Xorvatiya milliy futbol terma jamoasi

Xorvatiya milliy futbol terma jamoasi (xorvatcha: Hrvatska nogometna reprezentacija) xalqaro futbol oʻyinlarida Xorvatiya sharafini himoya qiladi.Milliy terma jamoa mamlakatda futbol boʻyicha boshqaruv organi boʻlgan Xorvatiya Futbol Federatsiyasi (HNS) tomonidan boshqariladi. Shuningdek, terma jamoa Yevropa miqyosida UEFA hamda dunyo miqyosida FIFA aʼzosi sanaladi. Terma jamoa rangi quyidagi ikki milliy ramzga ishora qiladi: Xorvatiya shaxmat taxtasi deb ataluvchi milliy gerbi va milliy bayroqdan kelib chiquvchi uch xil rang. Xorvatiya terma jamoasi Vatreni ('Bleyzerlar') va Kockasti ('Kataklilar') laqablari orqali ham tanilgan.

 Xorvatiya
Shirt badge/Association crest
Tahallusi Vatreni ('Bleyzerlar')
Kockasti ('Kataklilar')
Assotsiatsiya Xorvatiya futbol federatsiyasi (HNS)
Konfederatsiya UEFA (Yevropa)
Bosh murabbiy Zlatko Dalić
Sardor Luka Modrić
Eng koʻp oʻynagan futbolchi Luka Modrić (166)
Eng yaxshi toʻpurar Davor Šuker (45)
Uy stadioni Maksimir stadioni
FIFA kodi CRO
forma
Ikkinchi forma
FIFA Reytingi
Hozirgi 6 20-iyul 2023,[1]
Eng yuqori 3 (Yanvar 1999)
Eng past 125 (Mart 1994)
Birinchi xalqaro oʻyin
Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya 4-0 Shveysariya  
(Zagreb, Yugoslaviya; 2-aprel 1940)
FIFA aʼzosi
 Slovakiya 1-1 Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya
(Bratislava, Slovakiya; 8-sentyabr 1941)----Zamonaviy Xorvatiya
 Xorvatiya 2-1  AQSh
(Zagreb, Yugoslaviya; 17-oktyabr 1990)
FIFA aʼzosi
 Avstraliya 1-0 Xorvatiya 
(Melburn, Avstraliya; 5-iyul 1992)
Eng yirik gʻalaba
 Xorvatiya 10-0 San Marino 
(Riyeka, Xorvatiya; 4-iyul 2016)
Eng yirik magʻlubiyat
 Ispaniya 6-0 Xorvatiya 
(Elche, Ispaniya; 11-sentyabr 2018)
Jahon chempionati
Ishtiroki 6 (Ilk marta 1998-yili)
Eng yaxshi natijasi Ikkinchi oʻrin (2018)
Yevropa chempionati
Ishtiroki 6 (Ilk marta 1996-yili)
Eng yaxshi natijasi Chorak final (1996, 2008)
Millatlar Ligasi
Ishtiroki 1 (Ilk marta 2023-yili)
Eng yaxshi natijasi Ikkinchi oʻrin (2023)
Vebsayt www.hns-cff.hr

Bleyzerlar 1994-yildan beri 2000-yilgi Yevropa chempionati hamda 2010-yilgi jahon chempionatidan tashqari barcha yirik musobaqalarda ishtirok etgan. FIFA Jahon chempionatida doirasida terma jamoa bir marta ikkinchi oʻrin (2018) va ikki marta uchinchi oʻrinni (1998, 2022) egallagan. 1998-yilda Davor Šuker Oltin butsa hamda Kumush toʻp, shuningdek Luka Modrić 2018-yilda Oltin toʻp hamda 2022-yilda Kumush toʻp sohibiga aylanishgan. Jamoa ikki marta UEFA Yevropa chempionatining chorak finaliga (1996, 2008) chiqqan. 2023-yilda UEFA Millatlar Ligasi musobaqasida ikkinchi oʻrinni egallagan. 2023-yil iyun oyida terma jamoa oʻz tarixidagi eng yuqori ELO reytingi 2,012 koʻrsatkichini qayd etdi[2].

Xorvatiya milliy terma jamoasi 1994-yilda 125-milliy terma jamoa sifatida FIFAga aʼzo boʻldi. FIFA Jahon chempionati doirasidagi ilk debyuti hisoblangan 1998-yilgi Jahon chempionatida uchinchi oʻrinni egallagan. Bu koʻrsatkich orqali terma jamoa FIFA reyting tizmiga Top 10talikka kirgan FIFA tarixidagi eng tezkor, eng yosh jamoa sifatida kirdi. Xorvatiya milliy terma jamoasi Jahon chempionati finaliga chiqqan terma jamoalar orasida aholisi boʻyicha Urugvaydan keyin va hududi boʻyicha Niderlandiyadan keyin ikkinchi jamoa hisoblanadi. Terma jamoa ikki marta (1994, 1998) FIFAning FIFA Best Mover of the Year mukofotini qoʻlga kiritgan. Xorvatiya boshqa davlatlar qatorida Italiya va Serbiya bilan futboldagi raqobatni saqlab kelmoqda.

Tarixi tahrir

Dastlabki davr tahrir

Xorvatiya futbolining dastlabki tarixi haqida turli xil talqinlari mavjud, chunki Xorvatiya XX asr oxiriga qadar mustaqil davlat emas edi[3][4]. Ulardan birinchisi, jamoa bilan xalqaro doirada 1918—1919-yillarda bir nechta oʻyinlar oʻtkazgan Hugo Kinert davri edi[5]. 1940-yilda Jozo Jakopić Yugoslaviya tarkibidagi Xorvatiya Banovinasini Shveysariya va Vengriyaga qarshi toʻrtta oʻrtoqlik uchrashuvlari doirasida boshqargan[6]. 1941-yilda AXIS kuchlarining (Ikkinchi Jahon urushi davrida Germaniya, Italiya va Yaponiya Ittifoqi) Yugoslaviyaga bosqini davrida Germaniya va Italiya Xorvatiyani oʻz nazorati ostiga olib, Rudolf Hitrecni norasmiy rahbar sifatida tayinlagan[7]. Shu orqali jamoa 1941-yilda FIFAga qayta aʼzo boʻlgan. Ikkinchi Jahon urushi yakuniga qadar 15 ta oʻrtoqlik uchrashuvi oʻtkazgan[8][9]. 1945-yilda Xorvatiya Yugoslaviyaga qayta qoʻshilgach, Xorvatiya Respublikasi jamoasi sifatida 1956-yilgacha faoliyat koʻrsatdi[10]. 1945-yilda Yugoslaviya hukumati tomonidan Ikkinchi Jahon urushi yakunlanganligini xotirlash maqsadida Yugoslaviya futbol turniri tashkil etildi. Unda xorvatlar Yugoslav xalq qoʻshini va Serbiya jamoalaridan soʻng uchinchi oʻrinni olgan. Xorvatiyaning yangi taʼsis etilgan Respublika sifatidagi birinchi va soʻnggi oʻyini 1952-yilda Indoneziyaga qarshi oʻtkazilgan. Oʻyin 5:2 hisobida yakunlangan. Mustaqillikdan oldingi davrda xorvat futbolchilari Yugoslaviya terma jamoasi tarkibida 1956-yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlarida, shuningdek, 1990-yilga qadar Jahon chempionatlari hamda UEFA Yevropa chempionatlarida ishtirok etishdi[11][12][13].

1991-yil 16-may kuni yaʼni Xorvatiya mustaqillik referendumi oʻtkazilishidan uch kun oldin Yugoslaviya terma jamoasi tarkibidagi xorvatlar soʻnggi oʻyinini Farer orollariga qarshi oʻtkazdi[14]. Hozirgi Xorvatiya oʻzining xalqaro maydondagi ilk norasmiy debyutini 1990-yil 17-oktyabrda Amerika Qoʻshma Shtatlariga qarshi oʻtkazdi. Oʻyin 2:1 hisobida Xorvatiya foydasiga yakunlandi hamda unda xorvatlar oʻzining zamonaviy katakli formasida toʻp soʻrishdi[15][16]. Dražan Jerković Xorvatiyaning 1992-yil 3-iyuldagi (FIFAga qayta aʼzo boʻlgandan soʻng) oʻyinlariga de facto murabbiy sifatida boshchilik qildi[17]. Murabbiy qoʻl ostida terma jamoa Ruminiya va Sloveniyaga qarshi ikki oʻrtoqlik uchrashuvi oʻtkazdi va gʻalaba qozondi[18][19]. 1993-yil aprelda Stanko Poklepović jamoa boshqaruvini qoʻlga olib, Avstraliyaga qarshi oʻyiniga boshchilik qildi[20]. Keyinchalik Vlatko Marković bosh murabbiy boʻldi. Jamoa 1993-yil iyun oyida UEFAga qabul qilindi[21]. Saralashdan uch oy oʻtib 1994-yilgi Jahon chempionati start oldi. Unda jamoa saralash bahslaridan oʻtolmadi[22].

Blažević davri (1992—1994) tahrir

Xorvatiyaning 1998-yilgi jahon chempionatidagi uchinchi oʻrin sertifikati va bronza medali

Yugoslaviyadan ajralib chiqqandan soʻng, yangi formatda tashkil etilgan Xorvatiya terma jamoasi 1994-yil mart oyida FIFA Jahon reytingiga 125-oʻrinda qabul qilindi[23][24]. 1994-yil 4-sentabrda Blažević 1996-yilgi UEFA Yevropa chempionati saralash bahslarida jamoa bosh murabbiyi boʻldi. Xorvatiya milliy jamoasi ilk oʻyinda Estoniya terma jamoasi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi. 1995-yil 1-iyunda Ukraina bilan kechgan bahsda 1:0 hisobida magʻlubiyatga uchradi. Saralash bahslarini birinchi oʻrinda yakunlagach, jamoa oʻzining Jahon reytingidagi oʻrnini yaxshilab oldi va 62-oʻringa koʻtarildi. 1994-yilda FIFA tomonidan Best Mover of the Year nominatsiyasi gʻolibi deb topilgan[25][26]. 1996-yilgi Yevropa chempionati guruh bosqichida jamoa D guruhidan joy oldi. Goran Vlaović jamoaning musoboqadagi birinchi goliga mualliflik qildi. Ilk oʻyinda terma jamoa Turkiya ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozondi[27][28]. Keyingi oʻyinda Xorvatiya amaldagi chempionlar hisoblanuvchi Daniyani 3:0 hisobida magʻlub etdi. Guruhning soʻnggi oʻyinida Portugaliyaga 2:0 hisobida magʻlub boʻldi[29]. Chorak final bahsida Xorvatiya Germaniyaga qarshi 2:1 hisobidagi magʻlubiyatga uchradi va musobaqani tark etdi[30]. Jamoaning 1998—1999-yillardagi 2000-yilgi Yevropa chempionati uchun saralash oʻyinlari muvaffaqiyatsiz yakunlandi va jamoa mazkur turnirning final bosqichiga yoʻllanma ololmadi. Terma jamoa guruhda Yugoslaviya va Irlandiyadan keyin uchinchi oʻrinni egalladi[31][32].

Xorvatiya 1998-yilgi Jahon chempionati saralash oʻyinlarini Ukrainaga qarshi ikki oʻyindan iborat umumiy gʻalaba bilan boshladi[33]. 1998-yilgi Jahon chempionatida Xorvatiya Yamayka, Yaponiya, Argentina bir guruhdan joy oldi. Dastlabki oʻyinlarda Yamayka va Yaponiyani magʻlubiyatga uchratgan Xorvatiya keying oʻyinda Argentinaga magʻlub boʻldi. Nimchorak finalda Ruminiya ustidan 1:0 hisobidagi gʻalabasi xorvatlarni chorak finalga olib chiqqan[34]. Germaniyani 3:0 hisobida Robert Jarni, Goran Vlaović va Davor Šuker tomonidan kiritilgan gollar evaziga magʻlub etishgan[35]. Yarim finalda ular mezbon jamoa Fransiyaga qarshi tushishdi. Oʻyin yakuni 2:1 hisobida Xorvatiya magʻlubiyati bilan tugadi[36]. Uchinchi oʻrin uchun kurashda Xorvatiya Niderlandiyaga qarshi 2:1 hisobida gʻalaba qozonib, oʻzining Jahon chempionati tarixidagi birinchi bronza medalini qoʻlga kiritdi. Davor Šuker Jahon chempionatidagi eng yaxshi toʻpurar boʻldi (7 oʻyinda 7 gol)[37]. U chempionatning Oltin butsasi sohibiga aylandi. Xorvatlarning 1990-yillarning oxiridagi faoliyati ularni 1999-yil yanvar oyida FIFA jahon reytingida uchinchi oʻringa olib chiqdi[24][38]. 1990-yillar jamoasi Xorvatiyaning xalqaro futbolga qoʻshgan hissasi uchun oʻz davrida oltin avlod deb nomlangan[36][39][40].

Jozić, Barić va Kranjčar davri (2000—2006) tahrir

2004-yilgi UEFA Yevropa chempionati muxlislari

Xorvatiya 2002-yilgi Jahon chempionati uchun saralash oʻyinlarini Belgiya va Shotlandiyaga qarshi durang bilan boshladi[41]. Dastlab qayd etilgan natijalar sababli 2000-yil oktyabr oyida Blaževićning bosh murabbiy sifatida isteʼfoga chiqishiga sabab boʻlgan. Undan keyin terma jamoaga bosh murabbiy boʻlgan Mirko Jozić jamoani saralash turlaridan magʻlubiyatsiz olib chiqdi. 2002-yilgi Jahon chempionati final oʻyinlari guruh bosqichida Xorvatiya, Meksika, Germaniya va Ekvador bir guruhdan joy oldi. Ilk oʻyinda Meksikaga kichik hisobda yutqazdi. Germaniyani 2:1 hisobida magʻlub etdi hamda Ekvadorga 1:0 hisobida magʻlub boʻldi[42][43]. Jamoaning bir ochko farq bilan guruhdan chiqa olmaganligi Jozićning isteʼfosiga olib keldi[44]. 2002-yil iyul oyida jamoaga ilk maotaba Sharqiy Yevropa tashqarisidan murabbiy jalb qilindi. Avstriyalik Otto Barić jamoaga murabbiylik qila boshlagan[45][46]. Barićning faoliyati davomida „oltin avlod“ tarkibidagi qolgan futbolchilarning aksariyati 2004-yilgi Yevropa chempionati saralashi davomida asta-sekin yosh futbolchilar bilan almashtirilgan[47]. Barić 2004-yil iyun oyida ikki yillik shartnomasi tugaganidan keyin jamoani tark ketgan[48][49][50].

