Wiki Башҡорт 2024
БашҡортDeutschEnglish

Клуж-Напока

|Клуж-Напо́ка}} (румын. Cluj-Napoca [ˈkluʒ naˈpoka]), до 1974 йыл — Клуж, шулай уҡ Коложвар (мадьярса  Kolozsvár [ˈkoloʒvaːr]), Клаузенбург (нем. Klausenburg) — Румыния ҡалаһы, илдең төньяҡ-көнбайышында урынлашҡан, Румынияның жудец административ үҙәге Клуж ҡалаһынан һуң ҙурлығы буйынса икенсе ҡалаһы.

Клуж-Напока
рум. Cluj-Napoca
мадьярса  Kolozsvár
Герб
Нигеҙләү датаһы1213
Рәсем
Рәсми атамаһыCluj-Napoca
Ҡыҫҡаса атамаһыCluj
Дәүләт Румыния[1]
Административ үҙәгеКлуж[d]
Административ-территориаль берәмекКлуж[d]
Сәғәт бүлкәтеUTC+2:00[d] һәм UTC+3:00[d]
Хөкүмәт башлығы вазифаһыmayor of Cluj-Napoca[d]
Хөкүмәт башлығыЭмиль Бок[d][2]
Халыҡ һаны286 598 кеше (1 декабрь 2021)
Ауыл биләмәһен үҙ эсенә алаCluj-Napoca[d]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек410 метр
Туғандаш ҡалаПеч (ҡала, Венгрия)[3][4][5], Беэр-Шева[d][3][6], Кара́кас[3], Дижон[3][7][8], Макати[d][3][9], Нант[d][3][10], Парма[d][3], Ротерем[d][3][11], Сувон[d][3][12], Чжэнчжоу[d][3][13], Рокфорд[d][3][14], Сан-Паулу[3][15][16], Кёльн[d][3][17][18], Ист-Лансинг[d][3][19], Корча[3][20][21], Ҡарағанды[3][22], Иҫкешәһәр[3][23], Брага[d][3][24], Унгень[d][3][25], Нинбо[d][3][26], Намюр[d][3][27], Витербо[d][3][28], Колумбия[3][29], Загреб[3][30], Парма[d][31] һәм Municipio Chacao[d][32]
МилкеStadionul Ion Moina[d] һәм Stadionul Clujana[d]
Майҙан179,5 ± 0,01 км²
АдресStr. Moților nr.3, 400001, Cluj-Napoca, Cluj[33]
Почта индексы400001–400930[34]
Рәсми сайтprimariaclujnapoca.ro
Урынлашыу картаһы
Тема иҡтисадыeconomy of Cluj-Napoca[d]
Население по родному языку33 851[35]
Урындағы телефон коды264 һәм 364
Номер тамғаһы кодыCJ-N
Категория для почётных граждан субъектаCategory:Honorary citizens of Cluj-Napoca[d]
Бында ерләнгән кешеләр категорияһыКатегория:Похороненные в Клуж-Напоке[d]
Элементтың күренеше өсөн категорияCategory:Views of Cluj-Napoca[d]
Карта
 Клуж-Напока Викимилектә

Тарих үҙгәртергә

Дакияны баҫып алғандан һуң II быуатта Рим империяһы императоры Траян рим легионы базаһына нигеҙ һала, базаны Напока тип атай. Халыҡтарҙың бөйөк күсеше ваҡытында Напока емерелә, әммә унда ниндәйҙер аморф роман телле мәҙәниәт һаҡланып ҡала. VI—X быуаттарҙа роман телле валахтар славян ҡәбиләләре менән йылдам аралаша, ә XII быуаттан һуң роман телле Дакия (Трансильвания) венгрҙар тарафынан баҫып алына. Ҡала Клуж исемен ала, шулай уҡ быға тиклем венгрса — Коложвар тип йөрөтөлгән була. Ҡала тарихи рим исемен Чаушесску ваҡытында 1970 йылда ала.

