Assertief zijn zonder arrogant te worden

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

De fundering voor assertiviteit leggen

Gezonde assertiviteit beoefenen

Arrogantie vermijden

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Als je assertief bent, kan je je behoeften communiceren op een manier die eerlijk is voor jezelf en voor anderen. Als je gebruik maakt van een assertieve manier van communiceren en je assertief gedraagt, kan je je daardoor meer tevreden en bevredigd voelen. Het helpt je ook om meer zelfverzekerdheid uit te stralen en anderen zullen zich ook meer ontspannen en zelfverzekerd voelen wanneer ze met je omgaan. Hoewel assertiviteit soms gezien wordt als arrogantie, egoïsme of alsof je niet behulpzaamheid bent, kan je, door te leren hoe je grenzen aangeeft en hoe je je behoeften en ideeën duidelijk en respectvol moet uitspreken, je relaties met andere mensen verbeteren. Of het nou gaat om je collega's, je vrienden of om je partner.

Stappen

Deel 1

Deel 1 van 3:

De fundering voor assertiviteit leggen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Vergelijk assertief en passief gedrag. Assertiviteit is niet hetzelfde als arrogantie. Een passief persoon laat vaak over zich heen lopen door ja te zeggen tegen dingen waar hij of zij het eigenlijk helemaal niet mee eens is. Ze weigeren hun eigen beslissingen te nemen en cijferen zichzelf vaak weg. Ze spreken ook niet duidelijk en eerlijk over hun gedachtes en gevoelens. Een assertief persoon is niet bang om 'nee' te antwoorden op onbehoorlijke of onmogelijke verzoeken, en uit met vertrouwen zijn gevoelens en reacties tegenover anderen.

   • Assertieve mensen staan het niet toe dat hun rechten aangetast worden maar ze tasten ook niet de rechten van anderen aan voor zichzelf. Assertieve mensen hebben een sterk gevoel van zelfverzekerdheid (oftewel ze voelen dat ze handelen volgens een interne set normen en waarden en dat ze hun best doen).
   • Assertiviteit verbetert je emotionele eerlijkheid, hoe direct je naar anderen toe bent en je relaties met andere mensen. Als je niet voor jezelf opkomt of andere mensen beslissingen laat nemen voor jou dan kunnen de relaties die je hebt met anderen minder bevredigend zijn. Minder assertieve mensen voelen zich vaak minder gelukkig en emotioneel onveiliger.
2. 
   2
   Herken assertief gedrag. Assertief gedrag gaat net zoveel over hoe je iets zegt als dat je het zegt. Assertief zijn betekent niet dat je andere mensen mag kwetsen of kleineren. Het gaat erom dat je je gedachtes, behoeftes en gevoelens kan uitspreken en weet dat je die mag uitspreken. Hieronder volgen een aantal voorbeelden van assertiviteit:

   • Je gevoelens duidelijk uiten.
   • Je behoeftes delen met anderen op een manier die niet dreigend overkomt.
   • Het vermijden van scheldwoorden, schuttingtaal en andere ongepaste manieren van spreken.
   • Eerlijk en direct communiceren.
   • De rechten van anderen erkennen als je met ze praat.
   • Vragen naar de mening van anderen en samenwerken met anderen.
   • Een voorbeeld van assertief gedrag is bijvoorbeeld dat je, als iemand voordringt in de rij bij de kassa in de supermarkt, op een kalme manier zegt: “Ik stond voor jou in de rij en ik stel het niet op prijs dat je voordringt.”
   • Als de situatie omgekeerd zou zijn en jij drong per ongeluk voor dan zou de assertieve manier om daar mee om te gaan zijn dat je de verantwoordelijkheid neemt en je excuses aanbiedt: “Sorry, ik zag je niet in de rij staan. Ik ga wel achter je staan.” De verantwoordelijkheid nemen betekent niet dat je jezelf moet vernederen maar gewoon dat je de behoeftes van andere mensen ook herkent en respecteert.
3. 
   3
   Onthoud dat je assertiviteit moet oefenen. Hoewel het lijkt alsof sommige mensen zelfverzekerder geboren worden, is assertief en fatsoenlijk communiceren iets dat je moet leren door te oefenen. Dit is vooral zo voor vrouwen aangezien zij vaak druk ervaren vanuit onze samenleving en cultuur om zich niet assertief te gedragen.

