తెలంగాణ జిల్లాల జాబితా

భారత స్వాతంత్ర్యం తరువాత 1948లో భారతదేశంలోని డొమినియన్‌లో చేర్చబడినప్పుడు హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలోని తెలంగాణ ప్రాంతంలో హైదరాబాద్, మహబూబ్ నగర్, మెదక్, నల్గొండ, నిజామాబాద్, ఆదిలాబాద్, కరీంనగర్, వరంగల్ వంటి 8 జిల్లాలు ఉన్నాయి.^[2] 1953, అక్టోబరు 1న వరంగల్ జిల్లా నుండి ఖమ్మం జిల్లా ఏర్పాటుచేయబడింది.^[3] 1956, నవంబరు 1న హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలోని తెలంగాణ ప్రాంతాన్ని, ఆంధ్ర రాష్ట్రాన్ని విలీనం చేయడం ద్వారా ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ ఏర్పడింది. మెరుగైన పరిపాలన కోసం భద్రాచలం డివిజన్, అశ్వారావుపేట తాలూకా భాగాలను గోదావరి జిల్లాల నుండి ఖమ్మం జిల్లాలో కలుపబడ్డాయి.^[3] 1978, ఆగస్టు 15న హైదరాబాద్ జిల్లాను హైదరాబాద్ అర్బన్ జిల్లా, హైదరాబాద్ రూరల్ జిల్లాగా విభజించారు. హైదరాబాద్ అర్బన్ జిల్లాను చార్మినార్, గోల్కొండ, ముషీరాబాద్, సికింద్రాబాద్ తాలూకాలు అనే 4 తాలూకాలుగా ఉన్నాయి. వీటిలో ఎంసిహెచ్ ప్రాంతం, సికింద్రాబాద్ కంటోన్మెంట్, ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం మాత్రమే ఉన్నాయి. తర్వాత హైదరాబాద్ రూరల్ జిల్లాను రంగారెడ్డి జిల్లాగా మార్చారు.^[4]

ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి 10 జిల్లాలతో తెలంగాణ ఏర్పడింది. భద్రాచలం డివిజన్‌లోని ఏడు మండలాలను తిరిగి తూర్పుగోదావరి జిల్లాకు ఇచ్చారు.^[5][6]

2016, అక్టోబరు 11న 21 కొత్త జిల్లాలు సృష్టించబడ్డాయి. దాంతో తెలంగాణలో జిల్లాల సంఖ్య 31కి పెరిగింది. హైదరాబాద్ జిల్లా మినహా అన్ని జిల్లాలు కనిష్టంగా 2 నుండి గరిష్టంగా 5 జిల్లాలుగా విభజించబడ్డాయి.^[7]

2019, ఫిబ్రవరి 17న 9 మండలాలతో ములుగు, 11 మండలాలతో నారాయణపేట కొత్త జిల్లాలుగా ఏర్పడ్డాయి. అప్పుడు మొత్తం జిల్లాల సంఖ్య 33కి చేరుకుంది.^[8] 2016లో వరంగల్ జిల్లాను వరంగల్ పట్టణ జిల్లాగా, వరంగల్ గ్రామీణ జిల్లాగా విభజించారు. ఆ తరువాత 2021 ఆగస్టు 12న వరంగల్ రూరల్ జిల్లా పేరును వరంగల్ జిల్లాగా, వరంగల్‌ అర్బన్‌ జిల్లాను హన్మకొండ జిల్లాగా మారుస్తూ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.^[9][10][11]

భద్రాద్రి జిల్లా 8,062 కి.మీ² (3,113 చ. మై.) వైశాల్యంతో అతిపెద్ద జిల్లా కాగా, 2,019 కి.మీ² (780 చ. మై.) వైశాల్యం కలిగిన రాజన్న జిల్లా అతి చిన్న జిల్లా. హైదరాబాద్, 3,52,69,257 మందితో అత్యధిక జనాభా కలిగి ఉన్న జిల్లా.^[12]

