De blaas legen

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Thuis het legen van de blaas verbeteren

Medische behandelingen ondergaan

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Als jij het moeilijk vindt om je blaas helemaal te legen wanneer je op de wc zit, heb je misschien een aandoening die urineretentie wordt genoemd. Het kan veroorzaakt worden door zwakke spieren, beschadigde zenuwen, nierstenen, blaasontsteking, een vergrote prostaat of andere gezondheidsklachten. Urineretentie kan acuut (kortdurend) of chronisch (langdurend) zijn en het uit zich als een volledig of gedeeltelijk onvermogen om de blaas te legen. In de meeste gevallen kan de aandoening worden verlicht door bepaalde technieken thuis te oefenen, maar soms is medisch ingrijpen noodzakelijk.

Stappen

Deel 1

Deel 1 van 2:

Thuis het legen van de blaas verbeteren

Pdf downloaden

1. 
   1
   Versterk je bekkenbodemspieren. Een van de meest effectieve en bekende manieren om de bekkenbodemspieren te versterken is door Kegeloefeningen te doen. Dat zijn eenvoudige oefeningen die je overal kunt doen, waarmee je de spieren die de blaas beheersen kunt verstevigen, net als de baarmoeder, de dunne darm en het rectum. Om te voelen waar je bekkenbodemspieren zitten, moet je proberen je plas op te houden als je al bent begonnen met plassen. De spieren die je dan voelt samentrekken zijn de spieren die je met Kegeloefeningen kunt versterken. Je kunt deze oefeningen in elke houding doen (zelfs zittend in de bus, achter je bureau, enz.), al gaat het makkelijker wanneer je ligt.

   • Als je de bekkenbodemspieren eenmaal hebt gevonden, span je ze aan en hou je de spanning vijf seconden vast, gevolgd door vijf seconden ontspanning. Herhaal dit vijf tot tien keer, een aantal keren per dag.
   • Na verloop van een paar weken probeer je de bekkenbodemspieren 10 seconden aangespannen te houden, waarna je ze 10 seconden ontspant. Doe deze oefeningen ook staand en zittend. Herhaal deze reeks vijf tot tien keer per dag, tot je een betere controle over je blaas krijgt.
   • Pas op dat je niet smokkelt door je buikspieren, dijen of billen aan te spannen, en onthou dat je goed doorademt terwijl je de oefeningen doet.
   • Er zijn veel factoren die kunnen leiden tot verzwakte bekkenbodemspieren, zoals zwangerschap, een bevalling, een operatie, ouderdom, obesitas, chronisch hoesten of overmatige belasting door constipatie.
2. 
   2
   Train je blaas. Blaastraining is een belangrijke gedragstherapie die effectief kan zijn bij de behandeling van urineretentie en incontinentie. De doelen van deze therapie zijn de tijd tussen twee keer plassen op te voeren, de hoeveelheid vloeistof die de blaas kan bevatten te vergroten en het gevoel van aandrang en/of problemen met doorlekken te verminderen. Blaastraining vereist dat je een vast schema om de blaas te legen opstelt, waarbij je niet let op de aandrang om te plassen. Als je al moet plassen voor de aangegeven tijd, moet je deze drang tegengaan door de bekkenbodemspieren aan te spannen.

   • Leeg je blaas zo goed mogelijk nadat je bent opgestaan. Stel daarna een schema op met intervallen van een of twee uur ertussen, ongeacht de aandrang om te moeten plassen.
   • Als het lukt om de controle over de blaas terug te krijgen en te plassen op commando, vergroot je de intervallen met 15-30 minuten tot het mogelijk is om je plas drie tot vier uur op te houden.
   • Het duurt meestal zes tot twaalf weken om de controle over je blaas terug te krijgen en om hem helemaal te legen als je het gevoel hebt dat je moet plassen.
3. 
   3
   Maak het jezelf gemakkelijk in de vc. Door het jezelf gemakkelijk te maken als je op de wc zit, kun je je blaas beter legen. Als de luchttemperatuur of de vloer te koud zijn, kan dat je afleiden van de taak waar je mee bezig bent. Zittend plassen is vaak het meest comfortabel voor beide seksen, omdat sommige mannen pijn krijgen in hun rug, nek of prostaat als ze staand plassen. Privacy kan ook een belangrijke factor zijn om je prettig te voelen, dus plas niet op openbare toiletten en hou de deur dicht als je thuis bent.

   • Zet de verwarming iets hoger in de winter en doe pantoffels en een badjas aan als je naar de wc gaat zodat je lekker warm blijft.
   • Zet wat geurkaarsen op de wc en geef het kleinste kamertje de uitstraling van een spa, zodat je je kunt ontspannen wanneer je probeert te plassen.
   • Als je een beetje smetvrees hebt, hou je wc dan heel schoon, zodat dat je niet afleidt of stoort.
   • Neem de tijd. Je moet jezelf gemiddeld 30 tot 60 seconden geven om te plassen, dus haast je niet en raak er niet gestrest door.
   • Probeer de kraan eens te laten lopen zodat je een sterke aandrang krijgt om je blaas te legen.
4. 
   4
   Zet een beetje druk op je buik of masseer je blaas van buitenaf. Door van buitenaf wat druk uit te oefenen op je onderbuik kun je de urinestroom op gang brengen en zorgen dat de blaas helemaal leeg raakt - zie het als een soort massage- of fysiotherapie. Kijk eens op internet om beter te begrijpen waar de blaas precies zit, en zet dan voorzichtig wat druk naar binnen (richting je ruggengraat) en naar beneden (richting je voeten), zodat je de blaas leeg kunt 'melken' terwijl je plast. Deze techniek gaat gemakkelijker als je staat, in plaats van naar voren leunend terwijl je zit.

   • Je kunt ook zachtjes op je huid/spieren/vet tikken op de plek van je blaas, om te zorgen dat deze samentrekt en zich leegt.
   • Vrouwen kunnen een schone vinger in hun vagina steken en druk uit oefenen naar voren toe om de blaas te stimuleren zodat de urinestroom op gang komt.
   • Mannen kunnen door te grote stimulatie van de onderbuik een erectie krijgen, waardoor het nog moeilijker wordt om te plassen. Hou daarom een slappe penis als je je blaas helemaal wilt legen.
   • Als je warm water over je onderbuik en genitaliën laat stromen, kun je ook aandrang krijgen om te plassen. Probeer daarom je blaas eens te legen onder de warme douche.
5. 
   5
   Leer hoe je zelf een katheter kunt inbrengen. Als je echt wanhopig bent omdat je zo nodig moet plassen en pijn krijgt in je blaas of nieren, kan zelf een katheter inbrengen de oplossing zijn, als bovenstaande adviezen niet helpen. Je hebt hiervoor een katheter nodig (een lange, dunne buis) die je in je urinebuis steekt tot aan de opening van de blaas zodat je de urine eruit kunt laten lopen. Deze procedure moet eerst zijn voorgedaan door je huisarts of uroloog, en het is zeker niet voor watjes of bangeriken.

   • Het is beter als een arts een katheter inbrengt onder plaatselijke verdoving, maar als je weet hoe het moet en wat glijmiddel gebruikt, kun je het zelf proberen.
   • Als je glijmiddel gebruikt is plaatselijke verdoving niet altijd nodig, maar sommige ingrediënten (zoals vaseline) kunnen de delicate slijmvliezen van de urinebuis irriteren waardoor het pijn gaat doen.
   • Het is belangrijk om de katheter eerst grondig te steriliseren voordat je hem inbrengt in de plasbuis, want als er bacteriën aan zitten kun je een infectie krijgen.
   Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 2:

Medische behandelingen ondergaan

Pdf downloaden

1. 
   1
   Raadpleeg je huisarts. Als je meerdere dagen achter elkaar moeite hebt om je blaas te legen, maak dan een afspraak met je huisarts. Je huisarts zal je onderzoeken en de oorzaak van het probleem proberen te vinden. Naast zwakke bekkenbodemspieren, kunnen andere oorzaken van urineretentie zijn: een vernauwde plasbuis, blaas/nierstenen, een geslachtsziekte, ernstige constipatie, cystevorming (bij vrouwen), een vergrote prostaat (bij mannen), schade aan de ruggengraat, overdosering van antihistaminica en de nawerking van de verdoving na een operatie.

   • Je huisarts kan een urinemonster afnemen, röntgenfoto's maken, en een CT-scan, MRI-scan of echo laten uitvoeren om de oorzaak van je blaasproblemen te vinden.
   • Laat je doorverwijzen naar een uroloog voor meer onderzoeken, zoals cytoscopie (waarbij een slangetje met camera in de blaas of plasbuis wordt gebracht om de binnenkant te bekijken), urodynamisch onderzoek (waarbij het vermogen van de blaas om zich te legen wordt gemeten) en/of elektromyografie (waarbij de activiteit van de blaasspieren of bekkenbodemspieren wordt gemeten).
   • Bekende symptomen van urineretentie zijn: pijn in de onderbuik, een opgeblazen gevoel, vaak aandrang hebben om te plassen, moeite hebben met het in gang zetten of stoppen van de urinestraal, een zwakke urinestraal of doorlekken.
   • Als je erg veel last hebt omdat je blaas vol zit en je kunt niet plassen, kan de arts je blaas leegmaken met een katheter -- een relatief snelle procedure die poliklinisch en onder plaatselijke verdoving kan worden uitgevoerd. De arts kan je wellicht ook leren om zelf een katheter in te brengen (zie hierboven).
2. 
   2
   Vraag naar beschikbare medicijnen. Vraag je arts of de blaasproblemen en het niet kunnen plassen normaal gesproken met medicijnen kunnen worden behandeld. Sommige medicijnen zorgen voor het verslappen van het gladde spierweefsel van de plasbuis en de opening van de blaas, al kan langdurig gebruik van deze middelen juist het tegenovergestelde veroorzaken -- incontinentie en verlies van controle over de blaas. Voor mannen met een vergrote prostaat, een veelvoorkomende oorzaak van blaas- en urineproblemen, zijn er medicijnen beschikbaar zoals dutasteride en finasteride om goedaardige groei van de prostaat tegen te gaan of zelfs om te keren.

   • Medicatie om de spieren van de blaas/plasbuis te ontspannen kunnen ook helpen tegen een vergrote prostaat. Voorbeelden hiervan zijn alfuzosine, doxazosine, silodosine, tadalafil, tamsulosine, en terazosine.
   • Medicatie zou alleen als kortetermijnoplossing moeten worden gezien, en niet als permanente behandeling van urineretentie.
3. 
   3
   Denk na over het verwijden van de plasbuis of het plaatsen van een stent. Bij het verwijden van de plasbuis wordt een vernauwing opgeheven door een buisje in de plasbuis te plaatsen zodat deze wordt opgerekt. Een stent wordt ook gebruikt om de plasbuis op te rekken, maar een stent zet uit als een veer, en duwt het omliggend weefsel na verloop van tijd uit elkaar, in plaats van dat er een steeds grotere ingezet moet worden. Een stent kan tijdelijk of permanent zijn. Zowel het verwijden van de plasbuis als het plaatsen van een stent kan onder plaatselijke verdoving en soms een roesje worden uitgevoerd.

   • De plasbuis kan ook wijder worden gemaakt door een klein ballonnetje dat aan het uiteinde van een katheter zit op te blazen.
   • Deze procedures worden door een uroloog uitgevoerd.
   • In tegenstelling tot het inbrengen van een katheter, kan het verwijden van de plasbuis of het plaatsen van een stent nooit zelf thuis worden gedaan.
4. 
   4
   Overweeg sacrale neuromodulatie. Bij sacrale neuromodulatie worden de sacrale zenuwen in de onderrug, ter hoogte van het heiligbeen, gestimuleerd met zwakke elektrische impulsen. Deze therapie helpt de hersenen, zenuwen en het gladde spierweefsel om beter met elkaar te communiceren zodat de blaas beter geleegd kan worden, met regelmatige tussenpozen. Het elektrische apparaat moet chirurgisch worden ingebracht en aangezet, maar het is een omkeerbare behandeling die op elk moment kan worden gestaakt door het apparaat uit te zetten of uit het lichaam te verwijderen.

   • Deze therapie wordt ook wel sacrale zenuwstimulatie genoemd, maar de sacrale zenuwen in en rondom het staartbeen kunnen ook met de hand worden gestimuleerd door dat gebied te masseren met een vibrerend apparaat. Probeer dit thuis eens om te zien of je je blaas dan beter kunt legen.
   • Sacrale zenuwstimulatie helpt niet bij urineretentie die wordt veroorzaakt door een blokkade.
   • Let op dat niet alle andere vormen van urineretentie met sacrale zenuwstimulatie kunnen worden opgelost, dus vraag je uroloog eerst of het voor jou een geschikte therapie is.
5. 
   5
   Overweeg een operatie, als laatste redmiddel. Als alle bovenstaande technieken en behandelingen jouw urine- of blaasprobleem niet verhelpen, kan een operatie het laatste redmiddel zijn, als je arts denkt dat dat kan helpen. Er bestaan verschillende operaties die mogelijk zijn, maar die hangen af van de eigenlijke oorzaak van je probleem. Enkele voorbeelden van chirurgische procedures die kunnen helpen bij urineretentie zijn: inwendige urethrotomie, cystocele en rectocele reparatie bij vrouwen, en een operatie aan de prostaat bij mannen.

   • Bij een inwendige urethrotomie wordt een vernauwing van de plasbuis opgelost door een speciale katheter met laser in te brengen.
   • Bij cystocele en rectocele reparatie worden cysten verwijderd, gaten dichtgemaakt en de vagina en het omringende weefsel versterkt zodat de blaas weer in de normale positie komt te liggen.
   • Om urineretentie die veroorzaakt wordt door benigne prostaathyperplasie te behandelen wordt de prostaat geheel of gedeeltelijk verwijderd, meestal met behulp van een katheter die via de plasbuis wordt ingebracht.
   • Andere operaties die uitgevoerd kunnen worden zijn het verwijderen van tumoren en/of kankergezwellen in de blaas of plasbuis, als die aanwezig zijn.
   Advertentie

Tips

• Het geluid van stromend water is eerder een neurologische prikkel die aanzet tot plassen dan een fysieke. Het werkt bij bijna iedereen, maar het is vooral effectief voor mannen.
• Vermijd cafeïne en alcohol, want daardoor moet je eerder plassen, en de blaas kan erdoor geïrriteerd raken.
• Fluit terwijl je plast. Door te fluiten zet je wat meer druk op je blaas.
• Urineretentie komt vooral veel voor bij oudere mannen. Ongeveer 0,6% van alle mannen in de leeftijd van 40-83 jaar heeft last van urineretentie.
• Als de urine terugstroomt van de blaas in de nieren kan dat permanente schade en verminderd functioneren veroorzaken.

Advertentie