ปีแยร์-ซีมง ลาปลัส
นักคณิตศาสตร์และนักดาราศาสตร์ชาวฝรั่งเศส (ค.ศ. 1749–1827)
ปีแยร์-ซีมง มาร์กี เดอ ลาปลัส (ฝรั่งเศส: Pierre-Simon, marquis de Laplace; ภาษาฝรั่งเศส: [pjɛʁ simɔ̃ laplas]; 23 มีนาคม ค.ศ. 1749 – 5 มีนาคม ค.ศ. 1827) เป็นนักวิชาการและผู้รู้รอบด้านชาวฝรั่งเศสที่ผลงานของเขามีความสำคัญต่อการพัฒนาในด้านวิศวกรรม, คณิตศาสตร์, สถิติ, ฟิสิกส์, ดาราศาสตร์ และปรัชญา ในทางสถิติ ทฤษฎีความน่าจะเป็นแบบเบย์โดยหลักพัฒนาโดยลาปลัส[2]
ลาปลัสเป็นที่จดจำในฐานะหนึ่งในนักวิทยาศาสตร์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุตลอดกาล บางครั้งกล่าวเป็น นิวตันของฝรั่งเศส จนมีการกล่าวถึงเขาว่ามีความรู้ด้านคณิตศาสตร์ที่เหนือกว่าคนรุ่นเดียวกัน[3]เขากลายเป็นผู้ตรวจสอบของนโปเลียนตอนที่นโปเลียนเข้าร่วม École Militaire ที่ปารีสใน ค.ศ. 1784ลาปลัสได้ยศเคานต์แห่งจักรวรรดิใน ค.ศ. 1806 และได้ยศมาร์ควิสใน ค.ศ. 1817 หลังการฟื้นฟูราชวงศ์บูร์บง
ประวัติ
แก้ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
ผลงาน
แก้ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
รายชื่อผลงาน
แก้- Traité de mécanique céleste (ภาษาฝรั่งเศส). Vol. 1. Paris: Charles Crapelet. 1799.
- Traité de mécanique céleste (ภาษาฝรั่งเศส). Vol. 2. Paris: Charles Crapelet. 1799.
- Traité de mécanique céleste (ภาษาฝรั่งเศส). Vol. 3. Paris: Charles Crapelet. 1802.
- Traité de mécanique céleste (ภาษาฝรั่งเศส). Vol. 4. Paris: Charles Crapelet. 1805.
- Traité de mécanique céleste (ภาษาฝรั่งเศส). Vol. 5. Paris: Charles Louis Étienne Bachelier. 1852.
- Précis de l'histoire de l'astronomie (ภาษาอิตาลี). Milano: Angelo Stanislao Brambilla. 1823.
- Exposition du système du monde (ภาษาฝรั่งเศส). Paris: Charles Louis Étienne Bachelier. 1824.
บรรณานุกรม
แก้- Œuvres complètes de Laplace, 14 vol. (1878–1912), Paris: Gauthier-Villars (copy from Gallica in French)
- Théorie du movement et de la figure elliptique des planètes (1784) Paris (not in Œuvres complètes)
- Précis de l'histoire de l'astronomie
- Alphonse Rebière, Mathématiques et mathématiciens, 3rd edition Paris, Nony & Cie, 1898.
แปลภาษาอังกฤษ
แก้- Bowditch, N. (trans.) (1829–1839) Mécanique céleste, 4 vols, Boston
- New edition by Reprint Services ISBN 0-7812-2022-X
- – [1829–1839] (1966–1969) Celestial Mechanics, 5 vols, including the original French
- Pound, J. (trans.) (1809) The System of the World, 2 vols, London: Richard Phillips
- _ The System of the World (v.1)
- _ The System of the World (v.2)
- – [1809] (2007) The System of the World, vol.1, Kessinger, ISBN 1-4326-5367-9
- Toplis, J. (trans.) (1814) A treatise upon analytical mechanics Nottingham: H. Barnett
- Laplace, Pierre Simon Marquis De (2007) [1902]. A Philosophical Essay on Probabilities. Translated by Truscott, F.W. & Emory, F.L. ISBN 978-1-60206-328-0., translated from the French 6th ed. (1840)
- Dale, Andrew I.; Laplace, Pierre-Simon (1995). Philosophical Essay on Probabilities. Sources in the History of Mathematics and Physical Sciences. Vol. 13. Translated by Andrew I. Dale. Springer. doi:10.1007/978-1-4612-4184-3. hdl:2027/coo1.ark:/13960/t3126f008. ISBN 978-1-4612-8689-9., translated from the French 5th ed. (1825)
อ้างอิง
แก้- ↑ S.W. Hawking and George F.R. Ellis, The Large Scale Structure of Space-Time, Cambridge University Press, 1973, p. 364.
