François Devienne

Frans componist (1759–1803)

François Devienne (Joinville (Haute-Marne), 31 januari 1759Charenton-Saint-Maurice, 5 september 1803) was een Franse componist, fluitist en fagottist.

François Devienne
Portret van François Devienne door
Jacques-Louis David
Algemene informatie
Geboren31 januari 1759
GeboorteplaatsJoinvilleBewerken op Wikidata
Overleden5 september 1803
OverlijdensplaatsSaint-MauriceBewerken op Wikidata
LandVlag van Frankrijk Frankrijk
Werk
Genre(s)symfonische muziek, opera, HaFaBramuziek
Beroepcomponist, muziekpedagoog, fluitist, fagottist
Instrument(en)dwarsfluit, fagot
(en) Discogs-profiel
(en) MusicBrainz-profiel
Portaal  Portaalicoon  Muziek

Levensloop bewerken

Devienne werd als veertiende kind van een zadelmaker geboren. Hij kreeg les van zijn oudste broer, die hem verschillende instrumenten leerde spelen. De fluit leerde hij spelen door Felix Raul, eerste fluitist van het orkest. Meesterlijk beheerste hij later fluit en fagot. Op 10-jarige leeftijd schreef hij zijn eerste werken, die door het militaire muziekkorps van het Koninklijke Cavalerieregiment Royale des Cravates uitgevoerd werden waarvan hij ook lid was. Vanaf 1779 speelde Devienne in het orkest van de Parijse opera en een jaar later werd hij er eerste fluitist. In deze tijd studeerde hij fluit bij Félix Rault. Een tijd lang werkte hij ook als kamermusicus van de Kardinaal de Rohan en als lid van de Zwitserse Garde.

Zijn solistendebuut maakte hij 1782 bij het Concert Spirituel, waar hij een van zijn fluitconcerten uitvoerde. Vanaf 1789 speelde hij als fagottist in het orkest van het Théâtre de Monsieur in Parijs. Eveneens was hij in 1790 actief lid van het harmonieorkest van de Franse Garde Nationale.

Op muzikaal gebied deed hij uitgebreide studies en hij gaf concerten, maar hij had ook werk voor de overheid te doen. Hij was een van de belangrijkste personen van het Parijse muziekleven gedurende de tijd van de Franse revolutie. Na oprichting van het Conservatoire national supérieur de musique in Parijs in 1795 werd hij de eerste fluitdocent. Lijdend aan een zenuwkwaal kwam hij 1803 in de zenuwinrichting asile de Charenton bij Parijs, waar hij kort daarna overleed. Net zoals vele andere muzikanten uit die tijd was Devienne een vrijmetselaar en lid van de loge Olympique.

Het oeuvre van Devienne is groot, met onder andere zeven concertante symfonieën, veertien fluitconcerten, vijf fagotconcerten, vijfentwintig kwartetten en kwintetten voor verschillende bezettingen, zesenveertig trio's, honderzevenenveertig duo's en zevenenzestig sonates.

Composities (selectie) bewerken

Werken voor orkest bewerken

  • Concert nr. 1 voor fagot en orkest
    1. (zonder titel)
    2. Rondo
  • Concert nr. 2 voor fagot en orkest
    1. (zonder titel)
    2. Polonaise
  • Concert nr. 3 voor fagot en orkest
  • Concert nr. 4 voor fagot en orkest
    1. Allegro Maestoso
    2. Adagio
    3. Minuetto Con Variazione
  • Concert in B-majeur voor fagot en orkest
    1. Allegro Moderato
    2. Romance. Andante
    3. Rondo. Allegro Moderato
  • Sinfonia Concertante voor twee klarinetten en orkest, op. 25
    1. Allegro con spirito
    2. Adagio
    3. Rondeau
  • Sinfonia Concertante voor hobo, fagot en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Menuetto
  • Sinfonia Concertante voor fluit, hobo, hoorn, fagot en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Rondo
  • Sinfonia Concertante voor hoorn, fagot en orkest nr. 1 in F
  • Sinfonia Concertante voor fluit en fagot in F-majeur, op. 31
    1. Maestoso - Allegro
    2. Andante
    3. Rondo
  • Sinfonia Concertante in G-majeur voor orkest, op. 76
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Allegretto con grazia
  • Concert nr. 1 in D-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Rondo. Allegretto
  • Concert nr. 2 in D-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Rondo
  • Concert nr. 3 in G-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Romance
    3. Rondo. Allegretto
  • Concert nr. 4 in G-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Romance
    3. Rondo
  • Concert nr. 5 in G-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Intro. Adagio. Gratioso con Varianzioni
  • Concert nr. 6 in D-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Polonaise
  • Concert nr. 7 in e-mineur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Rondo - Allegretto poco moderato
  • Concert nr. 8 in sol majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Largo
    3. Tempo di Polonaise
  • Concert nr. 9 in e-mineur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio cantabile
    3. Allegretto con Variazioni
  • Concert nr. 10 in D-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro Assai
    2. Adagio
    3. Rondo. Allegretto
  • Concert nr. 11 in bes mineur voor fluit en orkest
    1. Allegro spiritoso
    2. Adagio
    3. Allegro
  • Concert nr. 12 in A-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro maestoso
    2. Adagio
    3. Allegretto
  • Concert in G-majeur voor fluit en orkest, op. posth.
    1. Allegro
    2. Andante
    3. Rondo. Allegro