   • Sorry zeggen en verantwoordelijkheid nemen is een gezonde, goede reactie als er iets mis is gegaan in je communicatie. Hierdoor blijft de deur open om verder te praten.
4. 
   4
   Erken dat je rechten hebt. Sociale en culturele druk kunnen er voor zorgen dat je denkt dat je niet nee mag zeggen in sommige situaties zoals bijvoorbeeld op je werk of met vrienden. Als je een vrouw bent kan je zelfs negatieve reacties krijgen als je je assertief gedraagt. Mensen kunnen je schril, opdringerig of boos noemen.. Maar het is belangrijk dat je onthoudt dat niemand het verdient om zich waardeloos of geïntimideerd te voelen. Je hebt het recht om behoeften, gedachtes en gevoelens te hebben en je mag die ook uiten op een fatsoenlijke manier.
5. 
   5
   Herken wanneer je dingen moet veranderen. Als het vaker voelt alsof je dingen moet doen die je eigenlijk niet wilt doen op je werk of met vrienden of als je je depressief of machteloos voelt als je met andere mensen omgaat, is het een goed idee om aan je assertiviteit te werken. Onthoud dat passiviteit niemand verder helpt. Het kan er voor zorgen dat je je ondergewaardeerd of niet gezien voelt en het is niet eerlijk naar anderen toe.

   • Houd een dagboek bij van de momenten waarop je je geïntimeerd, gedwongen, onder druk gezet, passief of timide voelde. Dit kan je helpen uitzoeken wat je grootste probleem is en waar je op moet focussen.
6. 
   6
   Vraag om hulp. Als je weet dat je niet goed bent in assertief zijn, vraag dan iemand die je vertrouwt of hij of zij je kan helpen. Dit kan een vriend, partner, baas of een hulpverlener zijn. Beschrijf de situatie en het probleem zo duidelijk mogelijk en beschrijf ook de veranderingen die je graag wilt maken in je gedrag.

   • Als je bijvoorbeeld steeds extra opdrachten op je werk aanneemt zonder dat je daarvoor betaald wordt, kan je aan een collega die je vertrouwt vragen of hij of zij strategieën kent om assertiever te zijn de volgende keer dat je gevraagd wordt om extra werk te doen.
   • Je kan ook je assertieve reacties oefenen met iemand voordat je ze in het echt gebruikt. De situatie oefenen kan je helpen om beter te begrijpen hoe je de situatie het beste kan aanpakken en het kan je minder zenuwachtig maken.
7. 
   7
   Oefen in minder belangrijke situaties. Je hebt tijd en oefening nodig om je echt goed en assertief te leren uitdrukken en het kan mensen die het niet gewend zijn om assertief te zijn erg zenuwachtig maken. Probeer te oefenen in veilige situaties die niet te zwaar wegen.

   • Zo kan je bijvoorbeeld, als je vaker moeite hebt om je voorkeuren duidelijk uit te spreken, de volgende keer dat je in een restaurant zit en er iets mis is met je bestelling beleefd de situatie uitleggen en vragen of ze er iets aan willen doen. “Ik wou mijn steak graag medium en deze lijkt wel heel gaar. Kun je hier iets aan doen?”
8. 
   8
   Houd de context van de situatie in de gaten. Soms kunnen passieve of agressieve mensen denken dat je arrogant bent terwijl dat helemaal niet zo is. Het is belangrijk dat je herkent wanneer kritiek valide is en wanneer het voorkomt uit het feit dat je gedrag fout begrepen wordt. Om met deze kritiek om te gaan kan je duidelijk maken dat je graag samen wilt werken en niet de baas wil zijn over de ander.

