Omgaan met racisme

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Omgaan met racisme wanneer je er zelf het slachtoffer van bent

Omgaan met discriminatie die tegen anderen gericht is

Omgaan met racisme in de samenleving

Racisme begrijpen

Overige secties weergeven...

Secties verbergen...

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Het lijkt wel of je niet meer naar het journaal kunt kijken zonder verhalen te zien over misdaden, rellen en zelfs over politieagenten die zich schuldig maken aan geweld, allemaal op grond van racisme. Maar wat is racisme precies, en wat kun je doen om het te bestrijden? Zorgen dat je meer over racisme oftewel rassendiscriminatie te weten komen en de effecten die het heeft leren herkennen is een eerste stap op weg naar racismebestrijding, of je er nu persoonlijk mee te maken hebt, getuige bent van racistische daden, of als discriminatie en rassenhaat weer eens in het onderwerp van gesprek zijn in de media.

Stappen

Methode 1

Methode 1 van 4:

Omgaan met racisme wanneer je er zelf het slachtoffer van bent

Pdf downloaden

1. 
   1
   Weet dat je reactie niet overdreven is. Net zoals het zo vaak het geval is bij seksuele intimidatie, lijken kortdurende en vaak onbewuste racistische uitingen (die ook wel bekend staan als daden van "microaggressie") voor anderen vaak niet veel te betekenen te hebben, maar als jij er last van hebt betekent dat dat het moet stoppen.

   • Studies hebben aangetoond dat mensen met een gekleurde huid dagelijks met microaggressie te maken hebben, maar de daders ontkennen bijna altijd dat ze iets verkeerd hebben gedaan of dat hun daden iets te maken hadden met rassendiscriminatie. Daardoor kunnen mensen met een donkere huidskleur het gevoel krijgen dat ze zich dingen verbeelden, of ze kunnen bang zijn dat ze toch niet serieus zullen worden genomen als ze iets zeggen en dat hun ervaringen ontkend zullen worden.
2. 
   2
   Loop weg. Als je het slachtoffer bent van een microaggressieve daad of van een meer openlijke vorm van rassenhaat, stel dan je eigen behoeften voorop; je kunt ervoor kiezen om gewoon weg te lopen. Je bent niet verplicht om contact met zo'n persoon te hebben.

   • Als slachtoffer is het nooit je taak om de dader te "corrigeren". Een gesprek aangaan over racisme is erg vermoeiend, je kunt er emotioneel door van streek raken en daarnaast betekent het gewoon keihard werken, terwijl je ook gewoon weg kunt lopen. Aan de andere kant, als je wel contact zou willen hebben met de persoon die in de fout is gegaan, kun je er ook voor kiezen om dat te doen.
3. 
   3
   Spreek de persoon aan op zijn of haar woorden of gedrag. In plaats van hem of haar ervan te beschuldigen een racist te zijn, waardoor de ander in de verdediging zou kunnen schieten, kun je beter precies duidelijk proberen te maken waarom het gedrag of de woorden het probleem zijn.

   • Zeg in plaats van : "Je beledigt mij," bijvoorbeeld liever: "Die zin is behoorlijk beledigend voor een rasechte Nederlander." Door "die zin" te zeggen in plaats van "jij," leg je de nadruk op de woorden zelf in plaats van je op de dader te blijven concentreren.
4. 
   4
   Wees direct als je samen met je vrienden bent. Je bent nooit verplicht om racisme te accepteren of om met racistische mensen om te gaan alleen maar om problemen met je vrienden te voorkomen. Racisme is altijd fout en je hebt het recht om er iets van te zeggen.

