حسن صباح بنیانگذار دولت اسماعیلیان الموت در فلات ایران و حجت امام و داعی بزرگ مذهب اسماعیلیهٔ نزاری بود. او در خانوادهای شیعهٔ دوازده امامی در قم زاده شد. پدرش، علی بن محمد بن جعفر صباح حمیری، از اهالی کوفه بود، اما ادعا داشت که نسبش به حمیری یمنی میرسد. حسن در ری به عنوان شیعهٔ دوازده امامی تعلیم یافت، اما پس از آشنایی با امیره ضراب و ابونصر سراج به مذهب اسماعیلی گروید و مورد توجه عبدالملک بن عطاش، داعی بزرگ عراق عجم، قرار گرفت. تا پیش از سی سالگی، وی با سفر به مصر تحصیلات خود را کامل کرد و از اوضاع خلافت فاطمیان آگاه شد. حسن صباح پس از بازگشت از مصر به عنوان حجت امام در فلات ایران به تبلیغ و ترویج اصول مذهب اسماعیلیه و اندیشههای آزادیخواهانه دست زد. او به نقاط مختلفی از جمله گرگان، ساری و دماوند رفت. وی در ۴۸۳ ه.ق / ۱۰۹۰ م. الموت را به عنوان مرکز اسماعیلیه در ایران برگزید تا از آنجا اسماعیلیان ایرانی را رهبری کند. او پس از تصرف قلعهٔ الموت، اقدام به تصرف دژهای مناطق مختلف ایران از جمله شاهدژ، قهستان، لمسر کرد، تا با توجه به موقعیت استراتژیک و خاص دژها برای دفاع در مقابل امپراتوری سلجوقی و همچنین سهولت کار برای ترویج مذهب اسماعیلیه، از آنها بهرهبرداری کند. پس از درگذشت المستنصر بالله، خلیفهٔ فاطمی، در ۴۸۷ ه.ق / ۱۰۹۴ م. در قاهره و بروز اختلاف بر سر جانشینی وی، حسن صباح از نزار فرزند ارشد امام حمایت کرد و با به قتل رسیدن نزار توسط برادر کهترش، حسن صباح به عنوان حجت امام، رهبری نزاریان در آسیای مرکزی، ایران، عراق و شام را بر عهده گرفت و ارتباط خود را با خلافت فاطمی بهطور کامل قطع کرد. وی حکومت اسماعیلیهٔ الموت را بنا نهاد و به ترویج افکار آزادیخواهانه دست زد.
- … جامعترین مرور سیستماتیک دربارۀ رژیم غذایی کتوژنیک نشان داد که این رژیم، خطر بروز بیماریهای قلبی، سرطان و چند اختلال دیگر را افزایش میدهد؟ (در تصویر)
- … دریای سارگاسو هیچ ساحلی ندارد؟
- … باشگاه فوتبال استقلال تهران را جمعی از ورزشکاران دوچرخهسواری تاسیس کردند؟
- … انجیل به روایت متی، یکی از شاهکارهای موسیقی باروک مذهبی است اما پس از درگذشت یوهان سباستیان باخ برای سالها فراموش شده بود؟
- … در پیچیدهترین حالت بسامد جزیره و دریاچه، در کانادا یک جزیره دریاچهای در دریاچهای قرار دارد که آن دریاچه هم در یک جزیره در دریاچه نچیلینگ در جزیره بافین واقع شدهاست؟
- … ورزشگاه فلتینس آرنا در گلزنکیرشن آلمان مجهز به یک سیستم لولهکشی ۵ کیلومتری و ۴ انبار نگهداری آبجو به حجم ۵۲٬۰۰۰ لیتر است؟
- لی هسین لونگ پس از نزدیک به ۲۰ سال از سمت نخستوزیری سنگاپور کنار رفت و لورنس وانگ (در تصویر) جانشین او شد.
- نیمو، خواننده سوئیسی با ترانه «د کد» برنده مسابقه آواز یوروویژن شد.
- پس از انتخابات سراسری جزایر سلیمان، جرمیا مانل نخستوزیر شد.
- ناسا اعلام کرد که فضاپیمای بدون سرنشین وویجر ۱ برای اولین بار در پنج ماه گذشته دادههای قابل خواندن ارسال کرده است.
- مارمولکماهی غول، بزرگترین خزنده دریایی شناخته شده، بهطور رسمی توصیف علمی شد.
امروز: شنبه، ۱۸ مه ۲۰۲۴ میلادی برابر ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۱۰ ذیالقعده ۱۴۴۵ هجری قمری (UTC)
روز جهانی موزه
- رویدادها
- ۱۹۵۳ - ژاکلین کاکرن، خلبان نیروی هوایی آمریکا، با یک جت جنگنده، برای اولین بار در تاریخ، دیوار صوتی را شکست.
- ۱۹۷۴ - هند نخستین بمب اتمی خود را آزمایش کرد.
- زادروزها
- ۱۳۶۷ - زادروز ماندانا کریمی بازیگر و مدل ایرانی بالیوود
- ۱۰۴۸ - زادروز عمر خیام (در تصویر)، ریاضیدان، فیلسوف و شاعر ایرانی
- ۱۸۶۸ - زادروز نیکلای دوم واپسین تزار روسیه، پادشاه لهستان و گرانددوک فنلاند
- ۱۸۷۲ - زادروز برتراند راسل ریاضیدان، فیلسوف و نویسندهٔ انگلیسی
- ۱۸۸۳ - زادروز والتر گروپیوس معمار برجستهٔ آلمانی و بنیانگذار مدرسهٔ مشهور باوهاوس
- ۱۹۲۰ - زادروز ژان پل دوم رهبر کلیسای کاتولیک و حاکم واتیکان
- ۱۹۷۸ - زادروز ریکاردو کاروالیو فوتبالیست اهل پرتغال
- درگذشتها
- ۱۲۹۱ - درگذشت یپرمخان از انقلابیون و یکی از رهبران نظامی انقلاب مشروطه
- ۱۷۹۹ - درگذشت پییر بومارشه نمایشنامهنویس، مخترع، موسیقیدان، دیپلمات، سرمایهگذار و انقلابی قرن هجدهم میلادی فرانسوی-آمریکایی
- ۱۹۰۹ - درگذشت ایساک آلبنیس آهنگساز و نوازنده پیانو اهل اسپانیا
- ۱۹۱۱ - درگذشت گوستاو مالر رهبر ارکستر و آهنگساز برجستهٔ دورهٔ رمانتیک پسین
- ۱۹۲۲ - درگذشت چارلز لاورن زیستشناس فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۱۹۰۷
- ۱۹۹۳ - درگذشت هاینریش آلبرتز، سیاستمدار آلمانی
- ۲۰۰۷ - درگذشت پییر-ژیل دوژن فیزیکدان فرانسوی، برندهٔ جایزه فیزیک نوبل سال ۱۹۹۱