Wiki Türkçe 2024
TürkçeDeutschEnglish

Üç Büyükler

Türkiye'de Beşiktaş, Galatasaray ve Fenerbahçe üçlüsü için kullanılan terim

Üç Büyükler, Türkiye'nin en köklü spor kulüpleri olan Beşiktaş, Galatasaray ve Fenerbahçe'yi ifade eder. Bu üç takım da İstanbul'da kurulmuş olup, aralarında ezeli bir rekabet vardır. Genellikle lig şampiyonluğunun favorisi olan bu kulüpler, ligin kuruluşundan bu yana hiç küme düşmemiş ve her sezon ligde yer almıştır. Bu takımlar arasındaki maçlara "derbi" denir.[1]

Beşiktaş, Beşiktaş Park
Galatasaray, Ali Sami Yen Spor Kompleksi
Fenerbahçe, Şükrü Saracoğlu Stadyumu

Süper Lig'deki 66 sezondan 57'sinin şampiyonu bu üç takımdan birisidir. Galatasaray, 24 şampiyonlukla Türkiye'nin en çok şampiyon olan takımıdır. Fenerbahçe 19 şampiyonluk, Beşiktaş 16 şampiyonluk yaşamıştır. Bu üç takımdan başka sadece üç takım şampiyonluk yaşamıştır. Trabzonspor, 7 şampiyonluk ile Üç Büyükler'den sonra en başarılı kulüp olarak yer alır. Birer şampiyonluğu bulunan takımlardan Bursaspor, bu sevinci 2009-10; İstanbul Başakşehir ise 2019-20 sezonunda yaşamıştır. 1959'dan bu yana üçlünün hiçbiri alt kümeye düşmemiştir. Fenerbahçe'nin ligde yer aldığı en düşük sıralama 10.'luk iken, Beşiktaş'ın 11, Galatasaray'ın 13. sıradır.

Türkiye'de düzenlenen resmî futbol organizasyonlarında Galatasaray 85 kupa ile en çok kupa kazanan takımdır. Fenerbahçe 71, Beşiktaş 66 kupa kazanmıştır. Sadece günümüzde düzenlenen futbol organizasyonlarında Galatasaray 61 kupa kazanırken Beşiktaş 36, Fenerbahçe 35 kupa kazanmıştır.

Üç büyüklerin aralarında oynadıkları derbilerde Fenerbahçe daha başarılıdır. Sarı lacivertliler, Anadolu Ajansı verilerine göre derbilerde en çok galibiyet alan, en çok gol atan, en az gol yiyen, en az mağlubiyet alan, en çok puan toplayan, en iyi averaja sahip takım konumunundadır.

Süper Lig'in kurulduğu 1959 yılından günümüze kadar ebedi puan durumunda Fenerbahçe 1. sıradadır. Süper Lig'de en çok lider olan takım ise Galatasaray'dır. Ebedi puan durumunda en çok galibiyet alan, en çok gol atan, en az mağlup olan ve en iyi averaja sahip takım Fenerbahçe'dir. Üç büyükler içerisinde en az gol yiyen takım ise Beşiktaş'tır. İç sahada oynadıkları karşılaşmalarda Fenerbahçe rakiplerine üstünlük kurmuştur. Deplasmanda oynanan karşılaşmalarda Galatasaray öndedir.

Üç büyükler, 1950'li yılların ortalarından sonra Avrupa'da mücadele etmeye başlamışlardır. Galatasaray, 2000 yılında kazandığı UEFA Kupası ve UEFA Süper Kupası ile Türkiye'ye Avrupa'dan kupa getirmiş ilk ve tek takımdır. Aynı zamanda Galatasaray, Avrupa'da en çok maça çıkan, en çok galibiyet alan, en çok gol atan ve en çok puan alan takım olarak rakiplerine üstünlük kurmuştur.

Futbolcular

değiştir

Üç kulüpte de oynayan futbolcular.