Урта быуаттар үҙгәртергә

Венгрия королел Матьяш I һәйкәле. Коложвар ҡалаһы(хәҙерге Клуж-Напока). 1900 йыл

Төбәк венгрҙартарафынан баҫып алына һәм Венгрия короллеге состьавына инә. Король V Иштван трансильвания сакстарына рим емереклектәре янында Напока колонияһын булдырырға ярҙам итә. 1270 йылда Клуж ҡала статусын ала һәм тиҙ үҫә башлай.

Яңы заман үҙгәртергә

XIX—XX быуат башында ҡала мадьярлашыуҙың мөһим үҙәгенә әүерелә. 1910 йылда венгрҙар уның 81,6%-ын (51.192 кеше) тәшкил итә. Румыния юғары ҡатламы Урта быуаттарҙа уҡ мадьярлаштырыла, ә ҡала округының румын телле ябай халҡы массаһы социаль баҫҡыста иң түбән торған дәрәжәлә була..

Ҡала Австро-Венгрия составында немецсә Клаузенбург тип атала.

Иң яңы тарих үҙгәртергә

1918 йылда ҡала Румыния идаралығы аҫтына күсә, румынлаштырыу сәйәсәте башлана, ә Румыния венгрҙары милли аҙсылыҡ була. 1940—1944 йылдарҙа ҡала яңынан Венгрияға, Төньяҡ Трансильванияға, күсә, унда румындарға ҡаршы мөнсәбәттәр яңынан башлана. Ҡалала венгрҙар һаны 85,7 %-ҡа (98.502 кеше) етә (1941 йылда). 1945 йылдан һуң ҡала тулыһынса румын ҡалаһы булып ҡала. Унда венгрҙар ныҡ кәмеһә лә, улар һаман төп аҙсылыҡта ҡалған милләт булып тора.

Халыҡ үҙгәртергә

Мәғлүмәттәр буйынса 2011 йылда ҡала халҡы 309,1 мең кеше тәшкил итә. Милли составы:

Перепись[36][37]Этническая структура
ГодНаселениеРумыныВенгрыТрансильванские саксы, немцыЕвреиЦыганеУкраинцыСербыСловакипрочие народы
1453 оценка.6000[38]
17037500[39]
17145000[40]
17859703[39][41]
183514 000[39][42]
185019 612411612 3171587535585472
188032 831561823 67614374231251948
189037 184563729 3961357821115650
190050 908718541 311178592283513
191062 733888651 1921678641107823
192085 50929 64442 168207510 638984
1930103 84036 98155 35127286722559237391391084
1930103 84037 02948 271252613 0941168267572661162
1941114 98411 25598 50216182669618361146229
1956154 72374 62377 8391115525237242124315
1966185 663104 91476 93413331689178425034489
1977262 858173 00386 21514801009628502832413
1992328 602251 69774 591937351047671625187
2002317 953252 43360 287734217302914612251070

Климат үҙгәртергә

Климат Клуж-Напока
КүрһәткестәреДек.Два.МартАпра.МайИюньИюльАвг.Сена.Окт.Нояб.Тирәсте.Йыл
Абсолют максимум, °C11162627313237323126182137
Һауа температураһы, °C0,33,29,915,020,322,624,524,320,714,66,31,813,6
Уртаса температура, °C-3,4-1,24,19,014,216,618,217,814,18,52,4-1,58,2
Уртаса минимум °C-6,5-4,7-0,63,98,611,312,712,28,93,8-0,7-4,23,7
Абсолют минимум, °C-25-21-16-7-2265-2-7-17-18-25
Яуым-төшөм нормаһы, мм242022486995816036313032548
Сығанағы: World Climate 2017 йыл 9 ноябрь архивланған., Weatherbase