- ↑ Stigler, Stephen M. (1986). The History of Statistics: The Measurement of Uncertainty before 1900. Harvard University Press, Chapter 3.
- ↑
Clerke, Agnes Mary (1911). . ใน Chisholm, Hugh (บ.ก.). สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911. Vol. 16 (11 ed.). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์. pp. 200–202.
ข้อมูลทั่วไป
แก้- Andoyer, H. (1922). "L'œuvre scientifique de Laplace". Paris (ภาษาฝรั่งเศส). Paris Payot. Bibcode:1922osdl.book.....A.
- Bigourdan, G. (1931). "La jeunesse de P.-S. Laplace". La Science Moderne (ภาษาฝรั่งเศส). 9: 377–384.
- Crosland, M. (1967). The Society of Arcueil: A View of French Science at the Time of Napoleon I. Cambridge, MA: Harvard University Press. ISBN 978-0-435-54201-6.
- – (2006) "A Science Empire in Napoleonic France", History of Science, vol. 44, pp. 29–48
- Dale, A. I. (1982). "Bayes or Laplace? An examination of the origin and early applications of Bayes' theorem". Archive for History of Exact Sciences. 27: 23–47. doi:10.1007/BF00348352 (inactive 31 October 2021).
{{cite journal}}: CS1 maint: DOI inactive as of ตุลาคม 2021 (ลิงก์) - David, F. N. (1965) "Some notes on Laplace", in Neyman, J. & LeCam, L. M. (eds) Bernoulli, Bayes and Laplace, Berlin, pp. 30–44.
- Deakin, M. A. B. (1981). "The development of the Laplace transform". Archive for History of Exact Sciences. 25 (4): 343–390. doi:10.1007/BF01395660. S2CID 117913073.
- — (1982). "The development of the Laplace transform". Archive for History of Exact Sciences. 26 (4): 351–381. doi:10.1007/BF00418754. S2CID 123071842.
{{cite journal}}: CS1 maint: numeric names: authors list (ลิงก์) - Dhombres, J. (1989). "La théorie de la capillarité selon Laplace: mathématisation superficielle ou étendue". Revue d'Histoire des Sciences et de Leurs Applications (ภาษาฝรั่งเศส). 62: 43–70. doi:10.3406/rhs.1989.4134.
- Duveen, D. & Hahn, R. (1957). "Laplace's succession to Bézout's post of Examinateur des élèves de l'artillerie". Isis. 48 (4): 416–427. doi:10.1086/348608. S2CID 143451316.
- Finn, B. S. (1964). "Laplace and the speed of sound". Isis. 55: 7–19. doi:10.1086/349791. S2CID 20127770.
- Fourier, J. B. J. (1829). "Éloge historique de M. le Marquis de Laplace" (PDF). Mémoires de l'Académie Royale des Sciences (ภาษาฝรั่งเศส). 10: lxxxi–cii. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 24 July 2013., delivered 15 June 1829, published in 1831.
- Gillispie, C. C. (1972). "Probability and politics: Laplace, Condorcet, and Turgot". Proceedings of the American Philosophical Society. 116 (1): 1–20.
- – (1997) Pierre Simon Laplace 1749–1827: A Life in Exact Science, Princeton: Princeton University Press, ISBN 0-691-01185-0.
- Grattan-Guinness, I., 2005, "'Exposition du système du monde' and 'Traité de méchanique céleste'" in his Landmark Writings in Western Mathematics. Elsevier: 242–57.
- Gribbin, John. The Scientists: A History of Science Told Through the Lives of Its Greatest Inventors. New York, Random House, 2002. p. 299.
- Hahn, R. (1955). "Laplace's religious views". Archives Internationales d'Histoire des Sciences. 8: 38–40.
- – (1981) "Laplace and the Vanishing Role of God in the Physical Universe", in Woolf, Henry, ed., The Analytic Spirit: Essays in the History of Science. Ithaca, NY: Cornell University Press. ISBN 0-8014-1350-8.
- — (1982). Calendar of the Correspondence of Pierre Simon Laplace. Vol. 8 (Berkeley Papers in the History of Science ed.). Berkeley, CA: University of California. ISBN 978-0-918102-07-2.
{{cite book}}: CS1 maint: numeric names: authors list (ลิงก์) - — (1994). New Calendar of the Correspondence of Pierre Simon Laplace. Vol. 16 (Berkeley Papers in the History of Science ed.). Berkeley, CA: University of California. ISBN 978-0-918102-07-2.
{{cite book}}: CS1 maint: numeric names: authors list (ลิงก์) - – (2005) Pierre Simon Laplace 1749–1827: A Determined Scientist, Cambridge, MA: Harvard University Press, ISBN 978-0-674-01892-1.