  • Refik Osman Top (Beşiktaş 1912-1913 & 1923-1924, Fenerbahçe 1913-1915 & 1923, Galatasaray 1915-1917 & 1921-1922 & 1923 & 1924)
  • Ali Soydan (Galatasaray 1951-1957, Fenerbahçe 1959-1960, Beşiktaş 1963-1964)
  • Saffet Sancaklı (Beşiktaş 1987-1991, Galatasaray 1994-1995, Fenerbahçe 1996-1998)
  • Sergen Yalçın (Beşiktaş 1991-1997 ve 2002-2006, Fenerbahçe 1999-2000, Galatasaray 2000 ve 2001-02)
  • Ahmet Yıldırım (Fenerbahçe 1993-1994, Galatasaray 1999-2001, Beşiktaş 2001-2005)
  • Emre Aşık (Fenerbahçe 1993-1996, Galatasaray 2000-2003 & 2006-2010, Beşiktaş 2003-2006)
  • Mehmet Yozgatlı (Galatasaray 1999-2000, Fenerbahçe 2004-2007, Beşiktaş 2007-2008)
  • Burak Yılmaz (Beşiktaş 2006-2008 ve 2019-2020, Fenerbahçe 2008-2010, Galatasaray 2012-2016)
  • Caner Erkin (Galatasaray 2009-2010, Fenerbahçe 2010-2016 ve 2020-2021, Beşiktaş 2016-2020)
  • Mehmet Topal (Galatasaray 2006-2010, Fenerbahçe 2012-2019, Beşiktaş 2021-2022)

Teknik direktörler

değiştir

Üç kulübü de çalıştıran teknik direktörler.

  • Mustafa Denizli (Galatasaray 1987-1989, 1990-1992 ve 2015-2016, Fenerbahçe 2000-2002, Beşiktaş 2008-2010)

Kazandıkları kupalar

değiştir
26 Mayıs 2024 itibarıyla

Resmî kupalar

değiştir
Galatasaray'ın Süper Lig 2014-2015 Sezonu Şampiyonluk Kupası sergileniyor.
Fenerbahçe Müzesinde Sergilenen 1959 Türkiye Milli Ligi Kupası.
Beşiktaş Müzesinde Sergilenen 2010-11 Türkiye Kupası.

Resmî futbol yönetim organları tarafından düzenlenen müsabakalarda kazandığı kupalara göre hazırlanmıştır. Hazırlık ve Özel Organizasyonlar dahil değildir.[2][3][4][5][6]

  •       Bu arka plana sahip sayılar yarışmadaki üç takım arasındaki rekoru gösterir.
OrganizasyonGalatasarayFenerbahçeBeşiktaş
Ulusal
Süper Lig (1959-günümüz)241916
Türkiye Kupası (1962-günümüz)18711
Türkiye Süper Kupası (1966-günümüz)1799
Türkiye Futbol Şampiyonası (1924-1951)—32
Millî Küme (1937-1950)163
Başbakanlık Kupası (1944-1998)586
Spor Toto Kupası (1964-1971)—13
Atatürk Kupası (1998) *—1—
Atatürk Kupası (2000) *——1
50. Yıl Kupası (1973) **1——
Toplam665451
Yerel
İstanbul Futbol Ligi (1904-1915)43—
Cuma Ligi (1915-1923)22—
İstanbul Futbol Ligi (1923-1951)6811
İstanbul Profesyonel Ligi (1952-1959)332
İstanbul Kupası (1941-1947)212
Toplam171715
Avrupa
UEFA Avrupa Ligi (1971-günümüz)1——
UEFA Süper Kupası (1973-günümüz)1——
Toplam2——
Genel toplam857166

* Gazi Büstü (1928) / Atatürk Kupası (1963-1964) adında 2 tane daha Atatürk kupası düzenlenmiştir. Gazi Büstü Tayyare Cemiyetine gelir sağlamak amacı ile düzenlemiştir. 1963-1964 sezonunda düzenlenen Atatürk kupası ise Cumhuriyet Halk Partisi 40. yılı dolayısıyla düzenlenen özel turnuvalar olduğu için tabloda yer verilmemiştiir.

** Türkiye Futbol Federasyonu tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin 50.kuruluş yıldönümü nedeni ile düzenlendi. 1972-73 sezonunda Türkiye 1. Ligi'ni ilk 8 sırada bitiren kulüpler dahil edildiler. İstanbul ve İzmir gruplarında elemeli oynanan maçlardan sonra final maçı 30 Ekim 1973 günü Ankara 19 Mayıs Stadyumu'nda oynandı.[7]

Sadece günümüzde oynanan organizasyonlar

değiştir
OrganizasyonGalatasarayBeşiktaşFenerbahçe
Süper Lig2416*19
Türkiye Kupası18117
Türkiye Süper Kupası1799
UEFA Avrupa Ligi1——
UEFA Süper Kupası1——
Genel toplam613635

* Türkiye 1.Liginin başladığı tarih TFF tarafı popondan 1959 yılı olarak kabul edilmesine karşın, TFF Tahkim Kurulunun 09.05.2002 tarih, 2002/52E ve 2002/68K sayılı kararı tahtında Beşiktaş Kulübünün 1956-1957 ve 1957-1958 sezonlarında Türkiye Ligi şampiyonu olduğuna ve bu şampiyonlukların TFF Yıldız Kriterine dahil edileceğine karar verilmesi sebebi ile toplam şampiyonluk sayısı, toplam lig sezonu sayısından 2 fazladır.[8]

Derbiler

değiştir
19 Mayıs 2024 itibarıyla

Not= Veriler Anadolu Ajansından alınmıştır. [9][10][11]

Maç SayısıMSGBMA+Y-
Fenerbahçe400149123128541499
Galatasaray400128123149499541
TakımMSGBMA+Y-
Fenerbahçe35913597127499457
Beşiktaş35912797135457499
TakımMSGBMA+Y-
Galatasaray355127114114496464
Beşiktaş355114114127464496

Toplam Derbi durumu

TakımMSGBMPA+Y-AV
Fenerbahçe75928422025510721040956+84
Galatasaray75525523726310029951005-10
Beşiktaş714241211262934921995-74

Sadece Süper Lig'de oynanan derbiler göz önüne alınarak hazırlanırsa;

TakımMSGBMA+Y-
Fenerbahçe134534437163130
Galatasaray134374453130163
TakımMSGBMA+Y
Fenerbahçe136494542158157
Beşiktaş136424549157158
TakımMSGBMA+Y-
Galatasaray132504339162140
Beşiktaş132394350140162

Toplam Derbi Durumu

TakımMSGBMPA+Y-AV
Fenerbahçe2701028979395321287+34
Galatasaray266878792348292303-11
Beşiktaş268818899331297320-23

Süper Lig 3 Büyükler tüm zamanların puan durumu (1959-2024)

değiştir

Not: İstatistiksel bilgi amaçlı bu listede galibiyet için 3 puan verilmiştir. Gerçekte ise 1986-87 sezonundan önce galibiyete 2 puan uygulaması vardır.

Ana Madde: Süper Lig tüm zamanların puan durumu

26 Mayıs 2024 itibarıyla
Poz.TakımOGBMAYPuanGFMBPLiderlik1.2.3.
1Fenerbahçe21961262568366394419374354+20071,98588 Hafta19258
2Galatasaray21961254544398389819324306+19661,96602 Hafta241116
3Beşiktaş21941186595413361019124153+16981,89437 Hafta141414

İç Saha

değiştir
Poz.TakımOGBMAYPuanGFMBP
1Fenerbahçe110276822910523638722533+14912,29
2Galatasaray110175422412323018552486+14462,25
3Beşiktaş110170526413220808242379+12562,16

Dış Saha

değiştir
Poz.TakımOGBMAYPuanGFMBP
1Fenerbahçe1094494339261158110651821+5161,66
2Galatasaray1095500320275159710771820+5201,66
3Beşiktaş1093481331281153010881774+4421,62

Sıralama Tarihi

değiştir
P.596061626364656667686970717273747576777879808182838485868788899091929394959697989900010203040506070809101112131415161718192021222324
1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
222222222222222222222222222222222222222222222222222
3333333333333333333333333333333333333333
444444444444444444
55555555555555
66666666666
77
8888
9999
1010
11111111
12
1313
14
15
16
17
18
19
20
21
22

• Toplam: Galatasaray 26 kez, Fenerbahçe 25 kez, Beşiktaş 15 kez rakiplerinden üst sırada ligi bitirdi.

Avrupa Durumu

değiştir
19 Nisan 2024 itibarıyla

Ana Madde: Türk takımlarının Avrupa kupaları tarihi

Not= Maç listelerine sadece UEFA'nın düzenlendiği organizasyonlar dahildir. 1961-1971 yılları arasında Türkiye ligini ikinci sırada bitiren takımların katıldığı Balkan kupası maçları dahil değildir. UEFA Kupası düzenlenmeden önce (1971-den önce) Ülkelerin anlaşmasıyla Balkan Kupası, Mitropa Kupası,Fuar Şehirleri Kupası gibi bölgesel Avrupa kupaları oynanmaktadır. Bahsi geçen dönemde Fenerbahçe 4, Beşiktaş 2, Galatasaray 1, Altay, Gençlerbirliği 1 Eskişehirspor 1 kez katılmıştır.1971 den sonra Balkan kupası ve Mitropa Kupası önemini yitirmiş, ikinci lig takımları tarafından 90'ların başına kadar devam etmiştir.[12][13][14]

KulüpŞ. Kulüpler / Şampiyonlar LigiUEFA Kupası / Avrupa LigiUEFA Konferans LigiUEFA Kupa Galipleri KupasıUEFA Süper Kupası
Yarı finalistÇeyrek finalistŞampiyonYarı finalistÇeyrek finalistÇeyrek finalistÇeyrek finalistŞampiyon
Galatasaray19891963, 1970, 1994, 2001, 20132000---19922000
Fenerbahçe-2008-2013-20241964-
Beşiktaş-1987--2003, 2017---

Genel Tablo

değiştir
Poz.TakımOGBMAYPuanP.OGF
1Galatasaray316113841194274724231,33-45
2Fenerbahçe270107551083663843761,39-18
3Beşiktaş24291481033203653211,32-45

UEFA Kulüp Sıralaması

değiştir

UEFA'nın 5 ve 10 yıllık kulüp sıralamasının hesaplanmasını gösterir. Sıralama yanında gösterilen semboller geçen seneye oranla sıralama değişikliğini ifade eder. [15][16]

5 Yıllık Sıralama

değiştir
SıralamaTakım19/2020/2121/2222/2323/24Total Puan
53Fenerbahçe--5.0017.0014.0036.00
60Galatasaray6.002.5015.00-8.0031.50
123Beşiktaş3.002.004.00-3.0012.00

10 Yıllık Sıralama

değiştir
SıralamaTakım14/1515/1616/1717/1818/1919/2020/2121/2222/2323/24Tit.Total Puan
46Beşiktaş11.007.0020.0019.005.003.002.004.00-3.00-74.00
50Fenerbahçe-12.0010.001.508.00--5.0017.0014.00-67.50
64Galatasaray5.009.00-0.508.006.002.5015.00-8.002.0056.00

Galatasaray'ın Avrupa Başarıları

değiştir

Ana Madde: Galatasaray'ın Avrupa kupaları tarihi

Organizasyonun adıKatılımKarşılaşmaGalibiyetBeraberlikMağlubiyetAtılan GolYenilen Gol
UEFA Şampiyonlar Ligi17122293162122210
UEFA Şampiyonlar Ligi Elemeleri123222737334
UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası935128154253
UEFA Avrupa Ligi12672521218887
UEFA Avrupa Ligi Elemeleri827121055832
UEFA Kupa Galipleri Kupası832127134255
UEFA Süper Kupası1110021
Toplam6731611384119427472

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Avrupa Ligi

UEFA Süper Kupası

  • Şampiyon (1) 🏆: 2000

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Fenerbahçe'nin Avrupa Başarıları

değiştir

Ana Madde: Fenerbahçe'nin Avrupa kupaları tarihi

Organizasyonun AdıKatılımKarşılaşmaGalibiyetBeraberlikMağlubiyetAtılan GolYenilen Gol
UEFA Şampiyonlar Ligi640116234270
UEFA Şampiyonlar Ligi Elemeleri8341211114839
UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası123394203070
UEFA Avrupa Ligi16108412839131152
UEFA Avrupa Ligi Elemeleri112819546019
UEFA Konferans Ligi2126062321
UEFA Konferans Ligi Elemeleri16600212
UEFA Kupa Galipleri Kupası293151111
Toplam5827010755108366384

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Avrupa Ligi

UEFA Konferans Ligi

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Beşiktaş'ın Avrupa Başarıları

değiştir

Ana Madde: Beşiktaş'ın Avrupa kupaları tarihi

Organizasyonun AdıKatılımKarşılaşmaGalibiyetBeraberlikMağlubiyetAtılan GolYenilen Gol
UEFA Şampiyonlar Ligi8501392846102
UEFA Şampiyonlar Ligi Elemeleri82111643018
UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası91834111333
UEFA Avrupa Ligi1089321938124134
UEFA Avrupa Ligi Elemeleri103221566521
UEFA Kupa Galipleri Kupası72044122138
UEFA Konferans Ligi16114714
UEFA Konferans Ligi Elemeleri16600145
Toplam542429148103320365

*: Rakiplerin maça çıkmadığı 1957-58 sezonundaki Olympiakos ve 1986-87 sezonundaki APOEL eşleşmeleri dahil değildir.

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Avrupa Ligi

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Takımların çıkardığı gol kralları

değiştir

Gol Krallığı Türkiye'de 1929 yılından itibaren hesaplanmaya başlanmıştır. Bu süreçte İstanbul ligi, Millî Küme, Süper lig ve Türkiye kupasında gol krallığı uygulanmıştır.[17][18][19][20]

OrganizasyonFenerbahçeGalatasarayBeşiktaş
Süper Lig16184
Türkiye Kupası11812
Millî Küme416
İstanbul Ligleri (1929'dan sonra)16914
Toplam473636

Ayrıca Bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
"https:https://www.how.com.vn/wiki/index.php?lang=tr&q=Üç_Büyükler&oldid=33036638" sayfasından alınmıştır
🔥 Top keywords: Anasayfa2024 Avrupa Futbol ŞampiyonasıFIVB Dünya SıralamasıAvrupa Futbol ŞampiyonasıArnavutlukMurat Yakın2024 FIVB Kadınlar Voleybol Milletler LigiÖzel:Ara2020 Avrupa Futbol ŞampiyonasıBabalar GünüFIFA Dünya KupasıGabriel PaulistaZafere Kaçış (film)Kurban BayramıGiorgia MeloniHakan YakınNuri Şahin2024 Avrupa Futbol Şampiyonası elemeleriLamine YamalKevin CampbellTürkiyeGibi bölümleri listesiEmre Canİlkay GündoğanTürkiye millî futbol takımıSinan AteşFIFA Dünya Kupası finalleri listesiVII. KleopatraReshad StrikAndrea BocelliHoliOsmanlı padişahları listesiII. Mehmed2008 Avrupa Futbol ŞampiyonasıSurvivor 2024: All StarÖzel:SonDeğişikliklerG7Türkiye kadın millî voleybol takımıArka Sokaklar (dizi)