Tuberculose voorkomen

Tuberculose, of tbc, is een ziekte (meestal van de longen) die makkelijk via de lucht verspreid kan worden als een geïnfecteerd iemand spreekt, lacht of hoest. Hoewel tbc in ontwikkelde landen zeldzaam en goed te behandelen is, dien je in bepaalde situaties toch nog steeds maatregelen te nemen om tuberculose te voorkomen—zeker als je al positief getest bent op latente tbc, een inactieve vorm van tuberculose waar ongeveer een derde van de wereldbevolking mee besmet is.

Deel 1

Deel 1 van 3:

Voorkomen dat je tbc oploopt

Pdf downloaden

1
Mijd blootstelling aan mensen met actieve tbc. De belangrijkste voorzorgsmaatregel die je kunt treffen is natuurlijk het mijden van blootstelling aan mensen met actieve tbc. Actieve tuberculose is uiterst besmettelijk—vooral als je al positief getest bent op latente tbc. Om nog specifieker te zijn:
- Breng niet veel tijd door met mensen met een actieve tbc-infectie—zeker niet als ze nog maar minder dan twee weken behandeling ondergaan. Het is vooral belangrijk om geen tijd met tbc-patiënten door te brengen in warme, benauwde ruimtes.
- Als je echt om moet gaan met tbc-patiënten, als je bijvoorbeeld in een ziekenhuis werkt waar tbc behandeld wordt, dan zul je extra voorzorgsmaatregelen moeten nemen. Draag bijvoorbeeld een gezichtsmaster, zodat je de tbc-bacterie niet in kunt ademen.
- Als een vriend of gezinslid actieve tbc heeft, help hem/haar dan van de ziekte af te komen. Beperk het risico dat je zelf loopt door ervoor te zorgen dat je de volgende behandelinstructies nauwgezet opvolgt.^[1]XBron
2
Zoek uit of je tot de risicogroep behoort. Bepaalde groepen mensen lopen meer risico op het ontwikkelen van tbc dan andere. Als jij tot een van deze groepen behoort, dan dien je extra waakzaam te zijn wat betreft de blootstelling aan tbc. Een aantal van de belangrijkste risicogroepen is:
- Mensen met een verzwakt immuunsysteem, zoals mensen met hiv of aids.
- Mensen die samenwonen met of zorgen voor iemand met actieve tbc, zoals een gezinslid of een dokter/verpleegkundige.
- Mensen die in een drukke, afgesloten ruimte wonen, zoals een gevangenis, verpleeghuis of daklozenopvang.
- Mensen die misbruik maken van alcohol en drugs, of niet langer (voldoende) toegang hebben tot gezondheidszorg.
- Mensen die wonen in of reizen naar landen waar actieve tbc veel voorkomt, zoals landen in Latijns-Amerika, Afrika en delen van Azië.^[2]XBron
3
Leef gezond. Mensen met een slechte gezondheid zijn vatbaarder voor de tbc-bacterie, omdat hun weerstand lager is dan die van gezonde mensen. Het is daarom belangrijk om er een zo gezond mogelijk levensstijl op na te houden.
- Eet voldoende groenten, fruit, volkoren granen en mager vlees. Mijd vette, suikerrijke en verwerkte voedingsmiddelen.
- Sport regelmatig—minstens drie, vier keer per week. Probeer een goede cardioroutine aan je schema toe te voegen, zoals hardlopen, zwemmen of roeien.
- Beperk de alcoholconsumptie, neem geen drugs, en rook niet.
- Zorg ervoor dat je goed en voldoende slaapt, idealiter tussen de zeven en acht uur per nacht.
- Verzorg jezelf goed, en probeer zoveel mogelijk tijd in de frisse buitenlucht door te brengen.^[3]XBron
4
Laat je inenten met het BCG-vaccin om tbc te voorkomen. Het BCG (Bacille Calmette-Guerin)-vaccin wordt in veel landen gebruikt om de verspreiding van tbc, met name onder kinderen, tegen te gaan. In de Verenigde Staten wordt het vaccin echter niet vaak toegediend, omdat het infectiegehalte daar ontzettend laag is en de ziekte goed te behandelen is. De Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention raden het vaccin daarom niet aan als routineuze immunisatie. Sterker nog, zij raden Amerikaanse staatsburgers het BCG-vaccin alleen aan in de volgende situaties:
- Als een kind negatief getest is op tbc, maar wel blootgesteld blijft aan de ziekte—en vooral aan stammen van de ziekte die resistent zijn tegen behandeling.
- Als een gezondheidswerker voortdurend blootgesteld wordt aan tuberculose—en dan vooral aan stammen die resistent zijn tegen behandeling.
- Voordat je afreist naar een ander land waar tuberculose heerst.
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