   • Als iemand zich gedraagt op een manier die jij racistisch vindt, maak dan duidelijk waarom het een probleem is. Jij kunt zelf kiezen hoe je hem of haar wilt benaderen; je weet waarschijnlijk wel dat mensen eerder in de verdediging schieten wanneer je de aandacht op ze vestigt, dus hoe tactischer je bent, hoe groter de kans is dat de ander open zal staan voor wat je te zeggen hebt.
5. 
   5
   Leer hoe je om kunt gaan met een racistische opmerking of met discriminerend gedrag binnen een groep. Wanneer iemand binnen een groep iets zegt of doet wat beledigend is hangt het van een aantal factoren af hoe effectief de manier waarop jij erop reageert zal zijn. Besluit eerst voor jezelf wat je wilt bereiken door racistisch gedrag binnen een groep te veroordelen: wil je alle aanwezigen laten weten dat jij niet van plan bent naar zulke dingen te luisteren, of wil je graag een relatie blijven onderhouden met iemand die onbedoeld iets gedaan heeft wat achteraf beledigend blijkt te zijn?

   • Door racistisch gedrag te veroordelen ten overstaan van anderen, in plaats van de persoon er onder vier ogen op aan te spreken, laat je de hele groep weten dat jij zulk gedrag niet zou dulden als het tegen jou zou worden gericht. Aan de andere kant hebben mensen ook de neiging om in de verdediging te schieten wanneer ze in het bijzijn van hun vrienden op hun gedrag worden aangesproken.
   • Als je het gevoel hebt dat het gedrag niet zo bedoeld was en je bent bang de dader te beledigen omdat je graag een vriendschappelijke relatie met hem of haar wilt blijven onderhouden, kun je het onderwerp eerst een tijdje laten rusten en later vragen of je hem of haar er onder vier ogen over kunt spreken. Eén probleem is dan wel dat je het risico loopt dat de ander vergeet wat hij of zij precies heeft gezegd, of in welke context, en het andere probleem is dat de groep hierdoor de boodschap mee kan krijgen dat jij niet snel tegen zult gedrag in opstand zult komen.
6. 
   6
   Oefen verschillende manieren om racistisch gedrag of discriminerende opmerkingen te benaderen. Als iemand zich op een beledigende manier gedraagt kun je op verschillende manieren reageren, en je moet kiezen welke manier het beste past bij jou karakter en bij de relatie die je hebt met de dader.

   • Je kunt bijvoorbeeld zeggen: "Weet je, ik kan er niet goed tegen als mensen dit of dat zeggen of doen, want…" Door voorop te stellen hoe jij je voelt kun je ervoor zorgen dat mensen zich minder snel aangevallen voelen dan wanneer je het alleen maar hebt over wat zij doen, hoewel je op deze manier ook een gedeelte van de verantwoordelijkheid bij hen wegneemt, waardoor deze tactiek op de lange duur misschien minder goed werkt.
   • Een andere, meer direct manier is iets zeggen als: "Je moet dat niet zeggen of doen. Het is beledigend ten opzichte van mensen van een bepaald ras omdat …" Met deze benadering laat je mensen weten dat ze anderen pijn doen met hun gedrag en ermee moeten stoppen.
7. 
   7
   Leer hoe je moet omgaan met discriminatie door iemand die boven je staat. Als je docent of werkgever jou anders behandelt vanwege je afkomst, of opmerkingen maakt die vernederend zijn of die ervoor zorgen dat jij je ongemakkelijk voelt kan het soms lastig zijn te weten hoe je moet reageren omdat zij vanwege hun positie macht over jou hebben en invloed kunnen uitoefenen op je cijfers of inkomen.

