Türkiye kadın millî voleybol takımı

Türk kadın millî takımı ilk uluslararası karşılaşmasını 1957’de Uluslararası İstanbul Turnuvası'nda Ayten Salih, Nazmiye Kor, Güneş Çapa, Seta Yağcıoğlu, Ayda Caner, Seda Acudoğulu, Ümran Okay, Siray Arca, Fatma Egenen, Gülçin Eroğlu, Tomris Göksan, Nezin Mutibaş’tan oluşan kadrosu ile Romanya'ya karşı oynadı. İlk galibiyetini ise 22 Temmuz 1961'de Batı Almanya’ya karşı 3-2'lik skorla elde etti.^[10]

Romanya’da düzenlenen 1963 Avrupa Şampiyonası, Milli Takımın katıldığı ilk Avrupa Şampiyonası'dır. Burada üç maçını kazanıp üç maçını kaybeden Türkiye, on üç takım arasında onuncu sırada yer aldı. Bir sonraki şampiyona 1967 yılında Türkiye’de düzenlendi ve Türkiye üç galibiyet ve beş yenilgiyle on beş takım arasında on ikinci oldu.

Türkiye kadın millî voleybol takımı daha sonra ancak 1981 yılında yeniden Avrupa Şampiyonası'na katılma şansını yakalayabildi. Bulgaristan’da yapılan bu şampiyonada tüm maçlarını kaybeden ve sadece tek set alabilen kadın voleybol takımı on iki ülke arasında sonuncu oldu. Batı Almanya’da yapılan 1989 Avrupa Voleybol Şampiyonası'nda on iki takım arasında on birinci, Hollanda’da yapılan 1995 Avrupa Voleybol Şampiyonası’nda on ikinci idi.

Takımın elde ettiği ilk önemli uluslararası başarı, 1967 Avrupa Voleybol Şampiyonası’ndan 36 yıl sonra ikinci kez Türkiye'de düzenlenen 2003 Avrupa Kadın Voleybol Şampiyonası'nda kazandığı Avrupa ikinciliğidir. Turnuva başlamadan bir hafta önce kamp yaptıkları otelde millî takımlar sorumlusu ve eski baş antrenörleri Deniz Esinduy’u kalp krizi sonucu kaybeden takım, bu olaya rağmen Avrupa ikincisi oldu.^[11] Antrenörlüğünü Reşat Yazıcıoğulları yaptığı Türk millî takımının kadrosunda şu voleybolcular bulunuyordu: Bahar Mert, Esra Gümüş, Sinem Akap, Özlem Özçelik, Aysun Özbek, Natalia Hanikoğlu, Mesude Kuyan, Pelin Çelik, Çiğdem Can Rasna, Gülden Kayalar, Seda Tokatlıoğlu ve Neslihan Demir Darnel.

Milli Takımın Avrupa ikincisi olduğu 2003 yılı, Türkiye'de kadın voleybolu için bir sıçrama yılı oldu. Millî Takım, bu tarihten itibaren "Filenin Sultanları" olarak anılmaya başladı.^[11] Takım, aynı yıl Dünya Kupası'na katıldı ve yedinci oldu.

Türk Millî Takımı Dünya Şampiyonası'na ilk kez 2006 yılında katıldı ve şampiyonayı onuncu sırada tamamladı. Japonya’da gerçekleşen bu şampiyona sırasında, İtalya karşısında bir maçta iken 10 Kasım günü Türkiye'de saat dokuzu beş geçtiği sırada mola alarak Mustafa Kemal'e saygı duruşunda bulunması, takımın tarihine geçti.^[12]

2005 yılında Türk millî takımı ilk kez eleme oynamadan Avrupa Şampiyonası'na katılıp, on iki takım arasında altıncı sıraya yerleşti. 2007'deki şampiyona'da onuncu oldu; Polonya’da yapılan 2009 Avrupa Şampiyonası’nda ise çeyrek finale kadar yükseldi^[13] ve yarı finale yükselemeyen takımlar arasında sırasıyla puan, set ve sayı averajına bakılarak yapılan sıralamada Türk millî takımı 5. oldu.

Takım, FIVB Dünya Grand Prix şampiyonasına ilk kez 2008 yılında katılıp 7. sırayı aldı. 2010 yılında ise Dünya Voleybol Şampiyonasını 6. sırada tamamlayarak tarihindeki en büyük derecelerinden birini elde etti.