   • Passieve mensen kunnen assertiviteit zien als onbeschoft omdat ze het niet gewend zijn om voor zichzelf op te komen. Een passief persoon kan de directe en open manier van communiceren van een assertief persoon zien als anders dan hoe zij communiceren en daar negatief over oordelen.
   • Passief-agressieve mensen uiten hun gevoelens en gedachtes vaak indirect. Ze proberen vaak hun ware gevoelens te maskeren en straffen anderen door zich terug te trekken en te mokken etc. Passieve agressie kan relaties en communicatie heel veel kwaad doen. Passief-agressieve mensen kunnen de eerlijkheid van assertieve mensen zien als onbeschoft of agressief omdat zij vaak gewend zijn om hun gevoelens weg te stoppen of alleen indirect te uiten.
   • Agressieve mensen kunnen boos worden omdat assertieve mensen voor zichzelf opkomen en niet gewoon hun eisen en bevelen opvolgen. Ze kunnen eraan gewend zijn om bij het communiceren alleen te denken aan wat zij willen of nodig hebben. Ze kunnen assertieve communicatie zelfs zien als vijandig omdat ze eraan gewend zijn om zichzelf meer waarde te geven dan anderen en ze kunnen dan verwachten om dat ook zo te doen.
   • In sommige gevallen kunnen andere mensen negatief oordelen over je gedrag door hun eigen vooroordelen of waarnemingen. Racisme en andere vormen van bevooroordeeldheid kunnen ervoor zorgen dat mensen je gedrag op een bepaalde manier waarnemen of dat nou waar is of niet. Zo heb je het kwalijke stereotype van de boze zwarte vrouw. Hierdoor kunnen sommige mensen alle assertieve communicatie van zwarte vrouwen gaan zien als agressie. Vrouwen in westerse maatschappijen worden vaak gezien als verzorgers en kunnen hard veroordeeld worden als ze assertief zijn. Helaas is er niet veel wat je kan doen om mensen van gedachten te veranderen als hun mening al vast staat.
   • Ongelijke machtsverhoudingen kunnen ook voor misverstanden zorgen. Als je bijvoorbeeld teamleider bent, kunnen de mensen die onder je werken sneller denken dat je egoïstisch en veeleisend bent in plaats van assertief. Focus je op samenwerking. Besteed aandacht aan de gevoelens en behoeftes van anderen en moedig ze aan om hun mening te geven. Je bewust zijn van de mensen om je heen is heel belangrijk om ervoor te zorgen dat je assertief blijft en niet agressief wordt.
   • Focus op de stappen hieronder om op een gezonde manier assertief te zijn en vermijd zo dat je passief-agressief wordt.
   Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

Gezonde assertiviteit beoefenen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Wees een goede luisteraar. Mensen laten weten wat je grenzen en gevoelens zijn terwijl je ze ook de tijd en ruimte geeft om te praten over hun gevoelens is belangrijk. Stel vervolgvragen tijdens een gesprek en laat zien dat je luistert door te knikken, gebaren te maken of door het ergens mee eens te zijn.