   • Als je denkt dat het discriminerende gedrag niet zo bedoeld is of voortkomt uit onoplettendheid, en als je verder een goede werkrelatie hebt met deze persoon, overweeg dan met je docent of werkgever te praten. Het kan zijn dat hij of zij zich er niet van bewust is dat zijn of haar gedrag beledigend is. Een docent die jou in de klas bijvoorbeeld vraagt om het "zwarte standpunt" te geven heeft misschien niet in de gaten dat het beledigend is om dat te doen, omdat niet alle zwarte mensen dezelfde mening hebben.
   • Als je met je docent of werkgever gaat praten, zorg er dan voor dat hij of niet net druk bezig is en vraag of je hem of haar onder vier ogen kunt spreken. Leg op een duidelijke en directe maar tegelijkertijd nuchtere manier uit wat je dwarszit: "Ik heb het idee dat u mij er soms onbewust uitpikt vanwege mijn afkomst. Ik vroeg me af of we het daarover zouden kunnen hebben, omdat ik liever zou willen dat dat niet meer gebeurt."
   • Als je het gevoel hebt dat het gedrag wel opzettelijk discriminerend en kwaadwillig bedoeld is, of als je denkt dat het een negatieve invloed kan hebben op je cijfers of schadelijk kan zijn voor jullie werkverhouding als je het rechtstreeks met je docent of werkgever bespreekt, praat dan met iemand op het eerstvolgende gezaghebbende niveau. Op school is dat bijvoorbeeld je mentor of de rector. Op je werk kun je praten met iemand van de afdeling Personeelszaken of met de manager van jouw leidinggevende. Zorg er om te beginnen voor dat je een schriftelijk bewijs hebt van ieder voorbeeld van discriminerend gedrag of van iedere vorm van microaggressie. Maak een afspraak voor een gesprek onder vier ogen waarin je uitlegt wat er gebeurd is (zeg ook hoe vaak de handelingen zich hebben voorgedaan, citeer letterlijk wat er gezegd is of beschrijf per voorbeeld zo precies mogelijk wat er gebeurd is) en waarom het onacceptabel is.
8. 
   8
   Ken je rechten. Als je te maken hebt met discriminatie op je werk of ergens in het openbaar kan het zijn dat je wettelijke rechten hebt. Een groot aantal nationale en internationale wetten biedt bescherming tegen rassendiscriminatie, waarvan de revolutionaire Amerikaanse Civil Rights Act van 1964 het belangrijkste voorbeeld is.

   • Als je het slachtoffer bent van een vorm van discriminatie die je het recht op woonruimte, werk, veiligheid of andere vrijheden ontneemt moet je aangifte doen bij de politie en in sommige gevallen is het verstandig om een advocaat in de arm te nemen. Doe dit in verband met je eigen welzijn en veiligheid zo snel mogelijk en zorg als het even kan dat je een schriftelijk bewijs hebt van het gebeurde.
   • Het kan zijn dat je met de zaak naar de rechter wilt stappen maar de kosten van het nemen van een advocaat niet kunt betalen. In dat geval kun je terecht bij een groot aantal organisaties die opkomen voor de rechten van de mens. In Nederland kun je bijvoorbeeld contact opnemen met het Meldpunt Discriminatie of het Bureau Gelijke Behandeling bij jou in de regio.
9. 
   9
   Probeer het verschil te zien tussen een racistische handeling en een racistisch persoon. Racistische personen worden gedreven door onverdraagzaamheid en vooroordelen en de kans is niet groot dat ze zullen veranderen, ook niet als je de confrontatie met ze aangaat. Racistische handelingen daartegenover zijn vaak fouten of zijn het gevolg van het feit dat iemand is opgegroeid in een cultuur waarbinnen discriminatie geaccepteerd wordt.

   • Als iemand racistisch is kan het zijn dat het aangaan van de confrontatie met die persoon, of proberen hem of haar te leren wat racisme is en waarom jij er last van hebt, verspilde energie zijn. Vaak zullen ze alleen maar zeggen dat jij "ervan profiteert" dat je een ander ras hebt als jij je beledigd voelt vanwege iets wat zij gezegd of gedaan hebben. Iemand die echt racistisch is zal niet snel naar je luisteren of zijn of haar gedrag veranderen omdat jij er last van hebt. Soms kun je er zelfs je eigen veiligheid mee in gevaar brengen als je probeert de confrontatie met zulke mensen aan te gaan.
   • Maar als je te maken hebt met iemand die over het algemeen een goed mens is en alleen zo nu en dan racistische ideeën heeft of discriminerende opmerkingen maakt, dan zou je invloed op hem of haar kunnen uitoefenen en op die manier een einde kunnen maken aan het gedrag door hem of haar uit te leggen waarom het beledigend is. Deze mensen zijn zich vaak totaal niet van bewust van de uiteindelijke effecten van racisme in de wereld.
   • Het is aan jou om te besluiten of je je tijd wilt besteden aan het omgaan met racistische mensen, racistische gedrag, of racistische regels. Het is niet jouw taak om mensen te corrigeren alleen maar omdat jij toevallig tot een minderheidsgroep behoort.
10. 
    10
    Pas goed op jezelf. Racisme verdragen is heel belastend en kan het slachtoffer geestelijke trauma´s opleveren. Zorg ervoor dat je jezelf omringd met een ondersteunend netwerk van mensen die je vertrouwt en neem de tijd om ervoor te zorgen dat je emotioneel en mentaal steeds sterker wordt.