Tbc diagnosticeren en behandelen

Pdf downloaden

1
Maak een afspraak voor een tbc-test als je in aanraking gekomen bent met iemand met tuberculose. Als je onlangs in aanraking gekomen bent met iemand met actieve tbc, en er reden voor is om te denken dat je de bacterie opgelopen hebt, dan is het belangrijk om onmiddellijk contact op te nemen met je zorgverlener. Je kunt op twee manieren op tbc onderzocht worden:
- Een huidtest: Bij de zogeheten Mantouxtest wordt een eiwitoplossing in de arm geïnjecteerd, binnen acht weken na het contact met de geïnfecteerde persoon. De patiënt moet twee, drie na het onderzoek terug naar de dokter om de huidreactie te laten controleren.
- Een bloedtest: Hoewel bloedtest niet zo vaak afgenomen worden als de huidtest, hoef je voor dit onderzoek slechts één keer naar de arts. Ook zal de test minder snel verkeerd geïnterpreteerd worden door de medisch professional. Mensen die het BCG-vaccin ontvangen hebben, zullen voor deze optie moeten kiezen, daar het vaccin de nauwkeurigheid van de huidtest kan verstoren.
- Als de test positief is, zul je aanvullend onderzoek moeten ondergaan. Gezondheidsprofessionals zullen moeten vaststellen of je latente tbc (die niet besmettelijk is) of actieve tbc hebt, voordat je verder kunt met de behandeling. Om dit vast te stellen kan een röntgenfoto van de longen gemaakt worden, of microscopisch onderzoek van slijm, urine of weefsel gedaan worden.^[4]XBron
2
Begin onmiddellijk met de behandeling tegen latente tbc. Als je positief test op latente tbc dien je de arts te vragen naar het beste behandelplan.
- Hoewel je je niet ziek zult voelen met latente tbc, en het ook niet besmettelijk is, zullen er waarschijnlijk wel antibiotica voorgeschreven worden. Dit doet de arts om de inactieve tbc-bacillen te doden, en te voorkomen dat de tuberculose zich ontwikkelt tot een actieve ziekte.
- Er zijn twee behandelmethoden die vaak toegepast worden: 1) Gedurende zes of negen maanden dagelijks, of tweemaal wekelijks isoniazide slikken. 2) Gedurende vier maanden dagelijks rifampin slikken.
3
Begin onmiddellijk met de behandeling tegen actieve tbc. Als je positief test op actieve tbc, dan is het van essentieel belang zo snel mogelijk met de behandeling te beginnen.
- Symptomen van actieve tbc zijn onder meer koorts, hoesten, gewichtsverlies, vermoeidheid, nachtzweten, rillingen, en verminderde eetlust.
- Tegenwoordig is actieve tbc uitstekend te behandelen met een combinatie van antibiotica. De behandeling kan echter vrij lang duren—meestal tussen de zes en twaalf maanden.
- De meest gebruikelijke behandelingen tegen actieve tbc zijn onder meer isoniazide, rifampin, ethambutol en pyrazinamide. Met actieve tbc zul je waarschijnlijk een combinatie van deze middelen moeten nemen—zeker als je met een bijzonder resistente stam te maken hebt.
- Als je je precies aan je behandelplan houdt, dan zul je je binnen een paar weken beter beginnen te voelen. Ook zal jouw tbc niet langer besmettelijk zijn. Het is echter van cruciaal belang om de antibioticakuur helemaal af te maken. Als je dat niet doet, zal de tbc in je lichaam blijven, en mogelijk nóg resistenter worden tegen de antibiotica.^{[5]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

Voorkomen dat je tbc verspreidt

Pdf downloaden

Als je actieve tbc hebt, zul je voorzorgsmaatregelen moeten treffen om te voorkomen dat je de ziekte overdraagt aan anderen. Je zult na de diagnose een paar weken thuis moeten blijven van school of werk. Ook dien je niet te slapen met andere mensen, of je langdurig in ruimtes met andere mensen te begeven.
Tbc verspreidt zich makkelijker in afgesloten ruimtes met stilstaande lucht. Het is daarom belangrijk om ramen en deuren open te zetten om frisse lucht naar binnen te laten, en verontreinigde lucht naar buiten.
Net als wanneer je verkouden bent, dien je je mond te bedenken als je hoest, niest of zelfs lacht. Je kunt je hand hiervoor gebruiken, maar een tissue geniet de voorkeur.
Als je in de buurt van andere mensen moet zijn, is het verstandig om een gezichtsmaskertje te dragen dat je mond en neus bedekt. Doe dit in ieder geval de eerste drie weken na de infectie. Hiermee verlaag je het risico dat je de bacterie op iemand anders overdraagt.
Het is van essentieel belang om de kuur af te maken die de arts voorgeschreven heeft—ongeacht welke geneesmiddelen dat zijn. Als je dat niet doet stel je de tbc-bacterie in staat te muteren, waardoor de bacterie resistenter wordt tegen geneesmiddelen, en daardoor dodelijker. Het afmaken van de kuur is niet alleen de veiligste optie voor jou, maar ook voor de mensen om je heen.^{[6]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
Advertentie

Waarschuwingen

Mensen die een orgaantransplantatie hebben ondergaan, met hiv geïnfecteerd zijn, of om andere reden risico op complicaties lopen, kunnen geen behandeling voor LTBI (latente tuberculosie-infectie) ontvangen.
Het BCG-vaccin dient te worden toegediend aan zwanger vrouwen, immuungecompromitteerde mensen, of mensen wiens immuunsysteem gecompromitteerd zou kunnen worden. Er is nog niet voldoende onderzoek gedaan naar de veiligheid van het BCG-vaccin bij foetussen in ontwikkeling.

Advertentie