Иҫтәлекле урын үҙгәртергә

  • Лютеран сиркәүе

Туғанлашҡан ҡалалары үҙгәртергә

Иҫкәрмәләр үҙгәртергә

  1. ↑ archINFORM (нем.) — 1994.
  2. ↑ Rezultatele alegerilor locale din 2016 — Центральное избирательное бюро.
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 Orașe înfrățitecu municipiul Cluj-Napoca — Клуж-Напока.
  4. ↑ https://pecs.hu/testvervarosok-partnervarosok/
  5. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/pecs/
  6. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/beer-sheva/
  7. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/dijon/
  8. ↑ https://www.dijon.fr/Dijon-Capitale/Ville-internationale/Villes-partenaires
  9. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/makati/
  10. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/nantes/
  11. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/rotherham/
  12. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/suwon/
  13. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/zhengzhou/
  14. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/rockford/
  15. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/sao-paulo-brazilia/
  16. ↑ http://legislacao.prefeitura.sp.gov.br/leis/lei-14471-de-10-de-julho-de-2007
  17. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/koln/
  18. ↑ https://www.stadt-koeln.de/politik-und-verwaltung/internationales/staedtepartnerschaften/cluj-napoca-klausenburg-rumaenien
  19. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/east-lansig/
  20. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/korce/
  21. ↑ https://www.bashkiakorce.gov.al/site/articles.php?cid=64
  22. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/karaganda/
  23. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/eskisehir/
  24. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/braga/
  25. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/ungheni/
  26. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/ningbo/
  27. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/namur/
  28. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/viterbo/
  29. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/columbia/
  30. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/zagreb/
  31. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/provincia-parma/
  32. ↑ https://primariaclujnapoca.ro/cultura/oras-infratit/chacao-caracas/
  33. ↑ Geospatial.org Date de contact localități
  34. ↑ http://www.geopostcodes.com/Cluj_Napoca
  35. ↑ 2.3 Populaţia rezidentă după limba maternă (Limba maternă, Macroregiuni, Regiuni de dezvoltare, Județe, Municipii, orașe și comune*) – Tabel 2.03.1 si Tabel 2.03.2 // https://www.recensamantromania.ro/rezultate-rpl-2021/rezultate-definitive-caracteristici-demografice/ — Национальный институт статистики (Румыния), 2023.
  36. ↑ Варга E. Статистика по переписям населения по родному языку и национальности
  37. ↑ Этно-демографическая структур а Румынии по переписи 2002 года
  38. ↑ История Клужа, ed. cit., p. 102
  39. ↑ 39,0 39,1 39,2 Ibidem, p. 222-223
  40. ↑ Pascu et al., Clujul (ghid istoric), 1957, p. 60
  41. ↑ Jakab Elek, Kolozsvar Tortenete, II, Okleveltar, Budapesta, 1888, p. 750
  42. ↑ Katona Lajos, Kolozsvar terulete es nepessege, în „Kolozsvari Szemle”, 1943, no.4, p. 294

Һылтанмалар үҙгәртергә

«https:https://www.how.com.vn/wiki/index.php?lang=ba&q=Клуж-Напока&oldid=1054160» битенән алынған
🔥 Top keywords: Ленин орденыIS.E.R.EK (альбом)СССР гимныБаш бит.adКәрим ЯманаҡлыҠуҡаҙар (йылға)БразилияҠалып:InterwikiПлутарх13 апрельАвар телеАрыҫлан петроглифтарыМөсәлУрмансыРәсәй Федерацияһының социаль картаһыЙырТауВайнахтарФинляндияХо Ши МинВеярмолькыВисконсинИкенсе донъя һуғышыХорват теле6 июльЧечен телеДәүләкән районыҒурабәТәбиғи газҠатнашыусы:AkkashkaУнШишәмбеТатар думбыраһыВикипедия:Яуаплылыҡтан баш тартыуВикипедия:ТасуирламаВольно-СухаревКатегория:1925 йылТүбәнге Ҡазаныш