    • De spanning die omgaan het racisme met zich meebrengt kan van invloed zijn op ieder aspect van je leven, waaronder je geestelijk welzijn en je schoolprestaties, en het kan zelfs de kans op meer ernstige ziektes verhogen.
    • Word lid van gekleurde studenten- of leerlingenverenigingen, politieke organisaties of andere groepen van gelijkgezinden zodat je andere mensen met vergelijkbare ervaringen kunt ontmoeten en op die manier kunt bouwen aan je netwerk van contacten. Praat met je familieleden over gebeurtenissen die jou stress opleveren en over hoe je er het beste mee om kunt gaan. Studies hebben aangetoond dat het hebben van contact met mensen met wie je van gedachten kunt wisselen over gedeelde negatieve ervaringen een belangrijke factor is bij het succesvol omgaan met de spanning die zulke ervaringen oplevert.
    Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 4:

Omgaan met discriminatie die tegen anderen gericht is

Pdf downloaden

1. 
   1
   Zeg er wat van als je racistische grappen of opmerkingen hoort. Mensen zijn vaak geneigd opmerkingen of grappen over mensen met een andere huidskleur voor het gemak maar te negeren, omdat ze niet goed weten wat ze moeten zeggen. Maar als je zorgt dat je van tevoren een antwoord klaar hebt voel je je waarschijnlijk beter in staat om te reageren en om op te komen voor correct gedrag. Afhankelijk van de situatie en van je eigen karakter kun je dit op verschillende manieren doen:

   • Je zou kunnen zeggen: "Dat is niet goed." In bepaalde situaties, bijvoorbeeld midden in de klas of wanneer je net uit de bus moet stappen, kan het zijn dat je geen tijd of gelegenheid hebt om een volledig gesprek te beginnen over wat iemand net gezegd heeft, maar je kunt simpelweg tegen hem of haar zeggen dat ze met hun gedrag een grens hebben overschreden. Het zal je een goed gevoel geven te weten dat jij bent opgekomen voor correct gedrag.
   • Probeer het eens met: "Jee, dat was echt enorm discriminerend. Waarom zei je dat?" Door het gesprek te beginnen geef je de persoon aanleiding om voor zichzelf te bedenken of dat wat hij of zij net gedaan heeft misschien inderdaad niet juist was.
   • Als het een grapje is, vraag dan eens heel serieus, net alsof je de grap echt niet snapt: "Wat is daar grappig aan?" Door de ander te dwingen uit te leggen wat er zo grappig aan is laat je hem of haar nadenken over de discriminerende betekenis van wat hij of zij heeft gezegd. En als hij of zij na het geven van de uitleg nog steeds denkt dat het grappig is, zou je kunnen zeggen: "Dat is echt heel racistisch."
2. 
   2
   Leer om te gaan met discriminatie binnen je familie. Soms zijn de ergste racisten leden je huisgenoten of familieleden, zoals je geliefde opa of je eigen moeder. Het kan zijn dat een familielid van je discriminerende grapjes of opmerkingen maakt, of mensen met een andere huidskleur openlijk discrimineert (door jou bijvoorbeeld te verbieden verkering te hebben met iemand die een donkere huidskleur heeft of door het niet goed te vinden dat een Marokkaanse vriend jou thuis opzoekt). Dit kan een lastige situatie zijn voor jou, omdat de persoon om wie het gaat iemand kan zijn voor wie jij respect hebt en die je moet gehoorzamen (je ouders bijvoorbeeld, als je nog thuis woont.

