Aan de behoeften van individuele leerlingen tegemoetkomen

Als je voor de klas staat kan lesgeven aanvoelen als een heuse evenwichtsoefening. Het kan heel lastig zijn om lessen te plannen waarin nieuwe onderwerpen aan bod komen, en al helemaal om dat op een duidelijke, boeiende en behulpzame manier te doen voor elk van je leerlingen. Op zo’n moment kan zogenaamd gedifferentieerd onderwijs goed van pas komen! Deze stijl van lesgeven helpt je je lessen op maat te maken en aan te passen aan de individuele leerbehoeften van je leerlingen. Lees als je lesgeeft onderstaande lijst en haal er de beste tips en suggesties uit om je een eindje op weg te helpen.

Methode 1

Methode 1 van 14:

Stel voor al je leerlingen een leerdoel op.

Pdf downloaden

1
Bepaal voordat je je lessen gaat aanpassen een basislijn. Bepaal voor iedere leerperiode duidelijk gedefinieerde resultaten en doelstellingen, zodat alle leerlingen uiteindelijk dezelfde stof zullen beheersen. Als je eenmaal een basisdoel in gedachten hebt, kun je een begin maken met het aanpassen van je lessen en iedere individuele leerling precies datgene geven wat hij of zij nodig heeft.^[1]XBron
- ’Aan het eind van de leerperiode moet mijn klas breuken kunnen maken’ is een prima voorbeeld van een duidelijk leerdoel.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 14:

Geef je leerlingen verschillende mogelijkheden om de stof te leren.

Pdf downloaden

1
Het kan zijn dat je leerlingen graag nieuwe stof leren op visuele, auditieve of juist op meer praktische manieren. Laat je leerlingen aan het begin van het hoofdstuk een video zien, of laat je leerlingen luisteren naar opnames van de teksten die ze moeten lezen. Je zou ook grafieken, diagrammen of ander visueel materiaal kunnen gebruiken als hulpmiddelen om de inhoud op een duidelijke en interessante manier te presenteren.^{[2]XBetrouwbare bronReading RocketsGa naar de bron}
- Zo zou je een les over breuken bijvoorbeeld kunnen beginnen door een taart in stukken te snijden.^{[3]XBetrouwbare bronEdutopiaGa naar de bron}
- Een les over de wereldgeschiedenis zou je kunnen inleiden met een interessante documentaire of een historisch drama.
- De meeste leerlingen leren het best als ze de informatie vanuit meerdere invalshoeken aangeboden krijgen, dus gebruik je creativiteit!

Methode 3

Methode 3 van 14:

Zorg voor een groot aantal verschillende activiteiten binnen je lessen.

Pdf downloaden

1
Eén enkele activiteit van hetzelfde type werkt niet altijd even goed bij al je leerlingen. Verander daarom liever het proces van je lessen met verschillende soorten activiteiten. Je zou je leerlingen hun gedachten op kunnen laten schrijven in een dagboek, of ze de les samen met een partner kunnen laten bespreken.^{[4]XBetrouwbare bronEdutopiaGa naar de bron}
- Als jullie in de les een bepaald boek aan het lezen zijn, zou je je leerlingen kunnen onderverdelen in leesgroepjes.
- Je zou je leerlingen koningen en koninginnen uit de geschiedenis kunnen laten bestuderen met behulp van een grafische organizer.^[5]XBron
Advertentie

Methode 4

Methode 4 van 14:

Bied in de klas verschillende mogelijkheden aan voor projecten.

Pdf downloaden

1
Leerlingen met verschillende leerstijlen geven vaak de voorkeur aan verschillende soorten projecten. Laat je leerlingen kiezen uit een lijst of stel een type project voor dat bij hun leerbehoeften past, in plaats van al je leerlingen te vragen hun materiaal op dezelfde manier in te leveren.^{[6]XBetrouwbare bronEdutopiaGa naar de bron}
- In plaats van je leerlingen de opdracht te geven een boekverslag te maken, zou je een schijndebat tussen twee leerlingen op kunnen zetten.
- Leerlingen die visueel zijn ingesteld werken waarschijnlijk liever aan een fotoverslag.

Methode 5

Methode 5 van 14:

Laat iedere leerling werken op de manier die het beste bij hem of haar past.

