Regering-De Croo

Zie Regeringsformaties België 2019-2020 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Na de federale verkiezingen van 2019 volgden er verschillende pogingen om de grootste partij van Vlaanderen N-VA en de grootste partij aan Franstalige kant, PS, samen te brengen. Deze pogingen strandden voortdurend op een mislukking. Bij het begin van de uitbraak van het SARS-CoV-2-virus, dat COVID-19 veroorzaakt, in maart 2020 was er nog steeds geen vooruitzicht op een nieuwe regering. Als oplossing werd de regering in lopende zaken Wilmès II omgevormd tot een noodregering met volle bevoegdheden voor zes maanden.

Na de eerste besmettingsgolf kwam de politiek overeen om de onderhandelingen voor een nieuwe regering terug op te starten. Een regering met de Waalse socialisten en Vlaams-nationalisten werd bijna mogelijk, maar strandde uiteindelijk toch. Paul Magnette, voorzitter van de PS, en Bart De Wever, voorzitter van N-VA, hadden wel een akkoord met elkaar en de sp.a, CD&V en cdH, maar konden de liberalen niet overtuigen van hun project. Nadat paars-geel definitief begraven leek, gingen de socialisten, liberalen, groenen en CD&V het engagement aan om samen een akkoord te vormen. Na verkenningsrondes, was het op 23 september mogelijk om officieel de onderhandelingen op te starten. Op 30 september was het regeerakkoord klaar.

De regeringsverklaring van 3 oktober 2020 duurde minder dan twintig minuten. Daartoe kwam de Belgische Kamer van volksvertegenwoordigers voor het eerst bijeen in de zetel van het Europees Parlement in Brussel, waar de afstandsregels in het kader van de coronapandemie gewaarborgd konden worden. Tijdens de bijeenkomst riep premier Alexander De Croo op tot "herstel van het vertrouwen" en beloofde hij regeringswerk dat "constructief, betrouwbaar en respectvol" zou zijn.

De grondwettelijk vereiste motie van vertrouwen kreeg steun van 87 Kamerleden (regeringsfracties en niet-ingeschrevene Emir Kir), 54 stemden tegen (N-VA, Vlaams Belang, PVDA, niet-ingeschrevene Jean-Marie Dedecker) en zeven onthielden zich (cdH en DéFI). De twee Belgische partijen met de meeste stemmen, N-VA en Vlaams Belang, bekritiseerden dat de coalitie geen meerderheid heeft onder de Vlaamse parlementsleden, hoewel Vlaanderen de grootste deelstaat is.

Premier en vicepremiers in de regering-De Croo

Functie en bevoegdheid	Minister		Ambtstermijn		Partij
	Foto	Naam	Start	Einde
Premier		De Croo, Alexander Alexander De Croo	1 oktober 2020	heden		Open Vld
Vicepremier Economie en Werk		Dermagne, Pierre-Yves Pierre-Yves Dermagne	1 oktober 2020	heden		PS
Vicepremier Buitenlandse Zaken, Europese Zaken, Buitenlandse Handel en de Federale Culture Instellingen		Wilmès, Sophie Sophie Wilmès	1 oktober 2020	14 juli 2022		MR
Vicepremier (sinds 15 juli 2022) Middenstand, Zelfstandigen, KMO’s, Landbouw, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing		Clarinval, David David Clarinval	1 oktober 2020	heden
Vicepremier Mobiliteit		Gilkinet, Georges Georges Gilkinet	1 oktober 2020	heden		Ecolo
Vicepremier Financiën, belast met de Coördinatie van de fraudebestrijding (en sinds 28 juni 2022 met Nationale Loterij)		Van Peteghem, Vincent Vincent Van Peteghem	1 oktober 2020	heden		cd&v
Vicepremier Sociale Zaken en Volksgezondheid		Vandenbroucke, Frank Frank Vandenbroucke	1 oktober 2020	heden		Vooruit
Vicepremier Ambtenarenzaken, Overheidsbedrijven, Telecommunicatie en Post		De Sutter, Petra Petra De Sutter	1 oktober 2020	heden		Groen
Vicepremier Justitie en Noordzee		Van Quickenborne, Vincent Vincent Van Quickenborne	1 oktober 2020	22 oktober 2023		Open Vld
		Van Tigchelt, Paul Paul Van Tigchelt	22 oktober 2023	heden