   • Blijf rustig, maar laat hem of haar wel weten wat jij voelt. Een familie is gebaseerd op liefde en vertrouwen en het is de bedoeling dat je het zonder problemen tegen je familieleden kunt zeggen als ze iets gezegd of gedaan hebben wat voor anderen beledigend is. Verhef je stem niet, val hem of haar niet persoonlijk aan, maar laat die persoon wel weten hoe jij erover denkt. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: "Ik vond het niet zo leuk wat je net zei," "Ik vind het vervelend dat je dat hebt gezegd," of je kunt hem of haar vragen waarom ze discriminerende dingen zeggen. Op die manier kun je een gesprek beginnen en jezelf de gelegenheid geven om de ander te laten weten waarom hun gedrag een probleem vormt.
   • Wees je ervan bewust dat je het probleem hiermee ook juist erger kunt maken; als je oom Ben bijvoorbeeld weet dat jij niet van racistische moppen houdt gaat hij er misschien met opzet juist nog meer vertellen.
   • Als je ouders je regels opleggen die bepalen met wie jij wel en niet bevriend mag zijn, dan moet je een keuze maken. Je kunt je aan die regels houden zolang je in hun huis woont, of je kunt hun regels aan je laars lappen en dingen achter hun rug om doen. Wees je er wel van bewust dat dit laatste, mochten ze het ontdekken, vervelende gevolgen voor je kan hebben.
   • Soms helpt niets wat jij kunt zeggen of doen om een racistisch familielid te stoppen dingen te doen of te zeggen die anderen pijn doen. Je kunt ervoor kiezen om het contact met die persoon zo veel mogelijk uit de weg te gaan, of je kunt tegen hem of haar blijven zeggen hoe jij denkt over zijn of haar racistische gedrag, maar soms zal het helaas weinig helpen. Leer van hun keuzes en doe je best om te voorkomen dat ideeën of gewoontes die gebaseerd zijn op vooroordelen of onverdraagzaamheid de norm worden binnen jouw familie.
3. 
   3
   Wees een bondgenoot. Als jij tegen racisme bent, maar je maakt zelf geen deel uit van een minderheid, kun je toch een belangrijke rol spelen bij het bestrijden van racisme wanneer je het hoort of ziet. Door daden van microaggressie gericht tegen mensen met een gekleurde huid te leren herkennen kun je jouw bevoorrechte positie gebruiken om te helpen discriminatie en racisme in al hun vormen te bestrijden.

   • Oefen het praten over ras en huidskleur op "veilige plekken." Racisme is een lastig onderwerp en mensen die geen onderdeel uitmaken van een minderheidsgroep hebben vaak geleerd dat ze niet moeten praten over verschillen tussen rassen of die verschillen niet moeten "zien". Dit maakt het heel moeilijk om racisme te bestrijden wanneer het voorkomt, omdat je misschien geen enkele ervaring hebt als het gaat om praten over rassen. Ga op zoek naar bondgenoten die ook graag tegen racisme willen vechten en oefen door middel van het opvoeren van scènes die zich in jullie dagelijks leven zouden kunnen voordoen en waarbinnen racisme een rol speelt.
   Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 4:

Omgaan met racisme in de samenleving

Pdf downloaden

1. 
   1
   Probeer mensen die anders zijn dan jij te leren kennen. In bepaalde delen van de wereld kan het lastig zijn om mensen met een andere huidskleur of achtergrond te leren kennen. Van nature voelen we ons eerder aangetrokken tot mensen die op ons lijken, en soms houdt dat in dat we alleen maar vrienden hebben van ons eigen ras. Doe alles wat je kunt om meer te leren over andere culturen en andere manieren om de wereld te ervaren. Op die manier zul je niet alleen je eigen wereldbeeld verrijken, maar je zult ook je vrienden, familie of kinderen helpen vriendschappen met mensen die anders zijn als normaal en acceptabel te beschouwen.

