Shalqini

Mendohet se origjina e shalqirit është në Afriken Jugore.Në shekullin e XIX-të ,Alphonse de Candolle konstatoi se shalqiri i ka rrënjët në pjesën tropikale të Afrikës. Citrullus colocynthis shpesh konsiderohet të jetë paraardhës i këtij fruti.Mirëpo duke u bazuar në hulumtimet shkencore dhe në DNA e kloroplastit , mendohet se këto dy bimë divergjojnë ndaras nga një paraardhës i përbashkët që njihet si C.ecirrhosus nga Nambia.Ne shekullin e VII-të ka fillu mu kultivu në Indi kurse në shekullin e X-të në Kinë ,që sot njihet si vendi i cili kultivon më së shumti shalqin në tër boten.Mendohet se në Europë ka fillu të kultivohet në shekullin e XVII-të.

Fryti i shalqirit është në formë sferike deri në elipsoide që mund të peshojë nga 5 deri 20 kg ,i mbështjellur nga një lëvozhgë të gjelbër të çelur me shirita të gjelbërt të errët, me trashësi nga 2 deri 4 cm brenda së cilës ndodhet masa për ushqim në ngjyrë të kuqe të ndezur, por ka edhe shalqinj me ngjyrë të verdhë të çelur. Përmban shumë ujë dhe është i mirë për të sëmurët që vuajnë nga veshkat ka shije të ëmbël. Në Europë kulticohet më së shumti në vendet si Greqia, Shqipëria, Maqedonia, Italia dhe Spanja.

Shalqiri përbëhet kryesisht nga uji (91%) dhe karbohidrate (7.5%). Nuk përmban asnjë proteinë ose yndyrë dhe është shumë i varfër në kalori.Karbohidratet janë kryesisht sheqerna të thjeshta, të tilla si glukozë, fruktoza dhe saharozë. Shalqiri është një burim i dobët i fibrave(0,4 gram për 100 gram).Ky frut është një burim i mirë i mineraleve ,vitaminës C e shumë vitaminave të tjera dhe përmban : 1.Kalium: Mineral që është i rëndësishëm për kontrollin e presionit të gjakut dhe të shëndetit të zemrës.2.Bakër: Një mineral që është më i bollshem në ushqimet bimore, dhe shpesh mungon në dietën perëndimore.3.Vitaminë B5: Gjithashtu i njohur si acid Pantothenic. Kjo vitaminë është gjetur në pothuajse të gjitha ushqimet në një farë mase.4.Vitaminë A: Shalqini përmban beta-carotene, e cila është transformuar në vitaminë A në trup.5.Vitaminë C : Antioxidant thelbësor për shëndetin e lëkurës dhe funksionin imunitar.Aminoacidet në shalqi ndihmojnë në prodhimin e oksidit nitrik i cili është një molekulë e gazit e cila mundëson që muskujt e vegjël rreth enëve të gjakut te çlodhen dhe të zgjerohen.Kjo çon në reduktim të tensionit të gjakut.Gjithashtu ndihmon për të reduktuar në masë yndyrën dhe për të përmirësuar ndjeshmërinë e insulinës në individët me diabet tip 2.

Shalqini mund të shkaktojë reaksione alergjike apo probleme të tretjes te disa individë.Alergjia nga shalqini është e rrallë, por ajo mund të shkaktojë sindromën gojë-alergji në individë të cilët janë të ndjeshëm ndaj polenit.Simptomet përfshijnë irritim ne buzë dhe fyt, ënjtje e buzëve, gjuhë, fyt, dhe nganjëherë veshët.Shalqini përmban FODMAPs, karbohidratet afat-zinxhir që disa njerëz nuk mund t'i tretin.FODMAPs mund të shkaktojë simptoma të pakëndshme pasi pengon tretjen e ushqimit dhe mund te shkaktoje gazra, dhimbje stomaku, diarre ose kapsllëk.