Kiwi's kweken

Kiwivruchten, simpelweg bekend als kiwi's, zijn een populaire soort eetbare bessen die op wingerds groeien in gematigde gebieden. Hoewel elke wingerd tientallen kilo's vruchten kan produceren, duurt het gewoonlijk tussen drie en zeven jaar voordat deze planten volwassen zijn. Omwille van deze tijdsinvestering moet je met een goede voorraad beginnen en je kiwiplanten kweken met behulp van de beste methoden.

Deel 1

Deel 1 van 3:

Plantjes laten ontkiemen

Pdf downloaden

1
Kies een soort kiwiplant. Het kweken van kiwiplanten vanuit zaad is een leuke onderneming en je zal een mooie decoratieve planten bekomen. Kiwiplanten produceren niet altijd dezelfde eetbare vruchten als de ouderplant.^[1]XBron Als je een kiwiplant wilt kweken voor het fruit dan moet je een geënte plant kopen in een kwekerij. Er zijn drie grote soorten kiwiplanten:
- 'Gewone kiwi' – Deze kiwi's ('Actinidia deliciosa') vind je gewoonlijk in de winkel. Het is een bruine pluizige vrucht met een dikke huid en groen vruchtvlees. Voor een optimale groei heeft deze soort ongeveer een maand met koud weer nodig (-1 tot 7 °C). Gewone kiwi's kunnen gemakkelijk in gematigde klimaten worden gekweekt.^[2]XBron
- 'Golden kiwi' – Golden kiwi ('Actinidia chinensis') is een andere populaire soort die zoeter maar een beetje delicater is dan de gewone kiwi. Deze is nauw verwant met de gewone kiwi, maar ziet er een beetje geler en minder pluizig uit. Deze vruchten groeien het best in gebieden met wintertemperaturen tussen -12 en 1 °C.^[3]XBron
- 'Kiwi berry' – Deze naam refereert gewoonlijk naar twee soorten kiwi's, de winterharde kiwi ('Actinidia arguta') en de superwinterharde kiwi ('Actinidia kolomikta'). Deze kiwivruchten zijn kleiner in vergelijking met gewone en gouden kiwi's en hebben een dunne, gladdere huid. Zoals de naam suggereert is deze soort kiwi's het best bestand tegen koude en kunnen ze in gebieden worden gekweekt waar de winters hard zijn.^{[4]XBetrouwbare bronUniversity of Vermont Department of Plant and Soil ScienceGa naar de bron} Deze variëteiten kunnen soms reeds na een groeiseizoen vruchten dragen, dit in tegenstelling tot de meeste andere soorten die meerdere jaren nodig hebben om volwassen te worden.^[5]XBron
2
Zorg voor kiwizaden. Als je hebt beslist om gewone kiwi's te kweken dan houdt het bekomen van kiwizaad niet meer in dan naar de winkel gaan en een kiwivrucht kopen. Volgens sommige tuiniers hebben de zaden van organische vruchten meer kans om te ontkiemen en tot stevige, winterharde volwassen planten uit te groeien. Voor meer exotische soorten kun je goedkope zaden bestellen bij allerhande verkopers of online.
- Om de zaden uit een verse kiwi te verwijderen moet je de vrucht simpelweg in tweeën snijden en ze met je vinger of een lepel uitscheppen. Steek de zaden in een kleine kom of kopje en spoel ze om het vruchtvlees te verwijderen. Doe hiervoor water in de kom, draai rond en zeef enkele keren.^[6]XBron
- Houd in gedachten dat de meeste kiwitelers bij kwekerijen jonge planten kopen die vermeerderd werden via scheuten, in plaats van te kweken vanuit zaad. Dit is deels omdat vermeerderde cultivars eigenschappen hebben die generatie na generatie steeds consistenter worden. Bovendien zijn er zowel mannelijke als vrouwelijke planten nodig voordat kiwiplanten kunnen bloeien. De enige manier om de geslachten te onderscheiden is via de bloemen. Omdat het bloeien gewoonlijk pas na drie of meer jaar voorvalt, is het moeilijk om kiemplanten op de juiste manier te positioneren met het oog op optimale bevruchting en vruchtproductie.
3
Je zaden laten ontkiemen. Steek je zaden met wat keukenpapier in een hersluitbare plastieken zak. Sluit de zak af en leg op een warme plaats. Controleer de zaden elke paar dagen tot je ziet dat deze zijn ontkiemd.
- Maak het opnieuw vochtig als je merkt dat het keukenpapier opgedroogd is voordat de zaden zijn ontkiemd. De zaden hebben een vochtige omgeving nodig om te kunnen ontkiemen.^[7]XBron
Bereid voor elke drie of vier zaden een pot met potgrond voor starters voor. Scheur een stuk keukenpapier af van het bevochtigde keukenpapier dat je gebruikt hebt om de zaden te ontkiemen. Zorg ervoor dat er drie tot vier zaden aan vastkleven. Plant dit, zaden en keukenpapier samen, in een van je potten. Herhaal tot alle kiemplanten geplant zijn.^[8]XBron
5
Zet je planten op een lichtrijke plaats. Vensterbanken zijn vaak de beste keuze tenzij je een kelder hebt met geïnstalleerde groeilampen.
- Jonge planten zijn bijzonder gevoelig voor koude. Daarom houden kiwitelers hun planten tijdens de eerste twee jaar gewoonlijk binnen.^[9]XBron
- Vergeet niet om je planten naar grotere potten te verplanten wanneer ze te groot worden voor hun huidige potten. Dit is het moment om hun voeding op te voeren door een standaard meststof te gebruiken.^[10]XBron
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

