Yhdysvaltain Grand Prix

Yhdysvaltain Grand Prix (engl. United States Grand Prix) on Yhdysvalloissa järjestettävä Formula 1 -sarjan osakilpailu, jota on ajettu seuraavilla paikkakunnilla:

Yhdysvallat Yhdysvaltain Grand Prix
RataCircuit of the Americas
SijaintiAustin, Texas, Yhdysvallat
RatatyyppiMoottorirata
Radan pituus5,513 km
Kilpailun pituus56 kierrosta, 308,405 km
Eniten voittoja
KuljettajatYhdistynyt kuningaskunta Lewis Hamilton (6)
TallitFerrari (10)
Viimeisin kilpailu (2023):
VoittajaAlankomaat Max Verstappen
(Red Bull Racing-Honda RBPT)
Voittoaika1:35.21,362
ToinenYhdistynyt kuningaskunta Lando Norris
(McLaren-Mercedes)
KolmasEspanja Carlos Sainz
(Ferrari)
Sprinttikilpailu
VoittajaAlankomaat Max Verstappen
(Red Bull Racing-Honda RBPT)
ToinenYhdistynyt kuningaskunta Lewis Hamilton
(Mercedes)
KolmasMonaco Charles Leclerc
(Ferrari)
Paalupaikka
KuljettajaMonaco Charles Leclerc
(Ferrari)
Paaluaika1.34,723
Nopein kierros
KuljettajaJapani Yuki Tsunoda
(AlphaTauri-Honda RBPT)
Kierrosaika1.38,139 (kierroksella 56)
Paikkakunnat, joissa Yhdysvaltain Grand Prix on järjestetty.
PaikkakuntaRataVuodet
Sebring, FloridaSebring International Raceway1959
Riverside, KaliforniaRiverside International Raceway1960
Watkins Glen, New YorkWatkins Glen International1961–1980
Phoenix, ArizonaPhoenixin katurata1989–1991
Indianapolis, IndianaIndianapolis Motor Speedway2000–2007
Austin, TexasCircuit of the Americas2012–2019, 2021–[1]

Näiden lisäksi on ajettu useita eri nimiä kantaneita F1-osakilpailuja eri puolilla Yhdysvaltoja.

Tapahtumia

muokkaa
  • Yhdysvaltain GP:ssä F1-uransa ensimmäiseen voittoon ovat ajaneet Bruce McLaren (1959), Innes Ireland (1961), Jochen Rindt (1969), Emerson Fittipaldi (1970) ja François Cevert (1971).[2][3][4][5][6]
  • Länsi-Yhdysvaltain GP:ssä F1-uransa ensimmäiseen voittoon on ajanut Nelson Piquet (1980).[7]
  • Las Vegasin GP:ssä F1-uransa ensimmäiseen voittoon on ajanut Michele Alboreto (1982).[8]
  • Mika Häkkinen aloitti F1-uransa Phoenixissä vuonna 1991.
  • Ralf Schumacher loukkaantui pahoin Indianapolisissa vuoden 2004 GP:ssä tapahtuneessa törmäyksessä radan reunavalliin. Hänen on arvioitu kärsineen törmäyksessä 78 G:n kiihtyvyyden,[9] mikä on yksi pahimmista törmäyksistä F1-sarjan historiassa.[10] Onnettomuudessa hän sai pari lievää murtumaa selkärankaansa ja aivotärähdyksen.
  • Vuoden 2005 kilpailussa Indianapolisissa 14 Michelinin renkailla ajanutta kuljettajaa vetäytyi varikolle lämmittelykierroksen jälkeen, koska renkaiden kestävyydestä ei ollut takeita. Seurauksena oli yhdysvaltalaisyleisön raivonosoitukset, ja koko Yhdysvaltain GP:n tulevaisuus alkoi olla epävarma. Se osaltaan oli vaikuttavana tekijänä, kun GP ei tullut mukaan kilpailukalenteriin kaudelle 2008. Michelinin lisäksi syntipukkina pidettiin kansainvälistä autourheiluliitto FIA:a, joka ei antanut Michelinille lupaa toimittaa talleille uusia renkaita tai lisätä radan ovaalikaarteeseen šikaania.
  • Sebastian Vettelin 100:s GP vuonna 2012.
  • Lewis Hamilton varmisti kolmannen maailmanmestaruutensa Austinissa kaudella 2015.
  • Lewis Hamilton varmisti kuudennen maailmanmestaruutensa Austinissa kaudella 2019.

Suomalaiset voittajat

muokkaa

Keke Rosberg on voittanut Dallasin Grand Prix’n 1984 ja Detroitin Grand Prix’n 1985. Yhdysvaltain GP:n on voittanut Mika Häkkinen Indianapolisissa kaudella 2001, Kimi Räikkönen Austinissa kaudella 2018 ja Valtteri Bottas niin ikään Austinissa kaudella 2019. Räikkösen voitto oli samalla myös 50. suomalaisvoitto Formula 1 -sarjassa.

