond opvolgen, inclusief eventuele medicijnen die voorgeschreven worden, zoals antibiotica.
2
Gebruik een koud kompres. Een ijspak of een paar ijsblokjes in een washandje kunnen helpen de pijn te verzachten en ontsteking te verminderen.^[27]XBron
- Leg een koud kompres op de wond gedurende twintig minuten, en daarna tien minuten eraf.^{[28]XBetrouwbare bronUniversity of Rochester Medical CenterGa naar de bron}
3
Overweeg om plaatselijk een antiseptisch product aan te brengen, of een natuurlijk alternatief. Nadat je de bloeding gestelpt hebt, moet je de wond verzorgen zodat hij netjes kan genezen. Er is wat onenigheid in de medische wereld over of antiseptische crèmes nodig zijn, of zelfs alleen maar nuttig, vooral als de crèmes overdadig gebruikt worden.^{[29]XBetrouwbare bronPubMed CentralGa naar de bron} Er is echter onderzoek waaruit blijkt dat het de genezing kan ondersteunen, mits correct en terecht gebruikt.
- Als je besluit om plaatselijk een antiseptische crème te gebruiken, dan kun je ze kopen bij de drogist, apotheek en grotere supermarkten. Als je twijfelt, vraag dan aan je dokter of apotheker welke producten het beste zullen zijn voor jouw wond. Zorg ervoor dat je het product gebruikt zoals het aangegeven is, om te voorkomen dat je het te veel of te vaak opbrengt.
- Als alternatief kun je honing of kristalsuiker op de wond aanbrengen. Suiker trekt water uit de wond, waardoor bacteriën niet de vochtige omgeving krijgen die ze nodig hebben om te groeien. Honing heeft daarnaast nog antibacteriële eigenschappen.^{[30]XBetrouwbare bronPubMed CentralGa naar de bron} Onderzoeken hebben aangetoond dat het aanbrengen van suiker of honing op een wond, voordat je het verbindt, pijn kan verminderen en infectie kan voorkomen.^{[31]XBetrouwbare bronPubMed CentralGa naar de bron}
^[32]XBron Als de gewonde persoon zijn mond te wijd open doet – wanneer hij geeuwt, hard lacht, of grote happen neemt bijvoorbeeld – dan kan dat onnodig ongemak geven en zelfs de wond opnieuw openen. In dat laatste geval is de persoon meteen weer gevoelig voor de gevaren van infectie, en moet het genezingsproces weer opnieuw beginnen.
5
Volg een zacht of vloeibaar dieet.^{[33]XBetrouwbare bronSeattle Children's HospitalGa naar de bron} Hoe minder de gewonde persoon kauwt, hoe minder kans er is dat de wond opnieuw open gaat. Hij moet ook zoveel mogelijk drinken om zijn lichaam en weefsel gehydrateerd te houden; dat helpt ook om de wond gesloten te houden.
- Zorg ervoor dat je geen contact maakt tussen de wond en zout of citroen. Dat kan een brandende pijn veroorzaken.^{[34]XBetrouwbare bronSeattle Children's HospitalGa naar de bron}
- Eet geen harde, knapperige of scherpe voedingsmiddelen zoals aardappelchips of tortillachips.
- Laat na maaltijden warm water over de wond stromen om eventuele restjes weg te spoelen.^{[35]XBetrouwbare bronSeattle Children's HospitalGa naar de bron}
- Neem contact op met een dokter als de gewonde persoon door de wond moeilijkheden heeft om te eten en te drinken.
6
Neem onmiddellijk contact op met een arts als er tekenen zijn van infectie. Ondanks dat je gedaan hebt wat je kon om infectie te voorkomen, kan het soms onvermijdelijk zijn. Neem dan onmiddellijk contact op met een arts als je een van de volgende symptomen ziet:
- Bij koorts boven de 38 graden Celsius^[36]XBron
- Bij een ongewoon lage lichaamstemperatuur^[37]XBron
- Roodheid, opgezwollen, warmer of pijn, of pus in de wond^[38]XBron
- Minder urine^[39]XBron
- Snelle pols^[40]XBron
- Snelle ademhaling^[41]XBron
- Misselijkheid en braken^[42]XBron
- Diarree^[43]XBron
- Moeilijkheden met het openen van de mond
- Gevoeligheid, roodheid of opzwellen van de huid rond de wond
Advertentie

Tips

Zorg dat je genoeg water drinkt om niet uit te drogen.

Advertentie

Waarschuwingen

Via bloed overdraagbare ziektekiemen kunnen gemakkelijk verspreid worden als de juiste voorzorgsmaatregelen niet genomen worden. Gebruik altijd rubberen handschoenen en was je handen voor en nadat je de wonden van iemand anders behandeld hebt.
Raak de wond niet aan, behalve als je het verzorgt. Het zal pijnlijk zijn en de aanraking kan een infectie veroorzaken doordat je vuil of bacteriën overbrengt.
Als de wond erger wordt, neem dan onmiddellijk contact op met een arts.
Ga onmiddellijk naar een arts als de wond is ontstaan door een beet van een dier, zoals een kat of hond. Dit soort wonden zijn nog gevoeliger voor infecties.

Advertentie