2006-yilgi Jahon chempionati saralashi boshlanishidan oldin Barićning oʻrnini 2004-yil iyul oyida Zlatko Kranjčar egallagan[51]. Xorvatiya saralash bahslarida magʻlubiyatsiz ishtirok etdi. Shvetsiya va Bolgariyani magʻlubiyatga uchratib guruh bosqichidan chiqdi[52][53]. Zlatko Kranjčar oʻz oʻgʻli Nikoni milliy tarkibga qoʻshganligi sababli ommaviy axborot vositalari uni nepotizm (qarindosh-urugʻchilik)da ayblagan[54]. 2006-yilgi Jahon chempionati guruh bosqichining ochilish oʻyinida Xorvatiya Braziliyaga yutqazdi[55][56]. Ikkinchi oʻyinda Yaponiyaga qarshi kechgan bahsda Darijo Srna birinchi boʻlimda penaltida unumli foydalana olmaganligi sababli durang natija qayd etildi. Avstraliyaga qarshi bahsda xorvatlarning uch futbolchisi oʻyindan chetlashtirildi[57]. Oʻyin 2:2 hisobidagi durang bilan yakunlandi. Oʻyinda hakam Graham Poll xorvat himoyachisi Josip Šimunićga uchta sariq kartochka koʻrsatdi[58].

Bilić davri (2006—2012) tahrir

2006-yilgi Jahon chempionatidagi Xoravtiya va Braziliya terma jamoalari oʻyini

2006-yil iyul oyida 2008-yilgi Yevropa chempionati uchun tayyorgarlikdan oldin Kranjčar oʻrnini Slaven Bilić egalladi. Ushbu murabbiy jamoaga asosan yosh oʻyinchilarni jalb etgan holda saralash bosqichlarini magʻlubiyatsiz tugalladi[59][60]. Birinchi oʻyin xalqaro oʻrtoqlik uchrashuvi doirasida amaldagi Jahon chempionlari Italiyaga qarshi 2:0 hisobida Xorvatiya gʻalabasi bilan boshlangan[61][62]. Keyingi oʻyinda Xorvatiya Shimoliy Makedoniyaga yutqazdi va Angliyani ikki marta magʻlub etdi. Natijada Angliya 1984-yildan beri birinchi marta saralashdan oʻta olmadi[63][64]. Eduardo da Silva saralash davomida jamoaning eng yaxshi toʻpurari boʻldi, ammo final bahslarida Arsenal klubi oʻyinlarida jarohat olganligi sababli ishtirok etolmadi[65][66]. Final bahslarining guruh bosqichida Xorvatiya mezbon Avstriya ustidan 1-0 , Germaniya ustidan 2-1 va Polsha ustidan 1-0 hisobida gʻalaba qozondi[67]. Mazkur gʻalabalar tufayli jamoa Yevropa chempionati tarixida birinchi marta guruh bosqichida toʻplash mumkin boʻlgan maksimal ballarni toʻpladi[68][69][70]. Barcha bosqichlarda jamoa sardorlari sifatida Niko Kovač va Dario Šimić qatnashgan[71][72]. Chorak final oʻyinida Xorvatiya Turkiyaga penaltilar seriyasida magʻlub boʻldi[73]. Unda Luka Modrić, Mladen Petrić va Ivan Rakitić oʻz imkoniyatlaridan foydalana olmadi[74]. Ushbu chempionatda Xorvatiya milliy futbol terma jamoasi bir nechta rekordlarni oʻrnatdi. Jumladan, jamoa guruh bosqichida eng kam gol oʻtkazib yuborgan jamoa sifatida tarixda qoldi[75][76][77].

2008-yil aprel oyida 2010-yil Jahon chempionati saralash turlari boshlanishidan oldin Bilić jamoa bilan shartnomasini uzaytirdi[78]. Ilk oʻyinda Xorvatiya 3:0 hisobida Qozogʻiston terma jamoasini magʻlub etdi. Maksimir stadionida Angliya bilan boʻlgan oʻyinda 4:1 hisobida magʻlub boʻldi. Ushbu magʻlubiyat natijasida 14 yillik uy oʻyinlaridagi magʻlubiyatsiz rekord yakunlandi[79][80][81]. Guruh bosqichining qolgan oʻyinlarida Ukraina bilan ikki marta durang oʻynadi. Shuningdek, Andorra va Belarus jamoalari ustidan ikki marta gʻalaba qozondi. Uembli stadionida Angliyaga qarshi kechgan javob oʻyinida 5:1 hisobida magʻlub boʻldi[82]. Saralash oʻyinlarida jamoaning bir qator oʻyinchilari jarohat oldi va yakunda guruhda qolib ketdi[83].

Xorvatiya 2012-yilgi UEFA Yevropa chempionatiini Vengriya bilan birgalikda oʻtkazishga nomzod boʻlgan. Bu esa har ikki davlat uchun avtomatik ravishda final oʻyinlarida ishtirok etish imkonini beradi. 2012-yilgi Yevropa chempionati mezbonlarini saylash jarayonida UEFA Polsha va Ukrainani tanladi[84]. Xorvatiya saralash bahslarida ishtirok etadigan boʻldi. Xorvatiya 2012-yilgi UEFA Yevropa chempionati saralash oʻyinlarining F guruhidan joy oldi. Guruh bosqichida Latviya ustidan 3:0, Isroil ustidan 2:1 hisobida gʻalaba qozondi. Gretsiya bilan golsiz durang oʻynadi. Turkiyaga qarshi saralash pley-offida jamoa umumiy 3:0 hisobida gʻalaba qozondi[85]. 2012-yilgi UEFA Yevropa chempionati C guruhidan Xorvatiya, Irlandiya Respublikasi, Italiya va amaldagi chempionlar Ispaniya joy oldi. Terma jamoa guruh bosqichining ilk oʻyinida Irlandiya Respublikasi ustidan 3-1 hisobida gʻalaba qildi[86]. Xorvatiya Adriatika derbisida Italiyaga qarshi oʻyinda 1:1 hisobida durang oʻynadi. Bu oʻyinda ishqibozlar va ingliz hakami Howard Webbning bahsli holati kuzatildi[87]. Jamoa Ispaniyaga 0:1 hisobida magʻlub boʻldi. Bilić Yevro—2012 vaqti isteʼfoga chiqish rejalarini eʼlon qildi. Bilić isteʼfosidan keyin Jutarnji list (Xorvatiya tongi jurnali) uning olti yillik faoliyati haqida maqola chop etdi[88][89]. Bilich davrida xorvatlar 2007-yildan 2012-yilgacha FIFA reytingida doimiy ravishda dunyoning kuchli oʻnta jamoasi qatoridan joy oldi[90].

Štimac, Kovač va Čačić davri (2012-2017) tahrir

Xorvatiya va Portugaliya 2016-yilgi Yevropa chempionatida
Xorvatiya va Braziliya 2014-yilgi Jahon chempionatida

Bilićning muvaffaqiyatidan keyin, sobiq futbolchi Igor Štimac terma jamoa murabbiyligini qabul qilgan[91][92]. Shuningdek, 2012-yilda Vlatko Markovićning vafotidan keyin Davor Šuker Xorvatiya Futbol Federatsiyasi prezidenti lavozimini egallagan. Bir yil ichida murabbiylik Štimacdan sobiq futbolchi Niko Kovačga oʻtdi[93]. Kovač boshchiligida Xorvatiya termasi 2014-yilgi Jahon chempionati saralash pley-offida Islandiya ustidan umumiy hisobda 2:0 hisobida gʻalaba qozondi[94]. Oʻyinda urilgan ikkala gol ham Zagrebdagi uy oʻyinida kiritildi. Jahon chempionati guruh bosqichida Xorvatiya oʻz yurishini Braziliyaga 3:1 hisobidagi magʻlubiyat bilan boshlagan. Uchrashuv hakami Yuichi Nishimura bir qator qarorlar uchun ommaviy axborot vositalarining eʼtiborini tortgan[95][96]. Ikkinchi oʻyinida Xorvatiya Kamerunga qarshi oʻynadi va 4:0 hisobida gʻalaba qozondi. Keyingi oʻyinda 3:1 hisobida Meksikaga yutqazdi. Guruh bosqichining yakuniy natijalariga koʻra jamoa uchinchi oʻrinni egalladi va musobaqani tark etdi[97][98][99].

2016-yilgi UEFA Yevropa chempionati saralash turlari startini jamoa muvaffaqiyatsiz boshladi[100]. Guruh bosqichida Xorvatiya Ozarbayjon, Italiya, Bolgariya, Malta bilan H guruhidan joy oldi. Xorvatiya ilk oʻyinda Ozarbayjon bilan durang oʻynagan va Norvegiyaga yutqazgan. Ushbu natijalar sababli Kovačning terma jamoadagi oʻrnini Ante Čačić egalladi[101][102]. Ante Čačić murabbiyligi ostida Xorvatiya jamoasi 2016-yil iyun oyida jamoaning oʻrtoqlik uchrashuvlarida urilgan eng koʻp gollar boʻyicha rekordini San-Marinoga qarshi oʻyinda yangiladi. Ushbu oʻyinda 10:0 hisobi qayd etilgan[103]. Terma jamoa 2016-yilgi UEFA Yevropa chempionatining guruh bosqichida birinchi oʻrinni egallab, amaldagi chempionlar Ispaniya bilan pley-off bosqichiga yoʻl oldi[104][105]. Guruh bosqichida Luka Modrićning uzoqdan kiritilgan goli evaziga Turkiya 1:0 hisobida magʻlub etilgan boʻlsa, Chexiya Respublikasi bilan 2:2 hisobida durang natija qayd etildi[106][107]. Chexiya bilan oʻyinda Xorvatiya terma jamoasi gollariga Ivan Perišić va Ivan Rakitić mualliflik qilgan. Chexiya terma jamoasi hujumchilari Milan Škoda va Tomáš Necid oxirgi daqiqada jarima zarbasidan gol kiritgan holda hisobni tenglashtirishgan[108][108][109]. Keyingi oʻyinda Xorvatiya Ispaniyani 2:1 hisobida ortda qoldirgan va ispanlarning 2004-yildan beri Yevropa chempionati final oʻyinlarida magʻlubiyatga uchratgan ilk jamoa boʻlgan. Nimchorak finalda xorvatlar Portugaliyadan magʻlub boʻlishgan boʻlsada, turnir favoritlaridan biri sifatida tan olingan[110][111][112][113]. Ushbu oʻyinda Ricardo Quaresmaning gʻalaba goli orqali oʻyin taqdiri hal etilgan[114].[115]. Darijo Srna 2016-yil avgust oyida jamoa sardori sifatida terma jamoadagi faoliyatini yakunlagan. Undan keyin terma jamoaga Modrić sardorlik qila boshladi[116][117].

Dalic davri (2017 yildan hozirgacha) tahrir

Fransiyaga qarshi JCH-2018 finalidan keyin. Xorvatiya terma jamoasi, Vladimir Putin va Kolinda Grabar-Kitarović.
Jamoa 2018-yilgi jahon chempionatidan so'ng Zagrebda kutib olinmoqda.

Xorvatiya JCh-2018 yoʻllanmasi uchun kechgan beshta oʻyinda birorta magʻlubiyatga uchramadi va ushbu yoʻllanmani qoʻlga kiritdi[118]. Guruh bosqichida Islandiya va Turkiya ustidan gʻalaba, shuningdek, Finlyandiyaga qarshi durang natija qayd etildi. Durang natija koʻpchilikning noroziligiga sabab boʻldi va bu jamoa bosh murabbiyi Ante Čačićni lavozimidan chetlatishga olib keldi[119]. Uning oʻrniga Zlatko Dalić bosh murabbiy etib tayinlandi. Zlatko Dalić boshchiligida jamoa Zagrebdagi birinchi oʻyin, pley-off bosqichida Ukrainaga qarshi 2-0 va Gretsiya bilan umumiy hisobda 4-1 hisobida gʻalaba qozondi[120][121][122]. 20172018-yilgi terma jamoa Xorvatiyaning ikkinchi „oltin avlodi“ sifatida tanilgan[123][124][125][126][127]. 2018-yilgi jahon chempionati guruh bosqichida Nigeriya ustidan 2-0,[128][129], Argentina ustidan 3-0[130][131][132], va Islandiya ustidan 2-1 hisobida gʻalaba qozonib, oʻz guruhida birinchi oʻrinni egalladi[133][134].

Pley-off bosqichida ular Daniyani penaltilar seriyasida magʻlub etishdi[135][136]. Darvozabon Danijel Subašić uchta penaltini qaytardi va penaltini eng koʻp qaytarish boʻyicha dunyo rekordiga yaqinlashdi[137]. Chorak final oʻyinida Xorvatiya mezbon Rossiya bilan asosiy vaqtda 2:2 hisobida durang oʻynadi va penaltilar seriyasida gʻalaba qozondi[138][139][140]. Ushbu natija bilan 1990-yildan beri ketma-ket ikkita penaltilar seriyasida gʻalaba qozongan birinchi jamoaga aylandi[141][142]. Yarim finalda Angliya va Xorvatiya qarama-qarshiligi oʻrtasida oʻtgan bahsda asosiy vaqt durang boʻldi[143][144]. Qoʻshimcha vaqtda Xorvatiya Angliyadan ustun keldi[145]. Qoʻshimcha vaqtda Mario Mandžukić va Ivan Perišić gol urdi, Xorvatiya 2:1 hisobida gʻalaba qozondi. Finalda ular Fransiyaga 4:2 hisobida yutqazib, ikkinchi oʻrinni egalladi[146][147]. Luka Modrich „Oltin toʻp“ni qoʻlga kiritgan birinchi xorvatiyalik boʻldi[148]. Zagrebda jamoani taxminan yarim million kishi kutib oldi[149][150].

Jamoa 2018-yilning yanvarida UEFA Millatlar ligasining A guruhida Angliya va Ispaniya bilan birgalikda bir guruhdan joy oldi[151][152]. Xorvatiya oʻzining birinchi oʻyinida Ispaniyaga mehmonda 6:0 hisobida magʻlub boʻldi[153]. Angliya bilan 0:0 hisobida durang oʻynadi[154]. UEFA sanksiyalari tufayli stadionga muxlislar kiritilmagan[155]. Jamoa Ispaniyani 3:2 hisobida ortda qoldirilgan boʻlsa va Angliyaga safarda 2:1 hisobida magʻlub boʻldi[156]. Ushbu turnirning 2020—2021-yilgi mavsumida Xorvatiya Portugaliya, Fransiya va Shvetsiya bilan A ligasida bir guruhdan joy oldi[157][158][159]. Guruh bahslarida Xorvatiya Fransiya va Portugaliyaga magʻlub boʻldi, ammo Shvetsiyaga qarshi bitta gʻalaba ularni B ligasiga tushib ketmasligini taʼminladi[160][161][162].

Jamoa Yevro-2020 saralash bosqichida oʻz guruhida birinchi oʻrinni egalladi[163][164][165]. Jumladan, Vengriyaga bir marotaba magʻlub boʻldi, Ozarbayjon va Uels bilan durang oʻynadi[166][167]. Qolgan barcha oʻyinlarda gʻalaba qozondi. 2020-yilgi final Yevropadagi COVID-19 pandemiyasi tufayli 2021-yilga qoldirildi[168]. Umuman olganda, 2020-yilda sakkiz oʻyindan atigi ikkitasida gʻalaba qozongan Xorvatiya oʻz tarixida eng yomon koʻrsatkich qayd etdi[169][170]. Zlatko Dalić boshchiligidagi jamoa 2020-yilgi Yevropa chempionati guruh bosqichida ikkinchi oʻrinni egalladi. Angliyaga 1:0 hisobida magʻlub boʻldi, Chexiya bilan 1:1 hisobida durang va Shotlandiya ustidan 3:1 hisobida gʻalaba qozondi. Ular 1/8 finalga yoʻl olishdi[171]. Pley-off bosqichida Ispaniya qarshiligiga duch keldi. Asosiy vaqtda durang natija qayd etilgan boʻlsa, qoʻshimcha boʻlimlardan soʻng Ispaniyaga 5:3 hisobida imkoniyatni boy berishdi[172]. Ispaniyaga uchralgan magʻlubiyat sababli Xorvatiya jamoatchiligi tomonidan Dalic va jamoaga qarshi keskin tanqidlar bildirildi[173][174]. Baʼzi muxlislar Dalic isteʼfosini talab qildi. Dalic 2021-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichining qolgan qismiga yosh debyutantlarni kiritib, jamoa roʻyxatini yangiladi[175][176][177][178].