Ministers in de regering-De Croo

Functie en bevoegdheid	Minister		Ambtstermijn		Party
	Foto	Naam	Start	Einde
Minister Pensioenen en Maatschappelijke Integratie, belast met Personen met een beperking, Armoedebestrijding en Beliris		Lalieux, Karine Karine Lalieux	1 oktober 2020	heden		PS
Minister Defensie		Dedonder, Ludivine Ludivine Dedonder	1 oktober 2020	heden		PS
Minister Klimaat, Leefmilieu, Duurzame Ontwikkeling en Green Deal		Khattabi, Zakia Zakia Khattabi	1 oktober 2020	heden		Ecolo
Minister Binnenlandse Zaken, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing		Verlinden, Annelies Annelies Verlinden	1 oktober 2020	heden		cd&v
Minister Ontwikkelingssamenwerking en Grootstedenbeleid		Kitir, Meryame Meryame Kitir	1 oktober 2020	17 december 2022		Vooruit
		Gennez, Caroline Caroline Gennez	17 december 2022	heden
Minister Energie		Van der Straeten, Tinne Tinne Van der Straeten	1 oktober 2020	heden		Groen
Minister Buitenlandse Zaken, Europese Zaken, Buitenlandse Handel en de Federale Culturele Instellingen		Lahbib, Hadja Hadja Lahbib	15 juli 2022	heden		MR

Staatssecretariaten
		Thomas Dermine (1986)	Relance, Strategische Investeringen en Wetenschapsbeleid, toegevoegd aan de Minister van Economie en Werk	1 oktober 2020 - heden	PS
		Mathieu Michel (1979)	Digitalisering, Administratieve Vereenvoudiging, Privacy en de Regie der gebouwen, toegevoegd aan de Eerste Minister	1 oktober 2020 - heden	MR
		Sarah Schlitz (1986)	Gendergelijkheid, Gelijke Kansen en Diversiteit, toegevoegd aan de Minister van Mobiliteit	1 oktober 2020 - 26 april 2023	Ecolo
		Marie-Colline Leroy (1984)		2 mei 2023 - heden
		Sammy Mahdi (1988)	Asiel en Migratie, belast met de Nationale Loterij toegevoegd aan de Minister van Binnenlandse Zaken	1 oktober 2020 - 28 juni 2022	CD&V
		Nicole de Moor (1984)	Asiel en Migratie toegevoegd aan de Minister van Binnenlandse Zaken	28 juni 2022 - heden	CD&V
		Eva De Bleeker (1974)	Begroting en Consumentenbescherming, toegevoegd aan de Minister van Justitie	1 oktober 2020 - 18 november 2022	Open Vld
		Alexia Bertrand (1979)		18 november 2022 - heden

Opmerkingen bewerken

• De gemiddelde leeftijd van de regeringsleden bij aantreden was 44 jaar. De jongste was staatssecretaris Sammy Mahdi (CD&V) met 32 jaar, de oudste was vicepremier Frank Vandenbroucke (Vooruit) met 65 jaar. Hiernaast hadden maar vijf van de twintig regeringsleden federale bestuurservaring.
• Het is de eerste federale regering in België die samengesteld is met vier partijfamilies (socialisten, liberalen, groenen en christendemocraten).
• Voor het eerst in de geschiedenis was het kabinet bij aantreden in evenwicht met tien vrouwen en tien mannen. Na het ontslag van Mahdi en het aantreden van De Moor werd dit de eerste Belgische regering met meer vrouwelijke dan mannelijke leden. Het kernkabinet bevatte bij aanvang wel maar twee vrouwelijke vicepremiers. Na het ontslag van Wilmès daalde dit tot een. Petra De Sutter (Groen) is de eerste transgender minister in Europa.^[1]