   • Bezoek culturele markten, festivals en evenementen bij jou in de buurt waar mensen met verschillende achtergronden samenkomen. Ga op zoek naar meer informatie bij de plaatselijke bibliotheek of het buurthuis in je woonplaats of gemeente.
   • Word lid van een club, begin een nieuwe hobby, bezoek een kerk of gebedshuis, of ga bij een sportteam om nieuwe mensen te ontmoeten.
2. 
   2
   Praat over huidskleur en achtergrond. Huidskleur en achtergrond zijn onderwerpen geworden waar een groot taboe op rust omdat mensen van jongs af aan geleerd hebben dat het onbeleefd of ongepast is om te praten of iemands huidskleur of achtergrond. Maar zolang rassendiscriminatie bestaat zijn discussie, de bereidheid om te leren en medeleven van levensbelang; studies hebben aangetoond dat praten over rassen en huidskleur leidt tot meer begrip en verdraagzaamheid. Take the opportunity to initiate discussion.

   • Als je kinderen hebt, praat dan met ze over het bestaan van verschillende rassen en huidskleuren. Doe niet of ze dom zijn als ze opmerken dat iemand een andere kleur heeft dan zij; het is normaal dat kinderen verschillen zien. Leer ze dat het goed is dat zulke verschillen er zijn! Zeg iets als: "Ja, is dat niet mooi? Jeff heeft een donkere huid en jij hebt een lichte huid. We zijn allemaal zo verschillend!"
   • Als je kinderen oud genoeg zijn om het te kunnen begrijpen, praat dan met ze over racisme. Als je onderdeel uitmaakt van een minderheidsgroep kun je je dochter bijvoorbeeld voorbereiden op wat haar waarschijnlijk te wachten staat en haar helpen haar zelfvertrouwen en eigenwaarde te vergroten zodat ze later weet hoe ze het beste kan reageren, mocht haar ooit iets overkomen. En ook als je geen onderdeel uitmaakt van een minderheidsgroep is het nog steeds heel belangrijk dat je met je kinderen over racisme praat. Leer ze hoe het komt dat er in ons land mensen met verschillende achtergronden leven en praat met ze over het feit dat sommige mensen andere mensen discrimineren (vooroordelen, stereotypen, onverdraagzaamheid, etc.).
3. 
   3
   Doneer. Doneer als je de mogelijkheid hebt geld of zet je in als vrijwilliger voor een organisatie die werkt aan de bestrijding van racisme op plaatselijk of landelijk niveau. In Nederland zijn dit bijvoorbeeld:

   • De stichting VluchtelingenWerk Nederland
   • De Nederlandse afdeling van Amnesty International
   • De stichting Nederland Bekent Kleur
   Advertentie

Methode 4

Methode 4 van 4:

Racisme begrijpen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Zorg dat je het verschil kent tussen rassendiscriminatie, onverdraagzaamheid en vooroordelen. Vaak worden deze woorden in de media of tijdens een gesprek door elkaar gebruikt, maar er zijn verschillen waarvan het de moeite waard is dat je ze begrijpt. Door het verschil te kennen tussen deze begrippen zul je ook sterker staan tijdens een gesprek, omdat andere mensen vaak niet de juiste woorden gebruiken voor wat ze bedoelen.

