แคลเซียมไฮดรอกไซด์

แคลเซียมไฮดรอกไซด์
ชื่อ
	IUPAC name Calcium hydroxide
	ชื่ออื่น Slaked lime; Milk of lime; Calcium(II) hydroxide; Pickling lime; Hydrated lime; Portlandite; Calcium hydrate; Calcium dihydroxide;
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	1305-62-0 ;
3D model (JSmol)	รูปภาพแบบโต้ตอบ; รูปภาพแบบโต้ตอบ;
ChEBI	CHEBI:31341 ;
เคมสไปเดอร์	14094 ;
ECHA InfoCard	100.013.762
EC Number	215-13;
เลขอี	E526 (acidity regulators, ...)
Gmelin Reference	846915
KEGG	D01083 ;
ผับเคม CID	14777;
RTECS number	EW2800000;
UNII	PF5DZW74VN ;
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID7034410 ;
	InChI InChI=1S/Ca.2H2O/h;21H2/q+2;;/p-2 Key: AXCZMVOFGPJBDE-UHFFFAOYSA-L ; InChI=1/Ca.2H2O/h;21H2/q+2;;/p-2 Key: AXCZMVOFGPJBDE-NUQVWONBAD;
	SMILES [Ca+2].[OH-].[OH-]; [OH-].[OH-].[Ca+2];
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	Ca(OH)2
มวลโมเลกุล	74.093 g/mol
ลักษณะทางกายภาพ	ผงสีขาว
กลิ่น	ไม่มีกลิ่น
ความหนาแน่น	2.211 g/cm3, solid
จุดหลอมเหลว	580 องศาเซลเซียส (1,076 องศาฟาเรนไฮต์; 853 เคลวิน) (สูญเสียน้ำ, สลายตัว)
ละลายในน้ำ	1.89 g/L (0 °C); 1.73 g/L (20 °C); 0.66 g/L (100 °C); (retrograde solubility, i.e., unusually decreasing with T);
Solubility product, Ksp	5.02×10−6
ความสามารถละลายได้	ละลายในกลีเซอรอลและกรด; ไม่ละลายในเอทานอล[ต้องการอ้างอิง];
pKa	12.63 (first OH−), 11.57 (second OH−) [โปรดขยายความ]
Magnetic susceptibility (χ)	−22.0·10−6 cm3/mol
ดัชนีหักเหแสง (nD)	1.574
โครงสร้าง
โครงสร้างผลึก	Hexagonal, hP3
Space group	P3m1 No. 164
Lattice constant	a = 0.35853 nm, c = 0.4895 nm
อุณหเคมี
Std molar; entropy (S⦵298)	83 J·mol−1·K−1
Std enthalpy of; formation (ΔfH⦵298)	−987 kJ·mol−1
ความอันตราย
	GHS labelling:
Pictograms
Signal word	อันตราย
Hazard statements	H314, H335, H402
Precautionary statements	P261, P280, P305+P351+P338
NFPA 704 (fire diamond)	3 0 0
จุดวาบไฟ	ไม่ติดไฟ
	ปริมาณหรือความเข้มข้น (LD, LC):
LD50 (median dose)	7340 mg/kg (หนู (rat), ทางปาก) ; 7300 mg/kg (หนู (mouse))
	NIOSH (US health exposure limits):
PEL (Permissible)	TWA 15 mg/m3 (ทั้งหมด) 5 mg/m3 (ไอระเหย)
REL (Recommended)	TWA 5 mg/m3
IDLH (Immediate danger)	N.D.
เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS)
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
แคทไอออนอื่น ๆ	แมกนีเซียมไฮดรอกไซด์; สตรอนเชียมไฮดรอกไซด์; แบเรียมไฮดรอกไซด์
เบสที่เกี่ยวข้อง	แคลเซียมออกไซด์
	หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล

แคลเซียมไฮดรอกไซด์ (อังกฤษ: calcium hydroxide) เป็นสารประกอบอนินทรีย์ที่มีสูตรเคมีคือ Ca(OH)₂ ลักษณะเป็นผลึกไม่มีสีหรือผงสีขาว ได้จากการเจือจางแคลเซียมออกไซด์กับน้ำ สารละลายอิ่มตัวของแคลเซียมไฮดรอกไซด์ รู้จักในชื่อน้ำปูนใส

การใช้

แคลเซียมไฮดรอกไซด์ทำให้สิ่งสกปรกในน้ำตกตะกอน จึงใช้ในการบำบัดน้ำเสีย รวมถึงใช้ในการเตรียมก๊าซแอมโมเนีย ตามปฏิกิริยา:

Ca(OH)₂ + 2NH₄Cl → 2NH₃ + CaCl₂ + 2H₂O

แคลเซียมไฮดรอกไซด์มีความเป็นพิษต่ำ จึงใช้ในอุตสาหกรรมอาหารหลายชนิด เช่น การทำแตงกวาดอง การทำไข่เยี่ยวม้าและใช้แทนโซดาทำขนมในการทำปาปาดัม

ชนพื้นเมืองอเมริกาเหนือนิยมเคี้ยวใบโคคากับแคลเซียมไฮดรอกไซด์ที่ได้จากการเผาเปลือกหอย เช่นเดียวกับการเคี้ยวหมากและพลูที่มีแคลเซียมไฮดรอกไซด์เพื่อเสริมฤทธิ์สารกระตุ้นของชาวเอเชีย

แคลเซียมไฮดรอกไซด์ก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนัง จึงควรใช้อย่างระมัดระวัง^[8]

อ้างอิง

↑ John Rumble (June 18, 2018). CRC Handbook of Chemistry and Physics (ภาษาอังกฤษ) (99 ed.). CRC Press. pp. 5–188. ISBN 978-1138561632.
↑ "Sortierte Liste: pKb-Werte, nach Ordnungszahl sortiert. – Das Periodensystem online".
↑ ChemBuddy dissociation constants pK_a and pK_b
↑ Petch, H. E. (1961). "The hydrogen positions in portlandite, Ca(OH)₂, as indicated by the electron distribution". Acta Crystallographica. 14 (9): 950–957. doi:10.1107/S0365110X61002771.
↑ ^5.0 ^5.1 Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. p. A21. ISBN 978-0-618-94690-7.
↑ "MSDS Calcium hydroxide" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 25 March 2012. สืบค้นเมื่อ 2011-06-21.
↑ ^7.0 ^7.1 ^7.2 NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0092". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
↑ "Calcium hydroxide - MSDS - P & B Lime Works" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-09-09. สืบค้นเมื่อ 2016-10-01.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ แคลเซียมไฮดรอกไซด์
Calcium hydroxide - MSDS - ScienceLab

บทความเคมีนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[crc-1] John Rumble (June 18, 2018). CRC Handbook of Chemistry and Physics (ภาษาอังกฤษ) (99 ed.). CRC Press. pp. 5–188. ISBN 978-1138561632.

[2] "Sortierte Liste: pKb-Werte, nach Ordnungszahl sortiert. – Das Periodensystem online".

[3] ChemBuddy dissociation constants pK_a and pK_b

[4] Petch, H. E. (1961). "The hydrogen positions in portlandite, Ca(OH)₂, as indicated by the electron distribution". Acta Crystallographica. 14 (9): 950–957. doi:10.1107/S0365110X61002771.

[b1-5] 5.0 ^5.1 Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. p. A21. ISBN 978-0-618-94690-7.

[avantormaterials-6] "MSDS Calcium hydroxide" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 25 March 2012. สืบค้นเมื่อ 2011-06-21.

[PGCH-7] 7.0 ^7.1 ^7.2 NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0092". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).

