Motacilla

	Motacilla
	Linnaeus, 1758
	; Przedstawiciel rodzaju – pliszka żółta (M. flava)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	pliszkowate
Rodzaj	Motacilla
	Typ nomenklatoryczny
	Motacilla alba Linnaeus, 1758
Synonimy
	Amaurocichla Sharpe, 1892; Aguimpia Roberts, 1922;
	Amaurocichla Sharpe, 1892; Aguimpia Roberts, 1922;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Motacilla – rodzaj ptaków z rodziny pliszkowatych (Motacillidae).

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Afryce i Ameryce Północnej^[5].

Morfologia edytuj

Długość ciała 16,5–24 cm, masa ciała 14–36 g (samce są z reguły nieco cięższe od samic)^[6].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

Motacilla: późnośredniowieczne (1555) łac. motacilla – pliszka siwa, od motacilla – pliszka, od gr. μυττηξ muttēx – rodzaj ptaka wymieniony przez Hezychiusza^[7].
Amaurocichla: gr. αμαυρος amauros – ciemny; κιχλη kikhlē – drozd^[8].
Aguimpia: epitet gatunkowy Motacilla aguimp Dumont, 1821^[9]; ‘A-‘guimp, nazwa w języku ludu Namaqua oznaczająca brzegowego biegacza dla pliszki srokatej^[10]. Gatunek typowy: Motacilla aguimp Dumont, 1821.

Podział systematyczny edytuj

Systematyka w obrębie rodzaju słabo poznana^[11]^[12]^[13]^[14]^[15]. Do rodzaju należą następujące gatunki^[16]:

Motacilla bocagii – kusopliszka
Motacilla flaviventris – pliszka malgaska
Motacilla clara – pliszka jasna
Motacilla capensis – pliszka obrożna
Motacilla flava – pliszka żółta
Motacilla aguimp – pliszka srokata
Motacilla cinerea – pliszka górska
Motacilla citreola – pliszka cytrynowa
Motacilla tschutschensis – pliszka syberyjska – takson wyodrębniony ostatnio z M. flava^[17]^[14]^[11]^[18].
Motacilla maderaspatensis – pliszka żałobna
Motacilla samveasnae – pliszka indochińska
Motacilla grandis – pliszka duża
Motacilla alba – pliszka siwa

Przypisy edytuj

↑ Motacilla, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae: secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 184. (łac.).
↑ R.B. Sharpe. Descriptions of some new Species of Timeliine Birds from West Africa. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1892, s. 228, 1892. (ang.).
↑ A. Roberts. Review of the nomenclature of South African birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8 (4), 1922. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxbills, parrotfinches, munias, whydahs, Olive Warbler, accentors, pipits. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-11]. (ang.).
↑ S. Tyler: Family Motacillidae (Pipits and Wagtails). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 9: Cotingas to Pipits and Wagtails. Barcelona: Lynx Edicions, 2004, s. 777–786. ISBN 84-87334-69-5. (ang.).
↑ Motacilla, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-19] (ang.).
↑ Amaurocichla, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-19] (ang.).
↑ Aguimpia, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-19] (ang.).
↑ Aguimp, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-19] (ang.).
↑ ^a ^b A. Pavlova, R.M. Zink, S.V. Drovetski, Y. Red’kin & S. Rohwer. Phylogeographic patterns in Motacilla flava and Motacilla citreola: species limits and population history. „The Auk”. 120 (3), s. 744–758, 2003. (ang.).
↑ A. Pavlova, R.M. Zink, S. Rohwer, E.A. Koblik, Y.A. Red’kin, I.V. Fadeev & E.V. Nesterov. Mitochondrial DNA and plumage evolution in the white wagtail Motacilla alba. „Journal of Avian Biology”. 36 (4), s. 322–336, 2005. DOI: 10.1111/j.0908-8857.2005.03373.x. (ang.).
↑ P. Alström & K. Mild: Pipits and Wagtails of Europe, Asia and North America. Londyn: Christopher Helm Publishers Ltd, 2003. ISBN 0-7136-5834-7. (ang.).
↑ ^a ^b A. Ödeen & M. Björklund. Dynamics in the evolution of sexual traits: losses and gains, radiation and convergence in yellow wagtails (Motacilla flava). „Molecular Ecology”. 12 (8), s. 2113–2130, 2003. DOI: 10.1046/j.1365-294X.2003.01883.x. (ang.).
↑ D.C. Outlaw & G. Voleker. Phylogenetic tests of hypotheses for the evolution of avian migration: a case study using the Motacillidae. „The Auk”. 123 (2), s. 455–466, 2006. DOI: 10.1642/0004-8038(2006)123%5B455%3APTOHFT%5D2.0.CO%3B2. (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Motacillidae Horsfield, 1821 - pliszkowate - Wagtails and pipits (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-11].
↑ G. Voelker. Systematics and Historical Biogeography of Wagtails: Dispersal Versus Vicariance Revisited. „The Condor”. 104 (4), s. 725–739, 2002. DOI: 10.1650/0010-5422(2002)104%5B0725%3ASAHBOW%5D2.0.CO%3B2. (ang.).
↑ P.C. Rasmussen, J.C. Anderton: Birds of South Asia: The Ripley Guide. Cz. 2. Waszyngton i Barcelona: Smithsonian Inst. and Lynx Edicions, 2005. ISBN 84-87334-67-9. (ang.).

