Lip-denta konsonanto

konsonanto prononcata inter la malsupra lipo kaj la supraj dentoj

En fonetiko, lip-denta konsonanto[1], aŭ fakĵargone labial-dentalo estas konsonanto artikulaciata per la malsupra lipo kaj la supraj dentoj. La lip-dentaj konsonantoj apartigitaj de la Internacia Fonetika Alfabeto estas:

Lokoj de artikulacio
Labialo
Bilabialo
Labial-velaro
Labial-alveolaro
Labial-dentalo
Koronalo
Lango-labialo
Interdentalo
Dentalo
Alveolaro
Apeksa konsonanto
Laminalo
Postalveolaro
Alveolo-palatalo
Retroflekso
Dorsalo
Palatalo
Labial-palatalo
Velsono
Uvularo
Uvular-epiglotalo
Radikalo
Faringalo
Epigloto-faringalo
Epiglotalo
Glotalo
Ĉi tiu paĝo entenas fonetikan informon en la IFA, kiu povas ne ĝuste montriĝi per iuj retumiloj.
[Helpon!]
vdr
IFAPriskriboEkzemplo
LingvoOrtografioIFASignifo
senvoĉa lip-denta plozivo
voĉa lip-denta plozivo
p̪͡fsenvoĉa lip-denta afrikatoConga[2]N/A[tim̪p̪͡fuβu]hipopotamo
b̪͡vvoĉa lip-denta afrikatoConga[3]N/A[ʃileb̪͡vu]mentono
lip-denta nazaloAnglasymphony[4][ˈsɪɱfəni]simfonio
senvoĉa lip-denta frotsonoAnglafan[fæn]ventumilo
voĉa lip-denta frotsonoAnglavan[væn]kamioneto
lip-denta alproksimantoNederlandawang[ʋɑŋ]vango

La plozivoj kaj la nazalo ɱ) ne estas atestitaj kiel apartaj fonemoj en iu ajn lingvo. Ilin oni fojfoje signas per la monogramoj ȹ ȸ (qp kaj db).

Vidu ankaŭ redakti

Piednotoj redakti

  1. ReVo, «lip-denta konsonanto».
  2. Ĉi tio koncernas nur la dialekton XiNkuna de la conga kie ĝi estas aparta fonemo (kun aspiracia kaj senaspiracia alofonoj en libera variado. Bonvolu noti ke ili diferencas disde la germana bilabiala-lip-denta afrikato kiu komenciĝas per bilabiala p.
  3. Denove, trovita nur en la dialekto XiNkuna.
  4. [ɱ] estas alofono de /m/ kiu troviĝas antaŭ /v/ kaj /f/.