- Israel, Werner (1987). "Dark stars: the evolution of an idea". ใน Hawking, Stephen W.; Israel, Werner (บ.ก.). 300 Years of Gravitation. Cambridge University Press. pp. 199–276.
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "ปีแยร์-ซีมง ลาปลัส", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews. (1999)
- Nikulin, M. (1992). "A remark on the converse of Laplace's theorem". Journal of Soviet Mathematics. 59 (4): 976–979. doi:10.1007/bf01099128. S2CID 121149198.
- Rouse Ball, W.W. [1908] (2003) "Pierre Simon Laplace (1749–1827)", in A Short Account of the History of Mathematics, 4th ed., Dover, ISBN 0-486-20630-0.
- Stigler, S. M. (1975). "Napoleonic statistics: the work of Laplace". Biometrika. 62 (2): 503–517. doi:10.2307/2335393. JSTOR 2335393.
- — (1978). "Laplace's early work: chronology and citations". Isis. 69 (2): 234–254. Bibcode:1978Isis...69..234S. doi:10.1086/352006. S2CID 143831269.
{{cite journal}}: CS1 maint: numeric names: authors list (ลิงก์) - Whitrow, G. J. (2001) "Laplace, Pierre-Simon, marquis de", Encyclopædia Britannica, Deluxe CDROM edition
- Whittaker, E. T. (1949a). "Laplace". Mathematical Gazette. 33 (303): 1–12. doi:10.2307/3608408. JSTOR 3608408.
- — (1949b). "Laplace". American Mathematical Monthly. 56 (6): 369–372. doi:10.2307/2306273. JSTOR 2306273.
{{cite journal}}: CS1 maint: numeric names: authors list (ลิงก์) - Wilson, C. (1985). "The Great Inequality of Jupiter and Saturn: from Kepler to Laplace". Archive for History of Exact Sciences. 33 (1–3): 15–290. Bibcode:1985AHES...33...15W. doi:10.1007/BF00328048. S2CID 121751666.
- Young, T. (1821). Elementary Illustrations of the Celestial Mechanics of Laplace: Part the First, Comprehending the First Book. London, England: John Murray – โดยทาง Internet Archive.
laplace.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ปีแยร์-ซีมง ลาปลัส
วิกิคำคมมีคำคมเกี่ยวกับ ปีแยร์-ซีมง ลาปลัส
- "Laplace, Pierre (1749–1827)". Eric Weisstein's World of Scientific Biography. Wolfram Research. สืบค้นเมื่อ 24 August 2007.
- "Pierre-Simon Laplace" in the MacTutor History of Mathematics archive.
- "Bowditch's English translation of Laplace's preface". Méchanique Céleste. The MacTutor History of Mathematics archive. สืบค้นเมื่อ 4 September 2007.
- Guide to the Pierre Simon Laplace Papers at The Bancroft Library
- ปีแยร์-ซีมง ลาปลัส at the Mathematics Genealogy Project
- English translation เก็บถาวร 2012-12-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน of a large part of Laplace's work in probability and statistics, provided by Richard Pulskamp เก็บถาวร 2012-10-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Pierre-Simon Laplace – Œuvres complètes (last 7 volumes only) Gallica-Math
- "Sur le mouvement d'un corps qui tombe d'une grande hauteur" (Laplace 1803), online and analysed on BibNum เก็บถาวร 2015-04-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (English).
🔥 Top keywords: โฉมฉาย ฉัตรวิไลหน้าหลักองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทยพระสุนทรโวหาร (ภู่)พิเศษ:ค้นหาวอลเลย์บอลหญิงเนชันส์ลีก 2024อสมทพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวดวงใจเทวพรหม (ละครโทรทัศน์)จิรวรรณ เตชะหรูวิจิตรฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรป 2024กัลย์กมล จิรชัยศักดิ์เดชาฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรปรายชื่อตัวละครในพระอภัยมณีอันดับโลกเอฟไอวีบีราชวงศ์จักรีมัณฑนา หิมะทองคำพระอภัยมณีทรีจี (วงดนตรี)ดอกเตอร์ไคลแมกซ์ ปุจฉาพาเสียวพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมศึกยุคลดราก้อน ไฟว์แกเร็ท เซาท์เกตพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรโกปาอาเมริกาประเทศไทยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวอริยสัจ 4อาณาจักรอยุธยาพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโกปาอาเมริกา 2024วอลเลย์บอลชายเนชันส์ลีก 2024ประวัติศาสตร์ไทยนิราศภูเขาทองตารางธาตุวอลเลย์บอลหญิงชิงแชมป์เอเชีย รุ่นอายุไม่เกิน 18 ปีวอลเลย์บอลวอลเลย์บอลหญิงเนชันส์ลีก 2023ทวีปยุโรป