   • Bij racisme oftewel rassendiscriminatie gaat het vaak om een systeem waarbinnen een groep mensen onderdrukt wordt op basis van hun ras, huidskleur of etnische afkomst. Bij racisme gaat het er meestal om dat een groep van een bepaald ras of een etnische groepering die in de meerderheid is wetten, regels, systemen en culturele normen en waarden creëert die voordelig zijn voor hun eigen ras en ten koste gaan van rassen of etnische groeperingen die een minderheid vormen.
   • Onverdraagzaamheid, daarentegen, is gebaseerd op haat. Onverdraagzaamheid houdt in dat een hele groep mensen gehaat wordt om wie ze zijn en/of dat mensen geloven dat hun eigen groep superieur is. Onverdraagzaamheid beperkt zich niet tot ras of etnische afkomst; je kunt het slachtoffer zijn van onverdraagzaamheid die wordt uitgeoefend door een groep op basis van onder meer je godsdienst, geslacht, seksuele geaardheid, huidskleur, of het feit dat je een handicap hebt. De Holocaust was bijvoorbeeld gebaseerd op onverdraagzaamheid, net als alle misdaden die bij de wet worden aangemerkt als zogenaamde "haatcriminaliteit".
   • Vooroordelen hebben (wat letterlijk betekent dat je iemand van "tevoren beoordeelt") houdt in dat je denkt dat je iets over iemand weet omdat hij of zij deel uitmaakt van een bepaalde groep. Hoewel het meestal een negatieve bijklank heeft is een vooroordeel niet per se alleen maar slecht. Je bent bijvoorbeeld bevooroordeeld als je aanneemt dat alle Aziatische mensen goed zijn in wiskunde of dat alle negers goed kunnen zingen of goed zijn in sport. Dit zijn stereotypes die gebaseerd zijn op ras. Je kunt ook een vooroordeel hebben dat tegen iemand gericht is vanwege zijn of haar godsdienst, geslacht, een handicap, etc., dus net als onverdraagzaamheid beperkt het hebben van vooroordelen zich niet tot huidskleur of afkomst.
2. 
   2
   Zorg dat je begrijpt hoe deze drie begrippen elkaar onderling overlappen en wat ze te maken hebben met racisme. Soms zijn bepaalde regels of gewoontes "overduidelijk" racistisch (als we er tenminste vanuit historisch oogpunt op terugkijken). Het Nederlandse koloniale verleden (wat toen legaal was en vanuit economisch en maatschappelijk oogpunt werd gezien als iets wat natuurlijk en acceptabel was) was bijvoorbeeld gebaseerd op een racistisch systeem van onderdrukking en overheersing. Op andere momenten is niet iedereen het erover eens of bepaalde regels of praktijken racistisch zijn; sommige mensen vinden bijvoorbeeld dat praktijken die gebaseerd zijn op zogenaamde Positieve Discriminatie (die bedrijven bijvoorbeeld verplichten een bepaald percentage mensen afkomstig uit verschillende demografische groeperingen in dienst te nemen) racistisch zijn, terwijl andere mensen aanvoeren dat het bestaan van regels die gericht zijn op Positieve Discriminatie juist helpt racisme te voorkomen.

   • Omdat racisme inhoudt dat een groep die de macht heeft een minderheidsgroep verkeerd behandelt, is het begrip "omgekeerd racisme" (wat vaak gebruikt wordt om een situatie te beschrijven waarin een lid van een minderheidsgroep een lid van een meerderheidsgroep verkeerd behandeld op grond van zijn of haar ras) eigenlijk een verkeerde benaming. Het zou eigenlijk "onverdraagzaamheid" of "bevooroordeling" moeten heten in plaats van "racisme."
   • Het is belangrijk dat je in gedachten houdt dat je racisme kunt ondersteunen zonder je schuldig te maken aan onverdraagzaamheid. Het is zelfs mogelijk racisme te steunen zonder dat je het in de gaten hebt, omdat racisme een veel uitgebreider systeem van onderdrukking omvat.
3. 
   3
   Probeer de geschiedenis van rassendiscriminatie in de ons land en in de rest van de wereld te begrijpen. Een treurig maar ontnuchterend feit als het gaat om het karakter van de menselijke beschaving in de loop van de geschiedenis is dat bijna alle grotere beschavingen problemen met racisme hebben gehad. De reden hiervoor is dat het bij racisme altijd gaat om degenen die aan de macht zijn (de meerderheid) die de mensen zonder macht (de minderheid) verkeerd behandelen, en ras is een van de belangrijkste scheidslijnen die sinds jaar en dag gebruikt worden bij het vaststellen van iemands identiteit en om te bepalen wie er macht heeft en wie niet.

