Չանչժի
Չանչժի ((Չինարեն)), քաղաք Չինաստանի Շանսի մարզի հարավարևելյան մասում։ Պատմականորեն եղել է միավորված Չինաստանի առաջին կայսր Ցին Շի Հուանդիի կազմավորած 36 վարչական տարածքներից մեկը։ Ներկայումս տրանսպորտային խոշոր հանգույց է, որտեղով անցնում են չորս ավտոմայրուղի (Տայուան-Չանչժի, Չանչժի-Ցզինչեն, Չանչժի-Լինֆեն և Չանչժի-Հանդան), երկու երկաթգիծ (Տայուան–Ցժիաոզու և Չանչժի-Հանդան), երեք ազգային ավտոճանապարհ և մեկ միջազգային օդանավակայան։
| Բնակավայր | ||
|---|---|---|
| Չանչժի | ||
| չինարեն՝ 长治市 | ||
 | ||
| Երկիր |  Չինաստան | |
| Ներքին բաժանում | Luzhou District?, Shangdang District?, Xiangyuan County?, Tunliu District?, Pingshun County?, Licheng County?, Huguan County?, Zhangzi County?, Wuxiang County?, Qin County?, Qinyuan County?, Lucheng District? և Changzhi Hi-tech Industrial Development Area? | |
| Մակերես | 13 955,22 կմ² | |
| Բնակչություն | ▼3 180 884 մարդ (2020)[1] | |
| Ժամային գոտի | UTC+8 | |
| Հեռախոսային կոդ | 355 | |
| Փոստային դասիչ | 046000 | |
| Ավտոմոբիլային կոդ | 晋D | |
| Պաշտոնական կայք | changzhi.gov.cn | |
| ||
Քաղաքը դարձել է առևտրական ու արդյունաբերական զարգացող կենտրոն։ 2011 թվականին նրանում ստեղծված համախառն ներքին արդյունքի ցուցանիշն ամենաբարձրն է եղել ամբողջ մարզում[2]։ 2010 թվականին անցկացված մարդահամարի տվյալներով Չանչժիում ապրում էր 3.334.564 մարդ[3]։
Այստեղ շրջակա միջավայրի, հատկապես՝ օդի որակի դիտարկում-հսկողությունն իրականացնում են Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության շրջակա միջավայրի պահպանության նախարարությունը[4] և քաղաքի վարչակազմը։ Դիտարկման արդյունքներն օրը օրին հրատարակվում են տեղական մամուլում[5]։
Պատմություն խմբագրել
Չանչժի քաղաքի ներկայիս տարածքում հնագույն բնակավայր է եղել դեռևս Շան արքայատոհմի կառավարման ժամանակներում (մեր թվականությունից առաջ 1600 - 1050 թվականներին)։ Իսկ նոր ժամանակների քաղաքը մինչև 1912 թվականը անվանվել է Լուան։
Կլիմա խմբագրել
Չանչժիին բնորոշ է ցուրտ ու չափազանց չոր ձմեռներով և չափազանց տաք ու մասամբ խոնավ ամառներով կլիման, որը, ըստ Köppen climate classification-ի դասակարգման, կլիմայական քարտեզներում նշվում է Dwa հապավումով[6]։
| Չանչժի (1981–2010)ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Միջին բարձր °C (°F) | 2.2 (36) | 5.3 (41.5) | 10.9 (51.6) | 19.0 (66.2) | 24.1 (75.4) | 27.6 (81.7) | 28.2 (82.8) | 26.7 (80.1) | 22.7 (72.9) | 17.2 (63) | 10.0 (50) | 3.7 (38.7) | 16.47 (61.66) |
| Միջին օրական °C (°F) | −4.7 (23.5) | −1.4 (29.5) | 4.2 (39.6) | 11.9 (53.4) | 17.3 (63.1) | 21.1 (70) | 22.5 (72.5) | 20.8 (69.4) | 16.2 (61.2) | 10.5 (50.9) | 3.3 (37.9) | −3.0 (26.6) | 9.89 (49.8) |
| Միջին ցածր °C (°F) | −9.9 (14.2) | −6.4 (20.5) | −1.1 (30) | 5.7 (42.3) | 11.1 (52) | 15.1 (59.2) | 17.6 (63.7) | 16.2 (61.2) | 10.9 (51.6) | 4.8 (40.6) | −2.0 (28.4) | −8.0 (17.6) | 4.5 (40.11) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 5.2 (0.205) | 9.0 (0.354) | 18.2 (0.717) | 24.7 (0.972) | 52.9 (2.083) | 72.1 (2.839) | 123.2 (4.85) | 119.0 (4.685) | 65.1 (2.563) | 35.9 (1.413) | 16.0 (0.63) | 5.9 (0.232) | 547.2 (21.543) |
| Միջ. տեղումների օրեր (≥ 0.1 mm) | 3.3 | 4.4 | 6.7 | 5.3 | 8.8 | 10.5 | 13.8 | 12.1 | 6.7 | 6.3 | 4.5 | 3.1 | 85.5 |
| % խոնավություն | 53 | 54 | 53 | 49 | 55 | 61 | 76 | 79 | 74 | 65 | 58 | 54 | 60.9 |
| Աղբյուր #1: China Meteorological Administration[7] | |||||||||||||
| Աղբյուր #2: Weather China (precipitation days 1971–2000)[8] | |||||||||||||
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ ՉԺՀ յոթերորդ ազգային մարդահամար
- ↑ Statistics Report of Changzhi Economy in 2011 (In Chinese)
- ↑ Population Data of Changzhi in Shanxi Province (the 6th National Population Census) in Chinese Արխիվացված Փետրվար 24, 2013 Wayback Machine
- ↑ «Air Quality Database of Key Cities in China, in Chinese». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ Changzhi City Environmental Protection Արխիվացված 2013-12-30 Wayback Machine
- ↑ Peel, M. C., Finlayson, B. L., and McMahon, T. A.: Updated world map of the Köppen-Geiger climate classification, Hydrol. Earth Syst. Sci., 11, 1633-1644, doi:10.5194/hess-11-1633-2007, 2007.
- ↑ 中国气象数据网 - WeatherBk Data. China Meteorological Administration. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
- ↑ 长治城市介绍以及气候背景分析. weather.com.cn (պարզեցված չինարեն). Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 27-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Չանչժի» հոդվածին։ |