Max Fabiani

Urodził się w 1865 we friulskiej rodzinie o szlacheckim pochodzeniu, w niewielkiej wsi Kobdilj w południowej części Cesarstwa Austriackiego (dzisiejsza Słowenia). Jego ojcem był Anton Fabiani (1807–1893), matką – Charlotte Fabiani z domu Kofler (1827–1923). Wychowywał się w kosmopolitycznym środowisku. Jego ojczystym językiem był zarówno włoski, jak i słoweński. Ponadto od dzieciństwa znał powszechnie używany niemiecki. Uczęszczał do słoweńskojęzycznej szkoły podstawowej w miasteczku Štanjel, a następnie niemieckojęzycznej szkoły realnej w Lublanie. Po jej ukończeniu wyjechał do Wiednia, gdzie studiował architekturę na Uniwersytecie Technicznym (TUW), dyplom magistra uzyskując w 1889. Od 1890 był asystentem na politechnice w Grazu, po czym w ramach stypendium przez dwa lata (1892–1894) podróżował po Europie. Kiedy wrócił do stolicy Austrii, wstąpił do pracowni Ottona Wagnera z polecenia Josepha Marii Olbricha, pozostając w niej do końca XIX wieku. W 1902 uzyskał doktorat na Wydziale Budownictwa TUW. Od 1910 do 1917 wykładał ornamentykę i dekorację wnętrz na tej uczelni. Największy okres aktywności Fabianiego jako architekta i urbanisty przypadał na ostatnie lata XIX i pierwszą dekadę XX wieku, tworzył głównie w Wiedniu i zniszczonej w 1895 przez trzęsienie ziemi Lublanie.

W 1917 został odznaczony Orderem Czerwonego Orła. W tym samym roku przeprowadził się do Gorycji, gdzie przez pięć lat kierował Urzędem ds. Odbudowy (miasto zostało poważnie zniszczone w czasie I wojny światowej). W roku 1921 wstąpił do Narodowej Partii Faszystowskiej. W latach 1924–1927 uczył historii sztuki w miejscowym gimnazjum. W 1935 przyjął nominację na burmistrza Štanjel. Na stanowisku pozostawał w czasie II wojny światowej. W 1947 powrócił do Gorycji, gdzie spędził resztę życia. W 1951 otrzymał włoski Złoty Medal za Zasługi dla Kultury i Sztuki. Zmarł w 1962 w wieku 97 lat.

Z żoną Franceschą do Rochi miał dwójkę dzieci: Carlottę (1906–1987) i Lorenza (1906–1979).

• Jože Plečnik

• Max Fabiani w Leksykonie Architektów. Wiedeń 1880-1945. (niem.)
• Max Fabiani – strona w serwisie ArchINFORM (ang. • niem.)