Xorvatiya bir magʻlubiyat, ikkita durang va 7 gʻalaba bilan 2022-yilgi Jahon chempionati yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi[179][180][181][182]. Jamoa Marokash va Belgiya terma jamoalari bilan 0:0 hisobida durang, Kanada bilan 4:1 hisobida gʻalaba qozondi va guruh bosqichidan chiqdi[183][184]. Ular Yaponiyaga qarshi 1/8 finalda penaltilar seriyasida gʻalaba qozonishdi, Dominik Livaković toʻrtta penaltidan uchtasini qaytarib, Ricardo va Danijel Subašićlar rekordini takrorladi[185][186]. Xuddi shunday chorak finalda Braziliya ham penaltilar seriyasida magʻlub etildi[187][188]. Yarim final oʻyinida Xorvatiya Argentinaga qarshi toʻp surdi va 3:0 hisobida magʻlub boʻldi[189]. Ular uchinchi oʻrin uchun pley-offda Marokash ustidan 2-1 hisobida ustun keldi va jahon chempionatidagi ikkinchi bronza medalini qoʻlga kiritdi[190].

Jamoa 2023-yilgi UEFA Millatlar ligasining A guruhida birinchi oʻrinni egalladi va amaldagi chempion Fransiyani 1:0 hisobida magʻlub etib pley-off yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi. Xorvatiya yarim finalda Niderlandiyani 4-2 hisobida magʻlub etib Millatlar Ligasi finaliga yoʻl oldi. Final bahsida Ispaniyaga qarshi oʻyinning asosiy va qoʻshimcha vaqtida durang qayd etildi[191][192]. Jamoa penaltilar seriyasida 4:5 hisobida magʻlub boʻldi va musobaqani ikkinchi oʻrinda yakunladi[193].

Jamoa Yevro-2024 saralash oʻyinlarini 2023-yilning sentyabr oyida boshladi. Ilk oʻyinda Latviyani oʻz maydonida 5:0 hisobida magʻlub etdi.

Jamoa imiji tahrir

Forma tahrir

Terma jamoa formasidagi ranglar Xorvatiya milliy bayrogʻidan olingan. Sur’atda: Šime Vrsaljko, 2018.

Xorvatiyaning zamonaviy jamoa formasi 1990-yilda Miroslav Shutej tomonidan yaratilgan boʻlib, u milliy bayroq, gerb va birinchi valyutani ham yaratgan. Qizil-oq motiv Xorvatiya shaxmat taxtasiga (shahovnica) asoslangan[194][195][196]. Odatdagi toʻplamda Xorvatiya trikoloriga (Trobojnica) mos keladigan qizil-oq katakli koʻylaklar, oq shortilar va koʻk paypoqlar mavjud. Ilk taqdim etilgan formada toʻplam ishlab chiqaruvchilari tomonidan oʻzgartirishlar kiritlgan. Jersi dizayni koʻp yillar davomida foydalanildi. Ushbu dizayndan boshqa Xorvatiya milliy sport jamoalari va tashkilotlari ham foydalangan.

Jamoa tomonidan qoʻllanilgan mehmon liboslari bir muddat koʻk rangda boʻlib, qizil-oq kataklarni bezak sifatida oʻz ichiga olgan. Xorvatiya 2018-yilgi Jahon chempionati saralash hamda final bosqichlarida koʻzga koʻringan quyuq toʻq-qora katak dizayni kabi toʻq rangli toʻplamlardan foydalanishga oʻtdi. Jamoa oʻz uyida oʻynaganda ham toʻq rangli mehmon liboslaridan foydalangan.

Toʻplam ishlab chiqaruvchiDavr
Uhlsport1990–1991
Lotto1992–1994
Kappa1994
Lotto1994–2000
Nike2000–hozirga qadar

Muxlislar tahrir

2012-yilgi Yevropa chempionatida Xorvatiya terma jamoasi muxlislari

1990-yilda terma jamoa norasmiy ravishda tashkil topganidan beri oʻz muxlislar bazasini shakllantira boshladi. 1998-yilgi Jahon chempionatidagi debyut oʻyinlaridan soʻng, jamoaga ichki va global eʼtibor kuchaydi. Siyosatshunos Alex J.Bellamy 2003-yilda milliy terma jamoa Xorvatiya madaniyatini eksport qilishda muhim oʻrin egallaganli va Xorvatiya mustaqillikka erishganidan keyin futbol davlatchilik ramziga aylanganini taʼkidlagan[197]. Hukumatning jamoa ishlariga taʼsiri 1999-yilda prezident Franjo Tudjman vafotidan soʻng sezilarli darajada pasaydi[198]. Barcha oʻyinlar butun mamlakat boʻylab televideniyeda koʻrsatilgan. 2022-yil noyabr oyida Fan va taʼlim vazirligi maktab oʻquvchilariga oʻquv kuni davomida oʻyin koʻrishga ruxsat berish boʻyicha koʻrsatma chiqardi[199]. 2018-yilgi Jahon chempionatidan soʻng Xorvatiya Vazirlar Mahkamasi vazirlar yigʻilishlarida jamoa liboslarida qatnashdi va 2022-yilgi Jahon chempionati paytida Bosh vazir Andrey Plenkovich 37 soniyalik maxsus nutq soʻzlagan[200][201].

Jamoani qoʻllab-quvvatlovchilarning asosiy qismi Xorvatiya oliy futbol ligasi hisoblangan Hrvatska nogometna ligasining (HNL) ikkita eng yirik klubi – Dinamo Zagreb va Xayduk Split muxlislaridan iborat[202]. Ikkala klub muxlislar Zagreblik Bad Blue Boys va Splitlik Torcida oʻzlarining ultra-uslubdagi qoʻllab-quvvatlashlari hamda bezoriliklari bilan mashhur[203][204]. Shuningdek, muxlislarning boshqa guruhlari bor. Jumladan, Armada Rijeka, Kohorta Osijek, Ultras Vinkovci, Tornado Zadar, Funcuti Šibenik va Demoni Pula. Bugungi kunda jamoani Bosniya va Gersegovina xorvatlari, xususan Zrinjski Mostar va Shiroki Briyeg muxlislari ham qoʻllab-quvvatlamoqda[205]. Avstraliya, Shimoliy Amerika va Janubiy Amerikada jamoaga muxlislik qiluvchi guruhlar ham bor[206][207]. Jamoa muxlislari oʻyinlarda va bayram paytida pirotexnika vositalari, feyerverklardan foydalanishlari bilan mashhur[208][209].

Qoʻllab-quvvatlovchilar orasida Xorvatiya bayrogʻiga ularning qayerdan kelganligini koʻrsatish uchun oʻz shahrining yozuvini kiritish odat tusiga kiradi. Muxlislar, shuningdek, oʻyin davomida oʻzlarining ovozli qoʻllab-quvvatlashlarini muvofiqlashtiradilar va qoʻshiqlar ijro etadilar. Bir boʻlim „U boj, u boj“ („Jangga, jangga“) deb baqirishi mumkin, ikkinchisida esa "Za narod svoj " („Xalqimiz uchun“) deb baqirishi mumkin[210]. Jamoa gʻalaba qozonganida, tarafdorlar xorvatiyalik muxlislarning borligini madh etuvchi qoʻshiq boʻlgan „Bježite ljudi, bježite iz grada“ni kuylashi mumkin. Xorvatiya futbol federatsiyasi jamoa uchun Uvijek Vjerni („Har doim sodiq“) nomi bilan tanilgan rasmiy fan-klubni roʻyxatdan oʻtkazgan[211]. Qoʻshiqlardan tashqari, jamoa turli xil mahalliy musiqachilardan yordam oladi va ular guruhlarga bagʻishlangan qoʻshiqlarni chiqaradilar. Sobiq menejer Slaven Bilich va uning rok guruhi „Vatreno ludilo“ (Fiery Madness) singlini chiqargan[212][213]. Baruni, Connect, Dino Dvornik, Gibonni, Prljavo kazalište, Colonia, Stoka, Nered va Tompson kabi boshqa xorvatiyalik sanʼatkorlar ham jamoa uchun qoʻshiqlarni yozib bergan. Qoʻllab-quvvatlovchilar orasida „Moja domovina“ (Mening Vatanim), „Srce vatreno“ (Olovli yurak), „Hrvatska je prvak svijeta“ (Xorvatiya jahon chempioni) va „Malo nas je, al' nas ima“ kabilar mashhur. Zaprešichdagi Bad Blue Boys tarafdorlari oʻzlarining Zaprešić Boys guruhini yaratdilar va har bir turnir uchun „Samo je jedno“ (Faqat bitta narsa), „U pobjedi i porazu“ (Gʻalaba va magʻlubiyatda), „Neopisivo“ kabi qoʻshiqlarni yaratdilar. „Igraj moja Hrvatska“ (Oʻyna, Mening Xorvatiyam) 2018-yilgi Jahon chempionati paytida norasmiy madhiya boʻlgan.

Xorvatiyaning Zagreb shahrining bosh maydonida muxlislar bayrami, 2018

Muxlislarning oʻyinlar vaqtidagi xatti-harakatlari, bezoriliklari va oʻta tartibsizliklari mamlakat ichida ham, xalqaro miqyosda ham sanksiyalarga sabab boʻldi. Futbol federatsiyasi va Xorvatiya hukumati tomonidan Xorvatiya terma jamoasining obroʻyiga putur yetkazmaslik, istalmagan hodisalarning oldini olishga harakat qilishdi[214]. Federatsiya oʻz muxlislarini maʼlum oʻyinlarga kirishini taqiqladi[215]. Muxlislarning xatti-harakati FIFA va UEFA tomonidan milliy terma jamoa uchun jazo va jarimaga olib keldi[216][217]. Muayyan bezori xatti-harakatlar, Yugoslaviyaning parchalanishidan keyin kelib chiqqan etno-millatchi irqchilik muxlislar orasida rivojlandi. Xorvatiya futbol federatsiyasi muxlislardan birini 2010-yilda ingliz hujumchisi Emile Heskeyni irqchilikka asoslangan soʻz bilan masxara qilgani uchun 14 920 funt sterling[218][219], 2012-yilda italiyalik hujumchi Mario Balotelliga banan uloqtirgan muxlis uchun 80 000 yevro jarima soldi[220][221][222][223].

Jamgʻarma tahrir

Jamoaning xayriya ishlarini rivojlantirish uchun menejer Slaven Bilic 2010-yilda Vatreno Srce (Olovli yurak) jamgʻarmasini tashkil qildi[224]. Jamgʻarmaning asosiy maqsadi bolalarga yordam berishdir[225]. 2012-yil holatiga koʻra, fond turli bolalar tashkilotlariga 1,200,000 HRK miqdorida xayriya qildi[226]. 2012-yil dekabr oyida fond Niko Kranjčar futbolkasi va Lionel Messining futbolkasi kimoshdi savdosida 500 000 HRK topdi. Kim oshdi savdosi Esplanade Zagreb mehmonxonasida tashkil etildi va unda Xorvatiya prezidenti Ivo Yosipovich ishtirok etdi. 2018-yilning noyabr oyida futbolchilar Zagrebdagi The Westin mehmonxonasida muxlislarning telefon qoʻngʻiroqlariga javob berish uchun yigʻilishdi, undan tushgan mablagʻ Vatreno Srce fondiga oʻtkazildi. 2018-yilda jamgʻarma Zagreb bolalar kasalxonasi va „Korak u Život“ (Hayotga bir qadam) xayriya tashkilotini moliyalashtirdi, u mehribonlik uylarida tarbiyalangan yosh bolalarga oliy taʼlimda oʻqishda yordam beradi[227]. 2019-yil noyabr oyida yana bir katta tadbirida 500 000 dan ortiq HRK yigʻildi va keyinchalik Kantrida bolalar kasalxonasiga yoʻnaltirildi[228]. 2020-yil mart oyida futbolchilar birgalikda COVID-19 pandemiyasiga qarshi kurash va 2020-yildagi Zagreb zilzilasi oqibatida yetkazilgan zararni qoplash uchun 4.200.000 HRK xayriya qilishdi[229]. Milliy terma jamoa aʼzolari ham alohida ehtiyojli bolalar va ularning taʼlim muassasalariga tashrif buyurib, ularga yordam berishadi[230].

Stadionlar tahrir

Terma jamoa 1990-yilda oʻtkazilgan birinchi oʻyinidan mamlakat boʻylab oʻn uchta stadiondan foydalandi. Xorvatiyaning uy oʻyinlarining aksariyati Zagrebdagi Maksimir stadionida boʻlib oʻtadi. Bu stadion Zagrebning „Dinamo“ futbol klubining uy maydoni hisoblanadi[231]. Ushbu stadion Belgraddagi Red Star stadioni bilan Yugoslaviya tomonidan mezbonlik qilingan Yevro-1976 uchun foydalanilgan. Xorvatiya futbol federatsiyasi avvalroq hukumat bilan stadionni rekonstruksiya qilish va uning qirq ming oʻrindiq sigʻimini oshirish boʻyicha keng koʻlamli rejalar boʻyicha kelishib olgan edi, yakunda bu taklif Zagreb meri Milan Bandic tomonidan 2008-yilda qurilish xarajatlari tufayli rad etilgan edi[232][233].

Baʼzi uy uchrashuvlari vaqti-vaqti bilan mamlakat boʻylab boshqa, kichikroq joylarda oʻtkaziladi. Splitdagi „Poljud“ stadionida 1995-yildan beri bir qancha saralash oʻyinlari oʻtkazilibb kelinadi. 1995-yildan 2011-yilgacha boʻlgan davrda Xorvatiya Poljudda biror oʻyinda gʻalaba qozona olmagan, mahalliy OAV uni Poljudsko prokletsvo („Poljud laʼnati“) deb atagan[234]. Shuningdek, bir nechta saralash oʻyinlari Riyekadagi Kantrida Stadionida hamda Osijekdagi Stadion Gradski Vrt va Varazdindagi Varteks Stadionida boʻlib oʻtkazilgan[235] .