   • Kijk de persoon met wie je praat recht aan. Je hoeft hem of haar niet aan te staren maar probeer om voor zo'n 70% procent van het gesprek oogcontact te houden. Dan weet degene met wie je praat dat je oplet en dat je het interessant vindt.
   • Het kan makkelijk zijn om al te gaan denken over wat je gaat zeggen als reactie op wat de ander zegt voordat hij of zij zelfs maar klaar is met praten. Zo kan je bijvoorbeeld terwijl een van je vrienden je aan het vertellen is over de slechte dag die ze gehad heeft, al gaan denken over hoe jij zo kan vertellen hoe slecht jouw dag wel niet was. Als je dat zo doet focus je niet op de ander.
   • Als je het moeilijk vindt om te focussen op wat de ander aan het zeggen is, kan je proberen om wat hij of zij zegt te herhalen of samen te vatten in je hoofd. Hierdoor moet je wel beter opletten.
   • Als het jouw beurt is, kan je vragen stellen om te verduidelijken wat je net gehoord hebt. Zo kan je bijvoorbeeld als je partner het heeft over iets dat je gedaan hebt dat hem of haar stoorde, vragen: "Ik hoorde je _____zeggen. Is dat waar?" Hierdoor trek je minder snel conclusies en begrijp je dingen beter.
2. 
   2
   Wees nederig en bescheiden. Assertiviteit en nederigheid passen goed samen. Een assertief persoon hoeft het niet de hele tijd over zichzelf te hebben. Het is helemaal prima om een compliment te accepteren of anderen eraan te herinneren dat jij ook aan iets hebt meegewerkt zolang het maar niet opschepperig of kleinerend naar anderen toe wordt.

   • Nederig zijn betekent niet dat je zwak bent of jezelf neerhaalt. Vier je successen en feliciteer jezelf als je iets goed gedaan hebt. Zorg alleen dat je niet neerbuigend over anderen doet om jezelf beter te laten lijken.
   • Voel je bijvoorbeeld niet verplicht om iets te zeggen als ach dat valt wel mee als iemand zegt dat je een goede presentatie hebt gegeven. Als je zo reageert respecteer je de moeite die je gedaan hebt en je prestaties niet. Probeer in plaats daarvan op een assertieve en nederige manier te reageren: "Dankjewel! Ik heb er heel hard aan gewerkt en had goede hulp.
3. 
   3
   Gebruik ik-zinnen. Als je zinnen gebruikt die focussen op wat “jij” voelt, denkt of ervaart dan communiceer je je behoeften zonder dat je anderen mensen ergens de schuld van geeft en zonder “gedachtes te lezen” (aannemen dat je weet wat anderen denken of ervaren). Je kan je gevoelens bijvoorbeeld zo uiten: “Ik vind ___ leuk” of “Ik wil daar niet heen” en je kan kritiek op deze manier geven: “Ik vind het vervelend als jij ___ doet.”

   • Als je collega bijvoorbeeld een lunchafspraak is vergeten, ga er dan niet meteen van uit dat dat is omdat ze niet om je geeft. Gebruik in plaats daar van een ik-zin en vraag haar daarna of ze haar ervaring wil delen: “Ik vond het vervelend dat je onze lunch was vergeten. Wat is er gebeurd?”
   • Wees eerlijk in het uiten van je gevoelens. Als je bijvoorbeeld bent uitgenodigd voor een feestje op je kantoor en je wilt echt niet gaan, zeg dan niet: “Oh, ik kom wel maar het is niet echt mijn ding.” Zeg in plaats daarvan iets als: “Ik houdt echt niet van grote groepen mensen. Ik kom liever niet.”
4. 
   4
   Probeer “zou moeten” niet te gebruiken. Als je “zou moeten” gebruikt klinkt dat als je oordeelt over iemands gedrag en dat kan dan voelen alsof je iemand ergens van beschuldigt of iets van iemand eist. Deze woorden kunnen gevoelens van schuld en boosheid in anderen (of jezelf als je het tegen jezelf hebt) veroorzaken.

   • Zeg bijvoorbeeld niet “Je zou het vuilnis gewoon buiten moeten zetten wanneer het jouw beurt is” tegen je kind maar probeer het eens zo te zeggen: “Het is belangrijk dat je het vuilnis buiten zet als het jouw beurt is.”
   • Probeer “zou moeten” te vervangen door “ik vind het fijner als” of “ik heb graag dat je”.
5. 
   5
   Gebruik een gelijkmatige, ontspannen toon. Probeer niet te schreeuwen want dit is verstorend gedrag en kan ervoor zorgen dat anderen zich niet prettig voelen of niet horen wat je zegt. Spreek op een kalme, ontspannen manier in plaats van te schreeuwen.
6. 
   6
   Vraag anderen om hun gedachtes en ervaringen te delen. Neem niet aan dat je al weet wat er aan de hand is of dat jij het beste weet hoe je iets moet oplossen. Nodig anderen in plaats daarvan uit om deel te nemen aan het gesprek. Vraag ze wat zij erover denken en of ze bijvoorbeeld suggesties hebben.

