อำเภอปะคำ

ท้องที่อำเภอปะคำเดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอละหานทราย ทางราชการได้แบ่งพื้นที่ตำบลปะคำ ตำบลไทยเจริญ และตำบลหนองบัว ของอำเภอละหานทราย การปกครองออกมาตั้งเป็น กิ่งอำเภอปะคำ ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยลงวันที่ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2521 โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 21 พฤศจิกายน ปีเดียวกัน^[1]

ต่อมากระทรวงมหาดไทยได้ตั้งตำบลเพิ่มเติมในท้องที่กิ่งอำเภอปะคำ อำเภอละหานทราย โดยแบ่งท้องที่ตำบลหนองบัว มาตั้งเป็น ตำบลโคกมะม่วง ตามประกาศกระทรวงลงวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2526 โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 6 กันยายน ปีเดียวกัน^[2] และแบ่งท้องที่ตำบลปะคำ มาตั้งเป็น ตำบลหูทำนบ ตามประกาศกระทรวงลงวันที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2527 โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 2 ตุลาคม ปีเดียวกัน^[3]

และต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะกิ่งอำเภอปะคำ อำเภอละหานทราย ขึ้นเป็น อำเภอปะคำ ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยลงวันที่ 9 มีนาคม พ.ศ. 2528 โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 15 มีนาคม ปีเดียวกัน^[4]

อำเภอละหานทรายตั้งอยู่ทางทิศใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอนางรอง และอำเภอโนนสุวรรณ
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอละหานทราย และอำเภอโนนดินแดง
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอโนนดินแดง และอำเภอเสิงสาง (จังหวัดนครราชสีมา)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเสิงสาง (จังหวัดนครราชสีมา)

อำเภอปะคำแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 5 ตำบล 77 หมู่บ้าน ได้แก่

ท้องที่อำเภอปะคำประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 5 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลปะคำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปะคำทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลไทยเจริญ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไทยเจริญทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองบัว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองบัวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโคกมะม่วง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกมะม่วงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหูทำนบ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหูทำนบทั้งตำบล

• โบราณสถานถ้ำเป็ดทอง ตำบลโคกมะม่วง
• โบราณสถานปราสาทวัดโคกงิ้ว ตำบลปะคำ
• โบราณสถานถ้ำหัวละเลิง ตำบลหูทำนบ
• โบราณสถานปราสาทตาเสา ตำบลปะคำ
• โบราณสถานปราสาทตาดำ ตำบลไทยเจริญ
• โบราณสถานบ้านโคกปราสาท ตำบลไทยเจริญ
• โบราณสถานวัดโพธิ์ย้อย ตำบลปะคำ

• พิพิธภัณฑ์วัดโคกงิ้ว พระพุทธรูปเก่าแก่วัดโพธิ์ย้อย (ตำบลปะคำ)