Hejdar Alijev

Heydər Əlirza oğlu Əliyev (ruse, Гейдар Алиев, Gejdar Alijev n. la 10-an de majo 1923 – m. la 12-an de decembro 2003), estis prezidanto de Azerbajĝano flanke de la Nova Partio de Azerbajĝano ekde oktobro de 1993 ĝis oktobro 2003, kiam sia filo İlham Əliyev sukcedis lin. Ekde 1969 ĝis 1982, Əliyev ankaŭ estis gvidanto de la Azera Soveto, praktike regante la politikan vivon de Azerbajĝano dum pli ol 30 jaroj.

Heydər Əlirza oğlu Əliyev
Hejdar Alijev
Antaŭulo	Abulfaz Elĉibej
Sekvanto	Ilham Alijev
Persona informo
Heydər Əlirza oğlu Əliyev
Naskiĝo	10-an de majo 1923 en Naĥiĉevano, Azerbajĝana SSR, Sovetunio
Morto	12-an de decembro 2003 en Klevlando, Ohio, Usono
Tombo	Aleo de Honoro vd
Religio	Ŝijaismo vd
Lingvoj	azerbajĝana • rusa vd
Ŝtataneco	Sovetunio • Azerbajĝano vd
Alma mater	Azerbajĝana Ŝtata Nafta kaj Industria Universitato • Ŝtata Universitato de Bakuo vd
Partio	Nova Azerbajĝana Partio
Subskribo
Familio
Patro	Alirza Aliyev vd
Edz(in)o	Zərifə Əliyeva
Infanoj	Ilham Alijev • Sevil Aliyeva vd
Profesio
Okupo	politikisto vd
Postenoj Postenoj Prezidento de Azerbajĝano • Speaker of the National Assembly of Azerbaijan • First Deputy Premier of the Soviet Union • sovetano de la Supra Soveto de la Rusa Soveta Federacia Socialisma Respubliko • First Secretary of the Central Committee of the Communist Party of Azerbaijan • Member of the Politburo of the CPSU Central Committee vd
Honorigoj Honorigoj Ordeno de Lenin • Medalo “Pro Venko super Germanio dum la Granda Patriota Milito 1941–1945” • Heroo de Socialisma Laboro • Ordeno de la Ruĝa Stelo • Ordeno de la Oktobra Revolucio • Order of the Patriotic War 1st class • Medalo «Pro Labora Merito» • Medalo “Pro Batala Merito” • Medalo «pro la Defendo de Kaŭkazio» • Medalo «Veterano de Laboro» • Medalo «Pro Merita Laboro dum la Granda Patriota Milito 1941–1945» • Jubilea Medalo “Kvindek Jaroj de Venko en la Granda Patriota Milito 1941–1945” • Medalo «Veterano de la Armeo de Sovetunio» • Ordeno de Lenin • Ordeno de Lenin • Ordeno de Lenin • "Hammer and Sickle" gold medal • Ordeno de Lenin • Heroo de Socialisma Laboro • "Hammer and Sickle" gold medal • Ordeno de Sankta Andreo Apostolo la Unue Alvoktita • Ordeno de Princo Jaroslavo la Saĝa, unua klaso • Order of the Golden Fleece • Order of St. Sergius of Radonezh 1st class • Medalo «Por memorigi la 100-jaran datrevenon de la naskiĝo de Vladimiro Lenino» • Jubilea Medalo “Dudek Jaroj de Venko en la Granda Patriota Milito 1941–1945” • Jubilea Medalo “Tridek Jaroj de Venko en la Granda Patriota Milito 1941–1945” • Jubilea Medalo “Kvardek Jaroj de Venko en la Granda Patriota Milito 1941–1945” • Jubilea Medalo «30 Jaroj de la Sovetuniaj Terarmeo kaj Mararmeo» • Jubilea Medalo "40 Jaroj de la Armitaj Fortoj de Sovetunio" • Jubilea Medalo "50 Jaroj de la Fortoj Armitaj de Sovetunio" • Jubilea Medalo «60 Jaroj de la Sovetunia Armeo» • Jubilea Medalo «70 Jaroj de la Sovetunia Armeo» • Medalo "Por Senmanka Servo", 2-a klaso • Honorary officer of the State Security • Ordeno de la Ŝtato de la Respubliko Turkio • honora doktoro de la Moskva Ŝtata Instituto de Internaciaj Rilatoj • Q25538401 • Honorary decree of the Presidium of the Supreme Soviet of the Azerbaijan SSR • Medal "For Impeccable Service", 1st class • Jubilee Medal "50 Years of the Soviet Militia" • 100th Anniversary of the Birth of Georgi Dimitrov Medal • ordeno Georgi Dimitrov • Granda Kruco de la Honora Legio • Astana Medal • Q4343764 • Q119809054 • Order of St. Sergius of Radonezh • Order of Sheikh-ul-Islam vd
Membrecoj Membrecoj Politika Buroo de Centra Komitato de Komunista Partio de Sovetio vd
En TTT	Oficiala retejo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Dum lia regado en la Soveto de Azerbajĝano, Alijev ne disvolvigis kompromison por la modernigado de la sociaj strukturoj, sed liaj penoj konsiderinde pliigis la ekonomian kreskon en Azerbajĝano. Li konvertiĝis en unu el la sukcesaj respublikaj gvidantoj, pliigante la profilon de la malpli privilegiita respubliko kaj promociante la azerojn al registaraj postenoj. Tio okazis pere de flatalo al Leonid Breĵnev per donacoj kaj majestaj akceptoj dum liaj tri vizitoj al Azerbajĝano. En unu el tiuj vizitoj, Alijev donacis al li ringon el diamantoj kun gemo en la mezo -Breĵnev- ĉirkaŭata de 15 malgrandaj, kiuj reprezentis la 15 sovetajn respublikojn, kalkulita je 226.000 rusaj rubloj.

