"Холбос" Респотребсоюз

Тэриллиитэ уларыт

Саха сиригэр бастакы кооперативтар Октябрьскай революция эрэ кэнниттэн тэриллэн барбыттара. М.К. Аммосов, П.А. Ойуунускай көҕүлээһиннэринэн бастакы кооперативнай тэрилтэ "Холбос" 1918 сыллаахха тэриллибитэ. Быһаччы тэрийээччилэринэн К.О. Гаврилов (председатель), Г.Ф. Андреев, А.Л. Бахсылыров, И.И. Козлов, Е.Е. Обутова буолбуттара. саха сирин киин улуустарыгар, Алдаҥҥа, Сунтаарга, Ньурбаҕа, Өлүөхүмэҕэ уонна Бүлүүгэ кииннэммит кооперативтар тэриллибиттэрэ. 1918 сыл Бүлүү уокуругун кооператордара холбоһон "Вилюйсоюһу" тэрийбиттэрэ, Мухтуйаҕа "Ленсоюз" тэриллибитэ.

"Холбос" РПС улуустардааҕы ситимнэрэ уларыт

Үөһээ Бүлүү улууһа уларыт

Улууска бастакы эргиэн тэрилтэлэрэ - кооперативтар 1920 сылтан саҕалаан тэриллэн барбыттара. Маҥнай 1920 сыллаахха "Кустук" диэн сельпо тэриллибитэ. Председателинэн улууска уруккуттан биллэр атыыһыт Потапов Георгий Ефимович талыллыбыта, бухгалтерынан Дабдасов Александр Гаврильевич буолбута. онтон 1922 сыллаахха Боотулууга, 1923 сыллаахха Намҥа, Далырга, 1927 сыллаахха Өргүөккэ сельполар тэриллибиттэрэ.
1935 сыллаахха Үөһээ Бүлүү оройуона Бүлүүттэн туспа арахсыбытын кэннэ, ахсынньы ыйга Үөһээ Бүлүү райпотребсоюһа тэриллибитэ. Оччотооҕуга оройуон 4 сельполааҕа. Райпотребсоюз бырабылыанньатын бастакы председателинэн Докторов Алексей Игнатьевич быыбардаммыта. 1935 сыллаахха оройуон Бүлүүттэн арахсарыгар, куораттан 180 аттаах сыарҕанан элбэх табаары тиэйтэрэн таһааран дьону-сэргэни сөхтөрөн турар. Кылаабынай бухгалтерынан Егоров Кирилл Терентьевич үлэлээбитэ.
Бастакы сылларга райпотребсоюз 714 киһи пайщиктааҕа, 784 солкуобай паай усунуостааҕа, 13 маҕаһыыннааҕа, барыта 47 үлэһиттээҕэ, сыллааҕы табаарын эргиэнэ 25 тыһыынча солкуобай этэ.
Маҥнайгы остолобуой уонна килиэп астыыр бэкээринэ 1938 сыллаахха аһыллыбыттара. Бу сыл бэкээринэ 60 тонна килиэби астаабыта, остолобуой 25000 солк. бородууксуйа оҥорон таһаарбыта.
Райпотребсоюз сэрии ыар сылларыгар олохтоох нэһилиэнньэни аһылыгынан хааччыйар наадатыгар көмө хаһаайыстыбаны тэриммитэ: 36 ынах сүөһүлээҕэ, ол иһиттэн 18 ыанар ынахтааҕа, 13 сибиинньэлээҕэ, 11,25 га бурдук ыһар, 3,7 га хортуоппуй, 0,3 га хаппыыста, 0,2 га араас оҕуруот астарын олордор сирдээҕэ. Мантан бурдук, оҕуруот астарын үрдүк үүнүүтун ылаллара. Бу нэһилиэнньэни ас тиийбэт кэмигэр эбии хааччыйыыга биллэр төһүүнэн буолбута.
1948 сыллаахха райпотребсоюз иһинэн райзаготхонтуора тэриллибитэ. Заготхонтуора улууска бултанар түүлээҕи барытын хомуйан Иркутскайдааҕы түүлээх тутар базаҕа ыыталлара. Колхозтары кытта дуогабар түһэрсэн булчуттары тыалааһыны тэрийэрэ, түүлээҕи элбэтэр сыалтан колхозтарга кырымахтаах хара саһыл фермаларын тэрийиини саҕалаабыта. Бурдугу, хортуоппуйу, оту, оҕуруот астарын, эти, арыыны хомуйара. Маны таһынан тириини, мас көтөрүн соҕотуопкалыыра.
Райпотребсоюзка маҥнайгы таһаҕаһы тиэйэр массыына 1950 сыллаахха эрэ кэлбитэ. Самолетунан таһаҕаһы таһыы 1960 сыллаахтан тэриллибитэ. Маҥнайгы таһаҕас таһар массыына суоппарынан Николаев Николай Сергеевич үлэлээбитэ. Бастаан кэлбит самоходнай теплоход капитанынан Томскай Терентий Васильевич буолбута.
Сылтан сыл аайы улуус райпотребсоюһа бөҕөргөөн, үлэтэ кэҥээн нэһилиэнньэ табаарга наадыйыытын толорууга үлэтэ-xaмнaha тупсан испитэ. Ордук таһаарыылаахтык райсоюз 1980-1990 сылларга үлэлээбитэ: эргиэн материальнай-техническэй базата лаппа бөҕөргөөбүтэ, 22 тыһыынча тонна табаары, бородууктаны харайар «Күрдьэҕэлээх» ыскылааттарын комплексата, таас универмаг, остолобуой, бэкээринэлэр, хас нэһилиэк аайы типовой маҕаһыыннар тутуллубуттара, 40 массыыналаах автопарк тэриллибитэ, хас навигация аайы 21 таһаҕac суднолара кэлэн 18 тыһыынча тонна араас бородуукта, табаар сүөккэнэрэ, итини таһынан кыһыҥҥы суолунан эбии араас таһаҕаһы быыстала суох, суол хаалыар диэри таһыллара. Нэһилиэнньэни хааччыйыыга эргиэн үлэтигэр caҥa ньымалар олоххо киирбиттэрэ, араас быыстапкалар, ярмаркалар, тиэйэ сылдьан атыылааһыннар көхтөөхтүк тэриллэллэрэ. Эргиэҥҥэ орто уонна үрдүк үөрэхтээх специалистар бэлэмнэммиттэрэ. Бу кэмҥэ райпотребсоюз систематыгар 73 маҕаһыын, 7 остолобуой, 15 бэкээринэ үлэлииллэрэ. Райпотребсоюз уопсай үлэтин түмүгүнэн, табаарын саппааһынан, эргиэнин культуратын таһымынан республика «Холбоһун» систематыгар үчүгэй үлэлээҕинэн сыаналаммыта.