Kiemplanten verplanten

Pdf downloaden

1
Vind een goede plaats voor je kiwiplanten. Zorg voor geschikte omstandigheden.
- Je moet voor voldoende ruimte zorgen.
- De meeste kiwiplanten groeien het best in ofwel volle zon of lichte schaduw.^[11]XBron
- Kiwiplanten hebben gewoonlijk een lichtzure grond nodig met een pH tussen 6,0 en 6,5. Als je grond te alkalisch is, dan kun je proberen om je grond te verzuren zodat je voor de geschikte omstandigheden zorgt om je kiwiplanten te kweken.^[12]XBron
- De grond moet vochtig en goed gedraineerd zijn.^[13]XBron
2
Bouw een stevige tralies voor je planten. Vergeet niet dat kiwiplanten wingerds zijn die tot 10 meter hoog kunnen worden en aanzienlijk zwaar kunnen worden.^[14]XBron Zoals bij andere wingerds groeien deze planten het best langs verticale structuren die steun en meer toegang tot licht bieden.
- De kiwiplant kan op de meeste soorten tralies, tuinpaviljoenen en omheiningen groeien.
- Commerciële kiwitelers gebruiken tralies van 1,5 – 2 meter hoog met T-balken op 4,5 – 6 meter afstand van elkaar.^[15]XBron
3
Verplant de jonge planten. Kiwiplanten worden op dezelfde manier als andere planten verplant. Het grootste verschil is dat je ervoor moet zorgen dat elke plant op haar eigen structuur steunt. Graaf simpelweg een kuil die een beetje groter is dan de huidige pot. Haal elke plant voorzichtig uit de pot en steek de wortels in de kuilen die je zopas hebt voorbereid. Vul daarna de randen van de kuil op met losse aarde.
- Probeer om de wortels zo weinig mogelijk te verstoren om mogelijke shock te vermijden.^[16]XBron
- Teel net zoveel planten als je plaats voor hebt. Het kan vijf jaar duren voordat ze beginnen te bloeien en je de mannelijke en vrouwelijke planten zal kunnen onderscheiden.
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

Je planten onderhouden

Pdf downloaden

1
Bescherm je kiwi's tegen dieren. Ook bij ideale omstandigheden kunnen je planten het slachtoffer worden van allerhande plagen. Kiwiplanten zijn bijzonder kwetsbaar eenmaal ze volgroeid zijn.
- De bladeren van kiwiplanten trekken soms herten aan. Houd je jonge planten veilig door herten uit je tuin te houden met behulp van een omheining of kippengaas rond je planten.
- Katten reageren op de zelfde manier op kiwiplanten als op kattengras. Als je ooit kattengras geprobeerd hebt, dan weet je waarschijnlijk dat buurtkatten de planten vaak kapotmaken. Als er veel katten in je buurt leven, neem dan maatregelen om ze uit je tuin weg te houden. Mogelijke oplossingen zijn het bouwen van een omheining, het opzetten van kippengaas rond elke plant en het sproeien met afweermiddelen.
- In tegenstelling tot veel commerciële planten die vruchten dragen, hebben kiwiplanten niet veel insecten als vijanden. Daarom is het regelmatige gebruik van een pesticide onnodig.^[17]XBron
Naarmate je kiwiplanten groeien zullen scheuten verschijnen. Je zal deze nieuwe scheuten moeten ondersteunen door de planten aan tralies vast te binden. Dit zal ervoor zorgen dat de plant een stevig 'stamgedeelte' zal ontwikkelen.^[18]XBron
3
Snoei je planten regelmatig. Je moet kiwiplanten eenmaal per jaar snoeien. Snoei stokken (ranken die een schorsachtige huid hebben ontwikkeld) en alle laterale scheuten die niet door de tralies worden ondersteund. Laterale scheuten zijn takken die zijwaarts groeien. Je kiwiplanten zullen het gewicht van deze scheuten niet zelf kunnen ondersteunen tot ze de bovenkant van de tralies bereikt hebben (wanneer je een systeem met steunbalken gebruikt). Eenmaal de planten de bovenkant van de tralies bereikt hebben, zullen ze in staat zijn om horizontaler te groeien.
- Het optimale moment om vrouwelijke planten te snoeien is wanneer de plant sluimert.
- Mannelijke planten kunnen sneller worden gesnoeid, net na het bloeien.^[19]XBron
Kiwiplanten zullen gewoonlijk vier of vijf jaar na het planten beginnen te bloeien. Wanneer dit gebeurt zal je mannelijke planten kunnen onderscheiden door de felgele, met pollen bedekte helmknoppen in het midden van de bloem. De vrouwelijke planten hebben in plaats daarvan kleverige stengels (stigma) in het midden en witte vruchtbeginsels aan de basis van de bloem.^[20]XBron Omdat uitsluitend de vrouwelijke planten vruchten produceren moet je ervoor zorgen dat een mannelijk exemplaar 8 of 9 planten bestuift. Verwijder het teveel aan mannelijke planten en zet de overlevenden op gelijke afstand van de vrouwelijke planten.^[21]XBron
5
Oogst je vruchten wanneer ze rijp zijn. Na enkele jaren (of hetzelfde jaar in het geval van winterharde en superwinterharde kiwi's) zouden je planten vruchten moeten produceren. Oogsten beginnen vaak kleinschalig maar zullen gewoonlijk groter worden naarmate de plant volwassen wordt.
- Kiwi's rijpen gewoonlijk in september en oktober. Als er vaak vorst is waar je woont, dan moet je de vruchten oogsten voordat ze rijp zijn en in een koelkast laten verder rijpen.^[22]XBron
- Pluk kiwi's aan de stelen wanneer de kleur verandert (van bruin naar het normale kiwikleur). Een andere manier om te controleren of ze klaar zijn om te worden geoogst is door een fruitmonster te nemen en uit te kijken naar zwarte zaden.^[23]XBron
Advertentie