   • Dit is zeker belangrijk als je kritiek probeert te geven of een negatief gevoel wilt delen. Als je andere mensen vraagt om hun gedachtes en gevoelens te delen, weten ze dat je ze belangrijk vindt.
   • Als je bijvoorbeeld een vriend hebt die altijd op het laatste moment plannen afzegt, vertel hem dan hoe je je voelt en vraag hem of hij zijn ervaring wilt delen: “Ik vind het vervelend als we plannen maken en je op het laatste moment afzegt want dan is het te laat om nieuwe plannen te maken. Het voelt ook alsof je geen tijd aan mij wilt besteden. Is er iets aan de hand?”
7. 
   7
   Probeer mensen niet de schuld te geven. Andere mensen de schuld geven van je eigen gebreken of fouten is erg slecht voor goede communicatie. Andere mensen kritiek geven over hun tekortkomingen, zeker op een manier die generaliseert zoals “Je vergeet me altijd op te halen!” of “Je bent zo'n slons!”, zorgt ervoor dat je niet meer goed een constructieve dialoog aan kan gaan.

   • Als een van je werknemers bijvoorbeeld is vergeten om een belangrijk formulier in te leveren, wees dan niet te negatief en praat hem of haar geen schuldgevoel aan. Waarschijnlijk voelen ze zich er al slecht genoeg over. Focus in plaats daarvan op wat ze anders kan doen in de toekomst en zeg dit op een assertieve manier: “Ik merkte dat je dat formulier niet hebt ingeleverd. Als ik een deadline heb dan zet ik dat in mijn kalender zodat ik hem niet vergeet. Denk je dat jou dat zou helpen?”
8. 
   8
   Maak onderscheid tussen feiten en meningen. Als je een meningsverschil hebt met iemand, blijf dan niet hangen in wie gelijk heeft. Dit is zeker belangrijk als het om een situatie gaat waarin er geen “gelijk” is, zoals wanneer iemand gekwetst is. Als je zegt dat jouw ervaring anders was, laat dat ruimte over voor de ervaringen van anderen.

   • Stel je bijvoorbeeld eens voor dat je partner naar je toekomt en zegt dat je zijn of haar gevoelens gekwetst hebt in een ander gesprek. Zeg dan niet meteen dat het niet de bedoeling was en gebruik geen andere defensieve taal maar erken eerst dat hij of zij zich zo voelt. Zeg bijvoorbeeld: "Sorry dat ik je gekwetst hebt. Het was echt niet mijn bedoeling en ik zal proberen om het voortaan anders te doen."
   • Onthoud ook altijd dat alle mensen verschillend tegen het leven aankijken. Als hun manier anders is dan die van jou betekent dat niet niet dat zij het fout hebben. Stel je bijvoorbeeld voor dat een collega werkt aan een project op een manier die jij niet efficiënt vind. Een agressieve manier van daarmee omgaan zou zijn als je zegt dat dat een domme manier is om te doen of vraagt wie dat nou zo doet.
   • Zeg, als het je wat aangaat (oftewel je bent hun baas of je leidt het project), in plaats daarvan op een assertieve manier: “Ik zie dat je het project zo aan het uitvoeren bent. Ik heb vaker dit soort projecten gedaan en ik heb gemerkt dat deze manier meestal betere resultaten oplevert en sneller gaat. Wat vind je ervan om het zo te doen?"
   • Onthoud dat het vaak niet aan jou is om anderen te verbeteren. Het is meestal een goed idee om je mening niet aan anderen op te dringen.
9. 
   9
   Ben bereid om andere opties te overwegen. Compromissen zijn vaak niet alleen handig maar ook nodig als je met anderen omgaat. Houd niet star vast aan je eigen manier van denken maar ben bereid om andere oplossingen te bekijken. Je kan assertief met je ideeën omgaan en anderen nog steeds de kans geven om die van hun te delen. Hierdoor voelen anderen zich meer betrokken en waardevoller. Andere mensen werken ook liever samen dan dat ze gewoon orders opvolgen.

   • Als je bijvoorbeeld merkt dat jij en je partner de hele tijd dezelfde ruzie blijven hebben, vraag hem of haar dan wat jullie allebei kunnen doen om dit probleem op te lossen.
10. 
    10
    Maak duidelijke en gemeende opmerkingen. Zelfs als je boos bent. Vermijd sarcasme en doe niet neerbuigend aangezien dit alleen maar zorgt voor slechtere communicatie. Deel je gedachtes en behoeftes op een duidelijke gemeende manier.

    • Als je bijvoorbeeld een vriend hebt die altijd te laat is als jullie ergens heen gaan, zeg dan op een duidelijke manier hoe je je daardoor voelt en wees niet sarcastisch. Een voorbeeld van een slechte reactie is een opmerking als: “Oh kijk nou wat een verassing. Je mist dit keer maar de helft van het avondeten.”
    • Probeer, in plaats daarvan, iets als: “Als we plannen maken en je bent niet op tijd dan voelt het alsof onze tijd samen geen prioriteit voor je is. Ik zou het leuker vinden als je op tijd zou komen als we iets afspreken.”
11. 
    11
    Gebruik assertieve lichaamstaal. Een hoop communicatie is non-verbaal en dus is de manier waarop je je lichaam gebruikt erg belangrijk. Je kan je lichaamstaal gebruiken om anderen zich op hun gemak te laten voelen en je kan ermee laten zien hoe jij je voelt. Voorbeelden van assertieve lichaamstaal zijn:

    • Direct oogcontact. Houd je aan de 50/70 regel. Houd 50 procent van de tijd waarin jij praat oogcontact en 70 procent van de tijd waarin de ander praat.
    • Ontspannen, vlotte bewegingen. Assertieve lichaamstaal is niet gespannen, gesloten of teruggetrokken. Je beweegt je ontspannen en soepel. Wijs liever niet. Gebruik een open palm en probeer niet te frunniken en friemelen.
    • Een open postuur. Houd je schouders naar achter en draai je lichaam naar de persoon met wie je praat toe. Verdeel je gewicht gelijk over je beide benen en leun niet te veel op een van de twee. Houd je voeten zo'n 10 tot 15 centimeter uit elkaar en kruis je benen niet.
    • Ontspannen kaak en mond. Als je je lippen op elkaar drukt of je kaak aanspant laat dat zien dat je niet op je gemak bent, gespannen bent of het laat agressie zien. Ontspan je mond en kaak en gebruik je gezichtsuitdrukkingen om te laten zien hoe je je voelt (lach als je blij bent, frons als je boos bent, etc.)
    Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

Arrogantie vermijden

Pdf downloaden

1. 
   1
   Vergelijk arrogantie met assertiviteit. Assertiviteit is voor je eigen gedachtes en behoeftes opkomen. Agressie is een manier van denken en handelen die de rechten van anderen negeert en anderen kleineert om jezelf groter te maken. Hoewel arrogante mensen wel hun eigen ideeën en behoeftes delen, doen ze dit ten koste van andere mensen. Arrogante mensen nemen vaak geen verantwoordelijkheid voor hun eigen gebreken of fouten.

   • Arrogante mensen baseren hun zelfverzekerdheid vaak heel erg extern op hun eigen mening over zichzelf en hoe anderen over ze denken. Dit soort zelfverzekerdheid is niet negatief op zichzelf maar het kan er wel voor zorgen dat arrogante mensen hun eigenwaarde belangrijker gaan vinden dan die van anderen.
   • Arrogantie is een vorm van agressie die anderen zich vaak oncomfortabel of zelfs van streek laat voelen. Als ze zich bedreigd of arrogant voelen, vallen arrogante mensen vaak anderen aan of geven hun de schuld van dingen.
2. 
   2
   Herken arrogant gedrag. Arrogante mensen uiten ook hun gedachtes, gevoelens en behoeftes maar ze doen dat om een manier die ten koste gaat van anderen. Hoewel het globale idee van een arrogante uitdrukking hetzelfde is als dat van een assertieve uitdrukking, bijvoorbeeld: “Ik wil dat niet doen”, communiceert arrogant gedrag geen empathie of verantwoordelijkheid. Hier volgen een aantal voorbeelden van arrogant gedrag:

   • Ongepaste taal gebruiken tegen anderen
   • Anderen zich klein of waardeloos laten voelen
   • Een sarcastische of neerbuigende toon gebruiken
   • Dreigementen maken
   • Iemand de schuld geven
   • Andere mensen aanvallen
   • Jezelf beschermen zonder rekening te houden met anderen.
   • Een voorbeeld van arrogant gedrag zou zijn als je gaat schelden tegen iemand die voordringt in de rij bij de winkel. Nog een voorbeeld is als je zegt dat die persoon dom is of als je hem bedreigt.
   • Als de situatie omgekeerd is en de arrogante persoon dringt voor en wordt daarop aangesproken dan zou hij of zij bijvoorbeeld de schuld kunnen proberen te weerleggen door bijvoorbeeld te zeggen: “Als je niet wou dat ik voordrong had je misschien duidelijker moeten laten zien dat je in de rij stond.”
3. 
   3
   Verneder of kleineer de andere persoon niet. Als je iemand vernedert of kleineert dan maak dat productieve communicatie onmogelijk. Zelfs als zij een fout hebben gemaakt of je gekwetst hebben. Vermijd altijd beledigingen en kleinerende taal.

   • Een voorbeeld van een arrogante manier van communiceren met je huisgenoot zou zijn als je zegt: “Je bent zo'n varken! Waarom kan je het hier niet netjes houden?” Een assertieve manier van communiceren zou zijn: “Wat je met je eigen kamer doet is jouw zaak maar ik zou het fijn vinden als je onze gezamenlijke ruimte schoon en netjes kon houden.”
4. 
   4
   Luister naar de andere persoon. Arrogante mensen zorgen dat een situatie altijd over hun gaat. Hoe zij zich voelen, wat zij denken en wat zij ervaren. Vermijd arrogantie door te luisteren naar anderen als ze het hebben over hun gedachtes, gevoelens en behoeftes.
5. 
   5
   Vermijd jij-zinnen. Als je jij-zinnnen gebruikt, maak je claims die je misschien niet kan ondersteunen. Je kan alleen de waarheid vertellen als je het hebt over feiten, zoals bijvoorbeeld hoe laat een afspraak was, of als je het hebt over je eigen gevoelens en ervaringen. Gebruik ik-zinnen wanneer dat mogelijk is, heb het over de feiten en maak geen opmerkingen over de intenties van de ander.

   • Geef mensen bijvoorbeeld niet de schuld door te zeggen: “Je maakt me zo boos!” Gebruik een ik-zin zoals: “Ik voel me gefrustreerd nu.”
6. 
   6
   Bedreig de andere persoon niet. Bedreigingen zijn intimiderend en horen niet thuis in assertieve communicatie maar ze komen veel in arrogante communicatie. Je doel als assertief persoon zou moeten zijn om anderen zich op hun gemak te laten voelen omdat ze weten dat je eerlijk gaat zijn. Bedreigingen en intimidatie maken anderen bang en van streek en maken goede communicatie onmogelijk.