"Хоро" ПО уларыт

ХОРО КООПЕРАТОРДАРА уларыт

«Хоро» ПО биэс улахан нэһилиэги холбоон: Хоро, Оҥхой, Мэйик, Боотулуу уонна Сургуулук нэһилиэктэрин холбоон, аһынан-үөлүнэн, табаарынан хааччыйар уонна араас өҥөнү оҥорон үлэлээн-хамсаан олорор. Барыта 5 маҕаһыын, 5 пекарня, 2 маслоцех үлэлииллэр. Потребоществоны 5 киһилээх Правление, 5 киһилээх Совет салайаллар. Ревизионнай комиссия 3 чилиэннээх. Совет председателэ Илья Ильич Саввинов, Правление председателин эбээһинэһин Сусанна Николаевна Винокурова толорор. "Хоро" По барыта 65 үлэһиттээх, салайар аппаракка 6 киһи үлэлиир. 1.Экономист–Анна Порфирьевна Николаева;2.Кылаабынай бухгалтер–Любовь Михайловна Корякина;3.Бухгалтер–Саргылана Нестеровна Санникова;4.Кассир-бухгалтер–Зинаида Семеновна Саввинова; о.и. 1 үрдүк үөрэхтээх, атыттара орто анал үөрэхтээхтэр.Тэрилтэ сүрүн сыала-соруга буолар– атыы-эргиэн, килиэп астааһын, нэһилиэнньэттэн ордор тыа хаһаайыстыбатын бородууксуйатын соҕотуопкалааһын, нэһилиэнньэҕэ араас өҥө оҥоһуутугар үлэлээһин.