[8] "Calcium hydroxide - MSDS - P & B Lime Works" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-09-09. สืบค้นเมื่อ 2016-10-01.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[7]

[6]

[8]

ชื่อ


IUPAC name Calcium hydroxide
ชื่ออื่น Slaked lime Milk of lime Calcium(II) hydroxide Pickling lime Hydrated lime Portlandite Calcium hydrate Calcium dihydroxide
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	1305-62-0^Y
3D model (JSmol)	รูปภาพแบบโต้ตอบ รูปภาพแบบโต้ตอบ
ChEBI	CHEBI:31341^Y
เคมสไปเดอร์	14094^Y
ECHA InfoCard	100.013.762
EC Number	215-13
เลขอี	E526 (acidity regulators, ...)
Gmelin Reference	846915
KEGG	D01083^Y
ผับเคม CID	14777
RTECS number	EW2800000
UNII	PF5DZW74VN^Y
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID7034410
InChI InChI=1S/Ca.2H2O/h;21H2/q+2;;/p-2^Y Key: AXCZMVOFGPJBDE-UHFFFAOYSA-L^Y InChI=1/Ca.2H2O/h;21H2/q+2;;/p-2 Key: AXCZMVOFGPJBDE-NUQVWONBAD
SMILES [Ca+2].[OH-].[OH-] [OH-].[OH-].[Ca+2]
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	Ca(OH)₂
มวลโมเลกุล	74.093 g/mol
ลักษณะทางกายภาพ	ผงสีขาว
กลิ่น	ไม่มีกลิ่น
ความหนาแน่น	2.211 g/cm³, solid
จุดหลอมเหลว	580 องศาเซลเซียส (1,076 องศาฟาเรนไฮต์; 853 เคลวิน) (สูญเสียน้ำ, สลายตัว)
ละลายในน้ำ	1.89 g/L (0 °C) 1.73 g/L (20 °C) 0.66 g/L (100 °C) (retrograde solubility, i.e., unusually decreasing with T)
Solubility product, K_sp	5.02×10⁻⁶ ^[1]
ความสามารถละลายได้	ละลายในกลีเซอรอลและกรด ไม่ละลายในเอทานอล^{[ต้องการอ้างอิง]}
pKa	12.63 (first OH⁻), 11.57 (second OH⁻)^[2]^[3] ^{[โปรดขยายความ]}
Magnetic susceptibility (χ)	−22.0·10⁻⁶ cm³/mol
ดัชนีหักเหแสง (n_D)	1.574
โครงสร้าง
โครงสร้างผลึก	Hexagonal, hP3^[4]
Space group	P3m1 No. 164
Lattice constant	a = 0.35853 nm, c = 0.4895 nm
อุณหเคมี
Std molar entropy (S^⦵₂₉₈)	83 J·mol⁻¹·K⁻¹^[5]
Std enthalpy of formation (Δ_fH^⦵₂₉₈)	−987 kJ·mol⁻¹^[5]
ความอันตราย
GHS labelling:
Pictograms
Signal word	อันตราย
Hazard statements	H314, H335, H402
Precautionary statements	P261, P280, P305+P351+P338
NFPA 704 (fire diamond)	3 0 0
จุดวาบไฟ	ไม่ติดไฟ
ปริมาณหรือความเข้มข้น (LD, LC):
LD₅₀ (median dose)	7340 mg/kg (หนู (rat), ทางปาก) 7300 mg/kg (หนู (mouse))
NIOSH (US health exposure limits):
PEL (Permissible)	TWA 15 mg/m³ (ทั้งหมด) 5 mg/m³ (ไอระเหย)^[7]
REL (Recommended)	TWA 5 mg/m³^[7]
IDLH (Immediate danger)	N.D.^[7]
เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS)	^[6]
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
แคทไอออนอื่น ๆ	แมกนีเซียมไฮดรอกไซด์ สตรอนเชียมไฮดรอกไซด์ แบเรียมไฮดรอกไซด์
เบสที่เกี่ยวข้อง	แคลเซียมออกไซด์
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล