35 herinneringsberichten voor een sterfdag (plus wat je beter niet kan zeggen)

Wil je iemand troosten op de sterfdag van een dierbare, maar weet je niet goed wat je moet zeggen? Eigenlijk is er niet één juiste manier om iets te zeggen. Het beste wat je kunt doen is vanuit je hart spreken en de ander laten weten dat je er voor hem of haar bent. Of je ze nu persoonlijk opzoekt of een appje, e-mail, brief of kaart stuurt - wij hebben een heleboel attente berichten voor je op een rij gezet waarmee je je dierbare kan laten weten dat je om hem of haar geeft. Dit artikel is gebaseerd op een interview met onze klinisch maatschappelijk werker en gecertificeerd yogatherapeut, Ken Breniman.

Handig om te weten

Erken het overlijden van de persoon en wees niet bang om hun naam te zeggen. Laat je vriend(in) of familielid weten dat je aan de overleden persoon denkt op deze dag.
Toon je steun. Laat je dierbare weten dat je voor ze klaarstaat en bied aan om een maaltijd te brengen of een andere huishoudelijke taak op je te nemen zodat de ander tijd heeft om stil te staan bij deze dag.
Vraag hoe je de overleden dierbare kunt eren. Geef ze ook de kans om over de overledene te praten.
Geef geen oordeel over de manier waarop of hoe lang iemand rouwt. Gebruik ook geen clichés zoals ‘Hij is nu op een betere plek’.

1

‘Ik denk aan jullie op Maria's sterfdag.’

Pdf downloaden

Erken de sterfdag van de persoon op een directe manier. Vaak aarzelen we om te benoemen wat er aan de hand is omdat we de ander niet van streek willen maken. De waarheid is dat je dierbare het waarschijnlijk op prijs zal stellen dat je de datum van de sterfdag herinnert en erkent hoe moeilijk dat voor de ander is.^{[1]XBetrouwbare bronHelpGuideGa naar de bron}
- ’Vandaag zal een moeilijke dag voor je zijn. Ik kan niet geloven dat je vader al een jaar overleden is.’
- ’Ik denk aan Jan; het is nu drie jaar geleden.’
- ’Je bent in mijn gedachten vandaag.’
Advertentie

2

‘Het is helemaal oké om je gevoelens toe te laten.’

Pdf downloaden

Laat de ander weten dat je hem steunt in zijn rouwproces. Voorkom dat je iemand het gevoel geeft dat iemand al klaar zouden moeten zijn met zijn rouwverwerkingsproces, ook als het al een paar jaar geleden is dat een dierbare is overleden. Stel hem gerust door hem te laten weten dat het oké is wat hij voelt.^{[2]XBetrouwbare bronHarvard Medical SchoolGa naar de bron}
- ’Je verdriet hoort erbij.’
- ’Verdriet heeft geen houdbaarheidsdatum.’
- ’Het is oké om verdrietig te zijn.’

3

‘Hoe kan ik Noa vandaag eren?’

Pdf downloaden

Vraag hoe ze de herinnering aan hun dierbare willen vieren. Samen iets doen om het leven van de overledene te eren kan helpen op de sterfdag.^{[3]XBetrouwbare bronAmerican Psychological AssociationGa naar de bron} Vraag of ze iets in gedachten hebben of opper zelf een paar ideeën. Bied aan om iets te doen waar hun geliefde van genoot.
- ’Wat kan ik doen om met jou Daan's leven te eren?’
- ’Vind je het goed ik een kaarsje aansteek ter nagedachtenis?’
- ’Ik wil graag een donatie doen aan Pieter's favoriete goede doel, als je dat goed vindt.’
Advertentie

4

‘Vertel me eens wat meer over Thalia.’

Pdf downloaden

Geef ze de kans om over hun geliefde te praten. Vraag naar de tijd die ze samen hebben doorgebracht of deel je eigen herinneringen aan de persoon die ze hebben verloren. In plaats van advies te geven kun je beter luisteren. Je kunt ook je eigen herinneringen aan de persoon delen. Wees ook niet bang om de naam van de overledene te noemen.
- ’Wat is je favoriete herinnering aan Viktor?’
- ’Ik zal nooit vergeten dat je moeder ons hielp met het maken van die enorme taart voor Koen's verjaardag. Het leek wel alsof de keuken een bakkerij was.’
- Tante Jo zou zo trots op je zijn dat je in haar voetsporen treedt. Ze wist altijd al dat je een geweldige verpleegster zou worden.’

