კომოდოს ვარანი

კომოდოს ვარანი^[1] (ლათ. Varanus komodoensis) — ქვეწარმავალი ვარანისებრთა ოჯახისა. ყველაზე დიდი თანამედროვე ხვლიკი: სხეულის სიგრძე 3 მეტრამდე და მეტი, მასა — 140 კგ-მდე. კიდურები კარგადაა განვითარებული. ახალგაზრდა ინდივიდების შეფერილობა მორუხო-წაბლისფერია წითელ-ნარინჯისფერი ლაქებით, ზრდასრულებისა — ერთფეროვანი მუქი მურა. გავრცელებულია აღმოსავლეთ ინდონეზიაში, კერძოდ, კომოდოს (აქედან სახელწოდება), რინჯის, პადარის კუნძულებზე და კუნძულ ფლორესის აღმოსავლეთ ნაწილში. ბინადრობს ბორცვების ბუჩქნარითა და მეჩხერი ტყით შემოსილ კალთებზე, ხშირად შედის მდინარეების ამომშრალ კალაპოტებში. თხრის 5 მეტრამდე სიგრძის სოროებს; ახალგაზრდები თავშესაფრად ხეების ფუღუროებსაც იყენებენ. მეზობელ კუნძულებზე გადასასვლელად შეუძლია ზღვაში საკმაოდ შორს შეცურვა. აქტიურია დღისით. იკვებება გარეული ღორებით, თხებით, ირმებით, მაიმუნებით, მღრღნელებით, ფრინველებით, ხვლიკებით, გველებით, აგრეთვე ლეშით. ნადავლს სუნით დაეძებს. მსხვერპლს კლავს სისხლის მოწამვლით, რომელიც ჭრილობაში ვარანის ნერწყვის მოხვედრით ვითარდება; ნერწყვი ლპობის ბაქტერიებს შეიცავს. ცნობილია ადამიანზე თავდასხმის შემთხვევებიც. დედალი სოროში ან პირდაპირ მიწაში დებს 200-გრამიან 30-მდე კვერცხს. ნაშიერები (27–30 სმ-ის სიგრძის) იჩეკებიან 8–8,5 თვეში. სიცოცხლის ხანგრძლივობა დაახლ. 40 წელს შეადგენს. შეტანილია IUCN-ის წითელ ნუსხაში. ვარანის გადაშენებისაგან დასაცავად ინდონეზიაში შექმნილია კომოდოს ეროვნული პარკი, რომელიც იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის სიაშია შესული (1991).

კომოდოს ვარანი
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  ცხოველები ტიპი:  ქორდიანები კლასი:  ქვეწარმავლები რიგი:  ქერცლიანები ოჯახი:  ვარანისებრნი გვარი:  ვარანი სახეობა:  კომოდოს ვარანი
ლათინური სახელი
Varanus komodoensis (Ouwens, 1912)
დაცვის სტატუსი
მოწყვლადი IUCN 3.1 Vulnerable : 22884
გავრცელება
ამომწყდარი   წარმოდგენილი
სისტემატიკა ვიკისახეობებში სურათები ვიკისაწყობში ITIS   202168 NCBI   61221 EOL   790179