Edward Gierek

Edward Gierek (ur. 6 stycznia 1913 w Porōmbka, terozki Sosnowiec, zm. 29 lipca 2001 w Cieszynie) - polski polityk kōmunistyczny. W latach 1970-1980 I sekretorz Polskij Zjednoczōnyj Partyje Robotniczyj.

Edward Gierek
Data rodzyńo6 stycznia 1913
Porōmbka, ôwdy Rusyjo, terozki Polsko
Data śmjyrći29 lipca 2001
Cieszyn, Polsko
Uobywatylstwopolske
Norodowośćpolsko
Fachpolityk, robotnik
Małżyństwo zeStanisława Gierek
Dźecka3
Galeryjo uobrozkůw we Wikimedia Commons

Pochodziōł z biydnyj polskij familije z Zogłymbio. Po stracie fatra przebywoł z matkōm na ymigracyje we Francyji, kaj zaangażyrowoł sie w ruch robotniczy i powzimoł sie roztōmajtych robōt, jak tyż nauczōł sie biygle godać po francusku. W 1934 za działalność kōmunistycznõ i ôrganizowanie sztrejkōw musioł wrōcić sie do Polski, kaj po ôdbyciu dwaletnigo dinstu przi wojsku wyjechoł do Belgije robić za grubiorz. Fungowoł w belgijskij partyje kōmunistycznyj jak tyż w ruchu ôporu. Do Polski wrōcił w 1948 r. i przistōmpiōł do PPR, a potym do PZPR. W latach 1952-1980 bōł deputyrowanym na Syjm PRL. Ôd 1954 przinŏleżoł do Kōmitetu Cyntralnego PZPR, a trzi lata niyskorzij ôstoł I sekretorzym KW w Katowicach. Po trefiyniach grudniowych w 1970 r. zastōmpiōł Władysława Gomułka na szteli I sekretorza KC PZPR.

W piyrszych latach swojich regyrōnkōw Gierek załagodził napiętą sytuacyjõ w kraju, jak tyż sprawiōł gibki rozrost ekōnōmiczny Polski. W rōmach propagandy sukcesu media państwowe starały sie prōmować jego działalność, ôsobliwie bez podkryślanie poprawã warōnkōw żywobyciowych ôbywatelōw, rozrostu bauerstwa i industryje a tyż budowy pōmiyszkań. Chociŏż wkludzōno było poprowka do kōnstytucyje zaznaczajōnco "wieczne kamractwo z SSSR", polityka zagraniczno Polski swrōciyła sie znacznie ku Zachodowi. Inwestycyje epoki Gierka miały swoja podstawa financowo w zachodnich borgach. W 1975 doszło jednak do załōmanio ekōnōmicznego, kere prziszło skirz ôgraniczynio eksportu. Krōm iże durch propagowano sukcesy Gierka, w 1976 doszło do reglamyntacyje moc tŏwarōw, kere ôdtōnd szło kupić ino ze pōmocōm kartek. W czyrwniu tego roku prziszła podwyżka cyn, co wywołała protesty, kerych nastympstwym było podpalenie budōnku radōmskigo kōmitetu wojewōdzkigo partyje. W niyskorniyjszych latach regyrōnkōw Gierka znacznie rozwinyła sie działalność ôpozycyje, m.in. powstoł Kōmitet Ôbrōny Robotnikōw jak tyż Solidarność. Sztrejki w lecie 1980 r. dokludziyły do zawarcia ugōd sierpniowych. Skirz tych trefiyń Gierek straciōł sztela i ôstoł zastōmpiōny bez Stanisława Kania. Po wkludzyniu stanu wojynnego w grudniu 1981 ôstoł wyciepniynty z partyje jak tyż internowany. Ôdebrano było mu tyż polsko pynzyjo, bez co utrzimowoł sie z pynzyje za ôkres roboty w Belgiji i Francyji. Ôd tamtyj poryje Gierek niy angażyrowoł sie w polityka. W ôstatnich latach życio miyszkoł w Ustrōniu i ciyrpioł na pylica, keryj zaczōntki miały plac jeszcze przed wojnōm. Umrził w 2001.