Сельпо, рабкооп, потребобщество салалтатыгар үлэлээбиттэр:

1.Анисимов Иона Данилович – 1963-19662.Павлов Николай Герасимович – 1966-19713.Струкин Семен Семенович – 1971-19724.Иванов Иван Алексеевич – 1972-19735.Данилова Ирина Серафимовна – 1973-19756.Саввинов Егор Афанасьевич – 1975-19767.Николаев Михаил Тарасович – 1976-19808.Андреев Василий Степанович – 1980-19819.Винокуров Николай Петрович – 1981-198410.Федоров Валерий Петрович – 1984-198811.Саввинов Илья Ильич –12.Иванова Нина Васильевна –13.Саввинов Илья Ильич –Бухгалтердар:1.Дорофеева Павла Тарасовна2.Николаева Анна Порфирьевна3.Иннокентьева Марфа Васильевна4.Егорова Евгения Алексеевна5.Константинова Мария Никифоровна (1965-1995, 30 сыл)6.Самсонова Мария Васильевна7.Самсонова Розалия Гаврильевна8.Мухоплев Николай Филиппович9.Бугулова Марфа Терентьевна10.Федорова Екатерина Анатольевна11.Корякина Любовь Михайловна12.Санникова Саргылана Нестеровна13.Саввинова Зинаида Семеновна14.Винокурова Сусанна Николаевна15.Санников Николай Сергеевич16.Алексеева Анна Христофоровна17.Лаппарова Мария Алексеевна18.Семенова Фекла ИвановнаСкладчиктар:

1.Васильев Василий Гаврильевич2.Петров Тихон Прокопьевич3.Анисимов Афанасий Иванович4.Никифорова Анна Афанасьевна – 1973-1997 сс.5.Фокина Анна Герасимовна – 1975-1978 сс.6.Павлова УльянаШофердар:

1.Михайлов Николай Николаевич2.Никифоров Владимир Иванович3.Трофимов Иван Иванович4.Илларионов Гаврил Михайлович5.Петров Александр Тихонович6.Аммосов Николай Николаевич7.Федотов Владимир Афанасьевич8.Корякин Иннокентий Иннокентьевич9.Саввинов Иван Ильич10.Ким Михаил Николаевич11.Семенов Егор ФедоровичГрузчиктар, рабочайдар:1.Федоров Николай2.Атысытов Афанасий Иванович3.Федоров Анатолий Николаевич4.Ченохов Семен Васильевич5.Федоров Николай Николаевич6.Касьянов Трофим Васильевич7.Касьянов Александр Васильевич (Сандр)8.Халланов Виталий Максимович9.Николаев Иван Трофимович10.Тимофеев Иван Никонович11.Степанов Дмитрий12.Захаров Валерий Валерианович13.Иванов Валерий Семенович14.Петров Александр Александрович15.Бестинов Николай Дмитриевич

Трактористар:

1.Николаев Никадар Васильевич2.Захаров Валериан Дмитриевич3.Афанасьев Николай Васильевич4.Илларионов Александр ГаврильевичХоро остолобуойа:1.Анисимова Анастасия Васильевна2.Никифорова Тамара Филипповна3.Тимофеева Варвара Федотовна4.Ефремова Мария Тимофеевна5.Егорова Варвара Ефремовна6.Егоров Иван Кириллович – Повар Уйбаан7.Иванова Мария Федтовна – Доҕолоҥ Маарыйа8.Адамова Екатерина Евсеевна9.Степанова Тамара Егоровна10.Ефремов Валерий Дмитриевич11.Саввинова Довна Андреевна12.Касьянов Трофим Васильевич13.Иванова Мария Васильевна14.Отова Матрена Семеновна15.Иванова Марфа Михайловна16.Чурукова Зинаида Николаевна17.Тобукова Анджелика Захаровна18.Федорова Ирина ПетровнаПекарняҕа үлэлээбиттэрэ:1.Тимофеева Варвара Федотовна2.Хантарова Александра Софроновна3.Васильева Анна Константиновна4.Иванова Мария Федотовна5.Лазарева Христина6.Кондратьева Татьяна Дмитриевна7.Петров Прокопий Тихонович8.Николаев Прокопий Васильевич9.Захарова Ольга Захаровна10.Кондратьева Софья Афанасьевна11.Павлова Анна12.Иванова Марфа Романовна13.Поскачина Марфа Филипповна14.Григорьева Валентина Дмитриевна15.Николаев Иван Трофимович16.Александрова Антонина Ивановна17.Иванова Мария Васильевна18.Чурукова Зинаида НиколаевнаАраас сыллар атыыһыттара:1.Анисимова Анастасия Васильевна2.Хантарова Александра Софроновна3.Герасимова Анна Ильична4.Евсеева Наталья Павловна5.Николаева Тамара Саввична6.Гаврильева Тамара Захаровна7.Огочонова Мария Захаровна8.Егорова Христина Ефремовна9.Федоров Петр Семенович10.Михайлова Валентина Семеновна11.Иванова Нина Васильевна12.Иванова Мария Васильевна13.Петрова Аксиния Тихоновна14.Чурукова Зинаида Николаевна15.Федоров Николай Николаевич -үлэ фронун кыттыылааҕа, Сээҥээбигэ ларек16.Руфова Елена Никифоровна17.Блинова18.Егорова Елизавета Егоровна19.Дягилева Ирина Серафимовна20.Степанова Александра Ивановна21.Федорова Саргылана Самсоновна22.Семенова Федора Алексеевна – 1963-1986 сс.