   • Bedreigende taal omvat vaak ook beschuldigen. Als je bijvoorbeeld je team een vraag stelt en niemand reageert, kun je agressief reageren door bijvoorbeeld te vragen of ze de vraag überhaupt begrijpen. In plaats van beschuldigen en bedreigen kan je de vraag ook anders stellen. Vraag bijvoorbeeld of je het wel goed genoeg hebt uitgelegd.
7. 
   7
   Vermijd ongepaste taal. Denk hierbij niet alleen aan schelden en schuttingtaal maar vermijd ook generaliserende taal. In dit soort taal wordt veel gebruik gemaakt van woorden zoals altijd of nooit of van generalisaties over de intenties van anderen.

   • Stel je bijvoorbeeld voor dat je een collega hebt die heel vaak vergeet om je op te halen terwijl jullie eigenlijk zouden carpoolen. Een arrogante reactie hierop zou kunnen zijn: “Je vergeet me altijd op te halen als we zouden carpoolen en dat maakt me boos. Ik snap niet hoe je zo'n simpel dingetje steeds kan vergeten.” Een assertieve reactie zou dit kunnen zijn: ”Vorige week ben je me twee keer vergeten op te halen voor carpool. Ik voel me zenuwachtig en gefrustreerd wanneer je me vergeet want ik ben bang dat ik dan te laat kom op het werk. Ga je beter je best doen om het niet te vergeten? Anders moeten we andere afspraken maken.
8. 
   8
   Vermijd agressieve lichaamstaal. Agressieve lichaamstaal geeft een even grote boodschap af als de worden die je zegt. Om te vermijden dat je arrogant overkomt moet je je lichaamstaal in de gaten houden en de volgende dingen vermjiden:

   • Binnen iemands persoonlijke ruimte komen. In de meeste situaties in het openbaar of op het kantoor geld dat iedereen 1 meter persoonlijke ruimte moet hebben. Kom niet dichterbij tenzij je dat gevraagd wordt. Zoals wanneer je een date hebt of als iemand vraagt of je hem of haar kan helpen.
   • Agressieve gebaren. Wijzen en vuisten maken zijn de grootste kwaaddoeners.
   • Je armen over elkaar heen geslagen. Terwijl gekruiste benen kunnen wijzen op een gebrek aan zelfvertrouwen, kunnen over elkaar heen geslagen armen duiden op iemand die niet wil communiceren.
   • Een gespannen kaak. Als je je kaak te ver naar voren steekt of aanspant, kan dat duiden op arrogantie of vijandelijkheid.
   • Een hoop ruimte in beslag nemen. Dit komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen maar lichaamstaal die meer ruimte in beslag neemt dan nodig kan arrogant overnemen in plaats van zelfverzekerd. Het is prima om zoveel ruimte te nemen als je nodig hebt maar val anderen niet lastig hiermee.
   Advertentie

Tips

• Onder arrogantie valt ook een gevoel van superioriteit, elitair gedrag, snobisme of zelfingenomenheid. Als je een van deze dingen ervaart, loop je het risico dat je onbeleefd bent tegen mensen en geen echte connectie aangaat via assertieve communicatie en actief luisteren. Zelfs de beste assertieve sprekers hebben soms een zwak momentje waarna ze even opnieuw moeten focussen. Dat is helemaal niet erg.
• Hoewel de openheid en het respect voor anderen die horen bij assertieve communicatie vaak uitstekende resultaten opleveren, kan je soms mensen tegenkomen bij wie helemaal niks werkt omdat ze gewoon weigeren om mee te werken. Je hebt alleen controle over je eigen gedrag dus blijf zelf beleefd en assertief en probeer zo'n persoon maar te negeren.
• Als het je niet goed lukt of je hebt het er moeilijk mee, kan je een assertiviteitstraining volgen. Die worden op heel veel plekken aangeboden.

Advertentie