2. vijek
2. vijek je naziv za vijek, odnosno period koji je započeo 101. a završio 200. godine. Tradicionalno se smatra dijelom Starog vijeka u svjetskoj historiji.
| Milenijum: | 1. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 1. vijek • 2. vijek • 3. vijek |
| Decenije: | 100-e 110-e 120-e 130-e 140-e 150-e 160-e 170-e 180-e 190-e |
| Kategorije: | Rođenja – Smrti Nastanci – Prestanci |
Pregled uredi
2. vijek je u istočnoj hemisferi karakterističan po tome što su tamo uspostavljena svjetska carstva doživjela svoj vojni, ekonomski, politički i kulturni vrhunac, nakon čega su se u njima pojavili trendovi stagnacije i opadanja koje će postepeno dovesti do njihove propasti u kasnijim periodima.
Na zapadu je Rimsko Carstvo uživalo blagodati vladavine Pet dobrih careva. Na samom početku su uspješni vojni pohodi cara Trajana Carstvu trajno pripojili Daciju i privremeno Mezopotamiju, zbog čega je rimska država imala najveći teritorijalni opseg u historiji. Njegovi nasljednici Hadrijan i Antonin Pije su vodili miroljubivu politiku, posvetivši se unutrašnjim reformama; dug period mira, kasnije poznat kao pax romana, omogućio je da u područjima pod rimskom vlašću dođe do tada nezabilježenog razvoja trgovine i ekonomije, a zajedno sa njime i kulture. Prva ozbiljnija kriza je, međutim, došla 160-ih u obliku Antoninske kuge koja je demografski oslabila rimsku državu, učinivši je ranjivom na napade germanskih plemena koji će biti odbijeni tek nakon iscrpljujućih Markomanskih ratova. Nakon što je Marka Aurelija na prijestolju zamijenio njegov tiranski sin Komod, rimska je država ušla u period nestabilnosti koji će krajem vijeka eskalirati u građanske ratove Godine pet careva. Tek će njihov pobjednik Septimije Sever, osnivač nove Severske dinastije Rimu vratiti određenu stabilnost.
Na istoku je Kina pod vlašću dinastije Han nastavila period mira i blagostanja, kao i teritorijalnog širenja prema zapadu, motiviranog željom da se kontrolira unosni Put svile, preko koga se, pak, u samu Kinu iz Indije i Centralne Azije počeo dovoditi i budizam. U takvim uvjetima se Kini nastavlja razvijati kultura i tehnologija, a čemu je dosta pridonijeo izum papira. Međutim, niz slabih i nesposobnih vladara su rezultirali dvorom kojim su počeli dominirati korumpirani eunusi, koji sve više dolaze u sukob sa tradicionalnom konfucijanskom birokracijom. U drugoj polovici vijeka kineski seljaci i pučani postaju žrtvama sve većih poreznih davanja, pa se među njima počinju širiti taoističke sekte i tajna udruženja, od kojih će jedno 184. dići veliki ustanak Žutih turbana. Iako on nije uspio svrgnuti dinastiju, carski autoritet je uzdrman, a ojačan položaj vojske; to će nakon smrti cara Linga 189. dovesti do prevrata, ali i permanentnog građanskog rata između suparničkih regionalnih komandanta koji su se pretvorili u gospodare rata te Kinu bacili u dugi period bezvlašća i krvoprolića.
Događaji i trendovi uredi
- 96 - 180: Pet dobrih careva, period koji se smatra zlatnim dobom Rimskog Carstva, odnosno vrhuncem antičke civilizacije.
- 106: Rimsko Carstvo anektira Daciju.
- 117: Rimsko Carstvo pobjedom nad Partima i aneksijom Mezopotamije doseže svoj teritorijalni vrhunac.
- 132 - 135: Bar Kohbin ustanak
- 167 - 180: Markomanski ratovi
- 184: U Kini izbija ustanak Žutih turbana, čime počinje dug period političke nestabilnosti i stalnih građanskih ratova.
- 189: Smrću kineskog cara cara Linga na dvoru dinastije Han počinje krvoproliće koje će dovesti do postepenog kraja dinastije.
- 193 - 197: Godina pet careva, prvi veliki građanski rat u Rimskom Carstvu.
Pronalasci, otkrića, pojave uredi
- Cai Lun u Kini pronalazi papir (c. 105)
- Klaudije Ptolemej stvara katalog svih zvijezda vidljivim okom.
- 125: Zhang Heng u Kini pronalazi prvu obručastu sferu
- 132: Zhang Heng u Kini pronalazi prvi seizmometar