Onuncu kez katıldığı 2011 Avrupa Voleybol Şampiyonası'nda Avrupa üçüncüsü oldu. Bu derece ile Türk milli takımı, tarihinde ikinci kez Avrupa Şampiyonası'nda kürsüye çıkmış oldu.^[14] 2012, Filenin Sultanları'nın ilk defa Olimpiyatlar'a katıldığı yıl oldu. Takım, Mayıs 2012'de Ankara'da düzenlenen Olimpiyat Avrupa Kıta Elemesi'nde oynadığı tüm maçları kazandı. Böylece 52 yıldır takım sporlarında Olimpiyatlara katılamayan Türkiye, Londra'daki 2012 Yaz Olimpiyatları'na katılma imkanı buldu.^[15] Olimpiyat elemeleri sonrası katıldığı Çin'deki Grand Prix'de bronz madalyayı kazanan^[16] Filenin Sultanları, Olimpiyatları 9. sırada tamamladı.^[17]

2017 yılında baş antrenörlüğe İtalyan antrenör Giovanni Guidetti getirildi. Guidetti yönetimindeki takım, Avrupa Kadınlar Voleybol Şampiyonası'nda 2017 yılında üçüncü,^[4] 2019 yılındada ikinci oldu.^[5] Millî Takım, 2020 yılında yeniden Olimpiyatlar'a katılma şansı elde etti. 2020 Tokyo Olimpiyatları'nda çeyrek finalde Güney Kore'ye elenerek Olimpiyat beşincisi oldu.^[18]

2021 Avrupa Voleybol Şampiyonası'nın üçüncülük maçında Hollanda'yı 3-0 yenerek bronz madalyanın sahibi oldu.^[6]

Filenin Sultanları, Milletler Ligi’nde 2018 yılında ikinci,^[19] 2019 ve 2022 yılında dördüncü, 2021 yılında üçüncü oldu.^[20]

2023 yılı başlarında baş antrenörlüğüne Daniele Santarelli getirildi.^[1] Daniele Santarelli yönetimindeki Millî Takım, 2023 yılı Temmuz ayında ABD’nin Teksas eyaletindeki Arlington kentinde oynanan Milletler Ligi'nin finalinde Çin'i 3-1 yenerek tarihinde ilk kez şampiyon oldu.^[8] Aynı yıl düzenlenen 2023 CEV Avrupa Şampiyonası finalinde Sırbistan’ı 3-2 yenerek Cumhuriyetin 100. yılında Avrupa Şampiyonu oldu. Dünya 1 numarası olan Filenin Sultanları,^[2] Türk spor tarihinde takım sporlarında Avrupa Şampiyonu olan ilk takım olarak tarihe geçti.^[7] 2023 Avrupa Kadınlar Voleybol Şampiyonası'nda namağlup şampiyon olduktan sonra Japonya’nın başkenti Tokyo’da düzenlenen 2023 FIVB Kadınlar Voleybol Olimpiyat Eleme Turnuvaları'nda oynadığı yedi karşılaşmadan da galibiyetle ayrılarak turnuvayı 21 puanla namağlup zirvede tamamladı. Üst üste 22. galibiyetine imza atan Millî Takım, aynı zamanda Dünya Kupası adıyla oynanan olimpiyat elemelerini kupayla noktaladı. Dünya Kupası'nı takım kaptanı Eda Erdem ve başantrenör Daniele Santarelli birlikte aldı.^[9]

Dünya Şampiyonası değiştir Yıl Pozisyon G M 2006 10 5 6 2010 6 7 7 2014 9 5 4 2018 10 5 4 2022 8 10 5 Toplam 5/19 32 26 Dünya Kupası değiştir Yıl Pozisyon G M 2003 7 5 6 2023[21] 7 0 Toplam 2/10 12 6 World Grand Prix değiştir Yıl Pozisyon G M 2008 7 4 5 2012 10 4 2013 8 6 3 2014 4 8 6 2015 11 2 7 2016 10 3 6 2017 11 2 7 Toplam 7/25 35 38 Milletler Ligi değiştir Milletler Ligi 2018 yılında, 1993-2017 yılları arasında her yıl düzenlenen World Grand Prix'in yerini aldı.[22] Yıl Pozisyon G M 2018[19] 13 6 2019 4 13 6 2021[23] 12 5 2022 4 8 7 2023[24] 12 3 2024 - - - Toplam 5/5 58 27 Avrupa Voleybol Ligi değiştir Yıl Pozisyon G M 2009 11 3 2010 10 5 2011 11 3 2012 8 5 7 2013 6 6 6 2014 11 3 2015 11 3 Toplam 7/8 65 28 İslami Dayanışma Oyunları değiştir Yıl Pozisyon 2017 2021 Toplam 2/2

Avrupa Şampiyonası değiştir Yıl Pozisyon G M 1963 10 3 3 1967 12 3 5 1981[25] 12 0 8 1989[26] 11 2 5 1995[27] 12 0 5 2003[28] 5 2 2005[29] 6 3 4 2007[30] 10 2 4 2009[31] 5 4 2 2011[32] 5 2 2013 7 3 2 2015 4 4 2 2017[33] 4 3 2019[34] 7 2 2021[35] 8 1 2023[36] 9 0 Toplam 16/33 62 50 Avrupa Oyunları değiştir Yıl Pozisyon 2015 Toplam 1/1 Montreux Volley Masters değiştir Yıl Pozisyon G M 2007 6 2 3 2015 4 1 2016 3 2 2018 4 1 2019 5 3 1 Toplam 5/34 16 8 Akdeniz Oyunları değiştir Yıl Pozisyon 1975 1979 4 1983 5 1987 1991 1993 1997 2001 2005 2009 2013 2018 2022 Toplam 13/13

Olimpiyat Oyunları değiştir

Türk millî takımı ilk kez 1-6 Mayıs 2012 tarihlerinde Ankara'da düzenlenen Olimpiyat Avrupa Kıta Elemesinde şampiyon olarak 2012 Olimpiyat Oyunlarına katılma hakkını kazandı. Altışar takımdan iki grupta yer alan 12 ülke arasında, hemen hemen tüm iddialı takımların bulunduğu B grubunda yer alan Türkiye 2 galibiyet ve 3 yenilgi alarak az farkla 5. oldu ve ilk 8 takım arasına kalamadı. Millî takım genel klasmanda 9. sırada yer aldı. 2020 Tokyo Yaz Olimpiyatları'nda 3 galibiyetle gruptan çıkma başarısı gösteren milli takım, çeyrek finalde eşleştiği Güney Kore'ye 3-2 yenilerek 5. oldu.^[37] 2024 Olimpiyat Oyunları'na Olimpiyat Eleme Grubu'ndan 7 maçta 7 galibet aldı ve grubundan lider olarak çıkarak katılma şansı elde etti.^[9]

Yıl	Pozisyon	G	M
2012	9.	2	3
2016	Katılamadı
2020	5.	3	3
Toplam		5	5

Kaynak:^[44]

Eski kadrolar değiştir

• 2003 Avrupa Şampiyonası — Gümüş Madalya

  Bahar Mert, Esra Gümüş, Sinem Akap, Özlem Özçelik, Aysun Özbek, Natalia Hanikoğlu, Mesude Kuyan, Pelin Çelik, Çiğdem Can, Gülden Kayalar, Seda Tokatlıoğlu ve Neslihan Demir. Baş Antrenör: Reşat Yazıcıoğulları.^[45]

• 2009 Avrupa Ligi — Gümüş Madalya

  İpek Soroğlu, Pelin Çelik, Neslihan Darnel, Nihan Yeldan, Seda Tokatlıoğlu, Deniz Hakyemez, Naz Aydemir, Esra Gümüş, Eda Erdem, Duygu Bal, Gözde Kırdar ve Gülden Kayalar. Baş Antrenör: Alessandro Chiappini.

• 2011 Avrupa Şampiyonası — Bronz Madalya

  Asuman Karakoyun, Gözde Sonsırma, Gizem Karadayı, Elif Onur, Ergül Avcı, Polen Uslupehlivan, Bahar Toksoy, Güldeniz Önal, Naz Aydemir, Esra Gümüş, Neriman Özsoy, Eda Erdem, Nesve Büyükbayram, Selime İlyasoğlu, Neslihan Darnel, Özge Kırdar Çemberci ve Ceren Kestirengöz. Baş Antrenör: Marco Aurelio Motta.

• 2012 FIVB Dünya Grand Prix — Bronz Madalya

  Gülden Kayalar Kuzubaşıoğlu, Gözde Kırdar Sonsırma, Gizem Güreşen, Ergül Avcı, Bahar Toksoy, Güldeniz Önal, Naz Aydemir, Esra Gümüş, Neriman Özsoy, Eda Erdem, Neslihan Darnel ve Nilay Özdemir. Baş Antrenör: Marco Aurelio Motta.

• 2013 Akdeniz Oyunları — Gümüş Madalya

  Gözde Çemberci, Büşra Cansu, Neslihan Darnel, Seda Tokatlıoğlu, Bahar Toksoy, Naz Aydemir, Gizem Karadayı, Güldeniz Önal, Ergül Avcı, Esra Gümüş. Baş Antrenör: Marco Aurelio Motta.

• 2014 Avrupa Ligi — Altın Madalya

  Ezgi Dilik, Kübra Akman, Ceylan Arısan, Bihter Dumanoğlu, Polen Uslupehlivan, Yeliz Başa, Hatice Gizem Örge, Cansu Çetin, Gözde Yılmaz, Meliha İsmailoğlu, Çağla Akın ve Özgenur Yurtdagülen. Baş Antrenör: Ferhat Akbaş.

• 2015 Montreux Volley Masters — Altın Madalya

  Merve Dalbeler, Gizem Karadayı, Dicle Nur Babat, Kübra Akman, Polen Uslupehlivan, Seda Aslanyürek, Büşra Cansu, Güldeniz Önal Paşalıoğlu, Naz Aydemir Akyol, Neriman Özsoy, Gözde Yılmaz, Meliha İsmailoğlu, Asli Kalaç, Çağla Akın ve Ezgi Dağdelenler. Baş Antrenör: Ferhat Akbaş.

• 2015 Avrupa Oyunları — Altın Madalya

  Merve Dalbeler, Gizem Karadayı, Dicle Nur Babat, Kübra Akman, Polen Uslupehlivan, Seda Aslanyürek, Büşra Cansu, Güldeniz Önal Paşalıoğlu, Naz Aydemir Akyol, Neriman Özsoy, Gözde Yılmaz, Meliha İsmailoğlu, Aslı Kalaç ve Çağla Akın. Baş Antrenör: Ferhat Akbaş.

• 2015 Avrupa Ligi — Gümüş Madalya

  Melike Yılmaz, Birgül Güler, Buse Kayacan, Fatma Yıldırım, Ceren Kestirengöz, Ezgi Dilik, Ezgi Dağdelenler, Meryem Boz, Ayşe Melis Gürkaynak, Damla Çakıroğlu, Cansu Aydunoğulları, Serpil Ersarı. Baş Antrenör: İsmail Yengil.

• 2019 Avrupa Kadınlar Voleybol Şampiyonası — Gümüş Madalya

  Simge Aköz, Cansu Özbay, Şeyma Ercan, Kübra Akman, Hande Baladın, Meliha İsmailoğlu, Naz Aydemir Akyol, Gözde Yılmaz, Meryem Boz, Eda Erdem, Zehra Güneş, Aylin Sarıoğlu, Fatma Yıldırım, Ebrar Karakurt. Baş Antrenör: Giovanni Guidetti.

• 2021 Avrupa Kadınlar Voleybol Şampiyonası — Bronz Madalya

  Simge Aköz, Cansu Özbay, Tuğba Şenoğlu, Hande Baladın, Yasemin Güveli, Meliha İsmailoğlu, Ayça Aykaç, Buse Ünal, Meryem Boz, Eda Erdem, Zehra Güneş, İlkin Aydın, Beliz Başkır, Ebrar Karakurt. Baş Antrenör: Giovanni Guidetti.

• 2023 FIVB Voleybol Kadınlar Milletler Ligi — Altın Madalya

  Gizem Örge, Simge Aköz, Cansu Özbay, Melissa Vargas, Ayça Aykaç, Kübra Akman, Hande Baladın, Yasemin Güveli, Meliha İsmailoğlu, Derya Cebecioğlu, Elif Şahin, Eda Erdem (K), Saliha Şahin, Zehra Güneş, Aslı Kalaç, İlkin Aydın, Ebrar Karakurt. Baş Antrenör: Daniele Santarelli

• 2023 Avrupa Kadınlar Voleybol Şampiyonası — Altın Madalya

  Gizem Örge, Simge Aköz, Cansu Özbay, Melissa Vargas, Ayça Aykaç, Kübra Akman, Hande Baladın, Derya Cebecioğlu, Elif Şahin, Eda Erdem (K), Zehra Güneş, Aslı Kalaç, İlkin Aydın, Ebrar Karakurt. Baş Antrenör: Daniele Santarelli

• 2023 FIVB Voleybol Dünya Kupası — Altın Madalya

  Gizem Örge, Simge Aköz, Cansu Özbay, Melissa Vargas, Ayça Aykaç, Kübra Akman, Hande Baladın, Derya Cebecioğlu, Elif Şahin, Eda Erdem (K), Zehra Güneş, Aslı Kalaç, İlkin Aydın, Ebrar Karakurt. Baş Antrenör: Daniele Santarelli.

• Türkiye kadın U18 takımı
• Türkiye kadın U20 takımı
• Türkiye kadın U23 takımı
• Türkiye erkek takımı

Kaynak:^[44]

• TVF Resmi Web Sitesi 11 Kasım 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Women | EuroVolley - CEV, «2023 Avrupa Şampiyonası Türk Millî Takımı Fotoğrafları»
• Volleyball Nations League 2023 - VNL 2023, «2023 Milletler Ligi Türk Millî Takımı Fotoğrafları»