Wijzigingen bewerken

• Op 21 april 2022 legde Sophie Wilmès (MR) vanwege familiale redenen met onmiddellijke ingang haar bevoegdheden als vicepremier en minister van Buitenlandse Zaken, Europese Zaken, Buitenlandse Handel en Federale Culturele Instellingen tijdelijk neer.^[2] Wilmès bleef formeel aan als vicepremier en minister, terwijl het beheer over haar bevoegdheden vanaf 22 april werd waargenomen door collega's in de regering. Premier Alexander De Croo (Open Vld) werd belast met Buitenlandse Zaken en Europese Zaken, David Clarinval (MR), minister van Middenstand, Zelfstandigen, KMO’s, Landbouw, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing, nam haar taken als vicepremier en minister van Buitenlandse Handel waar en Mathieu Michel (MR), staatssecretaris voor Digitalisering, Administratieve Vereenvoudiging, Privacy en de Regie der gebouwen, werd belast met het beheer van de bevoegdheid Federale Culturele Instellingen.^[3]
• Op 28 juni 2022 nam Sammy Mahdi (CD&V) ontslag als staatssecretaris voor Asiel en Migratie, belast met de Nationale Loterij, naar aanleiding van zijn verkiezing tot partijvoorzitter van CD&V. Dezelfde dag werd hij in de regering opgevolgd door Nicole de Moor.^[4]
• Op 14 juli 2022 besloot Sophie Wilmès (MR) om definitief ontslag te nemen als vicepremier en minister om dezelfde redenen als haar eerdere ontslag op 21 april 2022. Ze werd de dag nadien als minister van Buitenlandse Zaken, Europese Zaken, Buitenlandse Handel en Federale Culturele Instellingen opgevolgd door Hadja Lahbib. Minister David Clarinval nam haar bevoegdheden als vice-premier definitief over.
• Op 19 oktober 2022 legde Meryame Kitir (Vooruit) tijdelijk haar taken als minister van Ontwikkelingssamenwerking en Grootstedenbeleid neer vanwege mentale problemen en strubbelingen op haar kabinet.^[5] Kitir bleef formeel aan als minister, terwijl het beheer over haar bevoegdheden op 20 oktober werd overgedragen aan haar partijgenoot Frank Vandenbroucke, vice-eerste minister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid. Op 17 december 2022 trad Kitir definitief terug als minister en werd ze opgevolgd door Caroline Gennez^[6].
• Op 18 november 2022 nam Eva De Bleeker (Open Vld) ontslag nadat ze in één week tijd tweemaal begrotingscijfers naar buiten bracht die niet conform de regeringsovereenkomsten waren. Alexia Bertrand nam dezelfde dag over. Ze schafte zich hiervoor een lidkaart van Open Vld aan. Tot dan was ze fractieleider voor de MR in het Brussels Hoofdstedelijk Parlement.^[7][8][9]
• Op 26 april 2023 diende Sarah Schlitz (Ecolo) haar ontslag in als staatssecretaris voor Gendergelijkheid, Gelijke Kansen en Diversiteit nadat haar departement onder vuur kwam te liggen voor het gebruik van haar persoonlijke logo in overheidscommunicatie en zij daarover volgens de oppositie had gelogen in het parlement.^[10] Op 2 mei 2023 werd Marie-Colline Leroy beëdigd als haar opvolgster.^[11]
• Op 20 oktober 2023 bood Vincent Van Quickenborne (Open Vld) zijn ontslag aan als vicepremier en minister van Justitie en Noordzee, hetgeen twee dagen later werd aanvaard. Na een terreuraanslag op Zweden in Brussel bleek dat een magistraat bij het parket van Brussel een Tunesisch uitleveringsverzoek van de dader niet had behandeld. Van Quickenborne verklaarde dat hij zijn politieke verantwoordelijkheid wilde nemen voor deze fout.^[12] Op 22 oktober 2023 werd Paul Van Tigchelt ingezworen als zijn opvolger.^[13]

Tijdens de onderhandelingen moesten er naast de ministerportefeuilles ook andere kernfuncties worden uitgedeeld. Het voorzitterschap van Kamer en Senaat werden waargenomen door respectievelijk Patrick Dewael van Open Vld en Sabine Laruelle van MR. Voor het Europees niveau werd beslist om Didier Reynders van MR af te vaardigen als Europees Commissaris voor België.

	Functie en bevoegdheden	Naam		Partij		Termijn
	Europees commissaris Justitie (Commissie-Von der Leyen)		Didier Reynders		MR	1 december 2019 - heden
	Voorzitter Kamer van volksvertegenwoordigers		Éliane Tillieux		PS	13 oktober 2020 - heden
	Voorzitter Senaat		Stephanie D'Hose		Open Vld	13 oktober 2020 - heden