Voittajat

muokkaa

Punataustaiset kilpailut eivät kuuluneet Formula 1:n MM-sarjaan.

KausiKuljettajaValmistajaRataRaportti
1908 Louis WagnerFiatSavannahRaportti
1910 David Bruce-BrownBenzSavannahRaportti
1911 David Bruce-BrownFiatSavannahRaportti
1912 Caleb BraggFiatMilwaukeeRaportti
1914 Eddie PullenMercerSanta MonicaRaportti
1915 Dario RestaPeugeotSan FranciscoRaportti
1916 Howdy Wilcox
John Aitken
PeugeotSanta MonicaRaportti
1958 Chuck DaighScarab-ChevroletRiverside International RacewayRaportti
1959 Bruce McLarenCooper-ClimaxSebring International RacewayRaportti
1960 Stirling MossLotus-ClimaxRiverside International RacewayRaportti
1961 Innes IrelandLotus-ClimaxWatkins Glen InternationalRaportti
1962 Jim ClarkLotus-ClimaxWatkins Glen InternationalRaportti
1963 Graham HillBRMWatkins Glen InternationalRaportti
1964 Graham HillBRMWatkins Glen InternationalRaportti
1965 Graham HillBRMWatkins Glen InternationalRaportti
1966 Jim ClarkLotus-BRMWatkins Glen InternationalRaportti
1967 Jim ClarkLotus-FordWatkins Glen InternationalRaportti
1968 Jackie StewartMatra-FordWatkins Glen InternationalRaportti
1969 Jochen RindtLotus-FordWatkins Glen InternationalRaportti
1970 Emerson FittipaldiLotus-FordWatkins Glen InternationalRaportti
1971 François CevertTyrrell-FordWatkins Glen InternationalRaportti
1972 Jackie StewartTyrrell-FordWatkins Glen InternationalRaportti
1973 Ronnie PetersonLotus-FordWatkins Glen InternationalRaportti
1974 Carlos ReutemannBrabham-FordWatkins Glen InternationalRaportti
1975 Niki LaudaFerrariWatkins Glen InternationalRaportti
1976 James HuntMcLaren-FordWatkins Glen InternationalRaportti
1977 James HuntMcLaren-FordWatkins Glen InternationalRaportti
1978 Carlos ReutemannFerrariWatkins Glen InternationalRaportti
1979 Gilles VilleneuveFerrariWatkins Glen InternationalRaportti
1980 Alan JonesWilliams-FordWatkins Glen InternationalRaportti
1989 Alain ProstMcLaren-HondaPhoenixin katurataRaportti
1990 Ayrton SennaMcLaren-HondaPhoenixin katurataRaportti
1991 Ayrton SennaMcLaren-HondaPhoenixin katurataRaportti
2000 Michael SchumacherFerrariIndianapolis Motor SpeedwayRaportti
2001 Mika HäkkinenMcLaren-MercedesIndianapolis Motor SpeedwayRaportti
2002 Rubens BarrichelloFerrariIndianapolis Motor SpeedwayRaportti
2003 Michael SchumacherFerrariIndianapolis Motor SpeedwayRaportti
2004 Michael SchumacherFerrariIndianapolis Motor SpeedwayRaportti
2005 Michael SchumacherFerrariIndianapolis Motor SpeedwayRaportti
2006 Michael SchumacherFerrariIndianapolis Motor SpeedwayRaportti
2007 Lewis HamiltonMcLaren-MercedesIndianapolis Motor SpeedwayRaportti
2012 Lewis HamiltonMcLaren-MercedesCircuit of the AmericasRaportti
2013 Sebastian VettelRed Bull-RenaultCircuit of the AmericasRaportti
2014 Lewis HamiltonMercedesCircuit of the AmericasRaportti
2015 Lewis HamiltonMercedesCircuit of the AmericasRaportti
2016 Lewis HamiltonMercedesCircuit of the AmericasRaportti
2017 Lewis HamiltonMercedesCircuit of the AmericasRaportti
2018 Kimi RäikkönenFerrariCircuit of the AmericasRaportti
2019 Valtteri BottasMercedesCircuit of the AmericasRaportti
2021 Max VerstappenRed Bull Racing-HondaCircuit of the AmericasRaportti
2022 Max VerstappenRed Bull Racing-RBPTCircuit of the AmericasRaportti
2023 Max VerstappenRed Bull Racing-Honda RBPTCircuit of the AmericasRaportti

Muiden Yhdysvalloissa ajettujen osakilpailujen voittajat

muokkaa

Yhdysvalloissa ajettuja osakilpailuita, joiden virallinen nimi ei ollut Yhdysvaltain Grand Prix (engl. United States Grand Prix).