5

‘Zal ik je lunch of avondeten brengen?’

Pdf downloaden

Vraag wat je kunt doen om de ander te steunen. Je vriend(in) of familielid kan de dagelijkse routine misschien niet goed aan. Bied aan om iets over te nemen zodat ze zich kunnen concentreren op het eren van hun dierbare en het verwerken van hun emoties. Stel iets concreets voor, omdat mensen niet snel geneigd zijn om contact op te nemen na een algemeen ‘Laat me weten hoe ik kan helpen’ verzoek.^{[4]XBetrouwbare bronHelpGuideGa naar de bron}
- ’Zal ik de kinderen van school halen?’
- ’Ik geef vanmiddag wat boodschappen af, oké?’
- ’Wat kan ik vandaag doen om het makkelijker voor je te maken?’
Advertentie

6

‘Hoe voel je je vandaag?’

Pdf downloaden

Geef ze de kans om te praten over waar ze doorheen gaan. Een sterfdag van een dierbare kan allerlei pijnlijke emoties naar boven brengen. Het uiten van gevoelens kan je vriend(in) of familielid helpen om hun gevoelens te verwerken.^{[5]XBetrouwbare bronAmerican Psychological AssociationGa naar de bron} Nodig ze uit om open en eerlijk te zijn over hoe ze deze dag ervaren. Luister zonder te oordelen.
- ’Wil je erover praten?’
- ’Wat voor herinneringen zijn er vandaag bij je opgekomen?’
- ’Waarin verschilt dit jaar van voorgaande jaren?’

7

‘Ik hou van je.’

Pdf downloaden

Herinner hen eraan dat je om hen geeft. In werkelijkheid kun je niet veel zeggen om het verdriet van iemand anders te verzachten. Maar je kunt ze wel laten weten hoeveel ze voor je betekenen. Bied aan om samen te zijn, als ze dat willen.
- ’Ik ben er voor je.’
- ’Je hoeft niet te praten. Ik ben gewoon bij je.’
- ’Ik ben er als je een schouder nodig hebt om op te huilen’
Advertentie

8

‘Mijn oprechte deelneming voor je verlies.’

Pdf downloaden

Condoleer de ander om te erkennen dat het verdriet er nog steeds is. Natuurlijk, je hebt waarschijnlijk je medeleven betuigd toen de persoon overleed, maar het verlies blijft. Laat de ander weten dat de pijn begrijpt.
- ’Het spijt me zo.’
- ’Ik wens je liefde en vrede.’
- ’Je bent in mijn gedachten en gebeden.’

9

‘Leven in de harten van hen die we liefhebben betekent nooit sterven.’ - Hazel Gaynor

Pdf downloaden

Bied een citaat aan als je de juiste woorden niet kunt vinden. Maak je geen zorgen over wat je moet zeggen. Het is tenslotte het gebaar dat telt. Je vriend(in) of geliefde zal het op prijs stellen dat je hen de hand reikt en erkent wat ze doormaken. Gebruik gerust de woorden van een beroemde (of zelfs anonieme) schrijver. Kies iets wat voor jou goed voelt.
- ’Wees niet bedroefd dat ze weg zijn, maar voel dankbaarheid dat ze van jou waren.’ - Hebreeuws spreekwoord
- ’Geliefden kunnen niet sterven. Want liefde is onsterfelijkheid.’ - Emily Dickinson
- Degenen van wie we houden gaan niet weg, ze lopen elke dag naast ons. Ongezien, ongehoord, maar altijd dichtbij; nog steeds geliefd, nog steeds gemist en heel dierbaar.’ - Anoniem
Advertentie

Tips

Stuur een pakket naar je vriend(in) of familielid, gevuld met hun favoriete lekkernijen of cosmetica.
Als je dierbare worstelt met het verlies van de overledene, moedig ze dan aan om een steungroep of rouwtherapeut te zoeken.

Advertentie

Waarschuwingen

Stel geen persoonlijke of opdringerige vragen over de overledene of hun nalatenschap.
Probeer geen dingen te zeggen als ‘Het is Gods wil’, ‘Ze is op een betere plek’, ‘Alles gebeurt met een reden’ of ‘Dit is voor iedereen het beste’.
Ook al heb je goede bedoelingen hebt, zeg de ander niet wat ze zouden moeten voelen, en vergelijk hun ervaring niet met die van jou of iemand anders.

Advertentie