Werken voor harmonieorkest bewerken

  • 1797 Le Chant du retour
  • 1799-1800 Hymne pour la éternité
  • Ouverture

Muziektheater bewerken

Opera's bewerken

Voltooid intitelaktespremièrelibretto
1790Le Mariage clandestin opéra comique1 akte11 november 1790Parijs, Théâtre MontansierVicomte de Ségur
1791Les Précieuses ridicules opéra comique1 akte9 augustus 1791, Parijs, Théâtre MontansierPierre-Louis Moline naar Molière
1792Encore des Savoyards ou "L'Ecole des parvenus" opéra comique1 akte8 februari 1792, Parijs, Théâtre FavartJean-Baptiste Pujoulx
1792Les Visitandines opéra comique2 aktes7 juli 1792, Parijs, Théâtre FeydeauLouis-Benoît Picard
1792L'Enlévement des Sabines vaudeville-stuk2 aktes31 oktober 1792, Parijs, Théâtre FeydeauLouis-Benoît Picard
1792Les Quiproquos espagnols opéra comique2 aktes10 december 1792, Parijs, Théâtre FeydeauJean-Elie Dejaure
1794Les Congrès des rois - in samenwerking met Rudolphe Kreutzer, André Ernest Modeste Grétry,
Étienne Nicolas Méhul, Nicolas-Marie Dalayrac, Prosper-Didier Deshayes, Jean Pierre Solié,
Henri Montan Berton, Louis Emmanuel Jadin, Armand-Emmanuel Trial, Luigi Cherubini
en Matthieu Frédéric Blasius
3 aktes26 februari 1794, Parijs, Théâtre FavartA. F. Evel Desmaillots
1794Rose et Aurèle komedie1 akte8 augustus 1794, Parijs, Théâtre FeydeauLouis-Benoît Picard
1795Agnès et Felix ou Les Deux espíègles opéra comique3 aktes22 augustus 1795, Parijs, Théâtre FeydeauCharles-Albert Demoustier
1797Volécour ou Un tour de page, opéra comique1 akte22 maart 1797, Parijs, Théâtre FavartFrançois Favières
1798Les Comédiens ambulants, opéra comique2 aktes28 december 1798, Parijs, Théâtre FeydeauLouis-Benoît Picard
1799Le Valet de deux maîtres, opéra comique1 akte3 november 1799, Parijs, Théâtre FeydeauJean-François Roger

