Potasyo

Ang potasyo o potasyum (Kastila: potasio, Ingles: potassium, may sagisag na K na mula sa kalium [huwag ikalito sa kalyo], may atomikong bilang na 19, atomikong timbang na 39.102, punto ng pagkatunaw na 63.65 °C, punto ng pagkulong 774 °C, espesipikong grabidad na 0.862, at balensyang 1) ay isang elementong metalikong ginagamit sa paggawa ng mga asing kailangang maisangkap sa abono at sabon. Katangian nito ang pagiging katulad ng pilak, may kalambutan, at madaling sumabog. Si Humphry Davy ang nakatuklas nito noong 1807.^[6]

Potasyo, ₁₉K

Potassium pearls (in paraffin oil, ~5 mm each)
Potasyo
Bigkas sa Ingles	/pəˈtæsiəm/ ​(pə-TASS-ee-əm)
Hitsura	silvery white
Pamantayang atomikong timbang Ar°(K)	39.0983±0.0001 39.098±0.001 (pinaikli)[1]
Potasyo sa talahanayang peryodiko
Hydrogen Helium Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson Na ↑ K ↓ Rb argon ← potasyo → calcium
Atomikong bilang (Z)	19
Pangkat	pangkat 1: idrohino at mga metal na alkali
Peryodo	peryodo 4
Bloke	s-bloke
Konpigurasyon ng elektron	[Ar] 4s1
Mga elektron bawat kapa	2, 8, 8, 1
Katangiang pisikal
Pase sa STP	solido
Punto ng pagkatunaw	336.7 K ​(63.5 °C, ​146.3 °F)
Punto ng pagkulo	1030.793 K ​(757.643 °C, ​1395.757 °F)[2]
Densidad (malapit sa r.t.)	0.89 g/cm3
kapag likido (sa m.p.)	0.82948 g/cm3[2]
Puntong kritikal	2223 K, 16 MPa[3]
Init ng pusyon	2.33 kJ/mol
Init ng baporisasyon	76.9 kJ/mol
Molar na kapasidad ng init	29.6 J/(mol·K)
Katangiang atomiko
Mga estado ng oksidasyon	−1, +1 (isang matapang na panimulang oksido)
Elektronegatibidad	Eskala ni Pauling: 0.82
Mga enerhiyang ionisasyon	Una: 418.8 kJ/mol Ikalawa: 3052 kJ/mol Ikatlo: 4420 kJ/mol (marami pa)
Radyong atomiko	emperiko: 227 pm
Radyong Kobalente	203±12 pm
Radyong Van der Waals	275 pm
Mga linyang espektral ng potasyo
Ibang katangian
Likas na paglitaw	primordiyal
Kayarian ng krystal	​body-centered cubic (bcc)
Bilis ng tunog manipis na bara	2000 m/s (at 20 °C)
Termal na pagpapalawak	83.3 µm/(m⋅K) (at 25 °C)
Termal na konduktibidad	102.5 W/(m⋅K)
Elektrikal na resistibidad	72 nΩ⋅m (at 20 °C)
Magnetikong pagsasaayos	paramagnetic[4]
Molar na magnetikong susseptibilidad	+20.8×10−6 cm3/mol (298 K)[5]
Modulo ni Young	3.53 GPa
Modulo ng tigas	1.3 GPa
Bultong modulo	3.1 GPa
Eskala ni Mohs sa katigasan	0.4
Subok sa katigasan ni Brinell	0.363 MPa
Bilang ng CAS	7440-09-7
Kasaysayan
Pagkakatuklas at unang pagbubukod	Humphry Davy (1807)
Simbolo	"K": from New Latin kalium
Pangunahing isotopo ng potasyo
Iso­topo Abudansya Half-life (t1/2) Paraan ng pagkabulok Produkto 39K 93.258% matatag 40K 0.012% 1.248×109 y β− 40Ca ε 40Ar β+ 40Ar 41K 6.730% matatag
Kategorya: Potasyo tingnan usapan baguhin