เลขฐานแปด

เลขฐานแปด หรือ อัฐนิยม (อังกฤษ: Octal) หมายถึง ระบบตัวเลขที่มีตัวเลขแปดตัว คือ 0 - 7 เลขฐานแปดนี้สร้างขึ้นจากเลขฐานสอง โดยการจัดกลุ่มเลขฐานสองออกเป็นกลุ่มละสามตัว (เริ่มจากขวา) ตัวอย่างเช่น เลขฐานสองที่แทนเลข 74 ในฐานสิบ คือ 1001010 เมื่อจัดเป็นกลุ่มละสาม จากขวาไปซ้าย ก็จะได้ 1 001 010 — เลขฐานแปดก็คือ 112 (1 ฐานสองตัวแรก เท่ากับ 1 ฐานแปด, 001 ฐานสอง เท่ากับ 1 ฐานแปด และ 010 ฐานสอง เท่ากับ 2 ฐานแปด)

บางครั้งมีการใช้เลขฐานแปด ในการคำนวณและการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์แทนที่การใช้เลขฐานสิบหก

สูตรคูณอัฐนิยม
×123456710
1123456710
22461012141620
336111417222530
4410142024303440
5512172431364350
6614223036445260
7716253443526170
1010203040506070100

การใช้งาน แก้

โดยชาวอเมริกันพื้นเมือง แก้

ภาษายูกิในแคลิฟอร์เนียและภาษาตระกูลปาเม[1] ในเม็กซิโกมีระบบเลขฐานแปดเพราะว่าผู้ใช้ภาษานับโดยใช้ง่ามนิ้วแทนที่จะใช้นิ้วมือ[2]


การเปลี่ยนระหว่างฐาน แก้

การเปลี่ยนจำนวนจากฐานสิบเป็นฐานแปด แก้

วิธีหารด้วย 8 แก้

วิธีเปลี่ยนจำนวนฐานสิบเป็นจำนวนฐานแปด ให้หารจำนวนที่ต้องการเปลี่ยนด้วยกำลังที่สูงสุดของ และหารเศษด้วยกำลังของแปดที่เลขชี้กำลังต่ำลงจนถึงเลขยกกำลังเป็น เลขฐานแปดได้จากผลหารเหล่านี้ เรียงตามลำดับของขั้นตอนวิธีนี้เช่น เปลี่ยน เป็นเลขฐานแปด:

ดังนั้น

อีกตัวอย่างหนึ่ง:

ดังนั้น

วิธีการคูณต่อเนื่องด้วย 8 แก้

การเปลี่ยนเศษส่วนฐานสิบ (ทศนิยม) เป็นฐานแปด คูณด้วย จะได้ภาคจำนวนเต็ม ซึ่งเป็นหลักแรกของเศษส่วนฐานแปด ทำซ้ำกับภาคเศษส่วนฐานสิบที่เหลืออยู่จนส่วนเศษส่วนเป็นศูนย์ หรืออยู่ในช่วงที่ยอมรับได้

ตัวอย่าง: เปลี่ยน เป็นฐานแปด:

ดังนั้น

วิธีทั้งสองนี้เมื่อใช้รวมกัน เลขฐานสิบทั้งภาคจำนวนเต็มและภาคเศษส่วนสามารถแปลงเป็นฐานแปดได้ โดยใช้วิธีแรกกับภาคจำนวนเต็ม วิธีที่สองกับภาคเศษส่วน

อ้างอิง แก้

  1. Avelino, Heriberto (2006). "The typology of Pame number systems and the limits of Mesoamerica as a linguistic area" (PDF). Linguistic Typology. 10 (1): 41–60. doi:10.1515/LINGTY.2006.002.
  2. Marcia Ascher. "Ethnomathematics: A Multicultural View of Mathematical Ideas". The College Mathematics Journal. สืบค้นเมื่อ 2007-04-13.
🔥 Top keywords: สมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินีหน้าหลักองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทยอสมทพิเศษ:ค้นหาดวงใจเทวพรหม (ละครโทรทัศน์)พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัววอลเลย์บอลหญิงเนชันส์ลีก 2024วอลเลย์บอลวชิรวิชญ์ ชีวอารีในวันที่ฝนพร่างพรายเดอะสตาร์ ค้นฟ้าคว้าดาว ปี 6พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรตะกั่ววอลเลย์บอลชายเอวีซีแชลเลนจ์คัพ 2024วรกมล ชาเตอร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงรอยรักรอยบาป4 KINGS 2พระสุนทรโวหาร (ภู่)อันดับโลกเอฟไอวีบีฮาน่า ลีวิสพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวสโมสรฟุตบอลเรอัลมาดริดยูฟ่าแชมเปียนส์ลีกอิษยา ฮอสุวรรณเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณีสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดาพีรญา มะลิซ้อนพระราชวัชรธรรมโสภณ (ศิลา สิริจนฺโท)ประเทศไทยปานวาด เหมมณีฟุตซอลกติกาฟุตบอลภีรนีย์ คงไทยราชวงศ์จักรีมิถุนายนแทนคุณ จิตต์อิสระศรีรัศมิ์ สุวะดี