Diyarbekir Vilayeti

Osmanlı İmparatorluğu'nun birinci düzey idari bölümü
ولايت دياربكر
Vilâyet-i Diyâr-ı Bekr
Osmanlı İmparatorluğu Vilayeti

1867–1922
Diyâr-ı Bekr Vilayeti harita üzerinde
Diyâr-ı Bekr Vilayeti harita üzerinde
Diyarbekir Vilayeti (1908)
MerkezDiyarbekir
Tarih
 - Kuruluş1867
 - Kaldırılış1922
Nüfus
 - Müslüman, 1914[1]492.101 
 - Rum, 1914[1]1.935 
 - Ermeni, 1914[1]65.850 
 - Yahudi, 1914[1]2.085 

Diyarbekir Vilayeti, 1867 yılında kurulan Osmanlı Devleti vilayeti. Vilayetin merkezi Diyarbekirdir.

Tarihi değiştir

1867 yılında kabul edilen Teşkil-i Vilâyet Nizamnâmesi ile Diyarbekir Eyaleti kaldırılmış yerine Diyarbekir Vilayeti kurulmuştur. 1867'de vilayetteki sancaklar şöyleydi:

  • Diyar-ı Bekr
  • Mamüret-ül Aziz (Elazığ)
  • Mardin
  • Siirt

1876'de Mamüret-ül Aziz sancağına bağlı olan Malatya kazası Akçadağ, Behisni, Hısn-ı Mansur (Adıyaman) ve Kahta kazalarını içine alan bir sancağa dönüştü. 1879'da Mamüret-ül Aziz sancağı, Malatya sancağı ve Erzurum Vilayeti'ne bağlı Dersim sancağı yeni teşkil edilen Mamüret-ül Aziz Vilayetine bağlandı.

1883'te Siirt Sancağı Bitlis Vilayetine bağlanmış, Diyarbekir sancağına bağlı Ergani Madeni kazası sancak olmuştur.[2]

1908'de Diyarbekir sancağına bağlı olan Siverek kazası sancak olmuştur.[3]

Sancakları değiştir

Osmanlı alfabesiyle yazılmış Diyarbekir Vilayetin 1907 haritası

1909'da Diyarbekirin sancakları, kazaları ve nahiyeleri :

DİYARBEKİR VİLAYETİ
Diyarbekir Sancağı
KazaNahiye
Diyarbekir
Beşiri
Derik
Lice
Silvan
Ergani Madeni Sancağı
KazaNahiye
Ergani Madeni
Palu
Mardin Sancağı
KazaNahiye
Mardin
Cizre
Midyat
Nusaybin
Savur
Siverek Sancağı
KazaNahiye
Siverek
Çermik
Viranşehir

Nüfus değiştir

Nüfus
Diyâr-ı Bekr
YılNüfus
1864708.300
1884305.300
1890471.500
1891475.200
1900468.500
1910425.000
1920554.600
Y & G
Diyarbekir Vilayeti 1914 nüfusu[4]
KazaMüslümanErmeniKatolik ErmeniProtestanSüryaniKeldaniToplam
Diyarbekir52.28513.9701.2691.2284.1161.24575.089
Lice23.5954.151207-468-28.722
Silvan26.33012.756-32793289141.743
Derik21.189415436-269-22.668
Beşiri11.0153.36958-1.393-16.068
Diyarbekir Sancağı134.41434.6611.9701.5557.1782.136184.290
Mardin51.11646.97491712.08586171.969
Cizre17.022268-903.1492.75324.538
Midyat42.60767-1.38513.9217358.777
Savur39.9285969311.396-42.356
Nusaybin12.842--2.766-7517.006
Mardin Sancağı163.5153447.0706.08930.5513.762214.646
Siverek50.4352.455126-638-54.062
Çermik19.226784-37--20.231
Viranşehir15.47752153-7229617.655
Siverek Sancağı85.1383.760179371.3609691.948
Maden71.4938.901473---83.010
Palu37.5418.224-166--45.931
Erganimadeni Sancağı109.03417.125473166--128.941
Diyarbekir Vilayeti492.10155.8909.9607.37642.1095.994619.825

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d "1914 Census Statistics" (PDF). Turkish General Staff. ss. 605-606. 7 Ekim 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2011. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2017. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2017. 
  4. ^ Karpat, Kemal (1985). Ottoman Population, 1830-1914: Demographic and Social Characteristics. University of Wisconsin Press. ss. 176-177. ISBN 9780299091606. 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2013.