Kamermuziek bewerken

  • Achttien kleine fluitduetten
    1. Allegro C-majeur
    2. Allegretto C-majeur
    3. Allegretto C-majeur
    4. Allegro G-majeur
    5. Grazioso G-majeur
    6. Allegretto G-majeur
    7. Allegro G-majeur
    8. Grazioso D-majeur
    9. Allegretto D-majeur
    10. Allegro moderato A-majeur
    11. Addagio A-majeur
    12. Allegretto A-majeur
    13. Moderato F-majeur
    14. Andante F-majeur
    15. Presto F-majeur
    16. Allegro Bes majeur
    17. Andante Bes majeur
    18. Menuetto Bes majeur
  • Douze petit airs Variés en Duo voor twee fagotten
  • Duo concertant D-majeur voor twee fluiten, op. 3, nr. 2
    1. Allegro
    2. Rondo
  • Duo in c-mineur voor fluit en altviool, op. 5, nr. 3
    1. Allegro molto con espressione
    2. Rondo
  • Fluitkwartet in G-majeur op. 11, nr. 1
  • Six Sonates pour un Basson avec un Accompagnement de Basse op. 24
    • Sonate C-majeur nr. 1
    • Sonate g-mineur nr. 2
    • Sonate F-majeur nr. 3
    1. Allegro
    2. Largo
    3. Rondeau
    • Sonate si Bes majeur nr. 4
    • Sonate in g-mineur nr. 5
    1. Allegro con espressione
    2. Adagio
    3. Rondeau
    • Sonate in C-majeur nr. 6
  • Fluitkwartet in b-mineur op. 16, nr. 3
  • Fluitkwartet in a-mineur op. 66, nr. 1
  • Fluitkwartet in D-majeur op. 66, nr. 2
  • Fluitkwartet in C-majeur op. 66, nr. 3
  • Fluitkwartet op. 66 nr. 4
  • Fagotkwartet in C-majeur op. 73 nr. 1
    1. Allegro spiritoso
    2. Adagio cantabile
    3. Rondo Allegro moderato
  • Fagotkwartet in F-majeur op. 73 nr. 2
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Grazioso con Variazioni
  • Fagotkwartet in g-mineur op. 73 nr. 3
    1. Allegro con espressione
    2. Adagio, non troppo
    3. Rondo. Allegretto poco moderato
  • Zes trio's voor fagot, viool en cello, op. 17
    1. Bes-groot
    2. C-groot
    3. G-groot
    4. F-groot
    5. Es-groot
    6. C-groot
  • Sonate nr. 1 in D-majeur voor fluit en klavecimbel, op. 23
    1. Allegro con spirito
    2. Adagio
    3. Rondeau
  • Sonate nr. 2 in G-majeur voor fluit en klavecimbel, op. 23
    1. Allegro spiritoso
    2. Adagio
    3. Rondeau
  • Sonate nr. 3 in C-majeur voor fluit en klavecimbel , op. 23
    1. Allegro Poco Moderato
    2. Pastorella (Larghetto)
    3. Allegro ma non troppo
  • Sonate nr. 4 in A-majeur
    1. Allegro brillante
    2. Adagio
    3. Rondeau poco moderato
  • Sonate nr. 3 in G-majeur voor fluit en cello, op. 13
    1. Allegro
    2. Andantino
    3. Rondeau
  • Sonate nr. 4 in G-majeur voor fluit solo
    1. Allegro brillante
    2. Adagio
    3. Rondo
  • Sonate in C-majeur voor hobo en continuo, op. 70, nr. 1
  • Sonate in G-majeur voor hobo en continuo, op. 71, nr. 1
    1. Allegro brillante
    2. Adagio
    3. Rondo poco moderato
  • Sonate in d-mineur voor hobo en continuo, op. 71, nr. 2
    1. Allegro con gusto
    2. Adagio
    3. Presto
  • Sonate in C-majeur voor hobo en continuo, op. 71, nr. 3
  • Premier Sonata voor klarinet en continuo
    1. Allegro con spiritoso
    2. Adagio
    3. Rondo allegretto

Pedagogisch werk bewerken

  • 1793/1795 Méthode de Flûte Théorique et Pratique met heel interessante artikelen over techniek en stijl.