[itis-1] Motacilla, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Linnaeus-2] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae: secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 184. (łac.).

[Sharpe-3] R.B. Sharpe. Descriptions of some new Species of Timeliine Birds from West Africa. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1892, s. 228, 1892. (ang.).

[Roberts-4] A. Roberts. Review of the nomenclature of South African birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8 (4), 1922. (ang.).

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxbills, parrotfinches, munias, whydahs, Olive Warbler, accentors, pipits. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-11]. (ang.).

[hbw9-6] S. Tyler: Family Motacillidae (Pipits and Wagtails). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 9: Cotingas to Pipits and Wagtails. Barcelona: Lynx Edicions, 2004, s. 777–786. ISBN 84-87334-69-5. (ang.).

[7] Motacilla, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-19] (ang.).

[8] Amaurocichla, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-19] (ang.).

[9] Aguimpia, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-19] (ang.).

[10] Aguimp, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-19] (ang.).

[Pavlova&etal-11] A. Pavlova, R.M. Zink, S.V. Drovetski, Y. Red’kin & S. Rohwer. Phylogeographic patterns in Motacilla flava and Motacilla citreola: species limits and population history. „The Auk”. 120 (3), s. 744–758, 2003. (ang.).

[Pavlova&etal2005-12] A. Pavlova, R.M. Zink, S. Rohwer, E.A. Koblik, Y.A. Red’kin, I.V. Fadeev & E.V. Nesterov. Mitochondrial DNA and plumage evolution in the white wagtail Motacilla alba. „Journal of Avian Biology”. 36 (4), s. 322–336, 2005. DOI: 10.1111/j.0908-8857.2005.03373.x. (ang.).

[Alstrom&Mild-13] P. Alström & K. Mild: Pipits and Wagtails of Europe, Asia and North America. Londyn: Christopher Helm Publishers Ltd, 2003. ISBN 0-7136-5834-7. (ang.).

[Ödeen&etal-14] A. Ödeen & M. Björklund. Dynamics in the evolution of sexual traits: losses and gains, radiation and convergence in yellow wagtails (Motacilla flava). „Molecular Ecology”. 12 (8), s. 2113–2130, 2003. DOI: 10.1046/j.1365-294X.2003.01883.x. (ang.).

[Outlaw&Voelker-15] D.C. Outlaw & G. Voleker. Phylogenetic tests of hypotheses for the evolution of avian migration: a case study using the Motacillidae. „The Auk”. 123 (2), s. 455–466, 2006. DOI: 10.1642/0004-8038(2006)123%5B455%3APTOHFT%5D2.0.CO%3B2. (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-16] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Motacillidae Horsfield, 1821 - pliszkowate - Wagtails and pipits (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-11].

[Voelker-17] G. Voelker. Systematics and Historical Biogeography of Wagtails: Dispersal Versus Vicariance Revisited. „The Condor”. 104 (4), s. 725–739, 2002. DOI: 10.1650/0010-5422(2002)104%5B0725%3ASAHBOW%5D2.0.CO%3B2. (ang.).

[Rasmussen&Anderton-18] P.C. Rasmussen, J.C. Anderton: Birds of South Asia: The Ripley Guide. Cz. 2. Waszyngton i Barcelona: Smithsonian Inst. and Lynx Edicions, 2005. ISBN 84-87334-67-9. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]