Archivo General de Simancas

Archiwum w tym zamku, położonym niedaleko od Valladolid polecił założyć ówczesny król Hiszpanii Karol I (prawdopodobnie za namową swego sekretarza Francisca de los Cobos y Molina), rozkazem z 16 września 1540. Dokumenty umieszczono wtedy w jednej z wież zamku. Syn Karola I, Filip II stwierdził, że pomieszczenia w wieży nie nadają się do przechowywania wielkich ilości dokumentów i nakazał przebudowę zamku w taki sposób, aby dobrze spełniał on rolę archiwum. Prace zlecono królewskiemu architektowi Juanowi de Herrera, który przedstawił plany przebudowy zamku do roli archiwum w 1578. Tym samym archiwum w Simancas stało się pierwszym archiwum zaprojektowanym do tego celu^[2], chociaż początkowo nie obejmowało całego zamku (do 1599 na zamku funkcjonowało też więzienie^[3]).

Wnętrza zamku przebudowano, zachowując wygląd zewnętrzny warowni, natomiast Filip II w 1588 wydał zasady funkcjonowania archiwum, które są uważane za pierwsze regulacje prawne dotyczące archiwistyki^[2].

W archiwum w Simancas gromadzono dokumenty związane z zarządzaniem państwem hiszpańskim wraz z terytoriami podległymi, stąd znajdują się tam dokumenty dotyczące historii Portugalii, Flandrii, Niderlandów i Italii, które znajdowały się pod panowaniem hiszpańskich królów oraz ich kolonii^[2]. Kolekcje obejmują też dokumenty królewskie, takie jak nadania, testamenty, traktaty międzypaństwowe. Zbiory kartograficzne, składające się z map, planów rysunków obejmują 7992 jednostki archiwalne.

W 1844, po zmianach politycznych, archiwum przestało gromadzić dokumenty i stało się miejscem do badania już zebranych kolekcji^[2].

Najstarszy dokument w Archiwum pochodzi z 1189, ostatni z 1868^[1].

Obejmując swym zasięgiem prawie cały okres współczesności, a geograficznie znaczną część Europy wraz z Północną Afryką, Indiami, Ameryką i częścią Azji, Archiwum Simancas może być porównywalne z Archiwum Watykańskim pod względem ważności dla historyków^[2].

Po zmianie charakteru archiwum przeprowadzano prace dostosowujące je do nowych zadań, ułatwiające pracę badawcze. Największe zmiany zaszły w latach 1950–1960. W 2006 oddano do użytku nowy budynek, przylegający do fosy zamku. Nowy budynek zawiera salę audiowizualną, widownię, sale wielofunkcyjne i pomieszczenia wystawowe, gabinety pedagogiczne, pomieszczenia do rozbudowy biblioteki pomocniczej, magazyny i maszynownie^[1]. Archiwum organizuje tam wystawy czasowe ze swoich zbiorów^[3].

Badacze pracujący w czytelni Archiwum mają do swej dyspozycji 33 miejsca, wyposażone w 9 komputerów, na miejscu jest czytnik mikrofilmów, dostępna jest kamera cyfrowa. Dokumenty mogą być kopiowane lub skanowane^[1]. Podręczna biblioteka zawiera 23219 monografii i 577 tytułów periodyków^[1].

Archiwum zajmuje powierzchnię 5998 m², z czego 1274 m² zajmują zbiory, umieszczone na półkach o długości 12 153 m^[1]. Przy Archiwum działają pracownie konserwacji i restauracji dokumentów^[1].

Archiwum można zwiedzać w zorganizowanych grupach po uprzednim uzgodnieniu^[4].

W 2017 Archiwum zostało wpisane na listę Pamięci Świata jako miejsce ważne dla badań nad historią^[5].

• Informacje o Archiwum (hiszp.)