StadionShaharOʻynDMGʻalaba %Oxirgi mezbonlik oʻyiniQabul qiluvchi shaharlar xaritasi
Maksimir stadioniZagreb68471560692022
Poljud stadioniSplit184950222023
Gradski Vrt StadiumOsiyek1410310712022
Kantrida stadioniRiyeka1110100912011
Rujevica stadioni86200802023
Varteks stadioniVaraždin85210632019
Aldo Drosina stadioniPula54010802019
Koprivnicha stadioniKoprivnica11001002016
Chibaliya stadioniVinkovci11001002009
Kranjchevicheva stadioniZagreb11001001996
Subichevach stadioniShibenik1010000,02003
Radnik stadioniVelika Goricha1010000,02021
Opus ArenaOsiyek1001000,02023
Jami13889341564.5%2023

Oxirgi yangilangani: Xorvatiya – Turkiya, 2023-yil 12-oktyabr
Statistikaga faqat HNS tomonidan tan olingan rasmiy oʻyinlar kiradi[236]

Raqobat tahrir

  • Xorvatiya va Serbiya: Serbiya bilan oʻyinlar Xorvatiya mustaqillik urushidan keyin rasmiy raqobatga aylandi. Ikki tomon ishtirokidagi futbol oʻyinlari siyosiy sabablarga ega. 1990-yilda Zagrebdagi „Dinamo“ va „Red Star“ oʻrtasidagi oʻyinda muxlislarning tartibsizliklari katta muammoga aylangan[237][238]. Oʻzining tarixi va milliy oʻziga xoslik bilan bogʻliqligi tufayli u CNN tomonidan „dunyodagi eng shiddatli raqobatlardan biri“ sifatida tavsiflangan[239][240][241]. Serbiyaga qarshi oʻyinlar vaqtida kengaytirilgan xavfsizlik protokollari va sayohat cheklovlari oʻrnatiladi[242][240][243].
  • Xorvatiya va Fransiya: Fransiya bilan oʻyinlar 1990-yillarda ancha mashhur boʻlgan[244][245]. 1998-yilgi Jahon chempionatida Fransiya yarim finalda Xorvatiyani magʻlub etib, yakunda turnirda gʻolib chiqdi, Xorvatiya esa uchinchi oʻrinni egalladi[246][247]. Ikki tomon 2018-yilgi Jahon chempionatida finalida bahslashdi, unda Fransiya yana gʻalaba qozondi va Xorvatiya ikkinchi oʻrinni egalladi. Fransiya Xorvatiyaga qarshi 2022-yilga qadar magʻlub boʻlmagan, ammo xorvatlar ularni 2023-yilgi Millatlar Ligasi guruh bahslarida magʻlubiyatga uchratgan[248][249].
  • Xorvatiya va Angliya: Angliya bilan oʻyinlar 2007-yilda xorvatlar inglizlarni Yevro-2008 musoboqasidan chiqarib yuborgandan keyin rivojlandi[250][251][252]. Angliya Xorvatiyani 2010-yilgi jahon chempionatidan chiqarib yuborgan[253][254]. Xorvatiya 2018-yilgi Jahon chempionati yarim finalida Angliyani chiqarib yubordi[255].

Natijalar tahrir

Quyida soʻnggi 12 oydagi oʻyin natijalari, shuningdek, rejalashtirilgan boʻlajak oʻyinlar roʻyxati keltirilgan.

  Gʻalaba  Durang  Magʻlubiyat  Natijasi qayd etilmagan

2022 tahrir

v  Xorvatiya
16-noyabr Oʻrtoqlik uchrashuvi Saudiya Arabistoni  0–1  Xorvatiya Riyadh, Saudiya Arabistoni
13:00Report
Stadion: Prince Faisal bin Fahd Stadium
Tomoshabin: 8,287[256]
Hakam: Adham Makhadmeh (Jordan)
Yordamchi hakam: Ahmad Alroalle (Iordaniya )
Yordamchi hakam: Mohammad Alkalaf (Iordaniya )
Toʻrtinchi hakam: Khalid Alturais (Saudiya Arabistoni)
v  Xorvatiya
23-noyabr 2022 FIFA Jahon chempionati F guruhi Marokash  0–0  Xorvatiya Al Xor, Qatar
11:00ReportStadion: Al Bayt Stadium
Tomoshabin: 59,407
Hakam: Fernando Andrés Rapallini (Argentina)
Yordamchi hakam: Juan Pablo Belatti (Argentina)
Yordamchi hakam: Diego Yamil Bonfá (Argentina)
Toʻrtinchi hakam: Kevin Ortega (Peru)
Oʻyinning eng yaxshi futbolchisi: Luka Modrić (Xorvatiya)
v  Kanada
27-noyabr 2022 FIFA Jahon chempionati F guruhi Xorvatiya  4–1  Kanada Al Rayyan, Qatar
17:00
Report
Stadion: Khalifa International Stadium
Tomoshabin: 44,374
Hakam: Andrés Matonte (Urugvay)
Yordamchi hakam: Nicolás Taran (Urugvay)
Yordamchi hakam: Martin Soppi (Urugvay)
Toʻrtinchi hakam: Kevin Ortega (Peru)
Oʻyinning eng yaxshi futbolchisi: Andrej Kramarić (Xorvatiya)
v  Belgiya
1-dekabr 2022 FIFA Jahon chempionati F guruhi Xorvatiya  0–0  Belgiya Al Rayyan, Qatar
16:00ReportStadion: Ahmad bin Ali Stadium
Tomoshabin: 43,984
Hakam: Anthony Taylor (Angliya)
Yordamchi hakam: Gary Beswick (Angliya)
Yordamchi hakam: Adam Nunn (Angliya)
Toʻrtinchi hakam: István Kovács (Ruminiya)
Oʻyinning eng yaxshi futbolchisi: Luka Modrić (Xorvatiya)
v  Xorvatiya
5-dekabr FIFA Jahon Chempionati 2022 Yaponiya  1–1 (a.e.t.)
(1–3 p)
 Xorvatiya Al Vaqra, Qatar
16:00
Report
Stadion: Al Janoub Stadium
Tomoshabin: 42,523
Hakam: Ismail Elfath (Amerika Qoʻshma Shtatlari)
Yordamchi hakam: Corey Parker (Amerika Qoʻshma Shtatlari)
Yordamchi hakam: Kyle Atkins (Amerika Qoʻshma Shtatlari)
Toʻrtinchi hakam: Mustapha Ghorbal (Jazoir)
Oʻyinning eng yaxshi futbolchisi: Dominik Livaković (Xorvatiya)
Penaltilar seriyasi
v  Braziliya
9-dekabr FIFA Jahon Chempionati 2022 Xorvatiya  1–1 (a.e.t.)
(4–2 p)
 Braziliya Al Rayyan, Qatar
16:00
Report
Stadion: Education City Stadium
Tomoshabin: 43,893
Hakam: Michael Oliver (Angliya)
Yordamchi hakam: Stuart Burt (Angliya)
Yordamchi hakam: Gary Beswick (Angliya)
Toʻrtinchi hakam: Mustapha Ghorbal (Jazoir)
Oʻyinning eng yaxshi futbolchisi: Dominik Livaković (Croatia)
Penaltilar seriyasi
Eslatma: Xorvatiya penaltidan keyin oldinga chiqib oldi
v  Xorvatiya
13-dekabr FIFA Jahon Chempionati 2022 Argentina  3–0  Xorvatiya Lusail, Qatar
20:00
ReportStadion: Lusail Iconic Stadium
Tomoshabin: 88,966
Hakam: Daniele Orsato (Italiya)
Yordamchi hakam: Ciro Carbone (Italiya)
Yordamchi hakam: Alessandro Giallatini (Italiya)
Toʻrtinchi hakam: Muhammad Abdulla Hassan Muhammad (Birlashgan Arab Amirliklari)
Oʻyinning eng yaxshi futbolchisi: Lionel Messi (Argentina)
v  Marokash
17-dekabr FIFA Jahon Chempionati 2022 Xorvatiya  2–1  Marokash Al Rayyan, Qatar
16:00
Report
Stadion: Khalifa International Stadium
Tomoshabin: 44,137
Hakam: Abdulrahman Al-Jassim (Qatar)
Yordamchi hakam: Taleb Al-Marri (Qatar)
Yordamchi hakam: Saud Al-Maqaleh (Qatar)
Toʻrtinchi hakam: Raphael Claus (Braziliya)
Oʻyinning eng yaxshi futbolchisi: Joško Gvardiol (Xorvatiya)

2023 tahrir

v  Uels
25-mart UEFA Yevro-2024 saralashi D guruhi Xorvatiya  1–1  Uels Split, Xorvatiya
20:45 CET
Report
Stadion: Stadion Poljud
Tomoshabin: 33,474
Hakam: João Pinheiro (Portugaliya)
Yordamchi hakam: Bruno Jesus (Portugaliya)
Yordamchi hakam: Luciano Maia (Portugaliya)
Toʻrtinchi hakam: Vitor Ferreira (Portugaliya)
v  Xorvatiya
28-mart UEFA Yevro-2024 saralashi D guruhi Turkiya  0–2  Xorvatiya Bursa, Turkiya
20:45Report
Stadion: Bursa Metropolitan Stadium
Tomoshabin: 37,750
Hakam: Andreas Ekberg (Shvetsiya)
Yordamchi hakam: Fredrik Klyver (Shvetsiya)
Yordamchi hakam: Niklas Nyberg (Shvetsiya)
Toʻrtinchi hakam: Granit Maqedonci (Shvetsiya)
v  Xorvatiya
14-iyun 2023-yilgi UEFA Millatlar ligasi Niderlandiya  2–4 (a.e.t.)  Xorvatiya Rotterdam, Niderlandiya
20:45
Report
Stadion: De Kuip
Tomoshabin: 39,359
Hakam: István Kovács (Ruminiya)
Yordamchi hakam: Vasile Florin Marinescu (Ruminiya)
Yordamchi hakam: Ovidiu Artene (Ruminiya)
Toʻrtinchi hakam: Halil Umut Meler (Turkiya)
Oʻyinning eng yaxshi futbolchisi: Luka Modrić (Xorvatiya)
v  Ispaniya
18-iyun 2023-yilgi UEFA Millatlar ligasi Xorvatiya  0–0 (a.e.t.)
(4–5 p)
 Ispaniya Rotterdam, Niderlandiya
20:45 CESTReportStadion: De Kuip
Tomoshabin: 41,110
Hakam: Felix Zwayer (Germaniya)
Yordamchi hakam: Stefan Lupp (Germaniya)
Yordamchi hakam: Marco Achmüller (Germaniya)
Toʻrtinchi hakam: Ivan Kružliak (Slovakiya)
Oʻyinning eng yaxshi futbolchisi: Marcelo Brozović (Xorvatiya)
Penaltilar seriyasi
v  Latviya
8-sentyabr UEFA Yevro-2024 saralashi D guruhi Xorvatiya  5–0  Latviya Riyeka, Xorvatiya
20:45 CEST
ReportStadion: Stadion Rujevica
Tomoshabin: 8,152
Hakam: Philip Farrugia (Malta)
Yordamchi hakam: Alan Camilleri (Malta)
Yordamchi hakam: Luke Portelli (Malta)
Toʻrtinchi hakam: Trustin Farrugia Cann (Malta)
v  Xorvatiya
11 September UEFA Yevro-2024 saralashi D guruhi Armaniston  0–1  Xorvatiya Yerevan, Armaniston
18:00 CEST
(20:00 AMT)
Report
Stadion: Vazgen Sargsyan Republican Stadium
Tomoshabin: 14,233
Hakam: Clément Turpin (Fransiya)
Yordamchi hakam: Nicolas Danos (Fransiya)
Yordamchi hakam: Cyril Mugnier (Fransiya)
Toʻrtinchi hakam: Ruddy Buquet ([Fransiya futbol federatsiyasi
v  Turkiya
12-oktyabr UEFA Yevro-2024 saralashi D guruhi Xorvatiya  0–1  Turkiya Osijek, Xorvatiya
20:45 CESTReport
Stadion: Opus Arena
Tomoshabin: 12,812
Hakam: Anthony Taylor (Angliya)
Yordamchi hakam: Gary Beswick (Angliya)
Yordamchi hakam: Adam Nunn (Angliya)
Toʻrtinchi hakam: Michael Salisbury (Angliya)
v  Xorvatiya
15-oktyabr UEFA Yevro-2024 saralashi D guruhi Uels  2–1  Xorvatiya Cardiff, Uels
20:45 CEST
(19:45 BST)
Report
Stadion: Cardiff City Stadium
Tomoshabin: 31,240
Hakam: Davide Massa (Italiya)
Yordamchi hakam: Filippo Meli (Italiya)
Yordamchi hakam: Stefano Alassio (Italiya)
Toʻrtinchi hakam: Matteo Marcenaro (Italiya)
v  Xorvatiya
18-noyabr UEFA Yevro-2024 saralashi D guruhi Latviya  v  Xorvatiya Riga, Latviya
18:00 CET
(19:00 EET)
ReportStadion: Skonto Stadium
v  Armaniston
21-noyabr UEFA Yevro-2024 saralashi D guruhi Xorvatiya  v  Armaniston Zagreb, Xorvatiya
20:45 CETReportStadion: Maksimir stadioni

Murabbiylar shtabi tahrir

Bosh murabbiy Zlatko Dalić, 2018
LavozimiIsmi[257]
Bosh murabbiy Zlatko Dalić
Yordamchi murabbiylar Ivica Olić---- Vedran Ćorluka---- Mario Mandžukić
Darvozabonlar murabbiylari Marjan Mrmić---- Danijel Subašić
Fitnes murabbiyi Luka Milanović---- Marin Dadić
Tahlilchi Dražen Ladić
Video tahlilchi Marc Rochon
Skautlar Nikola Jerkan---- Ognjen Vukojević
Fizioterapevtlar Nenad Krošnjar---- Nderim Redžaj---- Goran Beloglavec---- Miroslav Jamnić---- Neven Golubar
Shifokorlar Saša Janković---- Eduard Rod---- Tomislav Vlahović
Texnik direktor Stipe Pletikosa
Jamoa menejeri Iva Olivari
Xavfsizlik xodimi Miroslav Marković
OAV xodimi Tomislav Pacak
Oshpaz Tomica Đukić
Forma bilan shugʻullanuvchi xodim Mladen Pilčić---- Goran Vincek---- Dennis Lukančić

Murabbiylar tarixi tahrir

Quyidagi jadvalda Xorvatiya terma jamoasi har bir murabbiyining FIFA Jahon chempionati va UEFA Yevropa chempionatidagi natijalarining toʻliq hisoboti keltirilgan.