Bibliografie bewerken

  • Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
  • Gerhard Schepelern: Operaens historie i Danmark 1634-1975, Kobenhaven: Rosinante, 1995, 366 p., ISBN 978-8716141125
  • Francis Claudon: Dictionnaire de l'opéra-comique français, Paris: Peter Lang, 1995, 531 p., ISBN 978-3906753423
  • Guy Gosselin: L'âge d'or de la vie musicale à Douai, 1800-1850, Liège: Editones Mardaga, 1994, 236 p., ISBN 978-28-700-9579-9
  • Wolfgang Suppan, Armin Suppan: Das Neue Lexikon des Blasmusikwesens, 4. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1994, ISBN 3-923058-07-1
  • Wolfgang Suppan: Das neue Lexikon des Blasmusikwesens, 3. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1988, ISBN 3-923058-04-7
  • Wolfgang Suppan: Lexikon des Blasmusikwesens, 2. ergänzte und erweiterte Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Fritz Schulz, 1976
  • Tula Giannini: Great flute makers of France. The lot and Godfroy families 1650-1900, London: Tony Bingham, 1993. ISBN 978-0-946113-05-7
  • Ursula Pesek, Hans-Peter Schmitz: Flötenmusik aus drei Jahrhunderten : Komponisten : Werke : Anregungen, Basel: Bärenreiter, 2. Auflage, 1993, 320 p., ISBN 978-3761809853
  • Adolph Goldberg, Karl Ventzke: Porträts und Biographien hervorragender Flöten-Virtuosen, -Dilettanten und -Komponisten, Celle: Moeck Verlag, 1987, 124 p., ISBN 978-3-87549-028-2
  • Wulf Konold, Barbara Delcker, Hanns-Werner Heister: Lexikon Orchestermusik : Musik : "A-K", Mainz: Wilhelm Goldmann Verlag, 1986, vol.1, 253 S., ISBN 3-795-78224-4; vol.2 "L-Z", 218 p., ISBN 3-7957-8225-2
  • Walter Salmen, Gabriele Busch-Salmen: Musiker im Porträt, München: C. H. Beck, 1982-1984, 5 Bände p. (I. "Von der Spätantike bis 1600", 1982., 200 S.: ISBN 3-406-08450-8; II. "Das 17. Jahrhundert", 1983., 184 S.: ISBN 3-406-08451-6; III. "Das 18. Jahrhundert", 1983., 186 S.: ISBN 3-406-08452-4; IV. "Das 19. Jahrhundert", 1983., 187 S.: ISBN 3-406-08453-2; V. "Das 20. Jahrhundert", 1984., 191 S.: ISBN 3-406-08454-0)
  • Françoise Lesure, Marie-Noëlle Collette, Joël-Marie Fauquet, Adélaïde de Place, Anne Randier, Nicole Wild: La musique à Paris en 1830-1831, Paris: Bibliothèque nationale, 1983, 418 p., ISBN 2-7177-1656-4
  • Émile Humblot: François Devienne (1759-1803) un musicien joinvillois de l'epoque de la Revolution. Rimpr. de l'ed. de Saint-Dizier, 1909, Genève: Minkoff 1982. 100 S.
  • Frank A. Morelli: François Devienne, 1759-1803 : "three quartets", op. 73 for bassoon, violin, viola, and cello: historical background, scores and parts with suggestions regarding interpretation, Julliard School (New York). 1980. dissertation.
  • David Whitwell: Band music of the French revolution, Tutzing: Hans Schneider Verlag, 1979, 212 p., ISBN 37-9520-276-0
  • Joachim Toeche-Mittler: Armeemärsche, 1. Teil - Eine historische Plauderei zwischen Regimentsmusiken und Trompeterkorps rund um die deutsche Marschmusik, 2. Auflage, Neckargmünd, Kurt Vowinckel Verlag, 213 S.
  • Joachim Toeche-Mittler: Armeemärsche, 2. Teil - Sammlung und Dokumentation, 2. Auflage, Neckargmünd, Kurt Vowinckel Verlag, 1977, 161 S.
  • Joachim Toeche-Mittler: Armeemärsche, 3. Teil - die Geschichte unserer Marschmusik, 2. Auflage, Neckargmünd, Kurt Vowinckel Verlag, 1977,
  • Franz Stieger: Opernlexikon - Teil II: Komponisten. 1, Band A-F, Tutzing: Hans Schneider, 1975-1983, 371 p., ISBN 3-7952-0203-5
  • Franz Stieger: Opernlexikon - Teil II: Komponisten. 2, Band G-M, Tutzing: Hans Schneider, 1975-1983, 373-772 p., ISBN 3-7952-0228-0
  • Gösta Morin, Carl-Allan Moberg, Einar Sundström: Sohlmans musiklexikon - 2. rev. och utvidgade uppl., Stockholm: Sohlman Förlag, 1975-1979, 5 v.
  • William Montgomery: Life and Works of François Devienne, 1759-1803, 2 vols. Ph.D. diss., Catholic University of America, 1975.
  • Jean Marie Londeix: 125 ans de musique pour saxophone, repertoire general des oeuvres et des ouvrages d'enseignement pour le saxophone, Paris: Leduc, 1971
  • Marc Honneger: Dictionnaire de la musique, Paris: Bordas, 1970-76
  • Zenei lexikon, Budapest: Zenemukiado Vallalat, 1965