Praten met een familie waar iemand op sterven ligt

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Hoe kan ik de familie het beste benaderen?

Wat je het beste kunt zeggen tegen de familie van iemand die op sterven ligt

Wat je beter niet kunt zeggen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Voor een familie die in de rouw is kunnen jouw woorden van liefde en steun een enorme bron van troost zijn. Alleen ben je op zo'n ernstig en tragisch moment misschien bang dat je iets verkeerds zegt. Dat is uiteraard heel begrijpelijk, maar met een beetje hulp is het vinden van de juiste woorden makkelijker dan je denkt. In dit artikel vertellen we je alles wat je over dit gevoelige onderwerp moet weten. Behalve tips van deskundigen vind je hieronder een groot aantal troostende en ondersteunende woorden en zinnen die geschikt zijn voor een familie die net iemand verloren heeft, of op het punt staat iemand kwijt te raken.

Stappen

Methode 1

Methode 1 van 3:

Hoe kan ik de familie het beste benaderen?

Pdf downloaden

1. 
   1
   Neem zo snel mogelijk contact op via de weg die je normaal ook gebruikt. Je maakt je misschien zorgen over wat de ‘juiste’ manier is om contact op te nemen, oftewel of je nu het beste kunt bellen of appen, of beter kunt wachten tot je ze persoonlijk kunt spreken. Kies als vuistregel de manier van communiceren die je in het verleden ook met deze familie gebruikt hebt. Als je bijvoorbeeld een hechte band met deze mensen hebt en regelmatig bij ze op bezoek gaat, condoleer ze dan persoonlijk.

   • Als je meer een kennis bent en meestal contact met ze hebt via de app of chat, stuur dan een bericht naar één van de familieleden, zodat deze persoon je bericht met de rest kan delen.
2. 
   2
   Als je goed bevriend bent met deze familie, neem dan al vroeg contact met ze op en laat ook daarna regelmatig iets van je horen. Houd er rekening mee dat geen ‘normale’ tijdlijn bestaat voor rouw, vooral als de familie toe moet kijken hoe hun familielid vecht tegen een langdurige, terminale ziekte. Als je een hechte band hebt met deze familie, ga dan regelmatig langs om blijk te geven van je medeleven en steun.

   • Probeer wekelijks samen te eten en doe je best om je aan deze afspraken te houden. Als je bij de familie thuis bent, vraag dan hoe het met ze gaat.
   • Als je goed bevriend bent met de familie maar ver weg woont, bel dan regelmatig.
   • Zelfs een simpel appje kan wonderen doen, vooral maanden later nog, omdat ze dan waarschijnlijk minder steun en aandacht krijgen.
3. 
   3
   Druk je steun uit via liefdevolle cadeautjes en gebaren. Stuur bloemen, een kaart of een rouwmand; dit zijn stuk voor stuk goede manieren om troost te bieden. Kies voor op de kaart een van de zinnen hieronder. Houd het simpel; het doel van dit gebaar is om de familie te laten weten dat ze geliefd zijn en gesteund worden.

   • Tijdens het rouwen hebben mensen misschien geen tijd om gezond te koken. Deel daarom als je kunt je maaltijden met je rouwend familie of vrienden, zodat koken er niet ook nog bijkomt op hun al zo volle bord.
   Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Wat je het beste kunt zeggen tegen de familie van iemand die op sterven ligt

Pdf downloaden

1. 
   1
   ’Het spijt me echt enorm om over Brian te horen.’ Druk je medeleven en bezorgdheid uit door simpelweg te zeggen hoe erg je het vindt. Mensen denken vaak dat zo’n eenvoudige boodschap niet effectief kan zijn, maar er bestaat nu eenmaal geen magische zin die aan het verdriet van een familie een eind kan maken. Laat ze in plaats daarvan gewoon weten dat je begaan bent met wat de familie doormaakt. Dat is een van de krachtigste dingen die je kunt doen om te helpen.

   • Ik hoorde het van je neef. Het is echt verschrikkelijk, het spijt me enorm.’
   • Ik denk aan jullie.
2. 
   2
   ’Karin is steeds in mijn gedachten.’ Laat hen weten dat je aan hun familielid denkt. Dit kan er namelijk voor zorgen dat een familie zich minder alleen voelt in hun verdriet. Als je weet dat deze familie gelovig is, zeg er dan eventueel bij dat dat hun familielid ook in je gebeden aanwezig is.