MurabbiyDavrOʻynDMGʻalaba %Musoboqa
Jakopić, JozoJozo Jakopić1940–194142110100
Hitrec, RudolfRudolf Hitrec19411001000,00
Cuvaj, BogdanBogdan Cuvaj1941–194313634046
Hügl, BernardBernard Hügl1943–19451100100
Cuvaj, BogdanBogdan Cuvaj19561100100
Jerković, DražanDražan Jerković1990–19913300100
Poklepović, StankoStanko Poklepović1992411200
Marković, VlatkoVlatko Marković1993–19941100100
Blažević, MiroslavMiroslav Blažević1994–200072332415046 1996-yilgi Yevropa chempionati – Chorak final
1998-yilgi Jahon chempionati – Uchinchi oʻrin
2000-yilgi Yevropa chempionatip – Saralashdan oʻtolmadi
Ivić, TomislavTomislav Ivić19941100100
Jozić, MirkoMirko Jozić2000–2002189630100 2002-yilgi Jahon chempionati – Guruh bosqichi
Barić, OttoOtto Barić2002–2004241185046 2004-yilgi Yevropa chempionati – Guruh bosqichi
Kranjčar, ZlatkoZlatko Kranjčar2004–200625118600 2006-yilgi Jahon chempionati – Guruh bosqichi
Bilić, SlavenSlaven Bilić2006–20126542158065 2008-yilgi Yevropa chempionati – Chorak final
FIFA Jahon chempionati 2010 – Sarlashdan oʻtolmadi
2012-yilgi Yevropa chempionati – Guruh bosqichi
Štimac, IgorIgor Štimac2012–201315825053
Kovač, NikoNiko Kovač2013–2015191054053 FIFA Jahon chempionati 2014 – Guruh bosqichi
CzaczicAnte Čačić2015–20172515640100 2016-yilgi Yevropa chempionati – Round of 16
Dalić, ZlatkoZlatko Dalić2017–hozirga qadar77382019049 FIFA Jahon chempionati 2018 – Ikkinchi oʻrin
2020-yilgi Yevropa chempionati – Nim-chorak final
FIFA Jahon Chempionati 2022 – Uchinchi oʻrin
Jami369193997752.3%14 dan 12 tasi

Oxirgi yangilangan: Xorvatiya va Turkiya, 2023-yil 12-oktyabrSource: Croatian Football Federation

Futbolchilar tahrir

Joriy tarkib tahrir

Quyida 2023-yil 15-oktyabr kuni boʻlib oʻtadigan UEFA Yevro-2024 saralashi D guruhi Uelsga qarshi oʻyin uchun tarkib:

0#0pos.FutbolchiTugʻilgan sanasi (yosh)IshtirokiGollariKlubi
11DADominik Livaković1995-yil 9-yanvar (28 yosh)490  TUR Fenerbahçe
121DANediljko Labrović1999-yil 10-oktyabr (24 yosh)00  CRO Rijeka
231DAIvica Ivušić{1999-yil 10-oktyabr (24 yosh)50  CYP Pafos
22HMJosip Stanišić2000-yil 2-aprel (23 yosh)140  GER Bayer Leverkusen
32HMBorna Barišić1992-yil 10-noyabr (30 yosh)351  SCO Rangers
42HMJoško Gvardiol2002-yil 23-yanvar (21 yosh)252  ENG Manchester City
52HMMartin Erlić1998-yil 24-yanvar (25 yosh)60  ITA Sassuolo
62HMJosip Šutalo2000-yil 28-fevral (23 yosh)110  NED Ajax
192HMBorna Sosa1998-yil 21-yanvar (25 yosh)171  NED Ajax
212HMDomagoj Vida (vitse-sardor]])1989-yil 29-aprel (34 yosh)1034  GRE AEK Athens
222HMJosip Juranović1995-yil 16-avgust (28 yosh)330  GER Union Berlin
73YHLovro Majer1998-yil 17-yanvar (25 yosh)254  GER VfL Wolfsburg
83YHMateo Kovačić1994-yil 6-may (29 yosh)975  ENG Manchester City
103YHLuka Modrić (sardor)1985-yil 9-sentyabr (38 yosh)17024  ESP Real Madrid
113YHMarcelo Brozović1992-yil 16-noyabr (30 yosh)917  KSA Al Nassr
133YHNikola Vlašić1997-yil 4-oktyabr (26 yosh)537  ITA Torino
153YHMario Pašalić1995-yil 9-fevral (28 yosh)5810  ITA Atalanta
163YHNikola Moro1998-yil 12-mart (25 yosh)10  ITA Bologna
144HJJosip Brekalo1998-yil 23-iyun (25 yosh)354  ITA Fiorentina
184HJPetar Musa1998-yil 4-mart (25 yosh)60  POR Benfica
204HJDion Drena Beljo2002-yil 1-mart (21 yosh)20  GER FC Augsburg

Oxirgi chaqiruvlar tahrir

Oxirgi 12 oy ichida jamoaga quyidagi futbolchilar chaqirilgan.

  • INJ = Jarohatlangan yoki kasal.
  • WD = Chiqib ketdi.
  • SUS = Ishtirok etish toʻxtatildi.
  • RET = Oxirgi chaqiruvdan keyin faoliyatini yakunladi.
  • U21 = Xoravtiya U-21 terma jamoasidan chaqirildi.
  • PRE = Dastlabki tarkib.
Pos.FutbolchiTugʻilgan sanasi (yoshi)IshtGolJamoasiEng soʻnggi tarkibga jalb etilganlar
GKDominik Kotarski2000-yil 10-fevral (23 yosh)-- PAOKv.  Turkiya, 12-oktyabr 2023 PRE
GKIvo Grbić1996-yil 18-yanvar (27 yosh)-- Atlético Madrid2023-yilgi UEFA Millatlar ligasi PRE
DFDuje Ćaleta-Car1996-yil 17-sentyabr (27 yosh)-- Lyonv.  Turkiya, 12-oktyabr 2023 PRE
DFMarin Pongračić1997-yil 11-sentyabr (26 yosh)-- Leccev.  Turkiya, 12-oktyabr 2023 PRE
DFJakov Medić1998-yil 7-sentyabr (25 yosh)-- Ajaxv.  Latviya, 8-sentybar 2023 PRE
DFFilip Uremović1997-yil 11-fevral (26 yosh)-- Hajduk Split2023-yilgi UEFA Millatlar ligasi PRE
DFDejan Lovren RET1989-yil 5-iyul (34 yosh)-- LyonFIFA Jahon Chempionati 2022
MFLuka Ivanušec INJ1998-yil 26-noyabr (24 yosh)-- Feyenoordv.  Turkiya, 12-oktyabr 2023 WD
MFLuka Sučić U212002-yil 8-sentyabr (21 yosh)-- Red Bull Salzburgv.  Turkiya, 12-oktyabr 2023 PRE
MFMartin Baturina U212003-yil 16-fevral (20 yosh)-- Dinamo Zagrebv.  Turkiya, 12-oktyabr 2023 PRE
MFKristijan Jakić INJ1997-yil 14-may (26 yosh)-- Eintracht Frankfurtv.  Uels, 25-mart 2023 PRE
MFJosip Mišić1994-yil 28-iyun (29 yosh)-- Dinamo ZagrebFIFA Jahon Chempionati 2022 PRE
FWBruno Petković INJ1994-yil 16-sentyabr (29 yosh)-- Dinamo Zagrebv.  Uels, 15-oktyabr 2023 WD
FWAndrej Kramarić INJ1991-yil 19-iyun (32 yosh)-- 1899 Hoffenheimv.  Turkiya, 12-oktyabr 2023 WD
FWMarko Livaja RET1993-yil 26-avgust (30 yosh)-- Hajduk Splitv.  Turkiya, 12-oktyabr 2023 WD
FWMatija Frigan U212003-yil 11-fevral (20 yosh)-- Westerlov.  Turkiya, 12-oktyabr 2023 PRE
FWIvan Perišić INJ1989-yil 2-fevral (34 yosh)-- Tottenham Hotspurv.  Armaniston, 11-sentybar 2023
FWMislav Oršić INJ1992-yil 29-dekabr (30 yosh)-- Trabzonspor2023-yilgi UEFA Millatlar ligasi PRE
FWDario Špikić1999-yil 22-mart (24 yosh)-- Dinamo Zagrebv.  Uels, 25-mart 2023 PRE
FWAnte Budimir1991-yil 22-iyul (32 yosh)-- OsasunaFIFA Jahon Chempionati 2022
FWAntonio Čolak1993-yil 17-sentyabr (30 yosh)-- ParmaFIFA Jahon Chempionati 2022 PRE

Futbolchilar natijalari tahrir

Eng koʻp maydonga tushgan oʻyinchilar tahrir

Luka Modrić terma jamoa safida eng koʻp oʻyinlarda ishtirok etgan.
DarajaFutbolchiIshtirokGollarFaoliyati
1Luka Modrić170242006–hozirga qadar
2Darijo Srna134222002–2016
3Ivan Perišić129332011–hozirga qadar
4Stipe Pletikosa11401999–2014
5Ivan Rakitić106152007–2019
6Josip Šimunić10532001–2013
7Ivica Olić104202002–2015
8Vedran Ćorluka10342006–2018
Domagoj Vida10342010–hozirga qadar
10Dario Šimić10031996–2008

Dario Simić 2008-yilda jamoadagi faoliyatini yakunlashidan oldin 100 ta oʻyin oʻtkazgan birinchi oʻyinchi boʻlib, Robert Jarnining oldingi rekordini ortda qoldirdi[260][261]. Dario Srna, Yosip Simunich va Stipe Pletiko mos ravishda keyingi oʻrinlarda turadi (2013-yil fevralida 100-oʻyin)[262][263]. Srna 2016-yildan 2021-yilgacha eng koʻp oʻyin oʻtkazgan futbolchi boʻlib, 134 ta oʻyinda maydonga tushdi[264]. U 2021-yilda Luka Modrichdan oʻzib ketdi[265].

Xorvatiya terma jamoasida oʻynagan eng yosh oʻyinchi Alen Xalilovich (16 yosh, 11 oy va 23 kunlik), eng yoshi kattasi esa Luka Modrich (38 yosh, 1 oy va 6 kun)[266][267].

Eng yaxshi toʻpurarlar tahrir

Davor Šuker, terma jamoa tarixidagi eng yaxshi toʻpurar, 2008
DarajaFutbolchiGollarishtirokDarajaFaoliyati
1Davor Šuker45690.651991–2002
2Mario Mandžukić33890.372007–2018
Ivan Perišić1290.262011–hozirga qadar
4Eduardo da Silva29640.452004–2014
5Andrej Kramarić26870.32014–hozirga qadar
6Luka Modrić241700.142006–hozirga qadar
7Darijo Srna221340.162002–2016
8Ivica Olić201040.192002–2015
9Niko Kranjčar16810.22004–2013
10Nikola Kalinić15420.362008–2018
Goran Vlaović510.291992–2002
Ivan Rakitić1060.142007–2019

Davor Suker Xorvatiya terma jamoasida eng koʻp gol urgan futbolchi boʻlib, 1991-yildan 2002-yilgacha 45 ta gol urgan.

Jamoaning eng yosh toʻpurari Luka Ivanushec (18 yosh, 1 oy va 19 kunlik)[268].

Eng koʻp quruq oʻyinlar oʻtkazgan darvozabonlar rekordi tahrir

Stipe Pletikosa eng koʻp quruq oʻyin oʻtkazgan futbolchi, 2014
DarajaFutbolchiQuruq oʻyinlarIshtirokNisbatFaoliyati
1Stipe Pletikosa541140.471999–2014
2Dražen Ladić26590.441990–2000
3Danijel Subašić24440.552009–2018
4Dominik Livaković16480.332017–hozirga qadar
5Tomislav Butina15280.542001–2006
6Vedran Runje9220.412006–2011
7Tonči Gabrić590.561990–1997
Marjan Mrmić130.381995–1999
9Lovre Kalinić4190.212014–hozirga qadar
10Ivan Vargić3312014–2016
Joey Didulica40.752004–2006
Ivica Ivušić50.62021–hozirga qadar

Musoboqalarda ishtiroki tahrir

     Chempion  
     Ikkinchi oʻrin  
     Uchinchi oʻrin  
     Toʻrtinchi oʻrin  
     Musoboqa toʻliq yoki qisman oʻz maydonida oʻtkazildi  

FIFA Jahon chempionati tahrir

Final musoboqalariSaralash turnirlari
YilNatijaOʻrinDMGPTarkibOʻrinDMGP
1930 — 1994Yugoslaviya tarkibidaYugoslaviya tarkibida
19983 oʻrin37502115Tarkib2/5*105412012
va 2002Guruh bosqichi23310223Tarkib1/58530152
2006Guruh bosqichi22302123Tarkib2/610730215
2010Saralashdan oʻtolmadi3/6106221913
2014Guruh bosqichi19310266Tarkib2/6*12633149
20182-oʻrin27421149Tarkib2/6*12732195
20223–oʻrin3724187Tarkib1/610721214
JamiEng yaxshi natija 2-oʻrinIshtirok: 6/73015694333724320912951

Terma jamoalarga qarshi natijalari tahrir

Kalit soʻzlar
  Magʻlubiyatlar sonidan gʻalabalar soni koʻproq
  Asosan durang natija
  Gʻalabalar sonidan magʻlubiyatlar soni koʻproq

2023-yil 21-noyabr holatiga ko‘ra,  Armanistonga qarshi o‘yindan keyin.

Mustaqillikdan oldingi
Raqib jamoaOʻynDMGFGAGDGʻalaba %
 Bolgariya110060+6100
 Germaniya3003212−10000,00
 Vengriya201112−1000,00
 Italiya100104−4000,00
 Ruminiya101022+0000,00
 Slovakiya7610259+16086
  Shveysariya100101−1000,00
Jami: 7 jamoa167363630+6044
Mustaqillikdan keyin[236]
Raqib jamoaOʻynDMGFGAGDGʻalaba %
 Andorra6600240+24100
 Argentina621378−1033
 Armaniston321031+2067
 Avstraliya6222116+5033
 Avstriya7601126+6086
 Ozarbayjon422092+70100
 Belarus220041+3100
 Belgiya933396+3033
 Bosniya va Gersegovina4400146+8100
 Braziliya502338−5000,00
 Bolgariya8521126+6060
 Kamerun110040+4100
 Kanada110041+3100
 Chili101011+0000,00
 Xitoy101011+0000,00
 Kipr Respublikasi330060+6100
 Chexiya413086+200
 Daniya8422118+30100
 Ekvador100101−1000,00
 Misr101022+0000,00
 Angliya113261322−9027
 Estoniya9621165+11067
 Finlandiya211021+10100
 Fransiya101361020−1000
 Gruziya320143+1067
 Germaniya521286+200
 Gibraltar110040+4100
 Yunoniston8242109+100
 Gonkong110040+4100
 Vengriya9441177+10044
 Islandiya7511133+10071
 Eron211042+20100
 Isroil9810228+14089
 Italiya8350106+4040
 Yamayka110031+2100
 Yaponiya412155+000
 Iordaniya110021+1100
 Qozogʻiston220051+4100
 Kosovo220070+7100
 Latviya7700171+16100
 Lixtenshteyn220082+6100
 Litva211020+20100
 Macedonia8521129+3060
 Mali110021+1100
 Malta10910295+240100
 Meksika640296+3067
 Moldova220020+2100
 Marokash312043+1033
 Niderlandiya320166+0067
 Nigeriya110020+2100
 Shimoliy Irlandiya110030+3100
 Norvegiya5311106+40100
 Peru100102−2000,00
 Polsha531173+40100
 Portugaliya7016415−11000,00
 Qatar110032+1100
 Ireland723288+0029
 Ruminiya330041+3100
 Rossiya624063+3033
 San Marino3300180+18100
 Saudiya Arabistoni110010+1100
 Shotlandiya613256−1017
 Senegal110021+1100
 Serbiya413053+200
 Slovakiya105321811+70100
 Sloveniya127412010+10058
 Janubiy Koreya7322117+4043
 Ispaniya103251220−800
 Shvetsiya640287+1067
  Shveysariya412167−100
 Tunis100112−1000,00
 Turkiya124621510+5033
 Ukraina9531155+10056
 Uels8431127+50100
Umumiy: 74 jamoa3491829572589339+250052
Umumiy: 74 jamoa3661909878627369+258052

Manbalar tahrir

  1. „The FIFA/Coca-Cola World Ranking“. www.fifa.com. Qaraldi: 5-avgust 2023-yil.
  2. „Croatia matches, ratings and points exchanged“. www.eloratings.net. Qaraldi: 19-avgust 2023-yil.
  3. Rogić, Marijan. Hrvatsko nogometno predstavništvo 1940. - 2008. (hr). Zagreb: Gipa, 2008. ISBN 9789539529718. 
  4. Sengupta, Arjun „The improbable rise of the Croatian football team“ (en). The Indian Express (2022-yil 10-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 16-dekabr.
  5. „Hrvatska nogometna reprezentacija kroz povijest“ (hr). Uvijek Vjerni. 2012-yil 16-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 14-avgust. Translation
  6. Kramarsic, Igor/Puric, Bojan. „Croatia International matches“. Rec. Sport Soccer Statistics Foundation. Qaraldi: 2008-yil 14-iyul.
  7. Colborne, Una Hajdari, Michael „In Croatia, Sympathizers Are Welcome to Join the Party“ (en-US). Foreign Policy. Qaraldi: 2022-yil 15-dekabr.
  8. „Povijest Hrvatskog Nogometnog Saveza“ (hr). H-R (2007-yil 25-sentyabr). Qaraldi: 2008-yil 19-avgust. Translation
  9. „Goal Programme – Croatian Football Federation – 2006“. Fédération Internationale de Football Association (FIFA.com) (2008-yil 17-iyul). 2008-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 4-sentyabr.
  10. „1945“. 2018-yil 5-iyunda asl nusxadan arxivlangan.
  11. Esamie, Thomas. „Games of the XVI. Olympiad“. Rec. Sport Soccer Statistics Foundation. 2008-yil 22-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 8-avgust.
  12. „1990 FIFA World Cup squads – Yugoslavia“. Fédération Internationale de Football Association (FIFA.com). 2008-yil 8-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 26-avgust.
  13. Longman, Jere „WORLD CUP '98; Croatia and Its Fortunate Sons“. www.nytimes.com. The New York Times. Qaraldi: 19-avgust 2023-yil.
  14. „Yugoslavia National Team List of Results 1990–1999“. Rec. Sport Soccer Statistics Foundation. 2008-yil 19-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 19-iyul.
  15. „Aljosa Asanovic – International appearances“. Rec. Sport Soccer Statistics Foundation. Qaraldi: 2008-yil 20-iyul.
  16. Mario Duspara; Tanja Simić (20 February 2006). „Hrvatske kocke opet modni hit“ [Croatian chequy are fashionable again]. Nacional (xorvat). 28 July 2012da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30 June 2012.
  17. „Sve o sportu“. Sve o sportu. 2011-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 16-avgust.
  18. „Croatia Marks Independence Day for First Time“. Southeast European times. Qaraldi: 2008-yil 21-iyul.
  19. „Croatia – International matches 1990–1995“. Rec. Sport Soccer Statistics Foundation. 2008-yil 12-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 18-iyul.
  20. „Vlatko Marković biography“ (hr). hns-cff.hr. Qaraldi: 2022-yil 16-dekabr.
  21. Morse, Ben „From bloody Balkan war to World Cup heavyweight: the making of Croatia as a soccer nation“ (en). CNN (2022-yil 13-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  22. Goff, Steven. „AFTER CHAOS, CROATIA UNITES IN A PASSIONATE JOURNEY“ (en-US) (1998-yil 6-iyul). Qaraldi: 2022-yil 16-dekabr.
  23. „Fantasy Euro2008“. The World Game. Qaraldi: 2008-yil 3-avgust. [sayt ishlamaydi]
  24. 24,0 24,1 „Croatia – FIFA World Rankings“. Fédération Internationale de Football Association (FIFA.com). 2018-yil 25-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 11-avgust.
  25. „Best Mover of the Year“. FIFA. 2008-yil 26-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 11-dekabr.
  26. „1996 European Championship – Qualifying“. The Football Association. 2005-yil 11-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 10-avgust.
  27. „Croatia contemplate Turkey task“. European Championships archive. Union of European Football Associations (UEFA.com) (2008-yil 4-yanvar). Qaraldi: 2012-yil 31-dekabr.
  28. „Šuker stars as Danes downed“. European Championships archive. Union of European Football Associations (UEFA.com) (1996-yil 16-iyun). 2008-yil 22-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 10-avgust.
  29. Jon Culley. „Portugal take advantage of slack Croatia“. The Independent (1996-yil 20-iyun). Qaraldi: 2012-yil 31-dekabr.
  30. „Germany overcome ten-man Croatia“. European Championships archive. Union of European Football Associations (UEFA.com) (1996-yil 23-iyun). 2008-yil 5-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 10-avgust.
  31. „Sport: Football Euro 2000 qualifying group tables“. British Broadcasting Corporation (BBC News) (1999-yil 10-oktyabr). Qaraldi: 2008-yil 23-iyul.
  32. Islamović, Elvir. „Suker: a man with the Midas touch“. European Championship archive. Union of European Football Association (UEFA.com) (2008-yil 1-aprel). 2008-yil 23-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 22-iyul.
  33. „Croatia football history“. www.footballhistory.org. Qaraldi: 20-avgust 2023-yil.
  34. „FIFA/Coca-Cola World Ranking“. Fédération Internationale de Football Association (FIFA.com) (1998-yil 20-may). 2012-yil 8-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 10-dekabr.
  35. Longman, Jere. „WORLD CUP '98; Croatia Stuns Germany With the Aid Of a Red Card“ (en-US). The New York Times (1998-yil 5-iyul). Qaraldi: 2022-yil 16-dekabr.
  36. 36,0 36,1 „Tragedy and triumph: the remarkable tale of Croatia's first football steps“ (en). The Guardian (2022-yil 12-iyun). Qaraldi: 2022-yil 11-dekabr.
  37. „Zidane lights the blue-touch paper for France“. Fédération Internationale de Football Association (FIFA.com). 2013-yil 4-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 11-avgust.
  38. Longman, Jere.. „World Cup '98; Croatia and Its Fortunate Sons“. The New York Times (1998-yil 6-iyul). Qaraldi: 2008-yil 10-avgust.
  39. Campbell, Alan. „The Golden Generation beginning to show their age“. The Sunday Herald (2001-yil 2-sentyabr). 2014-yil 10-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 31-dekabr.
  40. „Pletikosa inspired by Croatia's past“. European Championships archive. Union of European Football Associations (UEFA.com) (2008-yil 9-iyun). Qaraldi: 2012-yil 31-dekabr.
  41. Hughes, Rob; Tribune, International Herald. „Sign of Troubled Times as 2 Coaches Depart Under a Cloud“ (en-US). The New York Times (2000-yil 25-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 16-dekabr.
  42. „2002 FIFA World Cup Korea/Japan Preliminaries“. Fédération Internationale de Football Association (FIFA.com). 2008-yil 12-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 10-avgust.
  43. „Croatia punish Italy“. British Broadcasting Corporation (BBC Sport) (2002-yil 8-iyun). Qaraldi: 2008-yil 10-avgust.
  44. „Ecuador end Croatia hopes“. British Broadcasting Corporation (BBC Sport) (2002-yil 13-iyun). Qaraldi: 2008-yil 10-avgust.
  45. „Jozić to step down“. British Broadcasting Corporation (BBC Sport) (2002-yil 16-iyun). Qaraldi: 2008-yil 31-avgust.
  46. „Barić leads Croatian charge“. British Broadcasting Corporation (BBC Sport) (2004-yil 26-may). Qaraldi: 2008-yil 31-avgust.
  47. „Euro 2004 Qualifying Group Eight“. British Broadcasting Corporation (BBC Sport) (2004-yil 11-oktyabr). Qaraldi: 2008-yil 31-avgust.
  48. „England 4–2 Croatia“. British Broadcasting Corporation (BBC News) (2004-yil 21-iyun). Qaraldi: 2008-yil 23-iyul.
  49. „Croatia 2–2 France“. British Broadcasting Corporation (BBC News) (2004-yil 17-iyun). Qaraldi: 2008-yil 23-iyul.
  50. „Barić to step down“. British Broadcasting Corporation (BBC News) (2004-yil 27-may). Qaraldi: 2008-yil 31-avgust.
  51. „Zlatko Kranjcar, former Croatia national team coach, dies“ (en-US). The Seattle Times (2021-yil 1-mart). Qaraldi: 2022-yil 17-dekabr.
  52. „Former striker Kranjčar hired to lead Croatia to World Cup“. CNNSports Illustrated (2004-yil 13-iyul). 2012-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 22-iyul.
  53. „2006 World Cup qualifying standings“. Fédération Internationale de Football Association (FIFA.com). 2014-yil 12-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 22-iyul.
  54. Mcdermott, Scott. „Croatia Fans Hate Me But I'd Never Quit Says Niko Kranjčar“. The Sunday Mail (2008-yil 23-mart). Qaraldi: 2008-yil 1-sentyabr.
  55. „2006 FIFA World Cup – Brazil vs Croatia match report“. Fédération Internationale de Football Association (FIFA.com). 2008-yil 10-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 11-avgust.
  56. „2006 FIFA World Cup – Croatia vs Japan match report“. Fédération Internationale de Football Association (FIFA.com). 2008-yil 29-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 11-avgust.
  57. „Croatia 2–2 Australia“. British Broadcasting Corporation (BBC Sport) (2006-yil 22-iyun). Qaraldi: 2008-yil 19-oktyabr.
  58. Biggs, Alan/Kelso, Paul.. „Poll's career on the line after Stuttgart debacle“. The Guardian (2006-yil 24-iyun). Qaraldi: 2008-yil 23-iyul.
  59. Grant, Michael. „Fear Factor: Despite his brutish look, Croatia manager Slaven Bilić has charisma and passion, just do not make him mad“. The Sunday Herald (2008-yil 7-iyun). 2014-yil 11-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 31-dekabr.
  60. „Bilić appointed new Croatia coach“. British Broadcasting Corporation (BBC Sport) (2006-yil 25-iyul). Qaraldi: 2008-yil 20-avgust.
  61. „Slaven Bilic: Encouraging my players is my way of doing things“. The Independent (2008-yil 14-iyun). Qaraldi: 2008-yil 3-sentyabr.
  62. Phillips, Mitch. „Croatia beat Italy 2–0“. Rediff News (2006-yil 17-avgust). Qaraldi: 2008-yil 20-avgust.
  63. „Macedonia 2–0 Croatia: Croats qualify“. ESPNSoccernet (2007-yil 17-noyabr). 2012-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 7-oktyabr.
  64. „Croatia, England face off again in World Cup qualifying“. Canadian Broadcasting Corporation (CBC Sports) (2007-yil 25-noyabr). Qaraldi: 2008-yil 24-iyul.
  65. Harris, Nick „Scotland 1 Croatia 1: Scotland show spirit to kick-start Burley era“ (en). The Independent (2008-yil 27-mart). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  66. Islamović, Elvir. „Bilić names squad for EURO assault“. European Championships archive. Union of European Football Associations (UEFA.com) (2008-yil 5-may). 2008-yil 26-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 31-avgust.
  67. Cheese, Caroline. „Euro 2008 qualifying as it happened“ (en-GB) (2007-yil 21-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 17-dekabr.
  68. Moffat, Colin.. „Scotland 1–1 Croatia“. British Broadcasting Corporation (BBC Sport) (2008-yil 26-mart). Qaraldi: 2008-yil 1-sentyabr.
  69. „Croatia 1–0 Moldova“. ESPNSoccernet. 2012-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 1-sentyabr.
  70. Haylett, Trevor. „Klasnić completes Croatian clean sweep“. European Championships archive. Union of European Football Associations (UEFA.com) (2008-yil 16-iyun). 2008-yil 1-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 21-iyul.
  71. „Croatia captain Niko Kovac to retire from national team after Euro 2008“. International Herald Tribune (2008-yil 19-iyun). Qaraldi: 2008-yil 28-iyul.
  72. „Bilić to field reserves against Poland“. Eurosport (2008-yil 15-iyun). 2008-yil 18-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 28-iyul.
  73. „Bilić on wrong end of upset as Croatia fluff the penalty shootout in Euro 2008 quarterfinals“. International Herald Tribune (2008-yil 21-iyun). Qaraldi: 2008-yil 24-iyul.
  74. Ashdown, John. „Football: Euro 2008 quarter-final: Croatia v Turkey -as it happened“ (en-GB). The Guardian (2008-yil 20-iyun). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  75. „Bilić came close to quitting job“. British Broadcasting Corporation (BBC Sport) (2008-yil 21-iyun). Qaraldi: 2008-yil 3-sentyabr.
  76. Hughes, Ian.. „Austria 0–1 Croatia“. British Broadcasting Corporation (BBC Sport) (2008-yil 8-iyun). Qaraldi: 2008-yil 26-avgust.
  77. Maher, Reda. „Euro 2008 – Comeback kings Turkey do it again“. Eurosport (2008-yil 21-iyun). Qaraldi: 2008-yil 6-sentyabr.[sayt ishlamaydi]
  78. „Bilić agrees new Croatia deal“. SkySports.com (2008-yil 30-aprel). 2009-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 23-iyul.
  79. Stevenson, Jonathan.. „Croatia 1–4 England“. British Broadcasting Corporation (BBC Sport) (2008-yil 11-sentyabr). Qaraldi: 2008-yil 11-sentyabr.
  80. „England-Croatia topping the bill“. Fédération Internationale de Football Association (FIFA.com) (2007-yil 5-dekabr). 2008-yil 9-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 24-iyul.
  81. „Croatia 3–0 Kazakhstan: Croats cruise“. ESPNSoccernet (2008-yil 6-sentyabr). 2011-yil 27-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 11-sentyabr.
  82. „England Routs Croatia and Qualifies for World Cup“ (en-US). The New York Times. Reuters (2009-yil 9-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 12-dekabr.
  83. „Slaven Bilic will not resign after Croatia fail to make 2010 World Cup“ (en). The Guardian (2009-yil 16-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 11-dekabr.
  84. „Peterjon Cresswell: why Euro 2012 could go east“ (en). The Guardian (2007-yil 12-aprel). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  85. „UEFA Qualifying Round“. 1998–2011 UEFA (2011-yil 28-sentyabr). Qaraldi: 2011-yil 27-sentyabr.
  86. „Match Schedule“. UEFA.com. Union of European Football Associations (2010-yil 4-oktyabr). 2011-yil 9-dekabrda asl nusxadan arxivlangan.
  87. Smyth, Rob. „Euro 2012: Italy v Croatia – as it happened Rob Smyth“ (en-GB). The Guardian (2012-yil 14-iyun). Qaraldi: 2022-yil 13-dekabr.
  88. „Ponosni smo sto smo imali bas ovakvog Slavena Bilica“. Jutarnji List (2012-yil 20-iyun). Qaraldi: 2012-yil 21-iyun.
  89. „Euro 2012: Slaven Bilic leaves Croatia a proud but disappointed man Aleksandar Holiga“ (en). The Guardian (2012-yil 19-iyun). Qaraldi: 2022-yil 10-dekabr.
  90. „FIFA - Croatia Ranking History“ (en). fifa.com. Qaraldi: 2022-yil 12-dekabr.
  91. Medo, Ivica „Šuker novi predsjednik HNS-a: Ujedinio sam nogometnu Hrvatsku!“ (hr). Gol.hr (2012-yil 5-iyul). Qaraldi: 2014-yil 21-iyul.[sayt ishlamaydi]
  92. „Igor Štimac novi izbornik hrvatske nogometne reprezentacije!“ (hr) (2012-yil 5-iyul). Qaraldi: 2014-yil 21-iyul.
  93. Korać, Branimir. „Igor Štimac razriješen dužnosti izbornika, reprezentaciju preuzima Niko Kovač!“ (hr). Sportnet.hr (2013-yil 16-oktyabr). 2016-yil 7-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 21-iyul.
  94. FIFA.com „2014 FIFA World Cup Brazil: Croatia-Iceland - Report - FIFA“. FIFA. 2019-yil 10-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  95. „Brazil 3 Croatia 1“. BBC Sport (2014-yil 12-iyun). Qaraldi: 2014-yil 19-iyun.
  96. Dunbar, Graham „Brazil-Croatia referee Yuichi Nishimura ignites officiating controversy“ (en-US). The Boston Globe. Qaraldi: 2022-yil 10-dekabr.
  97. „Croatia 1 Mexico 3“. BBC Sport (2014-yil 23-iyun). Qaraldi: 2014-yil 24-iyun.
  98. Elvir Islamović. „Croatia's World Cup highs and lows“. UEFA (2014-yil 24-iyun). Qaraldi: 2014-yil 27-noyabr.
  99. „Cameroon 0 Croatia 4“. BBC Sport (2014-yil 18-iyun). Qaraldi: 2014-yil 19-iyun.
  100. Ben Gladwell. „Italy cling on to hold Croatia“. UEFA (2014-yil 16-noyabr). Qaraldi: 2014-yil 29-noyabr.
  101. „Hrvatska potučena u Oslu u najvažnijoj utakmici kvalifikacija“ (hr). N1 HR. 2018-yil 2-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  102. „HNS terminates Niko Kovač's contract“. Croatian Football Federation (2015-yil 9-sentyabr). Qaraldi: 2015-yil 15-oktyabr.
  103. „Croatia beats San Marino by record 10–0 in Euro 2016 warmup“. USA Today (2016-yil 4-iyun). Qaraldi: 2016-yil 4-iyun.
  104. „Malta 0 Croatia 1“. BBC Sport (2015-yil 13-oktyabr). Qaraldi: 2015-yil 14-oktyabr.
  105. „Ante Čačić takes over Croatia reins“. Croatian Football Federation (2015-yil 21-sentyabr). Qaraldi: 2015-yil 15-oktyabr.
  106. „Turkey 0–1 Croatia“. BBC Sport (2016-yil 12-iyun). Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  107. „[VIDEO Remi Hrvatske i Češke nakon nereda na tribinama“]. Hrvatska radiotelevizija. 2018-yil 2-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  108. 108,0 108,1 Hunter, Andy „Czech Republic comeback marred by Croatia flare and fan incidents“ (en). The Guardian (2016-yil 17-iyun). Qaraldi: 2022-yil 15-dekabr.
  109. „Czech Republic 2–2 Croatia“. BBC Sport (2016-yil 17-iyun). Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  110. „Croatia 2–1 Spain“. BBC Sport (2016-yil 21-iyun). Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  111. „Croatia 2–1 Spain: Ivan Perišić hands Croatia dramatic win to top Group D“. Sky Sports. Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  112. „Croatia have become Euro 2016 favourites after beating Spain, says Nikola Kalinic“. The National. Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  113. Grez, Matias. „Euro 2016: Croatia stuns reigning champion Spain to top Group D“. CNN. Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  114. „Hungary 3–3 Portugal“. BBC Sport (2016-yil 22-iyun). Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  115. Glendenning, Barry „Croatia 0-1 Portugal: Euro 2016 – as it happened“ (en). The Guardian (2016-yil 25-iyun). Qaraldi: 2022-yil 15-dekabr.
  116. „Luka Modrić, the new captain: "I'm so proud"“. Croatian Football Federation (2016-yil 29-avgust). Qaraldi: 2016-yil 29-avgust.
  117. Trifunović, Boris. „Srna je dobio nasljednika: Luka Modrić novi kapetan Hrvatske“ [Srna has his successor: Modrić is Croatia's new captain] (hr). 24sata (2016-yil 9-avgust). Qaraldi: 2016-yil 9-avgust.
  118. „Real Madrid star Luka Modrić unwilling to back Croatia coach in outburst Goal.com“. 2017-yil 7-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 24-oktyabr.
  119. „Dosje Ante Čačić: Niti zna, niti autoritet ima...“ (hr-HR). Slobodna Dalmacija. Qaraldi: 2017-yil 24-oktyabr.
  120. „Ukraine vs. Croatia 2017 UEFA World Cup Qualifying Highlights (VIDEO)“. Fox Sports. Qaraldi: 2017-yil 24-oktyabr.
  121. „[VIDEO Rapsodija Vatrenih u Maksimiru, u Pirej nose prednost 4:1!“]. Hrvatska radiotelevizija. 2021-yil 19-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  122. „Croatia 4–1 Greece“. BBC Sport (2017-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  123. Datta, Dwaipayan. „FIFA World Cup: Croatia's new golden generation to the rescue“. The Times of India (2018-yil 23-iyun). Qaraldi: 2018-yil 5-iyul.
  124. „Croatia's golden generation keen to live up to expectations“. USA Today (2018-yil 15-iyun). Qaraldi: 2018-yil 5-iyul.
  125. Walker, Shaun „Croatia's Luka Modric: 'It is only right there are great expectations of us'“. The Guardian (2018-yil 16-iyun). — „Croatia enter the World Cup on Saturday, their Golden Generation beginning what is surely a last quest towards making an impact on the greatest stage.“. Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  126. Miller, Nick. „Are Ivan Rakitić and Luka Modrić the World Cup's biggest unsung heroes?“. The Independent (2018-yil 30-iyun). Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  127. Callaghan, Joe. „Modrić magic at heart of Croatian soccer's golden generation The Star“. Toronto Star (2018-yil 30-iyun). Qaraldi: 2018-yil 5-iyul. „The golden generation – with Modrić, Rakitiž and striker Mario Mandžukić as its pillars – have more often watched such efforts go up in flames.“.
  128. Fisher, Ben. „Croatia 2–0 Nigeria: World Cup 2018 – as it happened“. The Guardian (2018-yil 16-iyun). Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  129. „World Cup 2018: Croatia 2 – 0 Nigeria FT“. 2022-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  130. „World Cup 2018: Argentina 0–3 Croatia“. BBC Sport (2018-yil 21-iyun). Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  131. „Hrvatska u osmini finala nakon veličanstvene pobjede protiv Argentine: Hrvati pregazili Messija i društvo!“ (hr-HR). Gol.hr. Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  132. „RATINGS: Every player marked out of 10 from Argentina 0–3 Croatia“. The Independent. Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  133. „World Cup 2018: Iceland out after defeat by group winners Croatia“. BBC Sport (2018-yil 26-iyun). Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  134. Burnton, Simon. „Iceland 1–2 Croatia: World Cup 2018 – as it happened“. The Guardian (2018-yil 26-iyun). Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  135. FIFA.com „2018 FIFA World Cup Russia™ - Matches - Croatia - Denmark - FIFA“. FIFA. 2018-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  136. „Suba, majstore! Uništio Dance penalima, Vatreni idu na Rusiju“ (hr). Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  137. „World Cup 2018: Croatia beat Denmark on penalties to reach quarter-finals“. BBC Sport (2018-yil 1-iyul). Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  138. „World Cup 2018: Croatia beat hosts Russia 4–3 on penalties to reach semi-final“. BBC Sport (2018-yil 7-iyul). Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  139. „Viva la Vida i Raketa!!! Vatreni kroz rulet penala do polufinala“ (hr). Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  140. Murray, Scott. „World Cup 2018: Russia 2–2 Croatia (aet; Croatia win 4–3 on pens) – as it happened“. The Guardian (2018-yil 7-iyul). Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  141. „(VIDEO) Hrvatska je u finalu svjetskog prvenstva! Herojski i povijesni preokret u režiji Mandže i Perišića! Dnevno.hr“ (hr-HR). Dnevno.hr (2018-yil 11-iyul). Qaraldi: 2018-yil 12-iyul.
  142. „Hrvatska u Moskvi ispisala nogometnu povijest: 'sretna' 13. država u finalu, druga najmanja na svijetu“ (hr-HR). Slobodna Dalmacija. Qaraldi: 2018-yil 12-iyul.
  143. FIFA.com „2018 FIFA World Cup Russia™ - Matches - Croatia - England - FIFA“. FIFA. 2018-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 7-iyul.
  144. Taylor, Daniel „England's World Cup dream dashed as Croatia win semi-final in extra time“. The Guardian (2018-yil 11-iyul). Qaraldi: 2018-yil 12-iyul.
  145. Prince-Wright, Joe. „France win World Cup after classic final“. NBC Sports (2018-yil 15-iyul). 2018-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  146. „World Cup 2018: Nestor Pitana's worst day... which saw him suspended“ (en). MARCA in English (2018-yil 15-iyul). Qaraldi: 2018-yil 1-dekabr.
  147. Soidri, Abdallah „L'arbitre de la finale de la Coupe du Monde raconte sa décision de siffler pénalty pour les Bleus“ (fr-FR). Football Stories (2018-yil 15-iyul). Qaraldi: 2018-yil 1-dekabr.
  148. Taylor, Daniel „These could be Modric's final days on the international stage - they are moments to savour“ (en). The Athletic. Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  149. Chico, Harlen. „Croatians watch end of their joyride as thousands crowd Zagreb's central square“ (en-US) (2018-yil 15-iyul). Qaraldi: 2022-yil 16-dekabr.
  150. „Modric, 37, sets sights on Nations League title for Croatia“. France 24 (2022-yil 18-dekabr).
  151. „Sve što trebate znati o premijernom izdanju novog UEFA-ina natjecanja – Lige nacija!“ (hr-HR). Gol.hr. Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  152. UEFA.com „UEFA Nations League 2018/19 League Phase draw“. UEFA (2018-yil 24-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 1-iyul.
  153. „Spain 6–0 Croatia“. BBC Sport (2018-yil 11-sentyabr). Qaraldi: 2018-yil 11-sentyabr.
  154. „Croatia 0-0 England: Nations League – as it happened“ (2018-yil 12-oktyabr). Qaraldi: 2018-yil 19-noyabr.
  155. „England's Nations League match in Croatia will be behind closed doors“. BBC (2018-yil 30-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 19-noyabr.
  156. „Croatia stun Spain to set up Nations League decider against England“ (2018-yil 15-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 16-noyabr.
  157. „Promjene u Lige nacija: UEFA "pogurala" Hrvate“ (bs). Mondo.ba (2019-yil 24-sentyabr). Qaraldi: 2020-yil 18-noyabr.
  158. „Preokret Engleza na Wembleyu: Hrvatska ispala iz Lige A“. Večernji list (2018-yil 18-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 19-noyabr.
  159. „Hrvatskoj ždrijeb Lige nacija donio najjaču skupinu i spektakularne utakmice“ (hr). Gol.hr (2020-yil 3-mart). Qaraldi: 2020-yil 18-noyabr.
  160. Hina; Grgić, Eva „Hrvatska slomila Šveđane u kišom natopljenom Maksimiru“ (hr). Večernji list (2020-yil 11-oktyabr). Qaraldi: 2020-yil 18-noyabr.
  161. „Hrvatska drži neslavni rekord u Ligi nacija! Ovaj podatak zvuči gotovo nestvarno za svjetske viceprvake“ (hr-hr). Sportske novosti (2020-yil 14-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 18-noyabr.
  162. Gabelić, Tomislav; Tolić, Josip „Zlatka pitali o smjeni: Znam da ne izgledamo dobro, ali ničega se ne bojim. Bit ćemo opet pravi“ (hr). 24sata (2020-yil 16-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 18-noyabr.
  163. „Anketa Sportskih Novosti: Tko je po Vama bio najbolji protiv Azerbejdžana? Modrić je odigrao kapetanski, ali jedan je igrač rezervirao prvih 11“ (2019-yil 22-mart). 2019-yil 23-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 25-mart.
  164. „Poštenije ne može: Dalić u najkraćem televizijskom obraćanju do sad 'Nismo išli jedan na jedan dok nije ušao Brekalo! Svi drugi idu 200 na sat...'“ (2019-yil 24-mart). 2019-yil 25-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 25-mart.
  165. „Nema više skrivanja iza srebra. Hrvatska odavno nije ni sjena doprvaka svijeta“. Index.hr (2019-yil 24-mart). Qaraldi: 2019-yil 28-mart.
  166. „NAPOKON JE GOTOVO, HRVATSKA RIJETKO VIĐENIM PREOKRETOM IZBORILA EURO! Slovaci su zabili, a onda je Zlatko Dalić povukao potez kvalifikacija“. Sportske novosti (2019-yil 16-noyabr). Qaraldi: 2019-yil 17-noyabr.
  167. „Euro 2020 qualifying: England face Czech Rep, Germany drawn with Netherlands – as it happened“ (2018-yil 2-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 3-dekabr.
  168. Conn, David. „Euro 2020 postponed for a year by Uefa because of coronavirus crisis“ (en-GB). The Guardian (2020-yil 17-mart). Qaraldi: 2020-yil 18-noyabr.
  169. Antolić, Dražen „Najavljivala su se čuda, a Vatreni su 2020. završili s najlošijim godišnjim skorom u povijesti!“ (hr-hr). Sportske novosti (2020-yil 19-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 19-noyabr.
  170. „VIDEO: Vatreni herojski pali u drami protiv Portugala, ali ostaju u A skupini Lige nacije!“ (hr). Gol.hr (2020-yil 17-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 18-noyabr.
  171. HINA „Napokon se sve zna: Pogledajte tko sve ide na EURO, skupine i raspored utakmica, kada igra Hrvatska...“ (hr-hr). Sportske novosti (2020-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 18-iyun.
  172. „Croatia-Spain UEFA EURO 2020“. UEFA (2021-yil 28-iyun). Qaraldi: 2021-yil 30-iyun.
  173. * Alač, Zvonko „Daliću, hvala za Svjetsko, ali ti si najslabija karika“ (hr). Index.hr (2021-yil 28-iyun). Qaraldi: 2021-yil 1-iyul.
  174. * Holiga, Aleksandar „Igraj moja Hrvatska“ (hr). Telesport (2021-yil 29-iyun). Qaraldi: 2021-yil 1-iyul.
  175. * Jurišić, Predrag „Ovaj potez Zlatka Dalića bila je samo jedna karika u lancu pogrešaka! Čovjek se mučio kao 'riba na suhom'“ (hr-hr). Sportske novosti (2021-yil 30-iyun). Qaraldi: 2021-yil 1-iyul.
  176. * Buškulić, Ante „Dalić ima tempiranu bombu u ekipi? Tko je potrošio kredite?“ (hr). 24sata (2021-yil 30-iyun). Qaraldi: 2021-yil 3-iyul.
  177. „Burno ljeto: HNS imao spremnu zamjenu za Dalića, Lovrena htio poslati kući?“ (hr). Gol.hr (2021-yil 17-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 17-noyabr.
  178. Buškulić, Ante „Dalić otvoreno: Mi nismo ekipa, nismo tim! I to sam im rekao...“ (hr). 24sata (2021-yil 31-mart). Qaraldi: 2021-yil 18-iyun.
  179. Herljević, Bruno „SIGURNO NISTE ZAPAZILI: Hrvatska proteklih godina ima nešto što nema niti jedna reprezentacija na svijetu“ (hr-HR). Net.hr (2021-yil 2-iyun). Qaraldi: 2021-yil 18-iyun.
  180. Ivković, Ivan „Najveći hrvatski izbornik u povijesti“ (hr). Index.hr (2021-yil 14-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 17-noyabr.
  181. Karin, Vice „Pobjeda protiv Malte mogla bi dugoročno biti loša za Hrvatsku“ (hr). Index.hr (2021-yil 31-mart). Qaraldi: 2021-yil 18-iyun.
  182. Karin, Vice „Dalić je pokazao da uči iz svojih grešaka. Modrić mu je poslao važnu poruku“ (hr). Index.hr (2021-yil 15-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 17-noyabr.
  183. Wagner, James. „Belgium's World Cup Is Over; Morocco and Croatia Advance“ (en-US). The New York Times (2022-yil 1-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 10-dekabr.
  184. „Kramaric hits back at Canada coach after WC win“ (en). ESPN (2022-yil 27-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 9-dekabr.
  185. „Croatia beat Japan on penalties to reach World Cup quarter-finals – as it happened“ (en). The Guardian (2022-yil 5-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 9-dekabr.
  186. Beaton, Andrew. „Croatia Is the World Cup's Penalty Shootout King“ (en-US). The Wall Street Journal (2022-yil 8-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 10-dekabr.
  187. „Brazil out of World Cup as Croatia win on penalties“ (en-GB). BBC Sport. Qaraldi: 2022-yil 9-dekabr.
  188. Beaton, Andrew. „Brazil Loses to Croatia on Penalty Kicks to Exit the World Cup“ (en-US). The Wall Street Journal (2022-yil 9-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 10-dekabr.
  189. Smith, Rory. „Lionel Messi's World Cup Magic Continues in Argentina's Romp Over Croatia“ (en-US). The New York Times (2022-yil 13-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  190. Morse, Ben „Croatia beats Morocco in World Cup third-place playoff match“ (en). CNN (2022-yil 17-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 17-dekabr.
  191. „Netherlands 2–4 Croatia“. UEFA. Qaraldi: 2023-yil 15-iyun.
  192. „Croatia reach Nations League final after knocking out hosts Netherlands“ (en). Reuters (2023-yil 14-iyun). Qaraldi: 2023-yil 15-iyun.
  193. „Spain win shootout to deny Croatia in Nations League final“ (en). Reuters (2023-yil 18-iyun). Qaraldi: 2023-yil 19-iyun.
  194. Borden, Sam „Why Brazil vs. Croatia is also a battle of iconic kits and deeper meaning“ (en). ESPN (2022-yil 8-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  195. „Knjižnice grada Zagreba – Hrvatski nacionalni simboli“. Qaraldi: 2017-yil 20-iyul.
  196. „GRBOVI I DRESOVI EURA Kako je šahovnica postala simbol Hrvatske“. 2017-yil 23-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 20-iyul.
  197. Bellamy, A 2003, The Formation of Croatian National Identity: A Centuries-old Dream, Manchester University Press, pg. 116
  198. „HRT Broadcasts via Satellite to Australia and New Zealand“. Hrvatska radiotelevizija (2008-yil 20-may). 2022-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 24-noyabr.
  199. Đukić, Ružica „Ako mogu u Saboru, što ne bi i u školi - Fuchs odobrio gledanje nogometa i učenicima“ (hr-HR). danas.hr (2022-yil 18-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 11-dekabr.
  200. „Croatia's cabinet members wore team jerseys to celebrate their entry into FIFA World Cup 2018 final“ (en). The Indian Express (2018-yil 13-iyul). Qaraldi: 2022-yil 11-dekabr.
  201. Trujillo, Marco. „At summit, southern EU leaders watch World Cup on Croatian PM's mobile“ (en). Reuters (2022-yil 9-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 11-dekabr.
  202. „Za koji hrvatski nogometni klub navijate?“ (hr). Growth from Knowledge (GFK Hrvatska) (2005-yil 18-may). 2008-yil 30-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 19-avgust. Translation
  203. Brincat, Henry. „Incident brings back memories of Malta-Croatia match: Seven Hajduk fans arrested“. The Malta Independent. 2011-yil 30-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 7-avgust.
  204. Brimson, Dougie/Miles, Kevin.. „Is hooliganism inevitable at this World Cup?“. The Guardian (2006-yil 31-may). Qaraldi: 2008-yil 4-sentyabr.
  205. „Football, blood and war“. The Observer (2004-yil 18-yanvar). Qaraldi: 2008-yil 26-avgust.
  206. Murray, Oliver.. „Forget 'It's coming home', you shouldn't be supporting England“. News.com.au. Qaraldi: 2018-yil 22-iyul.
  207. Gorman, Joe. „Back to the future - Croatia's presence in Australian football“. SBS. Qaraldi: 2018-yil 22-iyul.
  208. Fraser Masefield. „Euro 2016 Qualifying – Croatia hold Italy after match suspended due to crowd trouble“. Eurosport (2014-yil 16-noyabr). 2014-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 27-noyabr.
  209. Holiga, Aleksandar. „Why did Croatia fans disrupt their Euro 2016 match against Czech Republic?“ (2016-yil 18-iyun). Qaraldi: 2018-yil 24-iyul.
  210. „VIDEO Slavlje na ulicama Kanade: Bježite ljudi, bježite iz grada“ (hr). direktno.hr (2018-yil 12-iyul). 2023-yil 6-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 12-iyul.
  211. „About the club“. Qaraldi: 2009-yil 4-yanvar.
  212. „Bilić has Croatia rocking“. Fédération Internationale de Football Association (FIFA.com) (2008-yil 18-aprel). 2008-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 15-iyul.
  213. Marcus, Jeffrey.. „Rock on Slaven Bilic“. The New York Times (2008-yil 19-iyun). Qaraldi: 2008-yil 14-avgust.
  214. Holiga, Aleksandar „Croatia fans' act of terrorism in Italy was a planned cry for attention“ (en). The Guardian (2014-yil 17-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 15-dekabr.
  215. „Croatia bans own fans for Euro qualifiers over racism fears“ (en). Reuters (2015-yil 21-avgust). Qaraldi: 2022-yil 11-dekabr.
  216. „Croatia faces fresh Euro 2012 racism probe“. CNN (2012-yil 20-iyun). Qaraldi: 2012-yil 20-iyun.
  217. Eder, Alan. „Police Clash with Croatian Football Fans“. Javno (2008-yil 20-iyun). 2008-yil 7-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 8-sentyabr.
  218. „Football: Croatia get away with £15,000 fine for abuse of Heskey“ (en). The Guardian (2008-yil 25-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 10-dekabr.
  219. „Baklje, predmeti u terenu i vrijeđanje suca. Evo kakvu je kaznu HNS dobio za to“ (hr). Index.hr (2023-yil 25-iyul). Qaraldi: 2023-yil 25-iyul.
  220. „Euro 2012: Croatia fined £65,000 for racist abuse of fans“ (en). The Guardian (2012-yil 19-iyun). Qaraldi: 2022-yil 11-dekabr.
  221. „Croatia loses 1 point in qualifying for swastika incident“ (en-US). USA Today. Qaraldi: 2022-yil 11-dekabr.
  222. „Croatia, Serbia fined for Balkan statements at World Cup“ (en-US). Qaraldi: 2022-yil 11-dekabr.
  223. Marcotti, Gabriele „Why did Croatian fans use flares to disrupt their team's Euro matches?“. ESPN (2016-yil 18-iyun). Qaraldi: 2018-yil 24-iyul.
  224. Janković, Ivan „Vatreno srce ponovo ujedinilo Hrvatsku oko reprezentacije: Djeci prikupljena značajna sredstva“ (hr). Tportal.hr (2018-yil 14-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 24-mart.
  225. Rupnik, Borna „Vatreno srce hrvatske reprezentacije“ (hr). rtl.hr (2010-yil 13-may). 2021-yil 29-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-mart.
  226. „Humanitarna zaklada "Vatreno srce" prikupila 500.000 kuna“ (hr). HRT Sport (2012-yil 17-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 24-mart.
  227. Bahtijarević, Nika „Raising funds for children“. UEFA (2019-yil 19-fevral). Qaraldi: 2020-yil 24-mart.
  228. Premec, Tina. „FOTO: ZAKLADA 'VATRENO SRCE' TIJEKOM DONATORSKE VEČERI PRIKUPILA VIŠE OD POLA MILIJUNA KUNA ZA DJECU Vatreni su bili najveće zvijezde na svečanosti“ (hr). Jutarnji list (2019-yil 11-noyabr).
  229. A. Ha. „Hrvatski nogometaši skupili više od četiri milijuna kuna za borbu protiv koronavirusa“ (hr). Index.hr (2020-yil 24-mart).
  230. „Croatian national team’s gesture of support for firefighters and special needs community in Osijek“. croatiaweek.com. Croatia Week (2023-yil 13-oktyabr). Qaraldi: 2023-yil 14-oktyabr.
  231. McIntyre, Katie, Architecture & Design – Maksimir Stadium, 7-jild, Panstadia, 13 January 2010da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 7 August 2008
  232. „Maksimir Stadium – World's Most Expensive“. Javno (2007-yil 11-oktyabr). 2008-yil 7-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 7-iyul.
  233. „Mayor: I Will Not Build Stadium at That Cost“. Javno (2007-yil 11-oktyabr). 2008-yil 7-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 12-sentyabr.
  234. „Nastavljeno poljudsko prokletstvo“ (hr). Net.hr (2008-yil 6-fevral). 2011-yil 9-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 21-noyabr. Translation
  235. „Vatreni poručili HNS-u: Ne želimo više igrati "manje utakmice" u Maksimiru“ (hr) (2014-yil 10-sentyabr). Qaraldi: 2014-yil 27-noyabr.
  236. 236,0 236,1 Statistics - Croatian Football Federation (Wayback Machine saytida 26 August 2018 sanasida arxivlangan), hns-cff.hr
  237. „FIFA Tournaments - Compare Teams - FIFA.com“. 2016-yil 29-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 16-avgust.
  238. „10 Days When Things Got Out of Hand“. Sports Illustrated. 18 August 2008. 13 September 2008da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 28 September 2008.
  239. „International Football's 10 Most Politically-Charged Football Rivalries“. Bleacher Report. 2016-yil 7-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 15-oktyabr.
  240. 240,0 240,1 Fenton-Thomas, Alex. „Croatia v Serbia: the sporting rivalry - in pictures“ (en-GB). The Guardian (2013-yil 22-noyabr). Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  241. CNN – SPORT – Football – Top 10 international rivalries (Wayback Machine saytida 20 February 2020 sanasida arxivlangan) Retrieved 6 November 2008.
  242. „Croatia v Serbia the rematch: memories of riots, battles and war“ (en-GB). The Independent. Qaraldi: 2018-yil 15-iyul.
  243. „Bez navijača u Zagrebu i Beogradu“ (sr). Sportske.net. 2020-yil 1-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 20-iyul.
  244. Kennedy, Paul „France-Croatia: Three things to know about the rivalry“. Soccer America (2018-yil 11-iyul).
  245. vanguard „World Cup 2018 : France, Croatia set to rehash rivalry in grand finale“ (en-GB). Vanguard News (2018-yil 13-iyul). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  246. Gregory, Sean (11 July 2018). „32 Teams Entered, 2 Remain. Your Ultimate Guide to the World Cup Final“. Time. Qaraldi: 13 July 2018.
  247. „Croatia national football team: record v France“. www.11v11.com. Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  248. AP. „UEFA Nations League | Defending champions France loses to Croatia“ (en-IN). The Hindu (2022-yil 13-iyun). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  249. „France's Nations League final four hopes vanish with Croatia defeat“ (en). Reuters. Reuters (2022-yil 13-iyun). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  250. „England Euro hopes ended by Croatia“ (en). Reuters (2007-yil 22-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  251. „Playing Croatia in semifinal is a harsh reminder for England“ (en-US). USA Today (2018-yil 18-iyul). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  252. „England and Croatia renew rivalry“. CNN. Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  253. Stevenson, Jonathan.. „Croatia 1–4 England“. British Broadcasting Corporation (BBC Sport) (2008-yil 11-sentyabr). Qaraldi: 2008-yil 11-sentyabr.
  254. Critchley, Mark „Did 'it's coming home' really spark a new rivalry between England and Croatia?“ (en). The Independent (2021-yil 13-iyun). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  255. Dillon, John „Winner takes all at Wembley as England and Croatia resume rivalry“ (en). Evening Standard (2018-yil 17-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  256. „Saudi Arabia vs. Croatia - Football Match Summary“ (en). ESPN (2022-yil 16-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 27-noyabr.
  257. „Hrvatska A reprezentacija“ (hr). Croatian Football Federation. Qaraldi: 29 November 2021.
  258. „France-Croatia | UEFA Nations League 2023 | UEFA.com“. UEFA.
  259. „Most Croatia Caps - EU-Football.info“. eu-football.info.
  260. Milosavljevic, Zoran. „Croatia's Dario Simic Eyes 100th Cap“. Reuters (5 june 2008). Qaraldi: 25 august 2008.
  261. Pacak, Tomislav.. „Šimić završio sa stotkom“ (hr). Sportnet.hr (15 september 2008). Qaraldi: 25 august 2008. Translation
  262. „Šimić ends playing career“. Union of European Football Associations (UEFA.com) (11 august 2010). Qaraldi: 11 august 2010.
  263. „Darijo Srna scored on 100th appearance for Croatia in 4-0 win over South Korea“. Sky Sports. Qaraldi: 16 december 2022.
  264. „Darijo Srna: A record holder, a captain, an icon“. hns-cff.hr. Qaraldi: 16 december 2022.
  265. „Croatia win as Modric sets caps record“. BBC Sport. Qaraldi: 2022-yil 16-dekabr.
  266. „Statistike Hrvatskog Nogometa“. HR Nogomet. Qaraldi: 6 february 2018.
  267. „Alen Halilović player profile“. Hrvatski Nogometni Savez (Croatian Football Federation). Qaraldi: 6 february 2018.
  268. Hudika, Drago „Luka Ivanušec je postao najmlađi strijelac u povijesti reprezentacije“ (hr). Večernji list (14 january 2017). Qaraldi: 17 may 2021.

Havolalar tahrir