Liga Mistrzów w piłce siatkowej

Pomysł stworzenia europejskich rozgrywek klubowych powstał w wyniku zyskiwania coraz większej popularności piłkarskiego Pucharu Europy Mistrzów Krajowych rozgrywanego od 1955 roku. Z inicjatywą wyszli polscy działacze oraz polski dziennik "Przegląd Sportowy", który ufundował nagrodę. Projekt regulaminu rozgrywek o nazwie Puchar Europy Mistrzów Klubowych (PEMK) przedstawiony został na Kongresie FIVB 4 października 1959 r. Odpowiedzialna za prowadzenie rozgrywek została Komisja Pucharu Europy, na której czele stanął ówczesny wiceprezes PZPS - Benedykt Menel. W połowie lat 60. Komisja Pucharu Europy zmieniła nazwę na Komisję Europejską, następnie na Federację Europejską, z której w 1972 roku powstała Europejska Konfederacja Piłki Siatkowej (CEV). Rozgrywki o Puchar Europy Mistrzów Krajowych po raz pierwszy rozegrane zostały w sezonie 1959/1960^[1].

W sezonie 1995/1996 doszło do reformy rozgrywek. Postanowiono, że po fazie kwalifikacyjnej drużyny rywalizować będą w grupach liczących po 8 zespołów. Z każdej grupy awansować będą po dwie najlepsze drużyny, po czym rozgrywany będzie turniej finałowy składający się z półfinałów, meczu o 3. miejsce i finału. Pojawiło się określenie Liga Mistrzów, które odnosić się miało do piłkarskiego odpowiednika tych rozgrywek^[2].

W 2000 roku Europejska Konfederacja Piłki Siatkowej zlikwidowała Puchar Europy Mistrzów Klubowych, a w jego miejsce powstała Liga Mistrzów (ang. European Champions League). Pierwszą rundę stanowi faza grupowa, następnie rozgrywana jest faza play-off, po której odbywa się turniej finałowy na zasadach takich samych jak w poprzednich sezonach. W 2001 roku CEV podpisała z firmą Indesit umowę o miano głównego i tytularnego sponsora męskiej Ligi Mistrzów, na mocy której w sezonach 2001/2002-2009/2010 nosiła ona oficjalną nazwę Indesit European Champions League (IECL).

Na przestrzeni lat zarówno sam system rozgrywek, jak i liczba klubów biorących udział w poszczególnych etapach siatkarskiej Ligi Mistrzów, a także sposób kwalifikowania się do każdego z nich, kilkakrotnie ulegały zmianom.
Początkowo, w fazie grupowej występowało 12 drużyn (dwie 6-zespołowe grupy), później 16 (cztery 4-zespołowe grupy), następnie 20 (pięć 4-zespołowych grup), 24 (cztery 6-zespołowe grupy), 24 (sześć 4-zespołowych grup), potem 28 (siedem 4-zespołowych grup), zaś obecnie 20 (pięć 4-zespołowych grup). Obecnie rozgrywa się również 2-rundowe kwalifikacje o prawo startu w fazie grupowej w formie 4-zespołowych turniejów.
Od samego początku decydujące rozstrzygnięcia zapadały podczas 4-drużynowego turnieju finałowego (tzw. Final Four). Do sezonu 2002/2003 kwalifikowały się do niego – drogą rywalizacji sportowej – cztery najlepsze kluby wcześniejszych faz (tj. rundy grupowej i ćwierćfinałów), a funkcję gospodarza CEV powierzała jednemu z nich. Począwszy od sezonu 2003/2004 pewne miejsce w Final Four ma z góry jedna z ekip uczestniczących w fazie grupowej, która nie musi po jej zakończeniu kontynuować bojów w play-offach (pierwotnie jedno-, zaś od edycji 2004/2005 – dwustopniowych). W zamian, to na barki jej działaczy spada obowiązek zorganizowania turnieju „finałowej czwórki” (od sezonu 2003/2004 gospodarza Finał Four można wyznaczać, więc długo wcześniej).

Reforma 2007/2008 edytuj

Pod koniec 2006 CEV postanowiła zreformować wszystkie siatkarskie rozgrywki pucharowe zarówno kobiet, jak i mężczyzn od sezonu 2007/2008. Planowane zmiany dotknęły również męską Ligę Mistrzów, w której postanowiono ponownie zredukować liczbę uczestników do 20 ekip (ostatecznie jednak pozostawiono ich 24) oraz ustalić maksymalną liczbę reprezentantów danej federacji w niej do trzech.
W związku z tym, w lutym 2007 CEV ogłosiła swój autorski klubowy ranking krajowych federacji siatkarskich (osobny dla kobiet i mężczyzn). Tworzony jest on na podstawie wyników uzyskanych przez poszczególne drużyny klubowe w poprzednich sezonach. Za każde zwycięstwo w pojedynczym meczu, wyjście z grupy, czy awans do kolejnej rundy przyznawane zostają punkty (wraz z ewentualnymi bonusami), które po zsumowaniu tworzą współczynnik danej federacji. Im wyższy współczynnik, tym wyższą pozycję w owym rankingu zajmuje dane państwo. Zajmowana pozycja określa natomiast liczbę zespołów, które może wystawić w następnym sezonie w konkretnych europucharach (w tym Lidze Mistrzów) każda federacja.
Ranking ma za zadanie usystematyzować zasady kwalifikacji do europejskich pucharów oraz sprawić, by stały się one czytelne dla wszystkich zainteresowanych i bardziej przewidywalne.
Ustalono również, iż do Ligi Mistrzów każda federacja obowiązkowo musi zgłosić mistrza kraju, zaś w przypadku gdy dysponuje większą liczbą miejsc (tj. dwoma lub trzema) sama może zdecydować o kryteriach obsady (zdobywca krajowego pucharu, bądź kolejne drużyny w ligowej tabeli).

• Liga Mistrzyń w piłce siatkowej
• Liga Mistrzów

• Serwis rozgrywek na stronie CEV (ang.)
• Oficjalna strona CEV