   • ’Het spijt me zo van je oma. Ik bid voor haar.’
   • ’Vanaf het moment dat ik het hoorde is jullie familie onophoudelijk in mijn gedachten. ‘
   • ’Al mijn gedachten en gebeden zijn bij Leo.’
3. 
   3
   ’Ik wou dat ik de juiste woorden had, maar weet dat ik om jullie geef. Je bent misschien bang dat je iets verkeerds zult zeggen. Dat is een eng gevoel, maar reik de familie toch de hand om ze te laten weten dat je ze steunt. Bij verdriet kan verbondenheid een enorme bron van troost zijn. Geef dus in plaats van dat je je angst je ervan laat weerhouden dat aan te bieden toe dat je ‘niet de perfecte woorden hebt.’

   • Maar ondanks dat herinnert je boodschap hen aan iets belangrijkers: dat deze familie op jou kan rekenen voor zorg en steun.
   • Er zijn geen woorden die goed genoeg zijn. Alles wat ik kan zeggen is dat ik het heel erg vindt en dat ik er voor jullie ben.’
   • ’Ik ben verdrietiger en vind het veel erger dan ik in woorden kan uitdrukken. Maar weet alsjeblieft dat ik er ben om jullie te helpen.’
4. 
   4
   ’Ik kan me gewoon niet voorstellen hoe jullie je voelen, maar weet dat ik er ben om te helpen.’ Bied in plaats van het gesprek over jouw gevoelens te laten gaan of te proberen te raden hoe zij zich voelen, gewoon je hulp en troost aan. Soms kan praktische hulp de last van een ander meer verlichten dan je zou denken; dus zorg ervoor dat dit gezin weet dat ze op je kunnen rekenen.

   • ’Ik zal niet doen alsof ik begrijp wat jullie doormaken.’
   • ’Ik kan uiteraard niet begrijpen hoeveel pijn jullie nu hebben. Maar laat je jullie alsjeblieft helpen waar ik kan.’
   • ’Ik zal nooit echt begrijpen wat jullie nu voelen, maar ik wil graag luisteren als jullie erover willen praten.’
5. 
   5
   ’Ik ben slechts een telefoontje van jullie verwijderd.’ Als mensen een familielid zien worstelen, bijvoorbeeld door een dodelijke ziekte, zijn ze vaak bang voor de lange weg van verdriet die voor ze ligt. Laat de gezinsleden weten dat jij er tijdens het hele proces voor ze zult zijn. Zorg ervoor dat ze zich minder alleen zullen voelen door te benadrukken dat je zodra het nodig is onmiddellijk bereikbaar bent.’

   • ’Ik wil dat jullie weten dat ik er voor jullie ben. Deze week, volgende maand, volgend jaar. Ik zal er voor jullie zijn.’
   • ’Ik wil dat jullie jezelf nooit afvragen of jullie me wel of niet om hulp kunnen vragen. Jullie mogen me echt altijd bellen.’
   • ’Weet je wat ik zou kunnen doen? Jullie contactpersoon een speciale ringtoon geven. Zo weet ik meteen dat jullie het zijn als ik die hoor.’
6. 
   6
   ’Ik zal vanmiddag wat te eten langsbrengen, waar hebben jullie zin in?’ Bied praktische hulp aan en wees specifiek. Leg in plaats van simpelweg te vragen wat de gezinsleden nodig hebben uit dat je al een plan hebt. De waarheid is gewoon dat niemand het verdriet van een ander kan oplossen, maar je kunt wel de logistiek van hun leven een beetje makkelijker maken in moeilijke tijden.

   • Zo kan boodschappen doen bijvoorbeeld zeer ingewikkeld worden. ‘Kunnen jullie een boodschappenlijstje maken? Ik moet vanmiddag toch naar de supermarkt.’
   • Voor een rouwende familie kunnen simpele dingen als de huishoudelijke boodschappen als een enorme opgave voelen. Zeg daarom dat je bereid bent om te helpen: ‘Ik ga vanmiddag het gras maaien, maar daarna kom ik graag nog even bij jullie langs, als het uitkomt.’
7. 
   7
   ’Hoe gaat het nu met jullie?’ Geen twee mensen ervaren verdriet op dezelfde manier. Vraag aan de familieleden of ze hun ervaringen voor je kunnen beschrijven. Dat kan namelijk heel louterend werken. Bied hen vervolgens een van de krachtigste middelen waarover jij beschikt: een luisterend oor.

