Gela
Gela a l'é un comun dla Sicilia dë 78.311 abitant, an provincia ëd Caltanissëtta. Posission modìficaA resta arlongh la còsta meridional ëd Sicilia. Stòria modìficaD'ansediament uman an sël pòst a j'ero present già da la preistòria.La sità a l'é stàita fondà dël 689 aGC da dij colon vnù da Ròdi e da Creta.A pija sò nòm dal fium Gela ch'a scor ant j'anviron. Dël 580 aGC, sota la guida d'Arìstone e ëd Pistil, Gela a crea la sot-colònia d'Akragas (al di d'ancheuj Agrigent) ch'a oten dun-a soa indipendensa. Dël 424 aGC, Gela a l'é stàita sede ëd na ciambrea dle sità greche ëd Sicilia: ambelessì a l'é vnuje fòra lë bzògn dë slontané la pericolosa armada atenèisa, rivà ant ël 427 aGC con ël but ëd giuté cheidun-e ëd lor. Contra Cartàgin, Gela a l'é butasse da la part d'Agrigent.Apress un longh assedi mnà da Imilcon, la sità a l'é stàita pijà e crasà e soa popolassion deportà.Popolà torna conforma al tratà 'd pas ch'a l'é vnuje apress, a l'han amponuje ëd dësblé tute le fortificassion. A l'é arnassùa durant la prima mità dël sécol ch'a fa XIII, sota Federich II, con ël nòm ëd Terranova.A l'ha arpijà soa denominassion antica mach dël 1928. Reste antiche modìficaAnt la part oriental ëd la sità, andoa a-i era l'antica acròpol, jë sgav archeològich a l'han dëscoatà le reste dël Quartié Timoleontin, ch'a armonto al IV sécol aGC e ch'a son ansima a dle costrussion motobin precedente.Pì an bass, ant ël Parch ëd l'Arcòrd, as peulo vëddse le ruin-e ëd n'ansem ëd templi dòrich dël V sécol aGC e dël templi d'Aten-a (VI sécol aGC). Conomìa modìficaGela a l'é n'amportanta sità andustrial e comersial.Ël dësvlup ëd la sità a l'é gropà al torism balnear. Aministrassion modìficaËl sìndich a l'é Rosario Crocetta (dal 9/04/2003 -second mandà: 2008-). Musé modìficaAnliure esterne modìfica |