Pdf downloaden

1
Creëer een divers klaslokaal waarbinnen alle leerstijlen welkom zijn. Sommige leerlingen werken misschien liever op zichzelf, terwijl anderen beter functioneren in groepsverband. Richt verschillende ruimtes in waarbinnen elk van je leerlingen zich zo goed mogelijk kan concentreren, zich in de lesstof kan verdiepen en het beste uit zichzelf kan halen.^{[7]XBetrouwbare bronReading RocketsGa naar de bron}
- Stel voor leerlingen die liever op zichzelf werken duidelijke instructies en richtlijnen op.
Advertentie

Methode 6

Methode 6 van 14:

Verdeel de klas in flexibele groepen.

Pdf downloaden

1
In flexibele groepen krijgen leerlingen de kans om op een dynamische manier samen te werken. Uiteindelijk moet jij beslissen hoeveel leerlingen er in iedere groep komen te zitten, en welke activiteiten het meest geschikt zouden zijn voor groepswerk. Het mooiste van alles is dat deze groepen niet voor eeuwig vast hoeven te liggen; voel je vrij om voor de verschillende opdrachten verschillende groepen te vormen.^[8]XBron
- Je zou paren kunnen vormen en die vervolgens samen aan een boekverslag laten werken.
- Deel je leerlingen in in kleine groepjes om voor schei- of natuurkunde een experiment of een laboratoriumopdracht uit te voeren.

Methode 7

Methode 7 van 14:

Presenteer de onderwerpen in een probleemgericht formaat.

Pdf downloaden

1
Geef je leerlingen het gevoel dat ze in de echte wereld leven. Niet alle leerlingen hebben veel baat bij de traditionele, nogal passieve lesplannen. Zij moeten in plaats daarvan het materiaal echt beleven om het werkelijke doel ervan te begrijpen. Ontwikkel scenario’s binnen je lessen die de leerlingen dwingen om hun kennis op een professionele manier toe te passen, waardoor ze de stof echt goed zullen leren beheersen.^{[9]XBetrouwbare bronAssociation for Supervision and Curriculum DevelopmentGa naar de bron}
- Nodig je leerlingen uit om in plaats van ze vragen uit een tekstboek Frans te laten beantwoorden, bijvoorbeeld een deel van een Franstalige website te vertalen.
- Je zou je leerlingen ook toegepaste scheikundevraagstukken kunnen geven waar een professionele apotheker of chemicus mee te maken zou kunnen krijgen.
Advertentie

Methode 8

Methode 8 van 14:

Zet meerdere werkstations op.

Pdf downloaden

1
Geef verschillende delen van de klas verschillende opdrachten. Verplicht niet iedereen om tegelijkertijd aan dezelfde opdracht te werken. Breek de les in plaats daarvan op in kleinere, overzichtelijke stukjes. Deel elk van je leerlingen in bij een van de stations, zodat je leerlingen aan verschillende soorten opdrachten kunnen werken.^{[10]XBetrouwbare bronAssociation for Supervision and Curriculum DevelopmentGa naar de bron}
- Je kunt bijvoorbeeld meer gevorderde leerlingen naar een uitdagender station sturen, en tegelijkertijd de wat zwakkere leerlingen een meer gerichte opdracht geven.
- In een buitenlandse taalles zou je stations op kunnen zetten voor lezen, spreken en luisteren.^{[11]XBetrouwbare bronEdutopiaGa naar de bron}
- In een biologieles zou je verschillende stations op kunnen zetten die gericht zijn op de verschillende stadia van de mitose.

Methode 9

Methode 9 van 14:

Stel persoonlijke agenda’s op.

Pdf downloaden

1
Stel voor iedere leerling een specifiek plan op voor twee of drie weken. Agenda’s geven je de kans om je op de vorderingen van iedere individuele leerling te kunnen concentreren, en om een lesplan te creëren dat precies aansluit op hun behoeften en capaciteiten. Maak voor elke leerling een lange controlelijst, en geef iedere leerling een lijst met taken die hij of zij binnen twee of drie weken af moet hebben.^[12]XBron
- Sommige agenda’s zullen misschien op elkaar lijken, terwijl andere agenda’s meer en andere juist minder gevorderd zullen zijn, afhankelijk van de individuele behoeften van de leerling.
- In een scheikundeles zou je je leerlingen een lijst kunnen geven met laboratoriumopdrachten die ze binnen twee weken moeten hebben gedaan.
- Voor een literatuurles zou je leesopdrachten kunnen geven voor een periode van bijvoorbeeld een maand.
Advertentie

Methode 10

Methode 10 van 14:

Organiseer lange-termijn studies voor een flexibel leerproces.

Pdf downloaden

1
Zogenaamde orbitale studies zijn onderzoeksstudies op de lange termijn over een specifiek onderdeel van het lesprogramma. Laat je leerlingen een specifiek onderwerp kiezen waarin ze geïnteresseerd zijn, waar ze tijdens een periode van drie tot zes weken onderzoek naar moeten doen en zich volledig op zullen concentreren. Werk vervolgens gedurende die periode met elk van de leerlingen en laat ze een eindproject maken, zoals een presentatie of een werkstuk.^[13]XBron
- Binnen een geschiedenisles zou je je leerlingen een specifiek historisch personage uit een bepaald tijdperk kunnen laten kiezen en ze deze figuur kunnen laten bestuderen.
- Je zou je leerlingen een boek kunnen laten kiezen en lezen, uit een specifieke periode uit de literatuurgeschiedenis.
- In een les over forensische wetenschap zou je je leerlingen een bepaald type forensisch bewijs kunnen laten bestuderen, zoals sporenonderzoek of bandafdrukken.

Methode 11

Methode 11 van 14:

Maak keuzeborden voor je leerlingen.

Pdf downloaden

1
Met keuzeborden geef je je leerlingen de kans hun eigen opdrachten te kiezen. Hang een aantal zakjes op in een rij. Schrijf op een stapeltje indexkaartjes verschillende opdrachten en verdeel de kaartjes over de verschillende zakjes. Moedig je leerlingen aan om een kaartje uit het keuzebord te kiezen, in plaats van ze automatisch een opdracht te geven.^{[14]XBetrouwbare bronAssociation for Supervision and Curriculum DevelopmentGa naar de bron}
- Je zou kaartjes met verschillende moeilijkheidsniveaus op verschillende rijen van je keuzebord kunnen plaatsen. Op die manier kunnen je leerlingen een opdracht kiezen die past bij het niveau van hun kennis en vaardigheden.
Advertentie

Methode 12

Methode 12 van 14:

Test je leerlingen voordat je aan een nieuw hoofdstuk begint.

Pdf downloaden

Als een leerling een test aan het begin goed maakt, sla dan bepaalde delen van de les over, in plaats van stof die ze al beheersen opnieuw te behandelen. Concentreer je na de evaluatie op de leerlingen die de test aan het begin minder goed gemaakt hebben.^{[15]XBetrouwbare bronAssociation for Supervision and Curriculum DevelopmentGa naar de bron}

Methode 13

Methode 13 van 14:

Evalueer je leerlingen op verschillende manieren.

Pdf downloaden

Laat in plaats daarvan ook andere elementen meetellen om hun uiteindelijke cijfers te bepalen, zoals huiswerk, en hun werkhouding en deelname in de klas. Op de manier kunnen leerlingen die niet zo goed presteren tijdens een proefwerk toch laten zien dat ze de stof hebben begrepen.^[16]XBron
Advertentie

Methode 14

Methode 14 van 14:

Werk samen met de ouders van je leerlingen.

Pdf downloaden

Plan telefoongesprekken en/of voortgangsrapporten en vraag regelmatig hoe het gaat, om de ouders van je leerlingen op de hoogte te houden van alles wat er gaande is. Ouders kunnen helpen bij het ondersteunen van individuele leerdoelen, en hun kinderen zowel thuis als in het klaslokaal helpen.^[17]XBron

Tips

Laat een meer gevorderde leerling niet samenwerken met een leerling die moeite heeft met de stof. Dat zou de les voor alle betrokken partijen waarschijnlijk alleen maar moeilijker maken.^[18]XBron
Zoek als je kunt steun bij andere professionals op het gebied van onderwijs. Specialisten op het gebied van onder andere lezen en schrijven kunnen helpen bij het bieden van individuele hulp aan leerlingen die het moeilijk hebben.^[19]XBron
Veel scholen beschikken over speciale programma’s die ontworpen zijn voor leerlingen met bijzondere behoeften die één-op-één onderwijs nodig hebben.^{[20]XBetrouwbare bronUnderstoodGa naar de bron}