Техүлэһиттэр (остуорастар, харабыллар, оһох оттооччулар):1.Егорова Матрена Егоровна2.Михайлова Мария СеменовнаТовароведтар:

1.Попова Светлана Николаевна2.Андреев Василий Степанович3.Иванов Иван Алексеевич4.Дягилева Ирина Серафимовна5.Данилов Семен6.Николаев Николай Сергеевич – бастакы товаровед7.Михайлов Семен Николаевич
Сэрии ветераннара:1.Касьянов Василий Гаврильевич–(1911-1980); Хоро сельпо складчига, сэрии инвалида, «Аҕа дойду сэриитэ» орден II степеннээх кавалера.2.Петров Тихон Прокопьевич–(1924-1978); Хоро 3.Прокопьев Кирилл Гаврильевич4.Саввинов Николай Петрович5.Капитонов Семен Степанович

Үлэ фронун ветераннара:

1.Поскачина Марфа Филипповна2.Михайлова Христина Лазаревна3.Федоров Николай Николаевич4.Николаев Михаил Тарасович

Тыыл ветераннара:

1. Саввинова Довна Андреевна

БООТУЛУУ КООПЕРАТОРДАРА уларыт

1937 сыл НАСПО тэриллэр. Председателлэринэн араас сылларга үлэлииллэр:

1.Буртахов Д.Г.2.Прокопьев Кирилл Гаврильевич3.Богданов Н.Г.4.Федотов П.Г.5.Иванов Иван Алексеевич6.Прокопьев Иосиф Евдокимович7.Иванов Н.Л.8.Попов В.Н.

Боотулуу – 1988 сылРабкооп председателэ – Попов В.Н.Товаровед – Титов Б.В.Промтоварнай маҕаһыын сэбиэдиссэйэ – Иванова А.И. Хаһаайыстыбаннай маҕаһыын сэбиэдиссэйэ – Максимова И.П.Тех.үлэһит – Тарасова А.И.

Атыыһыттар:

1.Деллохова Анна Михайловна2.Гаврильева Тамара3.Устинова Матрена Саввична4.Огочонова Татьяна Иннокентьевна5.Афанасьев Егор Афанасьевич6.Герасимова В.А.7.Максимова Ирина Петровна8.Яковлева Зинаида Спиридоновна9.Николаева Ольга Ивановна10.Яковлева Евдокия Павловна11.Саввинов Николай Петрович12.Руфова Елена Ксенофонтовна13.Прокопьева Мария Ильична

Оноҕотчут ларега: Деллохова Анна МихайловнаКөтөрдөөх:

Пекарня үлэһиттэрэ: Федотова Мария Семеновна – 1957-1968 сс.

Династия:Федотова М.С. – 11 сылФедорова Тамара ИннокентьевнаОгочонова Татьяна Иннокентьевна – 31 сыл

ОҤХОЙ КООПЕРАТОРДАРА уларыт

Маҕаһыын өрдөөҕүтэ «Өҥ Көлүйэ» диэн сиргэ турара. Атыыһытынан Павлов Николай Герасимович диэн киһи үлэлээбит.1938-1943 сс. Алексеев Давыд Николаевич үлэлээбит. 1950-с сылларга маҕаһыын «Өтөх Көлүйэҕэ» көһөрүллүбүт. Онно Васильев Афанасий Яковлевич-Сыыкыр атыыһыттаабыт.Оҥхой маҕаһыына бастаан Далыр СПО-гар бас бэринэр этэ, онтон 60-с сыллар бүтэһик эргинигэр Хоро СПО-ҕа холбуспут.

Араас сылларга атыыһытынан үлэлээбиттэрэ:

1.Долгаев Капитон Капитонович2.Кузьмин Семен Григорьевич3.Семенов Николай Дмитриевич-Туттайыыс4.Семенов Гаврил Степанович5.Евдокимов Василий Герасимович6.Евдокимов Дмитрий Прокопьевич7.Евдокимова Мария Семеновна – Саха сирин Дьахталларын VII съеһин делегата (1980 с.), Герой ийэ 8.Сидоров Семен Иванович9.Иванова Варвара Семеновна10.Алексеева Мария Давыдовна – СР норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ11.Сидорова Анастасия Семеновна12.Павлова Марфа Евгеньевна13.Евсеев Илья Васильевич14.Евдокимова Светлана Васильевна15.Евдокимова Татьяна Васильевна16.Семенова Сусанна Семеновна17.Гоголева Любовь Васильевна18.Евсеева Людмила Захаровна19.Егорова Анна Ивановна20.Николаева Светлана Романовна21.Фокина Мария Ивановна22.Иванова Вера Васильевна23.Ильина Надежда Иннокентьевна24.Федорова Татьяна Иннокентьевна25.Устимирова Галина Николаевна26.Сидорова Александра Павловна27.Саладеева Татьяна Ивановна28.Прохорова Валентина Владимировна

Маҕаһыыҥҥа өр сылларга остуораһынан Васильева Вера Алексеевна, Семенова Вера Семеновна, Иванова Анна Тимофеевна о.д.а. үтүө суобастаахтык үлэлээбиттэрэ.Биһиги нэһилиэккэ маҕаһыыҥҥа Евдокимова Евдокия Николаевна онус сылын сэбиэдиссэйдиир. Остуораһынан Яковлева Валентина Алексеевна үлэлиир. Маҕаһыын промтовар, бородуукта араас көрүҥүн атыылаан нэһилиэги толору хааччыйан олорор.

Маслоцех туһунан

Хобусаров Роман Иннокентьевич – маслоцех маастара, «Бочуот Знага» орден кавалера, бу идэҕэ 36 сыл үлэлээбит (1963-1999 сс.)Алексеева Аграфена Петровна – маслоцех рабочайа, «¥лэҕэ килбиэнин» иһин мэтээллээх.

Маастардарынан үлэлээбиттэрэ:1.Саввинов Василий Федотович2.Егоров Василий Яковлевич

Лабораннарынан үлэлээбиттэрэ:1.Дягилев Алексей Андреевич2.Трофимова Валентина Васильевна3.Тимофеева Варвара Герасимовна4.Хобусарова Татьяна Романовна

Рабочайдар: 1.Кононов Николай Иннокентьевич – сэрии ветерана, инбэлиитэ2.Алексеева Аграфена Петровна3.Васильев Николай Семенович4.Тимофеева Варвара Герасимовна

Дизелистэр:1.Иванов Прокопий Ильич2.Хабыхов Егор Дмитриевич3.Спиридонов Кирилл Никонович

Билигин маастарынан Алексеева Вера Романовна, рабочайынан Михайлов Анатолий Яковлевич үлэлии сылдьаллар.

БэкээринэОҥхойго 1964 сыллаахха бэкээринэ аһыллыбыта. Бастаан бэкээринэҕэ Саввинов Василий Федотович кэргэнинээн Чымыева (Саввинова) Мария Петровналыын үлэлээбиттэрэ.Араас сылларга үлэлээбиттэрэ:

1.Ефремова Анна Федотовна-Харачыаҥка – «Үлэ Албан Аата» орден III степенин кавалера2.Тимофеева Варвара Герасимовна3.Струкина Татьяна Федоровна4.Сидорова Александра Павловна5.Бускарова Ксения Илларионовна6.Семенова Мария Николаевна7.Ильина Надежда Иннокентьевна8.Струкина Татьяна Яковлевна – «Ийэ Албан Аата» знактаах9.Иванова Мария Семеновна10.Иванова Вера Васильевна11.Николаева Мария Гаврильевна12.Гаина Анастасия Семеновна13.Васильева Сардана ПавловнаБэкээринэ уутун, оттук маһын хааччыйар рабочайынан бэрт өр Прохоров Алексей Константинович, Евдокимов Лазарь Прокопьевич үлэлээбиттэрэ.

МЭЙИК КООПЕРАТОРДАРА уларыт

АтыыһыттарКиһи Сайылыкка:

1.Федотов Иван Григорьевич2.Федотов Василий Иванович (Мотос)3.Яковлев Василий Яковлевич

Сис Мэйигэ:1.Семенов Лука Иннокентьевич

Маай:

1.Яковлев Иван Яковлевич

Яковлев Афанасий ЯковлевичИванова Мария Степановна