   • Er valt weinig tegenin te brengen dat de geschiedenis van de rassendiscriminatie is begonnen met de verovering van Amerikaanse indianenstammen (oorspronkelijke bewoners van het Amerikaanse continent of indianen) door uit Europa afkomstige blanke kolonialisten. Een groep met een bepaald ras had hierbij letterlijk meer macht dan een groep met een ander ras (in the vorm van wapens en ziektes die hele bevolkingsgroepen uitroeiden).
   • Tijdens het Victoriaanse tijdperk in Europa raakte het concept rassendiscriminatie verankerd in de westerse wereld onder invloed van zogenaamde "wetenschappelijke" bevindingen op het gebied van raciale verschillen. Onder invloed van de Evolutietheorie van Darwin geloofden wetenschappers dat blanke anglicaanse rassen zich verder hadden ontwikkeld dan andere rassen.
4. 
   4
   Probeer meer te weten te komen over de manier waarop racisme verbonden is aan machtssystemen. Hoewel veel omvangrijke machtssystemen, zoals de slavernij, inmiddels op veel plaatsen ter wereld zijn afgeschaft, vormen meer en minder wijdverbreide racistische houdingen en praktijken overal ter wereld nog altijd overal een probleem.
5. 
   5
   Herken de effecten die racisme kan hebben. Omdat racisme systematisch voorkomt zijn de effecten die het heeft te zien in de media, in de politiek, op scholen en zelfs binnen de kerk.

   • Let eens op stereotypen van bepaalde rassen en etnische groepen die gebruikt worden op de televisie, in boeken en in films. De populariteit van video- en computerspelletjes biedt zelfs nog meer mogelijkheden voor racisme. Neem contact op met mensen die achter racistische producten zitten en leg uit wat je bezwaar ertegen is. Weiger bedrijven of organisaties die racisme toestaan te steunen.
6. 
   6
   Begrijp dat niet alle uitingen van racisme altijd even duidelijk zijn. In het dagelijks leven komen uitingen van "microaggressie" daden vaker voor dan openlijke rassenhaat, maar ze kunnen net zo pijnlijk zijn. Zoals de term al aangeeft zijn daden van microaggressie kleine discriminerende uitingen of gedragingen die veel mensen niet eens als zodanig zullen herkennen—toch zijn ze voor mensen met een gekleurde huid op den duur maar al te duidelijk en pijnlijk.

   • Een microaggrassieve daad kan alles zijn van in de trein onbewust weglopen bij een persoon met een andere huidskleur vandaan, een zwarte vrouw vragen of haar haar echt "van haar" is, of een Aziatische Nederlander vragen waar hij of zij nu "eigenlijk" vandaan komt.
   • Uitingen van microaggressie, in tegenstelling tot openlijke daden van rassenhaat, zijn vaak niet zo bedoeld. Dit maakt het voor de persoon met een donkere huidskleur lastig te "bewijzen" dat het inderdaad gebeurd is, omdat hij of zij het risico loopt overdreven lichtgeraakt over te komen of ervan beschuldigd te worden te "profiteren" van zijn of haar andere huidskleur als hij of zij tegen zulk gedrag protesteert.
   Advertentie

Tips

• Als je het slachtoffer bent van aanhoudend racisme, doe dan aangifte bij de politie.
• Het kan zijn dat jij je op bepaalde momenten zelf ook hebt gedragen op manieren die eigenlijk discriminerend zijn, zonder dat je het zelf misschien weet. In dit behulpzame Engelstalige artikel op How.com.vn kun je lezen hoe je voortaan kunt voorkomen dat jij je zelf ook schuldig maakt aan racistisch gedrag.

Advertentie

Waarschuwingen

• Hoewel het zeer nobel is te proberen iets tegen racisme te doen kan het ook behoorlijk gevaarlijk zijn. Je moet goed begrijpen dat omgaan met racisme een zeker risico inhoudt, met name wanneer mensen gedreven worden door onverdraagzaamheid in plaats van door onwetendheid.

Advertentie