వ.సంఖ్య	జిల్లా	జిల్లా ప్రధాన కార్యాలయం	రెవెన్యూ డివిజన్లు సంఖ్య	మండలాలు సంఖ్య	మొత్తం రెవెన్యూ గ్రామాలు	అందులో నిర్జన గ్రామాలు	నిర్జన గ్రామాలు పోగా మిగిలిన రెవెన్యూ గ్రామాలు సంఖ్య	జనాభా (2011)	వైశాల్యం (చ.కి)	జిల్లా పటాలు
1	ఆదిలాబాద్ జిల్లా	ఆదిలాబాద్	2	18	505	31	474	7,08,952	4,185.97
2	కొమరంభీం జిల్లా	ఆసిఫాబాద్	2	15	419	17	402	5,15,835	4,300.16
3	భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా	కొత్తగూడెం	2	23	377	32	345	13,04,811	8,951.00
4	జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా	భూపాలపల్లి	1	11	223	23	200	7,12,257	6,361.70
5	జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా	గద్వాల్	1	12	196	0	196	6,64,971	2,928.00
6	హైదరాబాద్ జిల్లా	హైదరాబాద్	2	16		-	-	34,41,992	4,325.29
7	జగిత్యాల జిల్లా	జగిత్యాల	3	18	286	4	282	9,83,414	3,043.23
8	జనగామ జిల్లా	జనగామ	2	12	176	1	175	5,82,457	2,187.50
9	కామారెడ్డి జిల్లా	కామారెడ్డి	3	22	473	32	441	9,72,625	3,651.00
10	కరీంనగర్ జిల్లా	కరీంనగర్	2	16	210	5	205	10,16,063	2,379.07
11	ఖమ్మం జిల్లా	ఖమ్మం	2	21	380	10	370	14,01,639	4,453.00
12	మహబూబాబాద్ జిల్లా	మహబూబాబాద్	2	16	287	15	272	7,70,170	2,876.70
13	మహబూబ్ నగర్ జిల్లా	మహబూబ్ నగర్	1	16	310	2	308	13,18,110	4,037.00
14	మంచిర్యాల జిల్లా	మంచిర్యాల	3	18	362	18	344	807,037	4,056.36
15	మెదక్ జిల్లా	మెదక్	4	21	381	8	373	767,428	2,740.89
16	మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా	మేడ్చల్	2	15	163	7	156	2,542,203	5,005.98
17	నల్గొండ జిల్లా	నల్గొండ	4	31	566	15	551	1,631,399	2,449.79
18	నాగర్ కర్నూల్ జిల్లా	నాగర్ కర్నూల్	4	20	349	9	340	893,308	6,545.00
19	నిర్మల్ జిల్లా	నిర్మల్	2	19	429	32	397	709,415	3,562.51
20	నిజామాబాద్ జిల్లా	నిజామాబాద్	3	29	450	33	417	1,534,428	4,153.00
21	రంగారెడ్డి జిల్లా	రంగారెడ్డి	5	27	604	32	572	2,551,731	1,038.00
22	పెద్దపల్లి జిల్లా	పెద్దపల్లి	2	14	215	8	207	795,332	4,614.74
23	సంగారెడ్డి జిల్లా	సంగారెడ్డి	4	27	600	16	584	1,527,628	4,464.87
24	సిద్దిపేట జిల్లా	సిద్దిపేట	3	24	381	6	375	993,376	3,425.19
25	రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా	సిరిసిల్ల	2	13	171	4	167	546,121	2,030.89
26	సూర్యాపేట జిల్లా	సూర్యాపేట	2	23	279	9	270	1,099,560	1,415.68
27	వికారాబాదు జిల్లా	వికారాబాద్	2	19	503	19	484	881,250	3,385.00
28	వనపర్తి జిల్లా	వనపర్తి	1	14	216	1	215	751,553	2,938.00
29	హన్మకొండ జిల్లా	వరంగల్	2	14	163	-	-	1,135,707	1,304.50
30	వరంగల్ జిల్లా	వరంగల్	8	13	192	-	-	716,457	2,175.50
31	యాదాద్రి భువనగిరి జిల్లా	భువనగిరి	2	17	321	3	318	726,465	3,091.48
32	ములుగు జిల్లా [13]	ములుగు	1	9	336	109	277	2,94,000
33	నారాయణపేట జిల్లా[13]	నారాయణపేట	1	11	252	2	250	5,04,000
మొత్తం			76	594				35,003,694	112,077.00

మూలం: తెలంగాణ జిల్లాలు ^[14]

• భారతదేశ జిల్లాల జాబితా
• తెలంగాణ జిల్లాలు (అవిభక్త ఆంధ్రప్రదేశ్)
• ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు
• ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్లు
• ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు
• ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు
• తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు
• తెలంగాణ మండలాలు
• తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు