Kudüs Günü

Kudüs Günü (İbraniceיום ירושלים, Yom Yeruşalayim). Kudüs'ün ve Eski Şehir (Kudüs)'in İsrail tarafından 6 Gün Savaşı sonrası alınmasını kutlayan İsrail milli bayramıdır. Devlet tarafından resmi olarak kutlama ve anma işlemleri için belirlenmiştir . İsrail dışında yaygın olarak kutlanılmamasına[1] ve seküler İsrailliler tarafından değerini kaybetmesine rağmen[2][3][4] bu gün hala Dindar Siyonist gruplar tarafından[5][6] geçit törenleriyle ve sinagoglarda dua edilerek kutlanır. İsrail Hahambaşılığı bu günü Batı Duvarı'na erişimin sağlandığı için dini bir bayram ilan etmiştir.[1][7][8]

Bayrakların Dansı yürüyüşü, 2007

Tarih değiştir

Kudüs Günü 2004'te Batı Duvarı.

Birleşik Krallık Filistin Mandası'nı ikiye bölüp bir Arap ve bir Yahudi devleti kurmayı öneren 1947 Birleşmiş Milletler Paylaşım Planı'na göre Kudüs uluslararası bir bölge olarak kalacak ve daha sonra Kudüs sakinleri tarafından hangi devlete katılınacağı referandum ile karar verilecekti. Yahudi liderler uluslararası Kudüs fikri de dahil olmak üzere planı kabul ederken, Araplar bu öneriyi reddettiler.[9]

İsrail 1948'de bağımsızlığını ilan ettiğinde Arap komşuları ona saldırdı. Ürdün, Doğu Kudüs ve Eski Şehir (Kudüs)'in yönetimini ele geçirdi . İsrail Kuvvetleri onları buradan çıkartmak için bir saldırı yapsa da başarılı olamadı. 1948 Arap-İsrail Savaşı'nın sonunda bölge İsrail ve Ürdün arasında bölündü. Eski Şehir ve Doğu Kudüs, Ürdün tarafından kontrol edilmeye devam edildi ve bölgenin Yahudi yerleşimcileri çıkmaya zorlandı. Ürdün yönetimi altındaki Eski Şehir'de 58 sinagog yıkıldı ve Zeytindağı'ndaki mezarlık taşları yağmalanıp yapı malzemesi olarak kullanıldı.[10]

1967 Altı Gün Savaşı sonunda gidişat değişti. Savaş başlamadan önce, İsrail Ürdün Kralı Hüseyin'e bir mesaj gönderdi ve Ürdün tarafı sessiz kalırsa İsrail'in Batı Şeria'ya saldırmayacağını söyledi. Mısır'ın baskı ve zorlaması ile yanıltıcı istihbarat raporları nedeniyle Ürdün, İsrail'in sivil bölgelerini bombalamaya başladı[11] ve İsrail de buna 6 Haziran'da doğu cephesini açarak karşılık verdi. Ertesi gün, 7 Haziran 1967'da (28 İyar 5727), İsrail Eski Şehir'i ele geçirdi.

O günden sonra, Savunma Bakanı Moşe Dayan daha sonra Kudüs Günü kutlamalarında sıkça tekrarlanan bildirisini yayınladı.[12][13]

General Yitzhak Rabin Altı Gün Savaşı devam ederken Eski Şehir girişinde. Yanında Moşe Dayan ve Uzi Narkiss.

Savaş, 11 Haziran 1967'de ateşkes ile sona erdi.

12 Mayıs 1968'de hükûmet Kudüs Günü'nün İbrani Takvimi'nde İyar'ın 28'inde kutlanacak bir bayram olacağını duyurdu. 23 Mart 1998'de Knesset, Kudüs Günü Yasası'nı geçirerek bu günü milli bir bayram yaptı.

Kaynakça değiştir