Indianapolis 500

muokkaa
Pääartikkeli: Indianapolis 500
KausiKuljettajaTalliRunkoMoottoriRaportti
1950 Johnnie ParsonsWynn’s Friction ProofingKurtis KraftOffenhauserRaportti
1951 Lee WallardBelanger MotorsKurtis KraftOffenhauserRaportti
1952 Troy RuttmanJ. C. AgajanianKuzmaOffenhauserRaportti
1953 Bill VukovichFuel InjectionKurtis KraftOffenhauserRaportti
1954 Bill VukovichFuel InjectionKurtis KraftOffenhauserRaportti
1955 Bob SweikertJohn ZinkKurtis KraftOffenhauserRaportti
1956 Pat FlahertyJohn ZinkWatsonOffenhauserRaportti
1957 Sam HanksBelond ExhaustSalihOffenhauserRaportti
1958 Jimmy BryanBelond A.P. MufflerSalihOffenhauserRaportti
1959 Rodger WardLeader Card 500 RoadsterWatsonOffenhauserRaportti
1960 Jim RathmannKen-PaulWatsonOffenhauserRaportti

Länsi-Yhdysvaltain Grand Prix

muokkaa
KausiKuljettajaValmistajaRataRaportti
1976 Clay RegazzoniFerrariLong Beachin katurataRaportti
1977 Mario AndrettiLotus-FordLong Beachin katurataRaportti
1978 Carlos ReutemannFerrariLong Beachin katurataRaportti
1979 Gilles VilleneuveFerrariLong Beachin katurataRaportti
1980 Nelson PiquetBrabham-FordLong Beachin katurataRaportti
1981 Alan JonesWilliams-FordLong Beachin katurataRaportti
1982 Niki LaudaMcLaren-FordLong Beachin katurataRaportti
1983 John WatsonMcLaren-FordLong Beachin katurataRaportti

Las Vegasin Grand Prix

muokkaa
Pääartikkeli: Las Vegasin Grand Prix
KausiKuljettajaValmistajaRataRaportti
1981 Alan JonesWilliams-FordCaesars PalaceRaportti
1982 Michele AlboretoTyrrell-FordCaesars PalaceRaportti

Detroitin Grand Prix

muokkaa
KausiKuljettajaValmistajaRataRaportti
1982 John WatsonMcLaren-FordDetroitin katurataRaportti
1983 Michele AlboretoTyrrell-FordDetroitin katurataRaportti
1984 Nelson PiquetBrabham-BMWDetroitin katurataRaportti
1985 Keke RosbergWilliams-HondaDetroitin katurataRaportti
1986 Ayrton SennaLotus-RenaultDetroitin katurataRaportti
1987 Ayrton SennaLotus-HondaDetroitin katurataRaportti
1988 Ayrton SennaMcLaren-HondaDetroitin katurataRaportti

Dallasin Grand Prix

muokkaa
KausiKuljettajaValmistajaRataRaportti
1984 Keke RosbergWilliams-HondaFair ParkRaportti

Miamin Grand Prix

muokkaa
KausiKuljettajaValmistajaRataRaportti
2022 Max VerstappenRed Bull Racing-RBPTMiamiRaportti[11]
2023 Max VerstappenRed Bull Racing-Honda RBPTMiamiRaportti[12]

Lähteet

muokkaa

Viitteet

muokkaa
  1. USA:n F1-kisalle löytyi yllättävä isäntä MTV.fi. 25.5.2010. Viitattu 28.10.2015. [vanhentunut linkki]
  2. Brabham pushes his way to the title ESPN. Viitattu 23.1.2022. (englanniksi)
  3. Ireland takes maiden victory at Watkins Glen ESPN. Viitattu 23.1.2022. (englanniksi)
  4. Jochen Rindt - Austria ESPN. Arkistoitu 22.12.2015. Viitattu 23.1.2022. (englanniksi)
  5. Emerson Fittipaldi - Brazil ESPN. Arkistoitu 14.7.2016. Viitattu 23.1.2022. (englanniksi)
  6. Cevert rounds off season in style with maiden win ESPN. Viitattu 23.1.2022. (englanniksi)
  7. Alan Jones beats Nelson Piquet to the title ESPN. Arkistoitu 30.9.2015. Viitattu 23.1.2022. (englanniksi)
  8. Rosberg's the champion despite just one win ESPN. Viitattu 23.1.2022. (englanniksi)
  9. Ripley, Dan: Lost Grand Prix tracks - Indianapolis: Tyre fiasco sees F1 endure one of its most farcical weekends, while Michael Schumacher dominates home of the Indy 500 in our picture special of 'The Brickyard' Sport - Formula One. 26.5.2017. Daily Mail (UK). Viitattu 23.10.2018. (englanniksi)
  10. Schmidt, Michael: FORMEL 1 CRASHS - Geheime Unfallzahlen im Vergleich Formel 1. 10.7.2014. Auto, Motor und Sport. Viitattu 23.10.2018. (saksaksi)
  11. FORMULA 1 CRYPTO.COM MIAMI GRAND PRIX 2022 - RACE RESULT Formula1.com. Viitattu 9.5.2022. (englanniksi)
  12. FORMULA 1 CRYPTO.COM MIAMI GRAND PRIX 2023 - RACE RESULT Formula1.com. Viitattu 5.8.2023. (englanniksi)

Aiheesta muualla

muokkaa