   • ’Als jullie erover wilt praten, ben ik er om te luisteren. Hoe gaat het nu met jullie?’
   • Ga er rustig voor zitten en luister. En mochten ze lange pauzes nemen of niet goed uit hun woorden kunnen komen, wacht dan in stilte.
   • Onderbreek degene die aan het woord is niet en verander niet van onderwerp. Bied als jullie fysiek bij elkaar zijn eventueel ook troost in de vorm van een lichamelijk gebaar, zoals een knuffel.
   Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

Wat je beter niet kunt zeggen

Pdf downloaden

1. 
   1
   ’Het komt goed.’ Wanneer er een familielid op sterven ligt, zal de uitkomst in geen geval ‘goed’ zijn. Wie een zin als deze gebruikt wil de rouwenden waarschijnlijk helpen zich positief en hoopvol te voelen; en dat is logisch. Maar door dit zeggen zul je een rouwende familie waarschijnlijk frustreren, in plaats van ze te troosten. Erken in plaats daarvan de realiteit van de situatie en geef blijk van je medeleven.
2. 
   2
   ’Jullie kunnen tenminste nog even van haar genieten.’ Bij het troosten van een rouwende familie loopt elke zin die begint met ‘tenminste’ het risico hun gevoelens te ontkrachten. In plaats van de aandacht van de familie op een positief punt te richten, kan deze opmerking ervoor zorgen dat ze zich niet gesteund voelen. Vermijd daarom zinnen die hun verdriet bagatelliseren, vooral als ze beginnen met ‘tenminste’.
3. 
   3
   ’Wees sterk.’ Maak als vuistregel geen opmerkingen die de familie proberen te vertellen hoe ze met hun eigen verdriet moeten omgaan. Zij maken een onvoorstelbare strijd door, en ze zullen er zo goed mogelijk mee omgaan, op basis van hun eigen capaciteiten. In plaats van ze te inspireren sterk te zijn, zullen ze zich door een opmerking als deze waarschijnlijk onbegrepen voelen.
4. 
   4
   ’Ik begrijp wat jullie doormaken.’ Vermijd deze zin, ook als je zelf al eens om iemand gerouwd hebt, of een familielid dodelijk ziek hebt zien worden. Met deze opmerking maak je namelijk jezelf onderwerp van hun verdriet, en kun je de ander zelfs het gevoel geven dat hij of zij denkt jou te moeten troosten.

   • Iemand die dit zegt probeert zeker mee te leven, wat logisch is, maar het zal niet het gewenste effect hebben.
5. 
   5
   ’Hij gaat naar een betere plek.’ Zelfs als de familie gelooft dat dit zo is, zouden ze toch liever hebben dat hun dierbare bij hen blijft. Nadenken over waarom hun familielid van ze wordt weggenomen zal waarschijnlijk erg pijnlijk aanvoelen. Vermijd daarom deze zin.

   • Vermijd in principe religieuze opmerkingen, tenzij je zeker weet dat de familie gelovig is.
   • Wacht als vuistregel tot je de familieleden zelf in religieuze termen over hun verdriet hebt horen spreken (bijvoorbeeld: ‘Ik heb elke avond voor Tommy gebeden’).
6. 
   6
   ’Alles heeft een reden.’ Hiermee wil je de familie er waarschijnlijk aan herinneren dat er licht is aan het einde van de tunnel en ze het gevoel geven dat hun pijn een doel dient. Helaas zal deze opmerking een rouwend familielid waarschijnlijk niet troosten, en je kunt iemand er zelfs mee kwetsen. Welke reden kan het verlies van een geliefde immers rechtvaardigen? Zeg dit dus liever niet.
7. 
   7
   ’God wil bij hem zijn.’ Zelfs voor een gelovige familie zal dit zinnetje waarschijnlijk eerder pijnlijk dan troostend zijn. Nogmaals, het verlies van een geliefde is zo'n verwoestende ervaring, dat de familie zich waarschijnlijk niet wil voorstellen dat de reden voor hun verlies zo eenvoudige is. Kies daarom liever een andere zin die wel troostend werkt.
   Advertentie