Dum la 1990-aj jaroj, Hejdar regis sian landon per fera mano, kuraĝigante la eksterlandajn investojn kaj subpremante ĉian politikan opozician grupon.

Hejdar Alijev atingis plurajn sukcesojn allogante la multnaciajn kompaniojn amase investi en la naftindustrio. Azerbajĝano havas vastan rezervon da nafto kaj natura gaso ĉe la Kaspia Maro, sed ili estis apenaŭ ekspluatitaj dum la sovetia periodo. En 1997, la prezidento Alijev subskribis kontrakton kun la nafto-konsorcio AIOC. Li estis ankaŭ unu el la promociantoj de la diskutita projekto je miliardoj da dolaroj pri konstruado de naftodukto ligante la urbojn Bakuo kaj Ceyhan en Turkio kiu transirus tra Kartvelio, evitante Rusion kaj Iranon, kio ĝenis la du potencojn.

Hejdar Alijev same intencis, sensukcese, repreni la konflikton en Montara Karabaĥo, per militista ago en decembro 1993. La rezulto de la milito kalkuleblas je 30 000 mortintoj kaj la translokigo de 750 000 azeroj. Ĝi ankoraŭ restas kiel frostita konflikto, la armenoj kontrolas la tutan Karabaĥon kaj la ĉirkaŭajn azerajn rajonojn.

La prezidento Alijev estis la murdocelo en 1995, responde al siaj intencoj purigi la landon de la mafia influo. La polico neniam kaptis la mafianojn.

La sano de Hejdar Alijev komencis malboniĝi en 1999, li plurfoje devis viziti Usonon kie kuracistoj zorgis pri lia sano. Li rezignis sian postenon sed lasis sian filon, Ilham Alijev, en la posteno kiel ĉefministro (kiu, konsekvence fariĝus prezidanto kaze de morto de lia patro).